Úrval - 01.02.1956, Side 86
84
ÚRVAL
í Hollywood, lék hún í tuttugu og
fjórum kvikmyndum, og' telja gagn-
rýnendur margar þeirra sígild lista-
verk, enda þótt leikkonan hafi aldrei
hlotið Oscarverðlaun fyrir frábæran
leik sinn í þeim.
Bemskukárin.
Greta Garbo fæddist í Stokkhólmi
18. september 1905. Hún var þriðja
bam hjónanna Alfreds Gústavsson
og Önnu Lovísu konu hans. Barnið
var skírt Greta Lovísa Gústavsson
og bar það nafn til átján ára aldurs.
Eldri börnin voru drengur og telpa,
er hétu Sveinn og Alva. „Ég var
yngst af systkinum mínum," sagði
Greta eitt sinn, ,,en þau komu ailtaf
fram við riiig eins og ég væri þeirra
elzt. Það var aldrei litið á mig sem
litla telpu."
Frá því að Greta fæddist og þar
tii hún fór alfarin frá Svíþjóð, bjó
hún hjá foreldrum sínum, en þau
höfðu þægindalitla íbúð á fjórðu hæð
í húsinu Blekingegata 19, sem er
í hálfgerðu fátækrahverfi í Stokk-
hólmi.
Greta var hraust og gerðarlegt
barn. Hún gekk undir gælunafninu
„Keta", en þannig bar hún nafn
sitt fram þegar hún var lítil. Hún
lærði ung að fara á skíðum og skaut-
um, eins og önnur börn í nágrenn-
inu, og hún hjálpaði líka móður sinni
við heimilisstörfin, enda þótt hún
væri aldrei hrifin af þeim.
I ágústmánuði 1912, tveim vikum
áður en Greta varð sjö ára, hófst
skólaganga hennar. Hún hélt áfram
skólanámi til ársins 1919, en þá
varð faðir hennar alvarlega veikur.
Veikindin urðu langvarandi. Faðirinn
var eina fyrirvinnan og komst heim-
ilið því brátt í þrot. Móðir Gretu,
systir hennar og bróðir fóru að vinna
úti, en Greta annaðist heimilisstörf-
in og hjúkraði föður sínum.
Greta Garbo minnist ekki oft á
bernskuár sín, en eitt sinn sagði
hún vinum sínum frá því, að það
hefði verið eitt af skyldustörfum
hennar að fylgja veikum föðurnum
einu sinni í viku til aðgerðar á lækn-
ingastofu fyrir fátæklinga. Hún
sagðist hafa orðið bæði hrygg og
reið yfir því hve sárþjáður faðir
hennar varð oft að bíða lengi, þar
til röðin kom að honum. Hún sagðist
þá hafa strengt þess heit, að verða
fjárhagslega sjálfstæð og þurfa ekki
að vera upp á aðra komin. Vinum
hennar og kunningjum hefur stund-
um gramizt hve sparsöm hún er og
gætin í peningamálum. Það sannast
á henni gamli málshátturinn: „Hvað
ungur nemur, gamall temur".
Fyrstu kvikmyndirnar.
Faðir Gretu dó árið 1920, og eftir
það hætti hún öllu skólanámi. Hún
sagði móður sinni, að hún vildi held-
ur fara að vinna. Enda þótt móðir
hennar væri þessu mótfallin, lét hún
undan, því að fjclskyldan barðist í
bökkum. Greta var nú orðin 14 ára.
Hún var svo þroskuð í útliti og
framkomu, að fólk hélt að hún væri
miklu eldri.
Greta fékk fyrst atvinnu í rakara-
stofu einni, sem tválflicka eða „sápu-
stúlka". Þetta var allalgengur starfi.