Úrval - 01.12.1946, Side 99

ÞETTA VAEÐAR MESTU
97
Pjöldi af störfum standa til
boða . . .“
Þetta er hörmulegt. Ungling-
ar, brennandi af metnaði, les-
andi fram á nótt — og fæstir
hafa efni á að Ijúka námsskeið-
unum. Eða þeir láta hugfallast
— námið verður þeim of erfitt.
Þeir hætta of snemma í skól-
anum. Það þýðir ekkert að vera
greindur, þegar undirstöðuatrið-
in í stærðfræði, flatarmálsfræði
og efnafræði eru ekki fyrir
hendi.
Ef til vill gefstu upp strax.
Ef til vill færðu sannkallað
lestraræði. — Þig langar að
vita allt. Þú lest stærðfræði,
sögu iðnþróunarinnar, mann-
kynssögu, stjórnfræði, vísindi,
listsögu, trúarbragðasögu . . .
Þú lest allt, þig langar að gleypa
allan heiminn, skapa trúarbrögð
úr bókunum — þangað til þú
færð andlega magapínu. Og hún
læknast ekki fyrr en það ljós
rennur upp fyrir þér, að lestur-
inn einn nægir ekki. Þú verður
að læra að hugsa og álykta
sjálfstætt. Öll þekking mann-
kynsins kemur því aðeins að
góðum notum, að við getum
haldið áfrarn að álykta — oft
rangt, stundum rétt, eins og
gengur. En maður veit þó, að
maður er farinn að hugsa sjálf-
stætt ....
Og hér stend ég — hérna í
myrkrinu með þér, stúlku að
nafni Prudence Cathaway. Ég
er að tala við þig, og reyna að
segja þér, hver ég er og hvað
ég er. Frásögn mín hefir hvorki
verið stolt eða auðmjúk um of,
því að ég hefi ekki einungis ver-
ið að segja þér frá vesælu flæk-
ingslífi mínu, heldur frá ævi-
kjörum tuttugu til þrjátíu mill-
jóna annara manna í þessu landi
— lífi eymdar og tilgangsleys-
is. Eg sagði þér frá þessu, vegna
þess að mér gramdist hin ósanna
mynd þín af Bretlandi — það er
ekki nema hluti þess, sem er
eins og þú lýsir. En fyrir hverja
einustu manneskju af þínu tagi,
elur Bretland hundrað von-
svikna vesalinga eins og mig. Og
fyrir hverja eigum við að berj-
ast? Hvers vegna skyldum við
vera að reyna að vernda rósina,
sem við megum ekki einu sinni
finna ilminn af ? . . . Já, brezka
þjóðin er þolinmóð. Og ég óska
henni betra hlutskiptis en að
hún geti sýnt það eitt, hve vel
hún ber örbirgðina á friðartím-
um o g hve möglunarlaust hún
deyr í stríði. Hún á betra skilið
— miklu betra.
Hann lá kyrr í myrkrinu, þar
til hann heyrði giáthljóð.
— Vertu nú róleg, þetta er
ekki til þess að gráta yfir, sagði
hann og reyndi að hugga hana.
Ef þú ert svona, skal ég aldrei,
aldrei framar vaka með þér um
nótt og segja þér sögur. Hann
varð var við að hún settist upp.
Svo fór hún að tala, og rödd
hennar var blandin gráti og
hlátri.
— Eg get ekki gert að þessu,
sagði hún. Ég er alltaf að hugsa