Tímarit lögfræðinga - 01.08.1986, Blaðsíða 5

EINAR ÁGÚSTSSON
t
Einar Ágústsson, ambassador, fyrrverandi
utanríkisráðherra, lést á sjúkrahúsi í Kaup-
mannahöfn 12. mars 1986.
Einar fæddist í Hallgeirsey í Austur-Land-
eyjum 23. september 1922 og var því aðeins
tæplega 64 ára, þegar hann féll frá. Foreldrar
hans voru Ágúst Einarsson, kaupfélagsstjóri,
og kona hans Helga Jónsdóttir. Einar lauk
stúdentsprófi árið 1941 frá Menntaskólanum í
Reykjavík og lögfræðiprófi frá Háskóla íslands
árið 1947. Hann varð héraðsdómslögmaður ár-
ið 1951. Hann var góður námsmaður og lauk
öllum sínum prófum með ágætum. Að hætti
margra ungra lögfræðinga vann Einar ýmis
störf fyrstu árin, en var skipaður fulltrúi í Fjár-
málaráðuneytinu í ársbyrjun 1954 og vann þar
næstu þrjú árin.
Einar Ágústsson var alinn upp meðal samvinnumanna á söguslóðum Njálu,
enda var hann alla tíð mikill samvinnumaður. Þegar samvinnuhreyfingin stofn-
aði sparisjóð, var Einar ráðinn framkvæmdastjóri sjóðsins. Jafnframt varð
hann fulltrúi forstjóra og stjórnaði auk þess lífeyrissjóði Sambandsins til árs-
ins 1960. Eftir að Samvinnubankinn var stofnaður, varð Einar fyrsti bankastjóri
hans árið 1963. Samvinnusparisjóðurinn og Samvinnubankinn efldust mjög
undir stjórn Einars.
Einar Ágústsson hóf þátttöku í stjórnmálum sem frambjóðandi B-listans í
Reykjavík í þingkosningum vorið 1959. Hafði hann þá verið formaður Fram-
sóknarfélags Reykjavíkur frá árinu áður. Hann átti sæti í miðstjórn og fram-
kvæmdastjórn Framsóknarflokksins um árabil og var varaformaður flokksins
á árunum 1967-1980. Árið 1962 var Einar kosinn borgarfulltrúi í Reykjavík.
Glæsimennska hans og hæfileiki til að laða fólk til sín og til samstarfs áttu
m.a. sinn þátt í miklum kosningasigri. Einar sat í borgarstjórn óslitið til 1971.
í Alþingiskosningunum árið 1963 var Einar kjörinn á þing fyrir Framsóknar-
flokkinn og var þingmaður Reykvíkinga til ársins 1979. Þegar Ólafur Jóhannes-
son myndaði fyrri ríkisstjórn sína árið 1971, varð Einar Ágústsson utanrikisráð-
herra og einnig í ríkisstjórn Geirs Hallgrímssonar, eða fram til ársins 1978.
Stærsta og mikilvægasta málið, sem til kasta Einars kom sem utanríkisráð-
herra, var útfærsla fiskveiðilögsögunnar, fyrst úr 12 mílum í 50 milur og síðan
út í 200 mílur. Einar átti eðlilega ríkan þátt í lausn þessa mesta hagsmuna-
máls íslensku þjóðarinnar. Hann flutti málstað íslands af hógværð og festu á
alþjóðlegum vettvangi og hélt vel á máli sínu. Það var mikið afrek fyrir smá-
83