Morgunblaðið - 03.04.1986, Blaðsíða 54

54
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. APRÍL1986
Minning:
Þóra Arnadóttir
Fædd ll.júní 1900
Dáin 23. mars 1986
Kveðja frá Menntaskólanum
í Reykjavík
í dag er til moldar borin frú Þóra
Ámadóttir, ekkja Kristins Ár-
mannssonar rektors, og hafði lifað
í ekkjustandi nær tuttugu ár.
Frú Þóra var ákaflega aðlaðandi
kona, sem við gamlir kennarar við
skólann minnumst með hlýhug og
þakklæti fyrir samfylgdina. Hún
hafði til að bera þann dásamlega
hæfileika í mannlegum samskiptum
að geta látið mönnum, jafnt kunn-
ugum sem ókunnugum, líða vel í
návist sinni. Hún var drengur góð-
ur.
Þau hjónin voru alla tíð óvenju-
lega samrýnd og hún stóð eins og
klettur við hlið manns síns í eril-
sömu starfí hans sem kennara og
rektors. Fyrir það eru henni þakkir
færðar frá Menntaskólanum, því
að seint verður góðum eiginkonum
og mæðmm fullþakkaður þeirra
hlutur í flestum málum, ekki sízt
skólamálum.
Guð blessi minningu frú Þóru.
Guðni Guðmundsson
Hún amma okkar átti stóran þátt
í lífi allra bamabama sinna. Hún
var fyrst og fremst fjölskyldukona
og virtist hvergi una sér betur en
innan um afkomendur sína og
ættingja. Fjölskyldan var svo oft
saman komin hjá henni að allir litu
á heimili hennar, að Sólvallagötu
29, sem sitt annað heimili, og
þannig leit hún einnig á. Hún vildi
hafa fjölskylduna hjá sér sem oft-
ast, og varla leið sá dagur að ekki
var einhver gestkomandi hjá henni.
Reglulegir viðburðir vom stórveisl-
ur hennar, þar sem öll fjölskyldan
var samankomin. Við vomm mörg,
en aldrei of mörg fyrir ömmu. Hún
efldist öll og lagði sig alla fram,
þótt komin væri á efri ár. Þegar
einhver kom í heimsókn galdraði
hún fram rjúkandi heitt súkkulaði,
jólaköku og volgar pönnukökur.
Pönnukökumar hennar vom eftir-
minnilegar og afar vinsælar, það
vantaði ekki matarlystina þegar
þær vom á boðstólum. En ef svo
illa vildi til að krakkamir birtust í
dyrunum og engar vom pönnukök-
umar, þá snaraði hún sér fram í
eldhús og bákaði fáeinar í einum
grænum hvelli. Enginn mátti yfir-
gefa heimilið án þess að þiggja
vænar veitingar. Það var fátt sem
var henni betur að skapi en að
hafa yngri bömin í kringum sig.
Hún ljómaði af ánægju við að fylgj-
ast með þeim ærslast og leika sér.
Ýmist klappaði hún saman höndun-
um og skellihló, það em engar ýkj-
ur, eða hrópaði upp yfir sig í ofboði
ef glannaskapurinn keyrði úr hófi.
Við eigum öll minningar úr æsku
af stundum sem við eyddum með
henni. Hún spilaði við okkur eða las
ævintýri og sögur af vandvirkni og
alvömþunga. Jón Amason, H.C.
Andersen og bræðumir Grimm,
ekki slæmur bamalærdómur það.
Hennar eigin bemskuár stóðu henni
nærri, og hún átti það stundum til
að segja okkur frá þeim. Við undr-
uðumst oft hvað hún mundi glögg-
lega og af nákvæmni eftir þessum
ámm, svo litrík var frásögnin. Af
öllu mátti ráða að hún hafi átt
hamingjuríka æsku, og hún óskaði
bamabömum sínum og bama-
bamabömum einskis fremur en
einmitt hins sama. Hún átti það til
að segja við okkur, „Gæfan fylgi
þér ævinlega", og hún sagði það
með sannfæringarmætti þess sem
veit hvað það er að eiga gæfuríka
ævi. En þetta vom ekki óskimar
einar, hún vildi allt fyrir okkur gera
og það sem hún gerði verður aldrei
metið til fulls. Hún var ávallt reiðu-
búin til að hjálpa, og ávallt fyrri til
að bjóða hana fram. Það var gæfa
okkar, að eiga ömmu að. _
Gunnar J. Ámason
Þegar sól fer hækkandi á lofti
og ber með sér birtu og yl syrtir
að er elskuleg vinkona er kvödd
burt eftir skamma dvöl á sjúkrahúsi
og er gott að vita til þess að hún
þurfti ekki lengi að þjást.
