Vísir - 24.12.1943, Qupperneq 6

6
J ÖLABLAÐ VlSIS
Ábótinu gerði þó tilraun til að múta þeim tíl þess að koma bréfi
tíl Alsír, en þeir neituðu að reka þetta erindi hans, og ábótinn
'óttaðist um líf sitt, ef Márar segðu frá mútutilraun haðs. Nokkur
tími leið, og ekkert gerðist, og hætti hann þá á, að reyna aftur,
og að þessu sinni var liann heppnari. Ungur Arabi tólc að sér að
koma bréfi til franska ræðismannsins í Alsír, Ungfrú de Bourke
skrifaði bréfið og lýsti átakanlega raunum þeirra og kjörum.
Þegar Arabinn var lagður af stað með bréfið söfnuðust þau sam-
an í hesthúsinu, féllu á kné og báðu guð almáttugan um hjálp
og huggun.
Næstu fjóra daga biðu þau milli vonar og ótta, en ekkert gerð-
ist sem glæddi vonir þeirra. Húsráðandi varð æ íbyggnari á svip
og brosti gleiðlega til mærinnar, í hvert skipti, sem hún var ná-
lægt honum. — Enn var gerð ný tilraun og tókst að koma bréfi
á annan Araba. En ekkert svar kom. Það var þó eitt, sem var
góðs viti, og það var, að sendimennirnir höfðu ekki komið upp
um ráðabrugg þeirra. Enn voru tvær tilraunir gerðar og var svo
enn beðið átekla.
Dag nokkurn um miðbik maimánaðar gerði húsráðandi boð
eftir dóttur sendiherrans. Kvað hann eitt barnanna lasið og yrði
hún því að sofa í húsinu um nóttina. Mærin skalf og titraði af
ólta, er húsráðandi sagði þetta, því nú vofði það yfir, sem hún
hafði óttast svo lengi. Hún ákvað þegar, að gera tilraun til þess
að komast undan á flólta. Fór liún þegar á fund frænda síns og
MacArthurs og leitaði ásjár þeirra. Þeir urðu nú áhyggjufullir
mjög, en voru í hinum mesta vanda, því að vitanlega gat það
verið satt, að barnið væri lasið, og að húsráðandi hefði ekki illt
í huga, en líkurnar voru þó miklu meiri fyrir því, að grunur
þeirra væri réttur.
Þegar þau voru að ráðgast um hvað gera skyldi kom MacArlhur
auga á hóp manna í fjarska og virtist hópurinn nálgast, en hon-
um sóttist mjög seint að klífa brattann upp að húsinu. 'Var það
missýning, að sumir mennirnir í hópnum hefðu þrístrenda-liatta
á höfði, en ekki rauðar Arabahúfur (fez) ? Voru þetta viðskipta-
vinir húsráðanda, eða fólk, sem ræningjar höfðu hertekið?
Þau biðu milli vonar og ótta og brátt kom í ljós, að mennirnir
voru vopnaðir, og að í fylgd með þeim var maður búiim sem
klerkur. Þau héldu niðri í sér andanum. Voru vonir þeirra að
rætast?
Sú varð reyndín. Klukkustundu siðar voru þau farin að athuga
böggla þá, sem flokkurinn kom með, en í þeim var fatnaður og
fleira, sem þau þurftu á ferð sinni frá þessum kvalastað.
Fjórða bréfið hafði komizt til skilá. Var það afhent ræðis-
manni Frakka í Alsír, sem afhenti það munkum, sem unnu að
því, að hjálpa hvítuin mönnum, sem rænt hafði verið og þar næst
seldir mansali. Brátt var lagt af stað á vopnaðri skútu og hafði
klerkur sá, sem var fararstjóri með sér gildan fjársjóð, til þess að
friðsamlega gengi að fá fangana leysta úr haldi. Gekk greiðlega
að ná samkomulagi við húsráðanda, og mun hvorttveggja hafa
valdið, að hann leit girndarauga hinn gilda sjóð, sem klerkur
liampaði framan i hann, og að klerkur hafði vopnað lið sér til
fylgdar.
Hin dökkeygu börn húsráðanda horfðu með furðusvip á mær-
ina, er hún hafði klæðst fötum, sem voru liin annarlegustu i aug-
um þeirra. Hún vafði börnin örmurn og gat ekki varizt gráti,
þótt furðulegt væri, á þeirri stund, sem hún var að yfirgefa stað
þann, þar sem þau öll höfðu þjáðst svo mjög. —
Þegar hún lagði af stað, ásamt frænda sínum ábótanum, og
MacArthur, kyssti hún á fingur sér til barnanna að skilnaði og
sagði:
„Adieu mes enfants!“ (Verið þið sæl, börnin min!).
Lauk þannig furðulegum ævintýrum hinnar ungu, fögru og
góðu meyjar, en raunir hennar og mótlæti voru nú að baki, og
bjart fra'mundan.

///rn /ísíir.
E Um listir er margt sagt, en ekki allt, sem þarf. Vil ég
E benda á sumt, sem mér finnst þurfa að segja. Og er það
E þá helst það, að fólk vill skýra allar listgreinar með orð-
E um, og ekki njóta þeirra fgrr en tilheyrandi ræða hefir
E verið samin. Og fer þá oft svo, að listaverkið, sjálft gleym-
E ist, en ræðan er það, sem gildir.
E Ef til vill greinir menn á um það, hvort skírskotað skuli
= til hluta í náttúrunni þegar um málverk er að ræða, eða
E höggmynd, að ég nú ekki tali um músik; þar J)ykir ófærl
= ef náttúran á hlut að, en að því er viðkemur orðsins list,
= þar held ég að allir séu sammála um, að í orðum verði
— að vera einhver meining; að öðrum kosti sé ræðumaður að-
= eins maður, sem heldur uppi hávaða. Ef við skoðum mál-
= verk, sem ekki skírskotar til hluta í náttúrunni, þái finnst
= okkur að á myndflötinn sé aðeins borinn mismunandi lit-
= ur og dregnar margskonar línur. Það er allt og sumt. Við
= getum ekki borið það saman við okkar eigin reynslu. Það
= snertir ekki tilfinningar okkar. Óhætt er að segja, að eins
= færi ,ef myndhöggvari færi þessa leið. En hvað verður um
= tónlistina, þessa blæríku, háttbundnu tóna? Skirskotar
= hún'ekki til neins?
= Við þekkjum tónlist sem er samin með J>eim ásetningi að
= túlka náttúrustemningu, svo sem vatnsglit, slcógarþyt o. fl.
= En er þá öll æðri tónlist aðeins „tónlist fyrir tónlistina";
= aðeins fikt hagleiksmanna, sem ekki túlkar neitt sem til ér.
= Eg neita því hiklaust. Músikin er alltaf skírskotun til
= náttúrunnar, og þá fyrst og fremst lífsins sjálfs. Þetta má
= segja þannig: 1 tónlist skírskotar listamaðurinn til, tíma
= og rúms i sinu eigin lífi. Má segja, að hljóðfall og tón-
= blær haldist í hendur við að túlka reynslu eða tilfinning-
= ar tónskáldsins til lífsins, og annarra þátta tilverunnar.
= Nú vil eg biðja gott fólk að hlusta á tónlist og sjá mynd-
= list, án þess að skýringarræða hafi verið flutt, og aðgæta
= lwort ekki er hægt að finna henni stað í sínu eigin lífi,
= orðalaust.
S veinbjörn Þorsteinsson.
mmmmmmmmimmmmiimmiiiimmmimmimiimmm

*
iimmmmmmmmmimmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmimimmmmimmimmmmimmmmin