Úrval - 01.12.1964, Blaðsíða 77

ÓGLEYMANLEGUR MAÐUR
75
árdalur er vestasti bær á Sið-
unni, en á kirkjusókn að Gröf
í Skaftártungu. Bærinn stendur
rétt við mynnið á Skaftárgljúfri
hinu forna, sem fylltist af hrauni
i gosinu mikla 1783. Dóttir Eyj-
ólfs og tengdasonur höfSu búiS
á Skaftárdal undanfarin ár, en
svo slysalega tókst til, aS hinn
ungi bóndi drukknaSi í Hólmsá
á leiS úr kaupstaS. Fluttist þá
ekkjan heim tii föSur síns, og
jörSin var laus til ábúSar. Eyj-
ólfi mun ekki hafa veriS sama
um, hverjum hann leigSi eignar-
jörS sína, og sizt aS þaS væri
nokkur skussi. Hefur hann þekkt
Odd frænda sinn aS dugnaSi
og ráSdeild og vitaS, aS sízt
mundi jörSinni vera spiiit í
höndum hans. Hvatti Eyjólfur
Odd til aS taka jörSina, en Odd-
ur var tregur til. Hann var ó-
kvæntur og undi sér vel í vist-
inni í Mörtungu, enda var Skúli
Jónsson annálaSur gæSamaSur.
En GuSrún systir hans, sem var
ógefin, hvatti bróSur sinn til aS
hefja búskap og bauSst til þess
aS verSa ráSskona hjá honum.
GuSrún var lítiS eitt eldri en
Oddur og ólík honum í mörgu.
Hann var hæggerSari og lét sig
minna skipta þras um almenn
mál, þó aS hann hefSi sinar
skoSanir. En systir hans fór ekki
i launkofa meS meiningar sin-
ar. Hún var vei aS sér til munns
og handa og annáluS fyrir þrifn-
aS og myndarskap. Þau syst-
kinin voru mjög samhent, þótt
ólik væru þau um margt. VarS
þaS úr, að þau hófu búskap á
Skaftárdal um miðjan fyrsta ára-
tug aldarinnar. Voru þau tvö i
heimili, nema á sumrin, en þá
munu þau hafa haft léttadreng
og kaupafólk tíma og tíma.
Skaftárdalur var ekki líkt því
eins erfið jörð og Mörtunga, þar
sem Oddur hafði dvalizt þroska-
ár sín. Þar var ekkert fjalllendi
svipað og Lambatungur og ekki
þörf fyrir fima fjallgöngumenn
eins og þar. Mér er ekki grun-
laust um, aS Oddur hafi sakn-
að erfiðleikanna við smala-
mennskurnar í Mörtungu, þrátt
fyrir allt. Fjármennskan var
hægari á Skaftárdal en þar, þó
að stundum yrði að fara lengra
í haust- og vorsöfnun. Styður
það grun minn, að eftir fáein ár
hafði Oddur jarðaskipti og flutti
þá á jörð, sem var miklu erfið-
ari undir bú —en um leið lik-
ari því, sem hann hafði vanizt,
meðan hann var í Mörtungu.
Það kann að þykja fjarstæðu-
kennt, en er þó eigi að síður
staðreynd, að menn sakna stund-
um baráttu og erfiðleika, þar
sem reynir á manndóm og út-
sjónarsemi.
Búskapur Odds og Guðrúnar
geklc vel á Skaftárdal. Oddur