Æskan - 01.12.1972, Blaðsíða 80
„Jæja, karlinn 1“ sagöi maðurinn nokkru seinna og var nú
aftur rólegri. „Mér hefur skilizt, að þú værir skynsamur piltur.
Sýndu nú, að þú sért það og komdu með mér. Og þessi — þessi
snáði þarna?" Hann benti á Óla. „Hann á áreiðanlega að fara lika
á einhvern ákveðinn stað?“
„Já, hann á að fylgja mér til skógar. Við vinnum við skógar-
högg hjá Páli Skógstad."
Bóndinn blóðroðnaði og barði stafnum í gólfið. Það gerði
ekki betur en hann gæti talað.
„Kanntu — kanntu ekki — fjórða — boðorðið, — karlinn?
„Heiðra skaltu föður þinn og móður,“ — skilurðu það?“
„Heiðrum við ekki bezt föður okkar og móður með því að búa
á þvi heimili, sem þau reistu?“
„En boðorðið er lengra. — „Og aðra,“ stendur þar, — „aðra,
sem — og — og — og?“ „Já, hvernig var nú þetta annars?"
Hann stamaði og stamaði og leitaði að orðunum, en mundi ekki
meira.
„Jæja, vertu nú sæll,“ sagði Þór og gekk fram.
„En hvernig gaztu þorað að svara honum svona?“ spurði Óli.
„O-o, — ég þorði það nú raunar ekki. En ég varð einhvern
veginn að losna við hann,“ sagði Þór. Hödd hans skalf enn.
★
★ ★
Þeir gátu ekki unnið nema takmarkaðan tima við skógarhögg,
áður en skólinn byrjaði. Þá var ekki um neitt annað að ræða
fyrir þá en að yfirgefa Fögruhlíð og loka þar öllu. Þann tíma,
sem skólinn stóð yfir, bjuggu þeir niðri i sveit og voru þá oft
mikið með drengjunum frá Bæ. Einkum voru þeir miklir vinir
Egils og Árna. Þeir reyndust þeim á allan hátt vel. Og þeir
voru þeir einu, sem ekki vildu, að Þór og Óli flyttu úr Fögruhlíð.
„Látið aldrei undan, hvað sem á dynur 1“ sagði Egill.
Kvöld eitt komu bræðurnir frá Bæ til þeirra og var mikið
niðri fyrir:
„Þessi kýT ykkar, sem er á Hóli, þrífst þar alls ekki.“
„Vesalings Búkollal Þrífst hún ekki?“
„En nú verður vist brátt á þvi breyting, þvi að i kvöld ætlar
Ingiborg gamla á Hóli að galdra i hana góða lyst 1“
„Jæja, einmitt það.“
„Já, hún hefur nú, alveg nýlega, gefið kúnni margar tegundir
af töfrajurtum!“ Hann taldi á fingrum sér hin sérkennilegu
nöfn á þessum jurtum.
„Þetta er i meira lagi skrítið!“
„Og allar þessar galdrajurtir hefur hún geymt uppi á suðurloft-
inu í Gömlustofu sjö fimmtudagsnætur i röð. í dag tók svo gamla
konan þær, saxaði saman og stráði í þær salti, sem hún hafði
þulið yfir einhverja galdra. Síðan gaf hún kúnni þessa kynlegu
blöndu. Og í kvöld á svo að teyma hana þrjá hringi kringum
baðstofuna á Hóli, — í bandi úr görnum, — réttsælis!“ Egill
var svo mælskur, að hann náði tæpast andanum að lokum.
„Kringum baðstofuna?"
„Já, það verður að vera hús, þar sem byggt hefur verið tvisvar
áður. Og baðstofan á Hóli er einmitt þriðja húsið, sem byggt er
á þeim grunni."
„Hver hefur sagt þér þetta?"
„Ég stóð hjá Gömlustofu og heyrði tvær kerlingar tala um
þetta. Komið og verið með okkur, — við skulum fæla kúna fra
þeim 1“
„Við getum ekki tekið þátt i því að hræða Búkollu."
„Viltu kannski, að hún kunni við sig á Hóli og þrifist þar vel?‘
Freistingin var of mikil. Þeir lögðu af stað niður eftir, allir
fjórir.
Nú skipti mestu máli að komast til baðstofunnar, án þess
að nokkur sæi. Þeir lögðu sig líka fram eftir beztu getu, voru
ýmist í felum bak við hóla og vörður eða skriðu á hnjám og
maga. En að lokum náðu þeir markinu: komust inn fyrir þrösk-
uld baðstofunnar og földu sig þar í dimmu skoti.
„Nú verðum við að vera alveg hljóðir. Enginn má tala.“
„En ef við getum ekki stillt okkur um að hlæja?“
„Setjið lófana fyrir nef og munn og steinþegið!“
Allt var dimmt og hljótt.
„Kerlingin þorir ekki að koma, fyrr en Pétur er setztur að, því
að hann er alveg á móti þessu kukli hennar.“
„Hvað eigum við nú að gera?“
„Snúa við treyjunum ! Mála okkur með sóti! Herma eftir skógar-
birni!“
Jú, þarna kom kerlingin loksins út úr Gömlustofu. Hún hafði
Háskotapilsið (kilt), sem gert er úr sérstöku tiglóttu ullarefnl (tartan), hefur um aldaraðir verlð sá klæðnaður, sem Skotar
hafa klæðzt jafnt I stríði sem friði. Þeir hafa klæðzt þeim á löngum og myrkum tlmabilum I sjálfstæðisbaráttu slnni gegn
Englandi og allt fram til styrjalda vorra tlma, er þeir þörðust með Englendingum fyrir þrezka heimsveldið. Þegar hersveit Há-
skota var sett til varnar undanhaldi I Norður-Frakklandl árið 1940, köstuðu þeir hlnum venjulegu einkennisbúningum og
klæddust þjóðbúnlngi slnum áður en þelr létu til skarar skrlða. Af 200 manna hópi týndu um 130 Iffl. I Kóreustyrjöldinni
gerðu 400 menn úr hlnni Konunglegu skozku landvarnasveit árás á 6000 kfnverska fótgönguliða. Þeir voru að vlsu ekki I
þjóðbúningum, en í pilsum voru þeir. — í herbúðum Háskotanna eru sagðir speglar I gólfinu, svo að liðsforingjarnir getl
aðgætt, hvort nokkur falli I þá freistni að vera I brókum undir pilsinu.
78