Morgunblaðið - 01.10.2006, Blaðsíða 25

unnar með 7,8% markaðshlutdeild.
Þórir segir, að erfiðleikarnir hafi
hrannazt upp, en steininn tekið úr
þegar Íslandsbanki varð til 1990 úr
Alþýðubankanum, Iðnaðarbank-
anum, Útvegsbankanum og Verzl-
unarbankanum. Fyrirtækið hafði að-
allega skipt við Iðnaðarbankann, en
við sameininguna stóð það uppi
„munaðarlaust“. „Við lentum þarna
einhvern veginn í milli. Við gátum
tekið undir með Skugga-Sveini; við
mér vildı́ei taka neinn, var því nefnd-
ur Skugga-Sveinn.
Úr þessu varð það að við lentum
fyrst í mjög miklum greiðsluerf-
iðleikum og til þess að standa í skilum
seldum við frá okkur umboðin; Fiat,
Ford og Suzuki. Þar með lauk 70 ára
sögu Sveins Egilssonar hf. sem bíla-
umboðs.“
– Komst fyrirtækið fyrir vind?
„Það er nú ekki búið að gera það
dæmi upp ennþá!
En við kláruðum okkur af því sem
við gátum klárað. Félagi minn, Grét-
ar Árnason keypti Þ. Jónsson og
Company og nú rekur sonur hans
það fyrirtæki. Annað fór flest á eins
konar uppboði.
Ég var í tvö ár við fyrirtækið til að
halda því á floti, sem hægt var að
halda á floti og bjarga því að við eig-
endurnir misstum ekki okkar per-
sónulegu eigur í hendur lánardrottna
fyrirtækisins.
Síðasti starfsmaðurinn með mér
var Ragnar Bjarnason, söngvari og
sölumaður. Hann var fábær sölumað-
ur, hann Ragnar. Og drengur góður.“
– Tókstu þetta nærri þér?
„Auðvitað var þetta erfitt. En lífið
er bara svona. Við lendum í alls konar
áföllum og verðum að taka þeim. Það
hafa fleiri en ég gengið í gegn um
svona hluti. Aðalatriðið er að klára
dæmið, læra og láta alla reynslu
stækka sig.“
-Svona mikill bílamaður hlýtur að
hafa ekið á flottum bílum?
„Ég hef aldrei verið með bíladellu.
Ég var allur í tækninni.
Reyndar átti ég fyrsta Mustanginn
hér á landi. En að öðru leyti hef ég
bara ekið um á venjulegum bílum!“
Fasteignakaup í
tveimur löndum
– Hvað tók við hjá þér eftir Svein
Egilsson?
„Ég hafði 1975 keypt smáfyr-
irtæki; Herkúles. Það hafði enga
starfsemi, þegar hér var komið sögu,
en nú fór ég með það í minni háttar
innflutning.
Í tvö ár rak ég Go kart í félagi við
Úlfar Hinriksson, fyrst á skauta-
svæðinu í Laugardal og síðan á þaki
Faxaskálans.
Síðustu árin hef ég séð um fast-
eignakaup fyrir tengdason minn; Sig-
urjón Sighvatsson. Ég er í þessu í
gegnum Herkúles, hann er með sitt
og svo er Birgir sonur minn kominn í
þetta með okkur. Ég hef séð um fast-
eignakaupin og hann um reksturinn.
Svo keyptum við fasteignafyrirtæki í
Kaupmannahöfn, en þar sér danskt
leigufyrirtæki um útleigu á húsnæð-
inu.“
Hér eru bæði sonur og tengdason-
ur komnir til sögunnar. Eiginkona
Þóris er Lára Lárusdóttir. Fyrri
kona hans heitir Hanna Felixdóttir
og eru börn þeirra fjögur; Birgir,
Sigríður, Guðmunda og Heba. Auk
þeirra á Þórir dótturina Sigfríði.
Á skíðum skemmti ég mér
Skíði hefur nokkrum sinnum borið
á góma í þessu samtali okkar.
„Ég kynntist skíðaíþróttinni í
gegnum það, að L.H.Muller gaf Mið-
bæjarbarnaskólanum einhver 30 pör
af skíðum. Við fórum eina skíðaferð á
vetri. Svo gerðist það að eftir síðara
sumarið mitt í Ljárskógum þá af-
henti Guðmundur Jónsson mér 30
krónur. Það hafði aldrei verið minnzt
á neitt kaup, en þetta gerði hann nú
samt. Og ég keypti skíði fyrir sum-
arhýruna.
Þá voru menn farnir að renna sér á
skíðum á Kolviðarhóli. Ég fór þangað
uppeftir og var einn að þvælast þetta,
því enginn af mínum vinum hafði
áhuga á skíðum. Svo sá ég norska
skíðakónginn Birgir Ruud, þegar
hann kom hingað 1939. Þá heillaðist
ég algjörlega af skíðunum. Það var
ekki annað hægt eftir að sjá til þessa
manns.
