Morgunblaðið - 18.11.1986, Blaðsíða 41
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 18. NÓVEMBER 1986
41
Sljórnmálayfirlýsing Flokksráðsfundar Sjálfstæðisflokksins:
Aukinn afrakstur þjóðarbúsins hefur
fært launþegum hækkun rauntekna
HÉR fer á eftir stjórnmálayfirlýsing Flokksráðsfundar Sjálfstæðis-
flokksins sem haldinn var dagana 14. og 15. nóvember síðastliðinn:
Flokksráðsfundur Sjálfstæðis-
flokksins fagnar þeim straum-
hvörfum sem orðið hafa í efnahags-
og atvinnulífi þjóðarinnar. I stað
taumlausarar verðbólgu í rúman
áratug búum við nú við stöðugleika
og verðbólgan nálgast 10%. Festa
í gjaldeyrismálum, frelsi í vaxta-
málum og ftjálsræði í viðskiptum
hafa lagt grunn að nýskipan efna-
hagslífsins. Þetta hefur m.a. valdið
því að æ fleiri fyrirtæki leita inn á
nýjar brautir, bæði með innlendan
og erlendan markað í huga og
stjórnendur þeirra sækjast eftir
raunverulegri hagræðingu í rekstri,
þar sem hugvitið nýtur sín og þekk-
ing á eðli markaðarins skiptir æ
meira máli. Innlendur spamaður
fer vaxandi, sem gerir kleift að
greiða niður erlendar skuldir. Auk-
inn afrakstur þjóðarbúsins hefur
fært launþegum hækkun raun-
tekna.
Undir forystu Sjálfstæðisflokks-
ins hafa verið stigin skref til að
lækka skatta og minnka ríkisum-
svif, svo sem með því að draga ríkið
út úr rekstri atvinnufyrirtækja og
með sölu hlutabréfa í eigu ríkisins.
Ný löggjöf hefur verið sett um
starfsemi viðskiptabanka og Seðla-
banka. Fundurinn lýsir yfir stuðn-
ingi við tillögu Seðlabankans um
að stofnaður verði sterkur einka-
banki með sameiningu Iðnaðar-
banka, Verzlunarbanka og Útvegs-
banka, sem fyrsta skref í þá átt
að ríkisbönkum verði breytt í hluta-
félagabanka. Það mun gera
bankakerfið betur í stakk búið til
að þjóna atvinnulífinu og einstakl-
ingunum en áður og efla framfarir
í landinu.
Um síðustu áramót voru afla-
horfur góðar og viðskiptakjör
batnandi. í samræmi við fyrri yfír-
lýsingar Sjálfstæðisflokksins ákvað
ríkisstjómin að nýta það svigrúm
sem þannig skapaðist, til að koma
til móts við aðila vinnumarkaðarins
með umfangsmiklum skatthækk-
unum og fjármunatilfærslum í því
skyni að færa niður verðlag, sem
hlaut að verða á kostnað þess að
nokkur halli yrði á ríkisbúskapnum.
Það sem áunnist hefur með kjara-
samningunum er m.a. að tekist
hefur að ná verðbólgunni svo niður
að hún er lægri nú en verið hefur
um 15 ára skeið. Kaupmáttur ráð-
stöfunartekna hefur vaxið verulega
og er nú meiri en nokkru sinni fyrr.
Síðast en ekki síst má marka það
af vaxandi innlendum spamaði að
fólk vill mega trúa því að stöðug-
leiki, sem náðst hefur, haldist og
að áfram takist að gera hvort
tveggja í senn að koma verðbólg-
unni niður og treysta og jafna
kaupmáttinn, sem er mikilvægur
áfangi að því marki, að dagvinnu-
laun einstaklings nægi til fram-
færsiu meðalfjölskyldu. Fundurinn
leggur áherslu á að launamisrétti
karla og kvenna verði afnumið.
Fundurinn fagnar því að full at-
vinna hefur haldist og telur fulla
atvinnu þýðingarmikið réttlætis-
mál.
