Úrval - 01.09.1976, Blaðsíða 10

Úrval - 01.09.1976, Blaðsíða 10
8 URVAL 30 árum og færðist sxfellt lengra suður á bóginn yfir sífellt breiðara svæði, sem náði sífellt lengra bæði til austurs og vesturs. Otreikningar hans sýna, að hópurinn hefur færst allt að 34 km suður á bóginn á ári hverju. Ef aðeins einn af hverjum fjögur hundr- uð var virkur veiðimaður og drap aðeins eitt stórt dýr á viku, hefði flokknum tekist að drepa mikinn hluta hjarðanna, sem á vegi þeirra urðu. Á þann hátt hefðu öll stór dýr á hverju svæði verið stráfelld innan áratugs. Á 293 árum hefði þessi 100 manna hópur verið orðinn að 288.000 manna hópi og þá hefðu sumir af þeim hópi verið komnir alla leið suður í Mexíkó. Og á leið sinni þangað hefðu þessir veiðimenn verið búnir að drepa hvorki meira né minna en 93 milljónir stórra dýra. Um þetta segir Martin svo: ,,Ég álít, að það hafi verið maðurinn, sem hafi með veiðum sínum og drápi átt mestan þátt í að útrýma stóru dýrunum.” C. Bertrand Schultz, steingerv- ingafræðingur við Nebraskaháskóla og helsti sérfræðingur í hinum fornu, útdauðu dýrategundum þess fylkis, samþykkir ekki þær ályktanir, sem Martin dregur af þessum tölvuút- reikningum sínum. Hann segir: ,,Að mínu áliti voru aðalástæðurnar fyrir því, að þessi stóru spendýr dóu skyndilega út, veðurfarslegs eðlis. Þau féllu í valinn fyrir veðursfars- breytingum á síðari hluta ísaldar, fyrir 120.000 til 12.000 ámm. Á þeim tíma lækkaði hitinn stundum á þessu svæði frá 37 °C hita niður í 38 °C frost. Þessar hitabreytingar höfðu slík áhrif á bithaga og jurtagróður, að heilar hjarðir dýra dóu úr kulda og hungri. Öðm hverju urðu langvarandi þurrkar á þessu svæði, meðan álsöld stóð, og olli það enn frekari breytingum á umhverf- inu. Innrás vísunda frá Asíu hlýtur einnig að hafa stofnað tilveru mammútanna, hestanna og úlfald- anna í hættu, en vísundarnir kepptu við þá um þeitina. I þessari baráttu fyrir lífinu var það aðeins vísundur- inn sem gat lagað sig að umhverf- isbreytingunum. ” James J. Hester, prófessor við Coloradofylkisháskólann, hefur kom- ið fram með kenningu, sem styðst bæði við kenningu Martins og kenn- ingu Schulstz. Hann heldur því fram, að fmmmaðurinn hafi ekki getað útrýmt svo mörgum risadýmm, áður en ýmsar náttúrlegar orsakir, svo sem sjúkdómar, ásókn dýraæta, sam- keppni um bithaga og veðurfars- breytingar, hefðu þegar verið búnar að veikja viðnámsþrótt þessara dýra. Hann heldur því fram, að þegar svo hafi verið komið, hafi veiðar veiði- mannanna, sem bættust við ofan- greindar plágur, getað orðið til þess að flýta fyrir því, að þessi dýr þurrkuðust svo snögglega út sem raun ber vitni um. Við vitum það með vísu, að jafnvel enn þann dag í dag deyja dýr út hér á jörðu og það í ógnvekjandi mæli. Frá
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Úrval

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.