Æskan - 01.12.1972, Blaðsíða 95
NYR ÞATTUR
PÁLL H. EINARSSON;
Heimilisdýr
Gullhamsturinn
(Mesocricetus auratus)
Hinn eiginlegi gullhamstur finnst ekki
lengur villtur í heiminum í dag, þó svo að
hann sé eitt yngsta húsdýr mannsins. Við
ræktun hafa fengizt fjölda mörg afbrigði
af hinum upprunalega gullhamstri. Hér
skulu nefnd nokkur afbrlgði. Fyrst ber að
nefna sýrlenzka gullhamsturinn. Sú tegund
er forfaðir hinna tegundanna. Hann er
gulbrúnn á baki fram á höfuð, en kviður og
bringa Ijós. Panda-afbrigðið kom fram árið
1949 við ræktun í Bandaríkjunum. Hann er,
eins og nafnið bendir til, að mestu hvítur
með brúna bletti viðs vegar á skrokknum.
Þá er það „hvítinginn" eða albínó-afbrigðið,
sem er alhvítur með rauð eða svört augu.
Hann kom fram við ræktun f Bandaríkjun-
um árið 1952. Auk fyrrnefndra tegunda
finnast fjölmörg afbrigði, sem ekki verða
nefnd hér.
Saga gullhamstursins
Árið 1839 var fyrst farið að tala um
gullhamsturinn, þegar G. R. Waterhouse
sýndi skinn og hauskúpu af þessu dýri á
aðalfundi dýragarðsins í London sama ár.
Með hliðsjón af hinum gulbrúna lit gaf
Waterhouse honum nafnið, sem hann ber
enn í dag. Fyrir utan þetta sýnishorn var
heillegra eintak uppstoppað í náttúrugripa-
safninu f Beirut í Líbanon. Árið 1880 flutti
James Henry Skene, sem í mörg ár var
yfirkonsúll í Aleppo, nokkra lifandi guil-
hamstra til Edinborgar. Skene hafði veitt þá
og alið sjálfur í Sýrlandi. Við heimkomuna
gaf hann hluta dýranna til vina. Sfðustu
gullhamstrarnir, sem vitað er að lifðu villt-
ir, fundust árið 1930 nálægt Aleppo f
Sýrlandi. Var það kvendýr með 12 unga.
Af þessari fjölskyldu eru komnlr þeir gull-
hamstrar, sem nú eru algeng húsdýr f vest-
rænum löndum. Til Bandaríkjanna kom
gullhamsturinn árið 1938, en til Þýzkalands
rétt eftir síðara stríð.
MeShöndlun
Góð stærð á búri- fyrir eitt dýr er 40x30
cm. í búrinu á að vera hamsturshjól. Á
botni og í hreiðri (nú orðið eru innréttuð
hreiður í búrin) á að vera vænt lag af sagi.
Flestir nota gróft sag, en mér persónulega
finnst fínt sag taka betur af lykt. Skipta skal
um sag á viku fresti og vatn daglega. Sé
um ungdýr (undir 3 mánaða) að ræða, er
betra að blanda mjólk til helminga f drykkj-
arvatnið. En smáminnka hana með aldrin-
um. Fullorðið verður dýrið 3ja mánaða, og
þá er bezt að hætta alveg að blanda mjólk
f vatnið til að fyrirbyggja offitu. Þeir éta
hamstursfóður, sem fæst f fuglabúðum.
Einnig er gott að gefa þeim hrátt kjöt,
eina teskeið einu sinni f viku
MINNSTA HJÓL í HEIMI
82 ára hjólasmiður f Englandi, Alfred
Tobb, hefur smíðað sér minnsta hjól í
heimi. Hjól hans er 27 cm á lengd.
Hjólasmiðurinn hefur oft áður leikið
það að smíða lítil hjól, og fyrir 35 árum
vann hann verðlaun á litlu hjóli f hjól-
reiðakeppni. Á þessu nýja hjóli hefur
engum tekizt að hjóla — nema honum
sjálfum.