Gátt - 2014, Qupperneq 66

66
F R Æ Ð S L U M I Ð S T Ö Ð A T V I N N U L Í F S I N S
g á t t – á r s r i t – 2 0 1 4
leiðbeinendur og kennara í Noregi, á Írlandi, í Norður-Írlandi,
Skotlandi, Frakklandi, Slóveníu og Tékkóslóvakíu. Jafn-
framt var sagt frá stöðu grunnleikniþjálfunar fyrir fullorðna
í þessum löndum.
Á námskeiðinu voru helstu niðurstöður PIAAC könnunar-
innar einnig kynntar og verkefni Vox um þjálfun grunnleikni
á vinnustað. Jafnframt var fjallað um möguleika MOOC –
opinna námskeiða á netinu fyrir leiðbeinendur og kennara
í fullorðinsfræðslu og bent á skoskan vef sem er vettvangur
fyrir fullorðinsfræðsluaðila til að læra hver af öðrum, sjá
http://www.i-develop-cld.org.uk/.
Meðal þess sem tekið var fyrir á fjórða námskeiðinu
voru niðurstöður Alfaráðsins, norræns samstarfsnets um
læsi fullorðinna, þar sem lýst er þeirri lágmarkshæfni sem
leiðbeinendur innflytjenda með annað móðurmál en norrænt
þurfa að búa yfir4. Þá var einnig lögð áhersla á að gerður væri
greinarmunur á kennslu innflytjenda sem eru með öllu ólæsir
á ritað mál og hinna sem eru læsir á eigin tungu, þar sem
ferlið við að ná grunnleikni í lestri er annað en þegar verið er
að læra lestur á erlendu tungumáli.
U P P L ý S I N G A T Æ K N I S e M M I Ð I L L
V I Ð þ j Á L F U N G R U N N L e I K N I
Í Noregi hefur upplýsingatækni verið notuð við lestrarkennslu
innflytjenda þar sem það getur verið fullorðnum náms-
mönnum með litla grunnleikni afar erfitt að eiga að beita
penna eða blýanti. Sú aðferð sem notuð hefur verið byggir
á Writing to read tækni sem á rætur að rekja til Svíþjóðar.
Í þessari aðferð eru bæði notaðar tölvur og spjaldtölvur og
hugbúnaðurinn virkar meðal annars þannig að tölvan les
orðin upp um leið og þau eru skrifuð og rauðlitar þau orð sem
eru rangt stafsett. Með þessu móti eru sjón, heyrn og ritun
virkjuð samtímis og það hefur skilað góðum árangri. Einn
slíkur hugbúnaður er kynntur á vefslóðinni www.skolstil.se.
Á Írlandi hefur NALA boðið upp á fjarþjálfun í grunn-
leikni fyrir fullorðna á vefnum www.writeon.ie. Á vefnum er
að finna ýmis verkefni sem snúa að þjálfun í ritun, talna-
leikni og notkun upplýsingatækni en auk þess er þar að finna
verkefni sem eiga að meta námshæfni einstaklinga. Að námi
loknu geta þeir sem ljúka þeirri þjálfun sem boðið er upp
á fengið staðfestingu á því á formlegan hátt þar sem fram
4 Niðurstöður Alfaráðsins má nálgast á vef NVL, norræns tengslanets um
nám fullorðinna, www.nordvux.net.
kemur hæfni þeirra á tilteknu sviði og á hvaða þrepi hæfnin
er.
Ö P P T I L A Ð A Ð S T o Ð A V I Ð V e R K -
e F N I d A G L e G S L Í F S
Leiðbeinendur innflytjenda í Noregi hafa lagt sig fram um að
benda á ýmis farsímaöpp, sem nýtast í daglegu lífi. Þetta eru
öpp sem veita til dæmis upplýsingar um veðurspár, nýjustu
fréttir eða vörur á tilboði. Þá hefur breska fullorðinsfræðslu-
stofnunin NIACE (The National Institute of Adult Continuing
Education) þróað app sem fólk getur notað í stærðfræðiverk-
efnum daglegs lífs. Appið er hægt að sækja á slóðina http://
www.mathseverywhere.org.uk/
þ j Á L F U N G R U N N L e I K N I Í A T -
V I N N U L Í F I N U – e F N I Á V e F V o X
VOX hefur gert samning við norska menntamálaráðu-
neytið5 um eflingu grunnleikni fullorðinna og felst hlutverk
VOX aðallega í þjálfun kennara og leiðbeinenda, ráðgjöf
til fræðslu- og símenntunarmiðstöðva og leiðbeininga um
hönnun náms í grunnleikniþáttunum. Í tengslum við hönnun
náms hefur VOX greint nokkur störf í því skyni að benda
á hvernig þau nýtast til að þjálfa grunnleikniþættina læsi,
ritun, talnalæsi og upplýsingatækni (sjá http://www.vox.no/
Grunnleggende-ferdigheter/Profiler-for-basisferdigheter/).
Vert er einnig að benda á að mikið efni um grunnleikni er
aðgengilegt á vef stofnunarinnar www.vox.no, meðal annars
sýnishorn af rafrænum prófum í norsku sem öðru máli fyrir
fullorðna, sjá http://enovate.no/voxdemo/norsk/.
U M H Ö F U N d A N A
Sólborg Jónsdóttir er deildarstjóri Tungumála- og fjöl-
menningadeildar Mímis-símenntunar. Halla Valgeirsdóttir
og Guðfinna Harðardóttir eru sérfræðingar hjá Fræðslu-
miðstöð atvinnulífsins.
5 Sjá grein Alberts Einarssonar í þessu riti.