Á árunum eftir 1980 þrengdist
mjög hagur þeirra sem eignast
vildu þak yfír höfuðið. Orsakimar
vom annars vegar versnandi efna-
hagur og lífskjör en hins vegar
lánsfjárskortur og beinar aðgerðir
stjómvalda. Fyrir þá sök setti Sjálf-
stæðisflokkurinn fram það megin-
markmið fyrir síðustu alþingis-
kosningar að almenn íbúðarlán
hækkuðu nægilega til þess að al-
menningi jrrði gert kleift að eignast
eigið húsnæði með þeim lánalqör-
um sem staðið yrði undir með
venjulegum launatekjum. Þetta
markmið náðist í megindráttum í
þríhliða samkomulagi ríkissjóðs og
aðila vinnumarkaðarins við gerð
kjarasamninganna sl. vetur. Jafn-
framt er það nýmæli lögfest, að
Húsnæðisstofnun skuli tilkynna
innan tveggja mánaða, hvenær lán
sé til reiðu og hversu hátt. Þessi
nýbreytni á að gera hvort tveggja
í senn að auðvelda fólki að gera
sér grein fyrir hvaða fjárskuld-
bindingar það tekur á sig, og hins
vegar að verða til lækkunar á bygg-
ingarkostnaði þar sem auðveldara
verður um útboð og unnt að haga
framkvæmdahraða í samræmi við
lánafyrirgreiðslu.
Nýja húsnæðislánakerfið er
stærsta almenna skrefið, sem stigið
hefur verið í húsnæðismálum og
nauðsynlegt að af því fáist staðgóð
reynsla.
14 áhersluatriði
Fundurinn leggur áherslu á eftir-
farandi atriði:
1. Jafnvægi í efnahagslífinu
verður að treysta með aðgerðum
á sviði peninga- og ríkisfjármála
er geri það kleift að gengi krón-
unnar haldist stöðugt og jafn-
vægi sé í viðskiptum við útlönd.
Mikilvægt er að rýmka frekar
um hömlur á gjaldeyrisviðskipt-
um, m.a. með því að heimila
einkaaðilum að taka erlend lán
án ábyrgðar ríkisbanka eða
ríkisins og með því að heimila
sparifjáreigendum að ávaxta fé
sitt í erlendri mynt. Rýmkað
verði um heimildir erlendra fjár-
málastofnana til að eiga við-
skipti hér á landi.
2. Fundurinn fagnar því að er-
lendar skuldir þjóðarbúsins sem
hlutfall af þjóðarframleiðslu
fara lækkandi. Á næsta ári mun
grynnka á erlendum skuldum
hins opinbera í fyrsta skipti í
langan tíma og er brýnt að
áfram verði haldið á sömu braut,
m.a. með raunhæfum spamaði
og hagræðingu í ríkisrekstri.
3. Fagnað er hugmyndum fjár-
málaráðherra um nýskipan á
tekjuöflunarkerfí ríkissjóðs,
þannig að ný tollskrá taki gildi
á næsta ári sem er eðlilegur
undanfari þess að virðisauka-
skattur komi í stað söluskatts
1. janúar 1988. Sú breyting
styrkir samkeppnisstöðu at-
vinnuveganna og er nauðsynleg
forsenda þátttöku okkar í
fríverslunarsamstarfí. Samhliða
þessum breytingum er nú unnið
að endurskoðun og einföldun á
tekjuskattskerfinu með það fyr-
ir augum m.a. að tekjuskattur
lækki og staðgreiðslukerfí
skatta verði tekið upp. Skilin
milli verkefna ríkis og sveitarfé-
laga verði skerpt.
4. Hagur útflutnings- og sam-
keppnisframleiðslufyrirtækja er
misjafn. Staða útgerðar hefur
batnað verulega á þessu ári en
ýmsar aðrar útflutnings- og
samkeppnisgreinar eiga við erf-
iðleika að etja ekki síst vegna
gengislækkunar Bandaríkja-
dollars. Á móti kemur að verð
á ýmsum útflutningsafurðum
hefíir farið hækkandi. Vegna
nýrra flutningamöguleika og
viðskiptahátta höfum við færst
nær mörkuðunum, sem gerir
óhjákvæmilegt að ná meiri hag-
kvæmni í samkeppninni við
aðrar þjóðir og auka verðmæta-
sköpun hér á landi. Fundurinn
fagnar því samstarfi sem tekist
hefur milli Háskóla íslands og
einstakra fyrirtækja í atvinnu-
lífínu og leggur áherslu á að
slík samvinna verði mikilvægur
þáttur í því að bæta þekkingu
og örva frumkvæði starfsfólks
og stjórnenda fyrirtækja og að
fjárfest verði í rannsóknum,
vöruþróun og markaðsstarfi.