Þó að hún væri fædd aldamóta-
árið fannst mér hún alltaf ung í
anda hress og glöð.
Heimili hennar og manns hennar,
Kristins Ármannssonar rektors, var
menningarheimili. Þar mætti hveij-
um sem að garði bar velvild, gest-
risni og hlýja. Var hún manni sfnum
mikil stoð í annasömu kennslustarfí
og síðar í ábyrgðarmikilli stöðu
rektors Menntaskólans í Reykjavík.
Þau vom einstaklega samheldin og
glæsileg hjón.
Þau kynntust í Kaupmannahöfn
er þau vom bæði við nám, en hún
var útlærður sjúkraþjálfari.
Hún unni Danmörku, þar höfðu
þau búið fyrstu árin og komu þang-
að oft til lengri eða skemmri dvalar.
Þau ferðuðust mikið um Evrópu og
vom Ítalía og Grikkland drauma-
lönd hennar.
Það var því mikil sorg og missir
þegar Kristinn dó en hún hélt reisn
sinni og var það henni mikill styrkur
að hafa daglegt samband við bömin
sín og var samband hennar og dótt-
urinnar Þorbjargar, vinkonu
minnar, einstakt.
Frú Þóra las mikið, vandaði val
sitt á bókum og var um margt sér-
lega fróð. Var gaman að hlusta á
hana segja frá. Eg minnist ánægju-
legra samvemstunda á heimili
hennar eða dóttur hennar Þorbjarg-
ar. Þar var spjallað um heima og
geima um bókmenntir og listir,
menn og málefni og sáum við oft
hinar spaugilegu hliðar á tilvemnni.
Þá var glatt á hjalla. Þegar erlendir
gestir komu talaði Þóra reiprenn-
andi þau tungumál sem við átti.
Hún vandaði málfar sitt, talaði
hægt og skýrt.
Hún hafði ánægju af að fylgjast
með menntun og frama bama sinna
og bamabama. Hún hvatti unga
fólkið til menntunar, gaf góð ráð
og lagði öllum góðum málum lið.
Það var mér mikil gæfa að kynnast
og eiga að vini svo góða konu.
Þar sem góðir menn fara em
Guðsvegir.
Blessuð sé minning hennar.
Helga Þórðardóttir
Látin er í Reykjavík frú Þóra
Ámadóttir, en hún hefði orðið 86
ára 11. júní næstkomandi. Þegar ég
hugsa um þessa vinkonu mína og
geri mér grein fyrir þessum ára-
fjölda, opinberast mér enn betur
hve stórfengleg kona hún var, í
viðræðum við hana var engin elli-
mörk að finna. Ég læt hugann reika
til stundanna sem við áttum saman
og hún sagði mér frá bemsku sinni
og uppeldi og fór fyrir mig með
vísur og kvæði eftir föður sinn, sem
lést þegar hún var einungis 15 ára.
Faðir hennar var Ámi Jónsson, pró-
fastur og alþingismaður, Skútu-
stöðum í Suður-Þingeyjarsýslu.
Móðir Þóm var síðari kona hans,
Auður Gísladóttir. Alsystkinin voru
sjö og tvö vom hálfsystkinin. Á
þessu mannmarga sæmdarheimili
urðu bömin að byija að hjálpa til
svo fljótt sem þau gátu, en aldrei
gleymdist að leggja rækt við and-
legu velferðina, eins og framganga
þeirra systkina sýndi, þegar þau
hófu eigin lífsgöngu. Heimanfylgja
þeirra var á þann veg, að nú tæpri
öld eftir lát Áma prófasts skipa
afkomendur hans margvíslegar
virðingarstöður í þjóðfélagi okkar.
Ég hefi átt því láni að fagna að
fá að búa í sama húsi og frú Þóra
sl. sjö ár. í byrjun einkenndust
samskipti okkar af varfæmi, það
var ekki kynslóðabilið sem olli því,
heldur virðing mín við augsýnilegan
persónuleika þessarar konu og
nærfæmi hennar og aðalsmerki að
vemda einkalíf allra sem hún
kynntist. Hún trúði á það góða í
öllum og vildi sjálf aldrei tmfla
umhverfí sitt, en með hveiju ári
styrktist vinátta okkar, ég sakna
hennar mikið.