Frændi minn, Karl Pétursson, bjó
í næsta húsi við okkur á Vesturgöt-
unni. Hann sagði mér að hann stund-
aði skíði í Skálafelli og hvatti mig til
þess að koma þangað uppeftir. Þá var
farið klukkan 8 á laugardagskvöldum
og verið fram á sunnudag. Þetta var
þegar bæði vinna og skóli voru á
laugardögum. Haustið 1939 fór ég
svo að stunda Skálafellið; skálinn var
í tæplega 600 metra hæð og að hon-
um 5 kílómetra gangur, svo það
reyndi töluvert á að komast þangað.
Þarna eignaðist maður vini fyrir lífs-
tíð.
1943 er Skíðamót Íslands haldið í
Hveradölum. Þar mættu allir beztu
skíðamenn landsins og þeim kynntist
ég.“
– Kepptir þú á þessu móti?
„Eitthvað keppti ég, en ekki með
neinum umtalsverðum árangri.
Næstu ár fóru svo í að æfa og
keppa. 1946 varð ég Reykjavík-
urmeistari í bæði svigi og bruni og
upp úr því kom Svíþjóðarferðin, sem
ég minntist á áðan. Í desember 47 var
mér boðið til Frakklands að æfa með
sænska skíðalandsliðinu í Pyrenea-
fjöllunum. Ég frétti af ferð hjá Loft-
leiðum, en félagið var þá í svoköll-
uðum innflytjendaferðum og flaug
þær mest frá Róm til S-Ameríku.
Þeir millilentu í París á suðurleiðinni
og ég fékk að fljóta með þeim þangað,
tók svo lest suður eftir og æfði með
Svíunum fram að Ólympíuleikunum,
sem voru fyrstu vetrarleikarnir eftir
stríðið; haldnir í St-Moritz í Sviss.
Þarna hitti ég hina íslenzku keppend-
urna þrjá; Magnús Brynjólfsson og
Guðmund Guðmundsson frá Ak-
ureyri og Jónas Ásgeirsson frá Siglu-
firði, en Guðmundur var reyndar
Siglfirðingur líka.“
– Hvernig gekk?
„Við kepptum í svigi og bruni.
Þarna voru rúmlega 100 keppendur
og við vorum svona um miðjan hóp.“
Þórir segir, að upp úr þessu hafi
mönnum verið ljóst, að án skíðalyftu
næðist enginn árangur. „Menn voru
að gera grín að því að við skyldum
vilja fá lyftu, töldu okkur fá ágætis
þrekþjálfun út úr því að labba upp
brekkuna. Sannleikurinn er hins veg-
ar sá, að það eru allt aðrir vöðvar sem
þú beitir á leiðinni niður heldur en
upp, þannig að labbið upp hjálpaði
okkur ekkert á leiðinni niður!“
Í félagi við tvo aðra KRinga átti
Þórir Weaponbíl með spili. Þeir
plöntuðu honum niður í Hveradölum,
settu staur á móti og létu spilið draga
sig upp brekkuna. Síðan settu þeir
þarna niður togvél, sem Þórir segir
að hafi virkað nokkuð vel. „Við rákum
hana í ein tvö ár, þá keypti Skíðaráð
Reykjavíkur hana af okkur.
Þetta voru nú fyrstu tilraunirnar
með skíðalyftu hér á landi.“
Á þessum árum var eitthvað farið
til útlanda að keppa en að sögn Þóris
varð af því enginn árangur til að tala
um. Vorið 51 hætti hann að æfa.
– Af hverju?
„Ég var kominn með fjölskyldu og
á kaf í fyrirtækjarekstur og þetta
bara kláraði sig ekki. Skíðin taka svo
óhemjumikinn tíma, ef þau eru
stunduð af alvöru.
Ég var alveg sáttur við þessa þró-
un. Og mér tókst að enda keppnisfer-
ilinn með sigri á Kolviðarhólsmóti
þetta vor.“
En þótt Þórir hætti skíðakeppni
var hann fjarri því hættur að skíða.
Og hann lét áfram til sín taka í fé-
lagsmálum skíðamanna. Hann var í
mörg ár formaður skíðadeildar KR
og í áratugi sat hann í stjórn Skíða-
sambands Íslands og var formaður
þess um tíma.
Þegar skíðasvæði KR í Skálafelli
var byggt upp eftir skálabruna 1955
var ekki einasta byggður veglegur
skáli, tekinn í notkun 1959, sem enn
stendur, heldur var og sett upp skíða-
lyfta. Þórir heimsótti austurrískt fyr-
irtæki, sem framleiddi hentugar
skíðalyftur, og heimkominn gekk
hann á fund Eysteins Jónssonar,
fjármálaráðherra, til þess að fá hafta-
tjaldinu lyft fyrir skíðalyftu. Ey-
steinn, sem sjálfur var áhugamaður
um skíði, hliðraði þannig til að KR
fékk að flytja inn það, sem ekki var
hægt að smíða hérlendis, en möstrin
og endastöðvarnar voru smíðuð í
Landsmiðjunni. Lyftan var svo tekin
í notkun 1961, sú fyrsta sinnar teg-
undar á Norðurlöndum.
Um 1970 var sett á fót nefnd undir
merkjum ÍSÍ til að efla þátttöku al-
mennings í íþróttum. Þórir Jónsson
sat í þessari nefnd af hálfu skíða-
manna og upp úr starfi hennar segir
hann að skíðaíþróttin hafi eins og
fleiri greinar tekið gífurlegan vaxt-
arkipp og orðið vinsæl almenn-
ingsíþrótt sem hefur áfram vaxið og
dafnað.
Þórir Jónsson lagði ekki skíðin á
hilluna, þótt hann hætti keppni.
Hann hefur skíðað sér til ánægju hér
heima og erlendis, þar sem hann hef-
ur skíðað í flestum Evrópulöndum; í
nyrztu héruðum Noregs og Sierra
Nevadafjöllum á Spáni og allt þar á
milli. 1979 byrjaði hann að fara til
Bandaríkjanna að skíða í Klettafjöll-
um og síðustu 15 árin hefur smáhóp-
ur af fólki fylgt honum í þessum
skíðaferðum.
– Og Þórir Jónsson skíðar enn?
„Já, já. Það er ekki hægt að hætta
meðan dugur er til.“
freysteinn@mbl.is
Skíðar enn. Þórir Jónsson í Aspen 2005.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 1. OKTÓBER 2006 25
Þórir Jónsson átti sæti í
fyrstu stjórn Reykjaprents og
stóð að útgáfu Vísis og síðar
DV um árabil.
Þórir segist hafa komið að
Vísi fyrir orð Sigfúsar í
Heklu, en blaðið var þá „ein-
hvers staðar á bjargbrúninni.
Við vorum svona björg-
unarlið blaðsins.“
Björgunin fólst í stofnun
Reykjaprents, sem byrjaði
með hreint borð. Fljótlega
var Jónas Kristjánsson ráðinn
ritstjóri og Sveinn R Eyjólfs-
son framkvæmdastjóri.
„Þeir eru kannski ekki
margir, sem tala nú vel um
þá báða, Jónas og Svein. En
þeir voru ungir og ferskir og
komu með alveg frábært lið á
blaðið. Reksturinn snerist al-
veg við á nokkrum árum og
áður en menn vissu var
Reykjaprent farið að eiga
fasteignir hér og þar um bæ-
inn. Þetta var orðið öflugt fé-
lag, þegar „borgarastyrj-
öldin“ hófst, en það kalla ég
baráttuna um ritstjórnina,
sem endaði með því að Jónas
og Sveinn fóru og stofnuðu
nýtt blað; Dagblaðið, hinum
megin við vegginn.“
Þórir vill ekki fara nánar
út í þá sálma, en segir allt
hafa gerzt á einni nóttu, sem
honum er minnisstæð fyrir
það að hann var lokaður inni
ásamt fulltrúa Jónasar og
Sveins meðan gengið var frá
samkomulagi um skilnaðinn.
En alveg eins og allt slitn-
aði á einni nóttu, þá gengu
Dagblaðið og Vísir saman í
DV á einni nóttu og vegg-
urinn á milli einfaldlega brot-
inn burt. „Þetta voru klókindi
hjá Herði Einarssyni og
Sveini eftir það sem á undan
var gengið, því blöðin voru
bæði á mörkunum og þetta
var eina leiðin.“
Þórir Jónsson sat í stjórn
Frjálsrar fjölmiðlunar, þar til
Sveinn R Eyjólfsson eignaðist
fyrirtækið að mestu og lauk
þá þáttöku Þóris Jónssonar í
blaðaútgáfu á Íslandi.
Björgunarlið
Vísis
Í PRÓFKJÖRI SJÁLFSTÆÐISMANNA
Í REYKJAVÍK
S
Æ
T
IÐ
Guðlaugur Þór
www.gudlaugurthor.is
gudlaugurthor@gudlaugurthor.is
Opnum sunnudaginn 1. okt.
kosningaskrifstofu
Gu›laugs fiórs
a› Lágmúla 9
Kl. 14.00-17.00:
Létt tónlist leikin fyrir gesti.
Sýnt úr leikritinu Hafið bláa fyrir börnin.
Allir velkomnir - kaffi og veitingar.
Stuðningsfólk
Kraftur til framtíðar