Úrval - 01.02.1948, Side 80

78
tJRVAL
ing annarra manna sé einnig
takmörkuð, og að enginn geti
fært fram gildar sannanir fyrir
því, að atburðarásin í alheimin-
um hafi yfirleitt nokkurn til-
gang. Þær mjög svo ófullkomnu
niðurstöður, sem við höfum
komizt að til þessa, benda til
hins gagnstæða. Þær virðast
benda til þess, að dreifing ork-
unnar í heiminum sé sífellt að
verða jafnari, en allt, sem tal-
izt getur til verðmæta, byggist
einmitt á ójafnri dreifingu. Við
getum því búizt við, að áður
en lýkur muni komast á óum-
breytanlegt jafnvægi, sem halda
muni áfram að eilífu, án þcss
nokkuð skeði, sem talizt geíur
markvert. Ég fullyrði ekki, að
þannig muni fara; ég fuilyrði
einungis, að eins og þekkingu
okkar er nú háttað, sé það senni-
legasta getgátan.
Ef við gætum trúað á ódauð-
leikann, mundum við geta hrist
af okkur þennan ömurleik efnis-
heimsins. Við gætum sagt, að
þótt sálir okkar séu bundnar af
lögmálum efnisheimsins á með-
an þær dvelja hér á jörðinni, þá
hverfi þær við dauðann inn í
eilífan heim, handan við drott-
inveldi þeirrar hrörnunar,
sem vísindin virðast opinbera
okkur í skynheimi okkar hér á
jörðinni. En það er ekki hægt
að trúa þessu nema við gerum
ráð fyrir, að maðurinn sé gerð-
ur af tvennu: sál og líkama, sem
hægt sé að skilja að og lifað
geti áfram óháð hvort öðru. Því
miður benda allar líkur í gagn-
stæða átt. Hugurinn þroskast.
eins og líkaminn, eins og líkam-
inn erfir hann eiginleika frá
báðum foreldrum; líkamlegir
sjúkdómar bitna einnig á hon-
um og lyf hafa áhrif á hann;
hann er nátengdur heilanum.
Það er engin vísindaleg ástæða
til að ætla, að eftir dauðann geti
sálin eða hugurinn öðlast það
sjálfstæði gagnvart heilanum,
sem þau höfðu ekki í lifanda lífi.
Ég fullyrði ekki, að þessi rök-
semdafærsla sé ótvíræð og end-
anleg, en hún er sú eina, sem
hægt er að fara eftir að frátöld-
um hinum mjög svo hæpnu
sönnunum sálarrannsóknanna.
Margir óttast, að án hinnar
fræðilegu trúar, sem ég finn mig
nauðbeygðan til að hafna, muni
sú siðferðistrú, sem ég aðhyllist
ekki geta lifað. Þeir benda á þá
grimmd, sem hvað eftir annað
hefur brotizt út í andstöðu við
kristna trú. En þessi grimmd,