Andi hennar var fijór og gáfum-
ar fljúgandi, það var sannarlega
bæði skemmtilegur og góður skóli
að fá að hlusta á orð hennar og
ályktanir um lífið og tilvemna,
samskipti fólks og umgengnisvenj-
ur fyrr og nú. Við skiptumst á bók-
um, það var það eina sem hún vildi
af mér þiggja, sjálfsagt hefur hún
vitað að með því auðgaði hún anda
minn, því þá gat hún miðlað mér
af innsýn sinni og áliti á bókunum,
hún var jafn læs á íslensku, ensku
og dönsku, svo um auðugan garð
var að gresja, ég man að síðustu
bækumar sem við ræddum um,
einungis fyrir nokkmm mánuðum,
þijár sem hún hafði fengið hjá mér,
þær vom í túninu heima, Æfisaga
M.A. Nexö og Hollywood Wives,
allt lá þetta jafn opið fyrir henni,
hún var svo heppin að vera gjörsam-
lega aldurslaus, fordómalaus og
opin fyrir hinum mismunandi lífs-
mynstmm.
+
Faöir okkar, tengdafaöir, afi og langafi,
BJÖRN GRÍMSSON,
sem andaöist á Hrafnistu, Reykjavík, 26. mars verður jarösunginn
frá Fossvogskirkju mánudaginn 7. apríl kl. 13.30.
Ásta Björnsdóttir,
Gerður Björnsson,
Matthías Björnsson,
Harpa M. Björnsdóttir,
Grímur M. Björnsson,
Jakobína E. Björnsdóttir,
Karl H. Björnsson,
Haukur Þorleifsson,
Fjóla Guðjónsdóttir,
Ásbjörn Magnússon,
Margrét Oddgeirsdóttir,
Árni Einarsson,
Hulda Bjarnadóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Móöir okkar,
HALLDÓRA GUNNARSDÓTTIR,
Bakkagerði 6,
andaðist í Landakotsspítala 1. apríl.
Guðmundur Guðmundsson,
Gunnar Guðmundsson,
Reynir Guðmundsson,
Ninna Guðmundsdóttir Snead.
+
Kveöjuathöfn um móöur okkar,
LÍNEYJU SIGURJÓNSDÓTTUR,
frá Sauðárkróki,
sem andaöist 19. marz fer fram frá nýju kapellunni í Fossvogi
föstudaginn 4. apríl kl. 10.30. Jarösett veröur frá Sauöárkróks-
kirkju laugardaginn 5. apríl kl. 13.30.
Lovísa Tómasdóttir,
Hulda Tómasdóttir,
Haukur Tómasson.
+
Ástkaer dóttir okkar, unnusta, systirog mágkona,
ANNA KRISTÍN DANÍELSDÓTTIR,
Langholtsvegi 148,
veröur jarösungin föstudaginn 4. apríl kl. 15.00 frá Bústaöakirkju.
Karen Kristjánsdóttir,
Tryggvi Þorsteinsson,
Drífa Daníelsdóttir,
Mjöll Danfelsdóttir,
Danfel Stefánsson,
Kristján Danfelsson,
Kristinn Skúlason,
Guðmundur Viöarsson
+ Faðir minn, bróðir og frændi, + Bróðir minn,
ÞRÁINN SIGURÐSSON, STEFÁN KETILSSON
klæðskeri, frá Minni—Ólafsvöllum,
lést í Bandaríkjunum 25. mars. fyrrum bóndi, Roðgúl, Stokkseyri,
Ævar Þráinsson, verður jarðsunginn frá Ólafsvallakirkju, Skeiðum, laugardaginn 5. apríl kl. 14.00.
Arni Sigurðsson, Guðrún Ólafsdóttir. Jón Ágúst Ketilsson.
Aldrei kvartaði hún eins og okkur
venjulegu fólki hættir til. Þegar
fætumir hennar vom orðnir þreyttir
fann hún að hægt var að nota
handleggina til að komast upp
stiga, ef handriðin vom góð, og svo
var þá ekkert auðveldara en að
ganga afturábak niður stigana.
