Tímarit lögfræðinga - 01.08.1986, Blaðsíða 40
arnir eru notaðir sem tilraunadýr. Þar er meira í húfi en svo, að vafa-
sömum eða a.m.k. umdeilanlegum hugmyndum sé hrint í framkvæmd
án þess að þeir, sem ákvarðanir taka og ábyrgð bera, skyggnist áður
vel um gættir. Þá er a.m.k. nauðsynlegt að kanna öll hin helstu rök
með og móti framkomnum tillögum, en virða eigi það eitt, sem hvata-
menn að breytingunum telja fram tillögum sínum til ágætis. Er þess-
um fáu línum mínum ætlað að vera framlag til þess, að svo megi verða,
ef svo vildi til, að einhver sá líti á þessi blöð, sem áræði og þrek hefur
til að skyggna málið frá ýmsum hliðum og vald til að ráða einhverju
um frekari meðferð og afdrif þess. Ég nefndi orðið tilraun í þessu sam-
bandi og vissulega er hér fremur stefnt út í óvissuna en oftast áður við
lagasetningu á sviði fjármunaréttar. Nú er það bara spurningin, hvort
menn vilja gaumgæfa málið og kanna andrök jafnt sem meðrök, áður
en látið verður til skarar skríða, eða hvort menn kjósa heldur að fara
að dæmi kerlingarinnar í þjóðsögunni, sem vildi sjá hvernig Styrbirni
yrði af skyrinu.
Frumvarp það til breytingar á samningalögum, sem hér um ræðir,
var lagt fram í efri deild Alþingis þann 12. febrúar 1986. (Ed. 260.
mál, þingskj. 493). Er hér um stjórnarfrumvarp að ræða, sem samið
var á vegum Viðskitparáðuneytis. Ekki er það sérlega stórt í sniðum,
ef sentimetramælikvarði reglustrikunnar er á það lagður, og grein-
arnar eigi fleiri en tíu talsins, að gildistökuákvæðinu meðtöldu. Við
fyrstu sýn er frumvarpið heldur sakleysislegt yfirlitum, enda eru sum
ákvæði þess saklaus í hæsta máta og varla annað en formsatriði ein
saman. 1 1. gr. þess er m.a. lagt til, að misneytingarákvæðið, sem nú
er í 7. gr. 1. 58/1960, verði tekið upp í samningalögin, í óbreyttu formi,
og er það í alla staði eðlilegt og sjálfsagt, ef horfið verður að því ráði
að afnema öll vaxtaokursákvæði „okurlaganna“, því að misneytingar-
ákvæðið, sem eftir stæði, yrði þá að öðrum kosti heldur einmana.
Gerir frumvarpið ráð fyrir því, að misneytingarákvæðið verði 31. gr.
sml., og síðan eru þar að sjálfsögðu gerðar ráðstafanir til þess, að
númer síðari greina sml., þeirra er eigi skulu falla brott, breytist í
samræmi við þetta. Lagt er til í frumvarpinu, að 35. og 36. gr. núgild-
andi samningalaga falli brott og að jafnframt verði afnumin nokkur
ógildingarákvæði í tilteknum sérlögum á fjármunaréttarsviði eða á
skyldum sviðum. Má þar einkum nefna 34. gr. 1. 20/1954 um vátrygg-
ingarsamninga, 29. gr. 1. 73/1972 (höfundalaga) og 11. gr. 1. 44/1979
um húsaleigusamninga. Get ég raunar fallist á það, að rök séu til þessa
— innan sinna marka, — ef hið nýja og víðtæka ógildingarákvæði, sem
118