Úrval - 01.03.1965, Qupperneq 77

LEIT Afí HUNDRAfí BILLJÓN DOLLVRUM
75
urðu að vera geysilega nákvæm
til þess að fyrirbyggja alveg mögu-
leika á leka. í októbermánuði 1960
voru 5 fyrstu fetin grafin burt ó-
sköp varlega og fyrstu 11 járn-
stykkin skeytt saman og látin
mynda hring innan á frosnum sand-
vegg borholunnar. Og þannig var
haldið áfram: að grafa og skeyta
saman hvern járnhringinn af öðr-
um. Það var ekki álitið óhætt að
taka fyrir nema 5 feta dýpt í einu.
Þetta lýjandi starf tók 6 mánuði.
Ekkert sprengiefni var notað af
ótta við, að þá mynduðust sprung-
ur í þessu mikla „isröri“. Menn-
irnir urðu að klæðast gúmmíföt-
um til varnar gegn 37 stiga frosti
(á Celsius) i göngunum. Unnið var
i 6 stunda vöktum allan sólarhring-
inn. Notuðu þeir loftbora af þeirri
tegund, sem notuð er til þess að
brjóta upp gangstéttir. Þeir beittu
bbrunum af ýtrustu varfærni til
þess að reyna að fyrirbyggja það,
að sprungur mynduðust í ísveggn-
um, sem gætu síðan orsakað leka.
Allir héraðsbúar stóðu nú orðið
á öndinni af æsingu. Húsfreyjur i
Esterhazyþorpi stönzuðu í Aðal-
stræti i innkaupaferðum sínum og
rannsökuðu nákvæmlega skilti það,
sem á stóð, hversu göngin væru
komin djúpt niður. Klúbbur einn
bauð 100 dollara verðlaun hverj-
um þeim, sem kæmist næst því að
gizka rétt á augnablik það, er
göngin myndu ná niður til pott-
öskulaganna. „Nú var þetta orðið
náman oI<kar,“ sagði Jean Pask
kennslukona. „Og þetta fjárans
Blairmorejarðlag var því einnig
orðið okkar vandamál.“
Að lokum komust mennirnir
niður úr hinu raka Blairmorejarð-
lagi og 50 fet niður í kalksteinslög-
in, sem þá tóku við. Haldið var á-
fram sömu aðferð og áður. Voru
notuð 17000 risavaxin hnoð til þess
af festa skykkin í risahringjunum
saman. í fyrsta skipti í sögunni
hafði tekizt að vinna sigur á slíkri
tegund jarðlaga.
Nú var aftur tekið til við að fylla
allar sprungur og op með stein-
steypu eins og í efsta hluta gang-
anna. Tók það mennina 5 mánuði
í viðbót að komast í gegnum „Three
Forks“ jarðlögin og hemja Souris-
ána, ólgandi vatnsfall, er rann um
jarðlög þessi. Og skömmu fyrir
miðnætti þ. 8. júní árið 1962 komust
nokkrir borunarmenn skyndilega
gegnum síðustu leifar neðsta kalk-
steinsjarðlagsins 3132 fetum undir
þögulli sléttunni. Þeir mokuðu á-
kafir upp hnefafylli af glitrandi,
ryðlitu „grjóti“ og lömdu hver
annan í bakið af einskærum fögn-
uði. Námufélaginu hafði loks tek-
izt að koma jarðgöngunum alla leið
niður til pottöskulaganna eftir 5
ára æðisgengna baráttu.
„Húrra! Pottaska!“ hljóðaði fyrir-
sögn „Námumannsins“, dagblaðs,
sem gefið var út í Esterhazyþorpi.
Og var fyrirsögn þessi bergmál
þeirrar sigurgleði, er greip alla
héraðsbúa. Námufélagið gaf öllum
þeim 69 börnum, er fæddust í
Saskatche'wanfylki þennan eftir-
minnilega dag, eitt hlutabréf í fyr-
irtækinu, og voru það 39 dollarar
að nafnverði. Ungfrú Winnie Pi-
erchy, aðstoðarpóstmeistari þorps-
ins, sem hafði aldrei komið að