Úrval - 01.03.1965, Side 86

84
ÚRVAL
arbyggingu við Storyhlið, sem fékk
svo nafnið „Annexian". En oft þeg-
ar byssurnar þrumuðu og spúðu
eldi og eimyrju og beyra mátti
sprengjurnar springa hverja af
annarri án afláts, krafðist hann
þess að fá að fara upp á þak bygg-
ingarinnar til þess að fylgjast með
þessu.
Við eitt slíkt tækifæri gekk loft-
varnarvörður að honum og sagði
hálfvesældarlega við hann: „Ég
hið yður vinsamlegast að afsaka,
herra en vilduð þér gjöra svo vel
að færa yður?“
„Hvers vegna?“ urraði Churchill.
„Sko, herra, þér sitjið á reykop-
inu herra, og húsið er orðið fullt
af reyk.“
— Virginia Cowles.
Clmrchill lét það aldrei undir
höfuð leggjast, ef hann gat komið
því við, að heimsækja staði þá, þar
sem sprengjurnar höfðu gert usla.
Ég fylgdist eitt sinn með honum
til hafnarhverfanna i Lundúnum
strax eftir fyrstu meiri háttar loft-
árásina. Þar geysuðu enn eldar.
Sumar af stærri byggingunum voru
nú ekki annað en óhrjálegar grind-
ur, er rétt aðeins héngu uppi, en
mörg smærri húsanna voru orðin
að múrsteinshrúgum.
Við stönsuðum fyrst við loft-
varnabyrgi, þar sem 40 manns
hafði látizt í árásinni. Þar var mik-
ill mannfjöldi, bæði karlar og kon-
ur, ungir sem gamlir. Þegar Cliurch-
ill steig út úr bílnum, hópuðust
allir að honum. „Gamli, góði Winn-
ie!“ hrópaði fólkið. „Við héldum
líka, að þú myndir koma og finna
okkur. Við getum tekið á móti þessu
eins og menn. Láttu þá hafa það
óþvegið!“
Churcliill brast í grát, og þegar
ég var að berjast við að koma hon-
um í gegnum mannfjöldann og að
bílnum aftur, heyrði ég gamla konu
segja: „Sko, honum er sannarlega
ekki sama.... hann er að gráta.“
— Ismay lávarður.
Þessar síður geta ekki lýst vanda
málum þeim, sem samfara voru
stjórn Lundúnaborgar, þegar það
kom livað eftir annað fyrir, að
10.000—20.000 manns varð heimilis-
laust á einni nóttu, þegar sjúkrahús
troðfull af særðum mönnum og
konum, urðu einnig fyrir sprengj-
um, þegar hundruð þúsunda sár-
þreyttra og þjakaðra manna hóp-
uðust saman í ótryggum og óhrein-
um byrgjum, þegar skolpleiðslur
splundruðust og lokaðist fyrir raf-
magn ag gas og þegar starf og strit
Lundúnaborgar varð samt að ganga
sinn vanagang þrátt fyrir hina
skefjalausu viðureign.
Hingað til höfðu óvinaárásirnar
takmarkazt nær eingöngu við kraft-
miklar sprengjur, en þegar versta
árás mánaðarins var gerð með
fullu tungli þ. 15. október, vörpuðu
480 þýzkar flugvélar niður 386
tonnum af kraftmiklum sprengjum
og þar að auki 70.000 íkveikju-
sprengjum.
Á þeim timum hefðu allir verið
stoltir af því að vera Lundúna-
búar. Margt fólk virtist jafnvel öf-
unda Lundúnabúa af þessari sér-
stöðu þeirra, og margir komu utan
af landi og eyddu einni til tveim