Morgunblaðið - 03.04.1986, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. APRÍL1986
33
Verkfallið í Finnlandi:
Mikið umferðaröng-
þveiti í Helsinki
Helsinki. AP.
MIKLAR umferðartruflanir sköpuðust í Helsinki í gœr af völdum
verkfalls opinberra starfsmanna þar. Hundrað þúsund manns, sem
sækja vinnu til borgarinnar, urðu að leita nýrra aðferða til þess að
komast til og frá vinnustað og Mauno Koivisto, forseti Finnlands,
varð að flytja burt frá embættisbústað sinum í miðhluta borgarinnar.
Á þriðjudag vísuðu opinberir . þegar orðin víðtæk. Ölí umferð
starfsmenn í landinu á bug tilmæl-
um sáttasemjara um að fresta verk-
fallinu í hálfan mánuð. Til að byija
með tekur verkfallið til 15.000
opinberra starfsmanna á höfuð-
borgarsvæðinu, en áhrif þess eru
hefur stöðvazt um flugvöllinn í
Helsinki. Lestarferðir falla einnig
niður og almenningur fær enga
þjónustu á opinberum skrifstofum.
Kröfur verkfallsmanna eru þær, að
öllum verði greidd 1.200 mörk, um
Gengi gjaldmiðla
London. AP.
Bandaríkjadollar hækkaði
gagnvart öUum helztu gjald-
miðlum Vestur-Evrópu i dag.
Var þetta m.a. rakið til orðróms
um, að seðlabanki Japans muni
halda áfram að kaupa doUara til
þess að koma í veg fyrir, að
dollarinn lækki enn frekar gagn-
vart japanska jeninu. Verð á
guUi hækkaði einnig.
Síðdegis í dag kostaði sterlings-
pundið 1,4690 dollara (1,4725), en
að öðru leyti var gengi dollarans
þannig, að fyrir hann fengust
2,3670 vestur-þýzk mörk (2,3315),
1,9803 svissneskir frankar
(1,9460), 7,2625 franskir frankar
(7,1525), 2,6695 hollenzk gyllini
(2,6262), 1.610,75 ítalskar lírur
(1.584,25), 1,3930 kanadískir doll-
arar (1,39095) og 178,50 jen
(178,50).
Gullverð hækkaði og var 335,00
dollarar hver únsa (328,00). Var
þessi verðhækkun rakin til þess, að
verð á olíu kunni að hækka eitthvað
á ný á næstunni.
9.600 ísl. kr., í eitt skipti og að
mánaðarlaunin verði að auki hækk-
uð um 6%. Er hér um að ræða
miklu meiri kauphækkunarkröfur
en finnska alþýðusambandið gerði,
en það féllst í síðasta mánuði á
tveggja ára samning um 2,5%
launahækkun.
Opinberir starfsmenn segjast
munu takmarka verkfallið við höf-
uðborgarsvæðið í hálfan mánuð en
ef ekki verður búið að semja þá,
muni það ná til alls landsins.
Koivisto, forseti landsins, varð
að flytja úr forsetabústað sínum,
eftir að 50 manna starfslið hans,
hóf þátttöku í verkfallinu í gær.
Fjandmenn sættast
Joshua Nkomo, leiðtogi stjórnarandstöðunnar í Zimbabwe (til
hægri á myndinni), sést hér með fyrrum fjandmanni sínum,
Enos Nkala, innanrikisráðherra landsins. Þetta var fyrsti fundur
Nkomos og ráðherra úr stjóm landsins síðan Nkomo var rekinn
úr rikisstjórn Roberts Mugabe fyrir fjórum árum. Á fundinum,
sem haldinn var fyrir nokkrum dögum, hvatti Nkomo stuðnings-
menn sina til þess að koma á friði í landinu með þvi að ljá
stjórn landsins aðstoð sína við að hafa upp á uppreisnarmönnum,
sem berjast gegn stjórninni.
Ungveijaland:
Harðari aðgerðir
gegn andófsmönnum
^ Vinarborg. AP.
ÖLL eintök of siðustu útgáfu tímaritsins „Beszeloe", þekktasta
neðanjarðartímarits Ungveijalands, voru gerð upptæk af lögreglu
landsins i gær og tveir þeirra, sem standa að útgáfu ritsins, eiga
nú yfir höfði sér ákæru og refsingu. Gerist þetta í kjölfar nýrra
prentlaga, sem samþykkt voru í marz, en áttu að taka gOdi 1. septem-
ber nk.
Haft var eftir Miklos Haraszti, hann, að auk ritsins sjálfs, hefðu
einum af ritstjórum tímaritsins, að prentvélar og önnur tæki til útgáfu
líta yrði á þessar aðgerðir lögregl- þess, verið gerð upptæk. Þessar
unnar sem „harðnandi stefnu aðgerðir væru greinilega „fyrstu
stjómvalda“ gagnvart þeim Ung- sýnilegu merkin um framkvæmd
veijum, sem ekki láta í einu og öllu hinna nýju prentlaga".
eins og stjómvöld þar vilja. Sagði
Pólsk æska vantreystir
kommúnistaflokknum
Varsjá. AP.