5. Það er mikilsvert að tekist
hefur að varðveita helstu físk-
stofna og beina sókn inn á
vannýttar tegundir. Áfram þarf
að auka fjölbreytni í veiðum og
vinnslu sjávarafurða. Áhersla
verður að leggja á að innflutn-
ingsskattar á síld og unninn
ferskan físk í löndum Evrópu-
bandalagsins verði lagðir niður.
Fundurinn fagnar auknu frelsi
í viðskiptum og verðlagningu á
fiski og þeim skrefum sem stig-
in eru með frjálsu verði á loðnu
og tilraunafiskmörkuðum.
6. Búvöruframleiðslan verði sem
næst þörfum markaðarins.
Vegna óhjákvæmilegra bú-
háttabreytinga er nauðsynlegt
að halda áfram atvinnuupp-
byggingu í sveitum í nýjum
greinum, til að tryggja afkomu
þeirra er landbúnað stunda og
treysta byggð í landinu.
7. Fundurinn lýsir yfír ánægju
með þá þróun að raforkuverð
hefur lækkað og ítrekar þann
vilja sinn að raunverð innlendrar
orku haldi áfram að lækka á
næstu árum. Nauðsynlegt er að
efla kynningu og markaðs-
færslu á íslenskum orku- og
iðnaðartækifærum. Sjálfstæðis-
flokkurinn leggur áherslu á að
orkulindir landsins verði nýttar
í samvinnu við erlend fyrirtæki
um byggingu og rekstur stór-
iðjuvera og lýsir yfír stuðningi
við starf ríkisstjómarinnar að
þessum málum.
8. Góð menntun landsmanna er
ein mikilvægasta forsenda þess
að hægt sé að auka þjóðartekjur
og bæta lífskjör. Menntakerfíð
verður því sífellt að vera í endur-
skoðun. Draga þarf úr miðstýr-
ingu og færa meira vald og
ábyrgð til sveitarfélaga. Jafn-
framt því sem áhrif foreldra á
stjóm skóla verði aukin.
Tiyggja þarf sem besta nýtingu
á þeim fjármunum sem varið
er til skólamála m.a. með sam-
starfí við einkaaðila. Búa þarf
menningu og listum slík skilyrði
að þau megi eflast. Fræðsla um
skaðsemi ávana- og fíkniefna
verði stóraukin og fari fram í
öllum skólum landsins jafnframt
því sem viðurlög við brotum á
lögum um ávana- og fíkniefni
verði hert. Skóladagur verði
samfelldur og stuðningur við
íþrótta-, æskulýðs- og félags-
starfsemi ungs fólks í landinu
aukinn.
9. Heimilið er homsteinn þjóð-
félagsins og er mikilvægasti
uppeldisstaðurinn. Á undan-
fömum árum hefur uppeldi og
menntun einstaklinganna færst
í ríkari mæli til skóla og dagvist-
arstofnana. Því er brýnt að efla
samstarf þeirra við heimilin.
Fækkun bameigna er áhyggju-
efni. Aðgerðir stjómvalda í
húsnæðis- og efnahagsmálum
þurfa að auðvelda ungu fólki
að stofna heimili og sjá fyrir
fjölskyldu. Lenging fæðingaror-
lofs getur verið ein af forsendum
þess að fjölskyldan verði enn
sem fyrr mikilvægasti þátturinn
í mótun einstaklingsins. Skatta-
reglur mismuni ekki heimilum
eftir því hvemig fyrirvinnur
þess skipta með sér verkum við
öflun tekna.
10. Fundurinn fagnar því að nú
er unnið að langtímaáætlun í
heilbrigðismálum, þar sem
áherslan er lögð á forvamar-
starf gegn sjúkdómum og
slysum. Þjónustu við aldraða
þarf að efla verulega með
heimahjúkrun og heimilishjálp
auk þess sem halda verður
áfram uppbyggingu hjúkrunar-
og dvalarheimila. Auka þarf
þjónustu við fatlaða m.a. með
byggingu sambýla fyrir þá.
