Úrval - 01.09.1973, Blaðsíða 98
96
ÚRVAL
Egyptalandi og ekki orðið frísk eftir
það.
Á skólaárum mínum hafði ég alls
enga andúð á þrælahaldi, gerði mér
ekki grein fyrir, að neitt væri at-
hugavert við það fyrirbæri. Dag-
blöðin mæltu ekki gegn því, og
presturinn sagði, að guði þóknaðist
það. En fyrir kom lítið atvik, sem
snerti þessi mál, og hefur brennst
inn í vitund mína.
Hjá okkur var lítill drengur,
þræll, sem við höfðum fengið leigð-
an hjá einhverjum í Hannibal. Hann
var frá austurströnd Marylands og
hafði verið fluttur frá fjölskyldu
sinni yfir hálft meginland Ameríku
og seldur. Hann var glaðsinna, sak-
laus og blíður, en talsvert hávær.
Allan heila daginn var hann ýmist
syngjandi, blístrandi, kallandi eða
hlæjandi, — og þetta þótti mér al-
deilis óþolandi.
Loks kom að því dag einn, að ég
missti stjórn á skapi mínu og rauk
öskuvondur til mömmu og kvartaði
yfir, að Sandy hefði verið að syngja
eða gaula í að minnsta kosti heilan
klukkutíma, ég gæti ekki þolað það,
og bað hana að fá hann til að þagna.
Þá komu tár í augu hennar, varir
hennar tóku að titra og hún svaraði
eitthvað á þessa lund:
„Vesalingurinn, — þegar hann er
að syngja, sýnir það, að hann er að
loka úti daprar minningar, og það
fellur mér vel, en þegar hann er
þögull, er ég smeyk um, að hann
sé að hugsa um aðstöðu sína, og það
get ég ekki liðið. Hann á ekki eftir
að sjá mömmu sína framar. Eg get
ekki hindrað hann í að fá útrás í
söng, og er þakklát fyrir, að hann
skuli geta það. Ef þú værir eldri,
Sam minn, mundirðu skilja þetta.
Þá mundi hávaði í vinlausu barni
gleðja þig fremur en hitt.“
Þessi einföldu orð mömmu hittu
í mark, og ég lét hávaðann í Sandy
ekki fara í taugarnar á mér lengur.
Bóndabæinn sé ég enn mjög skýrt
í minningunni. Meðfram girðing-
unni fyrir framan bæinn lá sveita-
vegurinn, rykugur á sumrin og
kjörinn staður fyrir snáka, þeir
sóttust eftir að liggja þar og sóla
sig. í prakkaraskap okkar áttum við
til að grípa einn þeirra, fara með
hann heim í hús og lauma honum
í vinnukörfuna hennar Patsy
frænku, því hún hafði megnasta ó-
geð á snákum, og þegar hún tók
körfuna í kjöltu sér og snákur
skreið út úr henni, varð hún óð og
uppvæg. Snákum gat hún aldrei
vanist. Leðurblökur voru heldur
ekki hátt skrifaðar hjá henni, en
mér þykir þær vinalegir fuglar.
í stórum helli, þrem mílum fyrir
neðan bæinn, er við höfðum mikið
uppáhald á, hélt sig ógrynni af leð-
urblökum, og oftlega kom ég heim
með eina og eina til að gleðja
mömmu.
Ég man vel eftir tréstiganum í
húsi frænda míns og hvernig beygt
var til vinstri þegar upp var komið;
ennfremur stendur mér ljóslifandi
fyrir hugskotssjónum súðin fyrir
ofan rúmið mitt og tunglgeislarnir
á gólfinu, og hvítur, kaldur snjór-
inn fyrir utan, sem blasti við gegn-
um tjaldlausan gluggann. Vel gat
hrikt í húsinu undan vindinum um
nætur, og hve mér gat þá liðið vel
undir rekkjuvoðunum.