FÉLAGSFRÆÐIKENNARI við háskólann í Varsjá sagði frá þvi,
að hann hefði nýlega spurt bekk nemenda á lokaári, hversu
margir þeirra hefðu lesið bók George Orwells, 1984, hina sigildu
dæmisögu um lif i alræðisríki.
Allir í bekknum réttu upp hönd.
„Þetta kom mér gjörsamlega í
opna skjöldu," sagði prófessorinn
í viðtali, „því að þessu var allt
öðru vísi farið á háskólaárum
mínum á sjöunda áratugnum. Þá
hafði ekkert okkar bekkjarsystk-
inanna lesið þessa bók.“
Um þessar mundir slá bækur
Orwells öll sölumet á „neðanjarð-
ar-bókamarkaðnum“ í Póllandi.
Vinsældir bóka eins og 1984
meðal ungs fólks sýna í hnotskum
þau vandræði, sem pólski komm-
únistaflokkurinn stendur frammi
fyrir, þegar um er að ræða að
vinna hylli og stuðning ungu
kynslóðarinnar.
Þessi kynslóð hefur ekki sótt
pólitískan vegvísi sinn til Karls
Marx, heldur til þess skamma
tíma, sem lýðræði og frelsi máttu
sín einhvers í landinu á árunum
1980—81, fyrir tilstuðlan Sam-
stöðu, óháðu verkalýðsfélaganna,
sem nú em bönnuð.
Á þeim árum sagði ein milljón
félagsmanna sig úr flokknum og
í þeim hópi var yngri kynslóðin í
miklum meirihluta, verkafólk og
námsmenn. Og fáir hafa snúið til
baka.
Stjómmálaskýrendur telja, að
á eftir efnahagsmálunum verði
kreppan í samskiptunum við unga
fólkið það mál, sem hæst muni
bera á 10. flokksþinginu, sem
hefst hinn 29. júní næstkomandi.
„Það stendur yfir heiftarleg
barátta um hugi og hjörtu unga
fólksins," sagði Wojciech Jaruz-
elski hershöfðingi, aðalritari
flokksins, á miðnefndarfundi í
febrúar, þar sem Qallað var um
ungt fólk og menntun. „í þessari
baráttu beita óvinir okkar hug-
myndafræðilegu táli og treysta á
reynsluleysi, vanþekkingu og
skort á skynsemi."
Aðeins 7,6%, eða um 160.000
manns af 2,1 milljón félagsmanna
kommúnistaflokksins, voru undir
þrítugsaldri árið 1984.
Og stjómvöld eru í hálfgerðri
klípu í þessu máli. Þau þurfa á
stuðningi unga fólksins að halda
til að ná fram markmiðum sínum
í efnahagsmálum, en geta litlu
lofað og hafa fátt uppörvandi
fram að færa að þvi er varðar
framtíðina. Stjómvöld verða í einu
orðinu að biðja um stuðning, en
í hinu orðinu að viðurkenna, að
það sé minnst 15 ára bið eftir
íbúðarhúsnæði.
„Það er staðreynd, að við lifum
í landi, þar sem stjómin er jafnvel
ófær um að sjá fólki fyrir salemis-
pappír," sagði námsmaður við
háskólann í Varsjá. „Það er býsna
strembið að sjá, hvemig slík stjóm
getur átt skilið traust okkar."
Veður
víða um heim
Lœgst Hnst
Akureyri +4 heiðskfrt
Amsterdam 1 9 skýjað
Aþena 11 25 heiðskfrt
Barcelona vantar
Berlfn 2 9 skýjað
BrOasel 2 11 skýjað
Chicago 9 17 rigning
Dublln 2 8 skýjað
Feneyjar 17 hálfskýjað
Frankfurt +1 12 helðskfrt
Genf 2 16 heiðskírt
Helsinki 1 3 skýjað
Hong Kong 16 19 skýjað
Jerúsalem 8 14 rigning
Kaupmannah. 1 S skýjað
Las Palmas vantar
Lissabon 9 21 helðskfrt
London 2 8 skýjað
Los Angeles 16 20 heiðskfrt
Lúxemborg 8 skýjað
Malaga vantar helðskfrt
Mallorca vantar
Miami 20 25 heiðskfrt
Montreal 3 26 skýjað
Moskva S 9 skýjað
NewYork 13 22 helðskfrt
Osló +1 S skýjað
Parfs 5 13 skýjað
Peking 6 18 heiðskfrt
Reykjavfk 0 léttsk.
Ríóde Janeiro 19 32 heiðskfrt
Rómaborg 8 21 heiðskfrt
Stokkhóimur 0 5 skýjað
Sydney 19 28 heiðskfrt
Tókýó 8 16 heiðskýrt
PLASTGLUGGAR
Framleiðum sérhönnuð
garðhýsi úr plastprófíl-
um eftir þínum smekk.
Ekkert vi
iðhald
%U99B, rfnnihuröinrenni
gluggn, útihurðir o.fl-
Sýningarhús og gluggar á staðnum.
Komið og sannfærist um gæðin í sýn-
ingarsal okkar.
O
IBUDAVAL
PLASTGLUGGAR
HF. Smiðsbúð 8, Garðabæ, sími 44300