Úrval - 01.08.1955, Page 14

12
ÚRVAL
byggðu eins og óðir menn —
frá skynsamlegu landkrabba-
sjónarmiði. Þetta var á verstu
krepputímunum. Öll línurit
bentu niður á við — nema línu-
ritin í skipabyggingaáætlun
norskra útgerðarmanna, þau
vísuðu upp á við! Og þeir fengu
staðfest það sjónarmið, sem nú
er orðið sígilt: Þaö borgar sig
að byggja á Jcrepputímum! Þeg-
ar síðari heimsstyrjöldin brauzt
út, var norski verzlunarflotinn
vel búinn til þátttöku í henni.
Meðan landið var hersetið gat
verzlunarflotinn háð stríð sitt
frjáls og óháður. Quisling sendi
út hvatningu til norskra skipa
að hverfa heim, og hafði jafn-
framt í hótunum. Ekki eitt ein-
asta skip hlýddi. Svo hófst þátt-
taka norska verzlunarflotans í
heimstyrjöldinni undir sameig-
inlegri stjórn, sem fékk nafnið
Northraship. Hlutdeild hans í
sigrinum mun seint fyrnast. f
tvö ár samfleytt fluttu norsk
olíuflutningaskip meira en
helminginn af öllu benzíni og
olíu, sem England þarfnaðist til
styrjaldarrekstursins.
Við höfum þegar séð hvern-
ig norskum útgerðarfélögum
hefur tekizt að byggja upp flot-
ann eftir styrjöldina. Þeir hafa
á sama tíma haft góðar tekjur,
sem þeir hafa getað lagt í æ
stærri og betri skip. Fyrir styrj-
öldina voru stærstu olíuflutn-
ingaskip 16.000 rúmlestir, en
nú þykir ekki mikið þótt byggð
séu 32.000 rúmlesta skip.
Að sjálfsögðu hefur allur
þessi mikli floti ekki verið
byggður fyrir eigið fé útgerð-
arinnar. Þurft hefur að taka
stór lán. Og kom sér þá vel fyrir
norska reiðara, að þeir hafa um
langan aldur notið álits og
trausts. Skipasmíðastöðvar
sækjast eftir að smíða skip fyr-
ir þá menn og þau lönd, sem
kunna að reka siglingar. Norsk-
ir sjómenn og útgerðarmenn
hafa orð fyrir að kunna til
verks síns, og þessi orðstír á
ekki hvað minnstan þátt í vexti
norska kaupskipaflotans eftir
stríðið.
Erfiðleikar eru auðvitað nægi-
legir: hömlur á skipabygging-
um, háir skattar o. fl. En mestu
erfiðleikarnir eru skortur á sjó-
mönnum. Þó að Norðmenn séu
yfirleitt enn fúsir til að fara í
siglingar, hefur reynzt mjög
erfitt að fá mannafla á öll nýju
skipin. 36.000 karlmenn og 2000
konur vinna nú um borð í
norskum skipum. Af þeim eru
milli 12 og 15% útlendingar.
Það er mikið áhyggjuefni
norskra útgerðarmanna, og þó
enn meira sú staðreynd, að ófáir
norskir sjómenn kjósa heldur að
sigla á útlendum skipum. Öfl-
ug viðleitni er nú hafin til að
fá unga Norðmenn á kaupskipa-
flotann, einkum hefur verið lögð
áherzla á að reka áróður fyrir
siglingum í norðlægari héruðum
landsins, en segja má, að það
séu einu héruð landsins þar sem
hægt er að tala um atvinnuleysi.