Tuttugu og þriggja ára er hún
að nýloknu nuddkonunámi í Dan-
mörku, þegar hún giftist Kristni
Armannssyni, sem það sama ár hóf
kennslu við Menntaskólann í
Reykjavík. Hafði hún verið ekkja í
nærfellt tuttugu ár þegar ég kjmnt-
ist henni, en í hvert skipti sem hún
nefndi hann, ljómuðu augu hennar
af ást og hrifningu. Aldrei heyrði
ég eitt orð um að annríki eða erfíð-
leikar hefðu slæft ánægju hennar.
Hinsvegar kom fram að hún hafði
stundað sína vinnu utan heimilis í
mörg ár, verið húsmóðir á menning-
arheimili, sem æfinlega stóð opið
fyrir öllum fróðleiksfúsum ung-
mennum auk húsfreyjuskyldu sem
nauðsynlegt var að sinna sem gest-
gjafi, þegar maður hennar var
rektor menntaskólans í Reykjavík.
Man ég að eitt sinn sagði hún mér
að hvað kærustu stundimar á rekt-
orstímabili manns hennar hefðu
verið að afloknum hátíðarsamkom-
um í skólanum, þegar þau rektors-
hjónin um nóttina stóðu við að þvo
upp leirtauið og ganga frá skólan-
um þannig að engin röskun yrði á
skólastarfi næsta dags, svo bersýni-
lega hefur á þessum árum verið í
mörg hom að líta.
Þegar ég hugsa til afkomenda
hennar, sem hún bar svo ótakmark-
aða umhyggju fyrir, koma mér í
hug ljoðlínur úr Skólaminni Tómas-
ar Guðmundssonan
„Oglát þú æska vit og anda verða
þá vængi sem þér lyfta hæst,
svo sannist, þegar sést til þinna ferða,
að sigling þín er djörf og glæst.“
Þessa hugsun veit ég að hún vildi
festa í hugum bama sinna og af-
komenda allra. Litla telpan hennar,
Auður Katrín, er nú látin, en böm-
um hennar, Þorbjörgu, Armanni og
Áma, svo og fjölskyldum þeirra
sendum við Jón innilegar samúðar-
kveðtjur, jafnframt því sem ég kveð
vinkonu mína, Þóra, með þakklæti
og orðum Einars Benediktssonar;
„TO moldar oss vigði hið mikla vald,
hvert mannslíf, sem jörðin elur.
Sem hafsjór, er rís með fald við fald,
þau falla, en guð þau telur;
því heiðloftið sjálft er huliðstjald,
sem hæðanna dýrð oss felur."
Valgerður Bára Guðmundsdóttir
Elsku amma er dáin. Ósjálfrátt
hverfur hugurinn aftur í tímann. í
tvö ár bjó ég og fjölskyldan mín í
kjallaranum hjá ömmu eins og flest
bamaböm hennar hafa gert. Litli
sonur minn, þá rúmlega tveggja ára
til rúmlega fjögurra ára, spurði oft
hvort hann mætti fara upp til
ömmu-ömmu, en það kölluðu öll
langömubömin hana, því að henni
fannst langömmunafnið segja að
hún væri fjörgömul. Það vora því
ófáar ferðimar sem litlu fætumir
bára son minn upp tröppumar til
að hitta ömmu-ömmu. Álltaf hafði
hún tíma til að sinna honum, lesa,
segja honum sögur eða tala við
hann eins og hún gerði þegar ég
var sjálf lítil telpa. Bæði sonur minn
og bömin í nágrenninu komu oft
upp á pallinn í garðinum og alltaf
átti amma mola til að stinga að
þeim. Enda heyrði ég bömin oft
segja við son minn hvað hann ætti
góða ömmu-ömmu.
Amma var alltaf hress og sá
alveg um sig sjálf þar til hún veikt-
ist rétt fyrir áramót. Aldrei vildi
hún að nokkur hjálpaði sér með
verkin. Amma var alltaf svo ung í
anda að oft gleymdist hvað hún var
gömul, en hún hefði orðið 86 ára í
sumar.
Við munum ætíð geyma minning-
una um hana í hugum okkar og
þökkum góðum guði fyrir þær
stundir sem við áttum með ömmu.
Nú er hún komin til hans og afa-afa
eins og ömmu-ömmubörnin hugga
sig við. Blessuð sé minning hennar.
Þórunn K. Árnadóttir