Heilsugæslan verði færð til
sveitarfélaga og heilbrigðis-
þjónusta utan sjúkrahúsa verði
efld. Kostir einkarekstrar og
fijálsra félagasamtaka á sviði
heilbrigðismála verði nýttir til
spamaðar og bættrar þjónustu.
Fjárhagsleg og stjómunarleg
ábyrgð fari saman í heilbrigðis-
kerfínu. Tryggt verði að allir
landsmenn njóti góðrar heil-
brigðisþjónustu bæði á sjúkra-
húsum og í heilsugæslustöðv-
um.
11. Starfsemi lífeyrissjóða verði
endurskipulögð með það fyrir
augum að allir landsmenn njóti
verðtryggðs lífeyris og sam-
bærilegra lífeyrisréttinda. Inn í
þá endurskipulagningu falli
staða almannatryggingakerfís-
ins vegna þeirra sem hafa
takmörkuð eða engin réttindi í
lífeyrissjóðum
12. Fundurinn fagnar því, að það
baráttumál Sjálfstæðisflokksins
hefur nú orðið að veruleika, að
einokun Ríkisútvarpsins skuli
rofín og útvarpsrekstur gerður
fijáls. En jafnframt undirstrikar
fundurinn þá ábyrgð og skyldu
sem lögð er á herðar þeim einka-
aðilum sem standa fyrir út-
varpsrekstri.
13. Fundurinn fagnar því átaki
sem gert hefur verið í vegamál-
um og lýsir sér m.a. í því að á
þessu ári var lagt bundið slitlag
á 280 km. Unnin hefur verið
áætlun um framkvæmdir í flug-
málum og er stefnt að því að
hún verði lögð fram á Áiþingi
í vetur. Fé til hafna verður auk-
ið verulega á næsta ári. Brýnt
er að átak verði gert í þessum
þætti samgöngumála á næstu
árum. Þá er það fagnaðarefni
hversu örar framfarir hafa orðið
í ýmsum þáttum fjarskiptamála.
14. Ferðamannaþjónusta er ört
vaxandi atvinnugrein. Gisti- og
veitingaaðstaða hefur breyst
mjög til batnaðar víða um land
og ný flugstöð á Keflavíkurflug-
velli verður tekin í notkun á
vori komanda. Halda verður
áfram markvissri og árangurs-
ríkri markaðsöflun og land-
kynningu erlendis.
Utanríkis- og
varnarmál
Sú staðreynd að leiðtogar
Bandaríkjanna og Sovétríkjanna
urðu sammála um Reykjavík sem
fundarstað, er mikil viðurkenning
fyrir stefnu íslands í utanríkis- og
vamarmálum. Með þessu er stað-
fest að íslensk öryggismálastefna
hefur stuðlað að stöðugleika, sem
er ein helsta forsenda þess að sam-
komulag takist um gagnkvæma
takmörkun vígbúnaðar. Fundurinn
minnir á að Sjálfstæðisflokkurinn
hefur haft forystu hin síðustu ár.
Hvatt er til þess að haldið verði
áfram á þeirri braut að gera hluta
okkar sjálfra sem mestan í viðleitn-
inni til að tryggja vamir og öiyggi
þjóðarinnar. Jafnframt verði séð til
þess að vamarviðbúnaðurinn sé
ávallt í samræmi við öryggishags-
munina. Flokksráðið fagnar
nýgerðu samkomulagi við Banda-
ríkjastjóm um sjóflutninga fyrir
vamarliðið.
Fundurinn ítrekar þá stefnu að
samningar um afvopnun stuðla því
aðeins að friði, að þar sé byggt á
gagnkvæmni, tryggu eftirliti og
auknum mannréttindum. Einhliða
yfírlýsing um kjamorkuvopnalaust
svæði á Norðurlöndum yrði ekki til
þess að tiyggja öryggi í okkar
heimshluta.
Fundurinn fagnar þeirri ákvörð-
un utanríkisráðherra að opnuð skuli
ferðaskrifstofa í Bmssel, er sinni
sérstaklega sambandinu við Evr-
ópubandalagið sem er nú helsta
viðskiptasvæði íslendinga í inn- og
útflutningi. Er nauðsynlegt að sam-
skipti íslands og Evrópubandalags-
ins verði grandskoðað frá
víðtækara sjónarhomi en því, sem
lýtur að verslun og viðskiptum.
