Morgunblaðið - 03.04.1986, Blaðsíða 29

■*aa
■rf'r
mi JtaiA .z HUOAqjTMgcra ,aiaAJsmJOfím
MOKGUNBLADIÐ, F1MMTUDÁGUR3. APRÍL1986
Lofsverður stuðningur
við fiskeldisrannsóknir
eftirEinar
Hannesson
Þau tíðindi hafa spurst úr Al-
þingi, að þar hafi verið lögð fram
tillaga af Bimi Dagbjartssyni, al-
þingismanni til þingsályktunar um
auknar fiskeldisrannsóknir í tengsl-
um við laxeldisstöðina í Kollafirði.
Kollafjarðarstöðin hefur nú að baki
um aldarfjórðungs starfsemi og ég
minnist þess ekki að áður hafi
komið fram á starfsferli hennar
sérstakur skilningur eins og nú
hefur orðið raunin á. Er það að
vonum seinna, að alþingismenn létu
málið til sína taka, því lengst af
hefur laxeldisstöðin mátt búa við
þröngan fjárhag og fyrst og fremst
orðið að treysta á eigin fjáröflun.
Laxeldisstöðin var sett á laggim-
ar árið 1961, en það var gert á
grundvelli ákvæða í lögum frá
„Vonandi fer svo, að
laxeldisstöðin í Kolla-
f irði geti sinnt í vaxandi
mæii fiskeldisrann-
sóknum, eins og upp-
runalega var ætlað, og
stuðlað þannig að betri
árangri í f iskeldi hér á
landi.“
áherslu á eigin tekjuöflun til að lifa,
jafnframt því að stunda ýmsar til-
raunir og rannsóknir. Stöðin hefur
þannig verið í almennum rekstri til
að útvega fjármagn. Það hefur síð-
ar, þegar fleiri stöðvar koma til
sögunnar, verið notað gegn stöð-
inni, því sagt hefur verið, að óeðli-
legt sé að ríkisstað sé að keppa við
aðrar stöðvar um sölu á afurðum,
seiðum og fullorðnum laxi.
Það er vissulega gleðilegt að
Bjöm Dagbjartsson hefur komið
fram með tillögu sína og vakið þar
með athygli á þessu nauðsynjamáli,
að auka fiskeldisrannsóknir. Er
þetta framtak hans lofsvert, því að
það er ekki einungis æskilegt að
aðstaðan í Kollafirði verði bætt til
rannsókna, heldur er þess brýn
nauðsyn. Vonandi fer svo, að lax-
eldisstöðin í Kollafírði geti sinnt í
vaxandi mæli fiskeldisrannsóknum,
eins og upprunalega var ætlað, og
stuðlað þannig að betri árangri í
fiskeldi hér á landi.
Höfundur er fuUtrúi á Veiðimála-
stofnun.
Sleppitjöm
Kollafirði
sjóinn
Laxeldisstöð rikisins
1957, um lax- og silungsveiði.
Verkefnin, sem sinna skyldi vom
m.a. að ala upp lax og silung til
sölu og fiskræktar, frekara eldis
og neyslu, að gera tilraunir með
klak og eldi laxfiska, reyna nýjar
fiskræktaraðferðir og kynna og
fræða um fóðrun og hirðingu lax-
fiska. Að þessu hefur verið unnið
eftir því sem aðstæður hafa leyft.
Márgvísleg reynsla og þekking
hefur aflast og má þar til nefna
þann árangur, sem náðst hefur í
eldi gönguseiða af laxi, hafbeitartil-
raunum og víðtækar laxamerking-
ar.
