Úrval - 01.10.1958, Side 9

£ SÁLUFÉLAGI VIÐ PRIESTLEY
arana sem nærðust á honum.
Ég sá lotnar kerlingar staulast
aftur til verksmiðjanna og
unga menn veslast upp af því
að þeir fengu ekkert að gera og
enginn kærði sig um þá. Ég
þekkti þá ömurlegustu sóun sem
til er, sóun á mannlegum lífs-
þrótti. Ef sósíalisminn var leið-
ín út úr ógöngunum, þá urðum
við að fá sósíalisma. Ef hann
var fólginn í fleiri og stærri
verksmiðjum, þá urðum við að
fá fleiri og stærri verksmiðjur.
Ef hann var fólginn í stærri og
stærri borgum, æ fleiri kvik-
myndahúsum, knattspymuvöll-
um, veðhlaupabrautum fyrir
hunda, bílvegum, kvik-mynda-
stjörnum, nefndum og ráðum,
gistihúsum, skipulagningu til
betri hagnýtingar orlofs,
sjúkrahúsum, vegabréfum, út-
varpi nótt og dag í hverju húsi,
fréttasnápum og áróðri, flokks-
foringjum til að skipuleggja líf
okkar — gott og vel, þá urðum
við að fá þetta allt saman. I
versta falli var það betra en
hinn grái ömurleiki sem ég
hafði séð, hið djúprætta mein
ranglætisins. En í öllu þessu
fann ég aldrei neitt sem færði
mér hinn leynda unað. Ekkert
til að svala þorsta hjartans. Ef
til vill var ég, þrátt fyrir við-
leitni mína til að fylgjast með
tímanum, ekki uppi á réttri
öld; og þegar ég svipaðist um
eftir því sem fært gæti mér
varanlegan unað, varð ég ana-
krónismi — tímatalsskekkja.
Urval
Þegar ég uggði ekki að mér, á
síðkvöldum eftir langan dag,
sitjandi í lest og of þreyttur
til að lesa, eða þegar ég kom
af l'okaæfingu á regnvotri
sunnudagsnótt eftir miðnætti í
Manchester eða Sheffield, skaut
upp í huga mér því sem ég
þráði, og það var alltaf eitthvað
allt annað en það sem við erum
öll að gera kröfur um. Stundum
virtist svo sem höfuðborg í litlu
þýzku hertogadæmi kringum
1830 stæði mér nær hjarta en
allt það sem vinir mínir voru
að gera áætlanir um eða það
sem ég gat hjálpað til að koma
í kring. Ég þráði stað sem hafði
til að bera virðuleik og stíl
borgar, en var hóflega stór og
hreinlegur, með ósnortna sveit
aðeins hálftíma gang frá mið-
bænum, eitt gott leikhús, óperu-
hús, sinfóníuhljómsveit, gott
veitingahús alltaf setið góðum
vinum. Lítinn, friðsælan blett
þar sem allt er með menningar-
brag og allir þekkja alla, en ekki
heimsborg með skjannabjörtum
neonljósum, byggða nafnlausum
múg og tröllriðna auglýsinga-
tækni. Að fá að vera eins og
ég átti að mér á þessum kæra
stað, í stöðu sem væri jafnþægi-
leg og gamall inniskór, en ekki
skrípamynd af sjálfum mér um
álfur þverar. Að koma seint af
æfingu og finna liljuangan. Að
fá leikrit mitt leikið eins vel
og hægt var, af reyndum starfs-
bræðrum og vinum í þessu eina
gamalkunna leikhúsi staðarins,
7