Skorar flokksráðið á utanríkisráð-
herra og viðskiptaráðherra að setja
á fót samvinnunefndir fulltrúa at-
vinnulífs og stjómvalda til að huga .
að þessum málum.
Fundurinn ítrekar fyrri sam-
þykktir Sjálfstæðisflokksins um að
mörkuð verði heildarstefna um
innra öryggi landsins og fagnar
fmmkvæði utanríkisráðherra í
þessu máli. Fundurinn lýsir yfír
áhyggjum sínum yfír því að al-
þjóðleg skemmdarverkasamtök
skuli hafa teygt anga sína til ís-
lands og beitt ofbeldi í því skyni
að knýja íslendinga til að hætta
hvalveiðum í vísindaskyni. Þeir at-
burðir sýna hversu vamarlausir við
emm gegn vel skipulögðum öfga-
hópum sem einskis svífast.
Frá upphafí hefur gmndvallar-
stefna Sjálfstæðisflokksins mark-
ast af því að standa vörð um
sjálfstæði og öryggi þjóðarinnar og
vinna að víðsýnni og þjóðlegri um-
bótastefnu á gmndvelli einstakl-
ingsfrelsis og atvinnufrelsis með
hagsmuni allra stétta fyrir augum.
Þannig hefur tekist að skapa meiri
festu í þjóðfélaginu og í augsýn er
að svipaður stöðugleiki verði í efna-
hagskerfínu hér á landi og hjá
helstu viðskiptaþjóðum okkar. Með
því verður lagður gmndvöllur að
heilbrigðu framtaki og framfömm*
á mörgum sviðum, sem á að geta
tryggt landsmönnum öllum betri
afkomu. Það verður hlutverk Sjálf-
stæðisflokksins að tryggja að svo
verði.
Ályktun um byggðamál
Stefna Sjálfstæðisflokksins mót-
ast af þörfum landsmanna allra og
miðar að því að ná varanlegum
árangri á öllum sviðum landsmála
þ.m.t. í baráttunni gegn byggða-
röskun.
Jafnvægi í efnahagslífí er for-
senda þess að lífvænleg atvinnu-
starfsemi geti þrifíst, hvort heldur
er í dreifbýli eða þéttbýli. Fyrirtæki^
hvar sem er á landinu verða að búa
við jöfn ytri starfsskilyrði. í byggð-
um landsins hlýtur atvinnurekstur
að byggja á staðarkostum og því
hugviti og framtaki sem býr í íbú-
unum sjálfum. Góðar samgöngur
eru nauðsynleg forsenda byggða í
landinu. Með bættu samgöngukerfí
er unnt að draga mjög úr aðstöðu-
mun fólks og opna leið til nýrrar
og fjölbreyttrar atvinnustarfsemi.
Á næstu árum mun fleira fólk
leita í þjónustugreinar. Það er því
brýnt að íbúum landsbyggðarinar
verði gert kleift að byggja upp slíka
atvinnustarfsemi og auka þannig
fjölbreytni atvinnulífsins, og skapa
ný atvinnutækifæri á landsbyggð-
inni. í þeirri miklu aukningu á
opinberri þjónustu, sem átt hefur
sér stað í landinu, hefur þessa ekki
fyllilega verið gætt og er ein
ástæða þess að fólk hefur flutt úr
hinum dreifðu byggðum.
Sjálfstæðisflokkurinn leggur
sem fyrr áherslu á það, að sjálf-
stæði sveitarfélaganna verði aukið
og þar með áhrif íbúanna í þeim
málum er snerta þá sjálfa, fyöl-
skyldu þeirra og nánasta umhverfí.
Flokkurinn hafnar hugmyndum um
millistjómsýslustig og þar með
verulegri aukningu í umsvifum hins
opinbera. Reynslan sýnir að sveit-
arstjómum er treystandi til þess
að takast á við þau verkefni er
þeim em falin. Þess vegna beitir
Sjálfstæðisflokkurinn sér fyrir
skýrari verkaskiptingu og eðlilegri
tekjuskiptingu ríkis og sveitarfé-
laga.