Eigi að síður, þrátt fyrir Qár-
skort, hafa rannsóknir í fiskeldi
farið fram í Kollaijarðarstöðinni,
sem fyrr segir, og sumar þeirra
orðið til þess að skjóta stoðum undir
suma þætti fiskeldis- og fiskræktar-
mála, eins og kunnugt er. Hinu
verður þó ekki neitað, að betur
hefði þurft að gera í þessu efni, til
þess að fá niðurstöður um ýmsa
þætti fiskeldis. Þar hefur ekki skort
stefnumörkun né verkefni. Hemill
á þá hluti hefur verið hinn þröngi
fjárhagur eða réttara sagt fjársvelt-
ið, sem stöðin hefur mátt búa við
frá hendi ijárveitingavaldsins.
Það er vissulega grátlegt til þess
að hugsa, að tilraunastöðin í Kolla-
firði, sem hefði þurft að geta sinnt
í ríkari mæli rannsóknum á fískeld-
issviðinu, hefur orðið að leggja
1 SÍfl)! oKV 3 aÍfl'er'ð Bfrr
AUGLÝSINGASTOFA MYNDAMÓTA HF
Gefum þeim mikið af mjólk!*
Nœstum allt það kalk sem Itkaminn þarfnast í uppvextinum ter til uppþyggingar tanna og beina. Skorti
barnið kalk getur það komið niður á því síðar sem alvarlegir sjúkdómar í beinum og baki, auk þess sem
hœtta á tannskemmdum eykst. Foreldrar œttu að hafa í huga að nœr vonlaust er að fullnœgja kalkþðrf
líkamans án þess að bamið neyti nœgs mjólkurmatar. Tvö mjólkurglös á dag innihalda lágmarksskammt af
kalki svo barnið vaxi og þroskist eðlilega. Ónóg kalkneysla gelur stuðlað að beinþynningu síðar á œvinni.
Mjólk í hvert mál
' Mjólk: Nýmjólk, léttmjólk, eða undanrenna.
Aldurshópur Ráðlagður dagskammtur af kalki (mg Samsvarandi kalk- skammtur ímjólkur- glösum (2,5 dl glös)* Lágmarks- skammturí mjólkurglösum (2,5dlglös)**
Bóm 1-10ára 800 3 2
Unglingar 11 -18 óra 1200 4 3
Ungt fólk og fullorðið Ófrlskar konur og 800™ 3 2
brjóstmœður 1200'™ 4 3
• Hðr er gert róð fyrlr að allur dagskammturlnn af kalkl koml úr mjðlk.
" Að sjðlfsógðu er mðgulegt að fó allt kalk sem likamlnn þarf úr ððrum matvœlum en mjólkurmat en sllkt krefst
nðkvœmrar þekklngar ð nœrlngarfroeði. Hér er mlðað vlð neysluvenjur elns og þœr tlðkast I dag hér ó landi.
•"Marglr sérfrœðlngar telja nú að kalkþörf kvenna eftlr tlðahvðrf sé mun meiri eða 1200-1500 mg ó dag.
•“'Nýjustu staðlar fyrlr RDS I Bandarlkjunum gera rðð fyrlr 1200 111 1600 mg ó dag fyrlr þennan hóp.
Mjólk inniheldur meira kalk en nœr allar aðrar fceðutegundir og auk þess B-vítamín,
A-vttamtn, kallum, magnfum, zink og fleiri efni. Um 99% af kalkinu notar llkaminn til vaxtar
og viðhalds beina og tanna. Tœplega 1% er uppleyst I Ifkamsvökvum, holdveljum og
frumuhimnum, og er það nauðsynlegt m.a. fyrir blóðstorknun, vöðvasamdrótt, hjartastarfsemi
og taugaboð. Auk þess er kalkið hluti af ýmsum efnaskiptahvðtum. Til þess að líkaminn geti
nýtt kalkið þarf hann D-vítamln, sem hann fœr m.a. með sólböðum og úr ýmsum fœðutegundum,
t.d. lýsi. Neysla annarra fœðutegunda en mjólkurmatar gefur sjaldnast meira en 300-400 mg
ó dag, en það er langt undir róðlógðum dagskammti. Gr mjólkurmat fœst miklu meira kalk,
-
i
'q
MJÓLK ER GÓO