Morgunblaðið - 23.11.1986, Qupperneq 56

56
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 23. NÓVEMBER 1986
FRA MISSISIPPITIL CHICAGO
Blús
Árni Matthíasson
Eitt helsta vandamál blús-
áhugamanna er það hversu
erfitt er að ná í gamlar upptök-
ur og útgáfur með því helsta
sem út hefur komið á blússvið-
inu. Ekki vantar þó að nóg sé
tíl af stígvélafótsútgáfum og
viðlíka rusli, sem aUt á það sam-
merkt að hljómgæði eru það
litil að ótrúleg má virðast sú
ósvífni að gefa slíkt og þvílíkt
út sem tónlist, hvað þá að selja
það.
Nú hefur þó birt eitthvað til,
upp eru risin útgáfufyrirtæki sem
taka hinar gömlu upptökur og
endurvinna þær án þess þó að rýra
tónlistargildi þeirra, leggja metnað
sinn í að gefa út vandaðar hljóm-
plötur. Sumir sérvitringar telja
slíkt án efa goðgá hina mestu, en
ég, fyrir mitt leyti, er vel sáttur
við það að vera laus við brak og
bresti þegar ég er t.d. að hlusta á
fímmtíu ára gamlar Robert John-
son upptökur. Meðal þessara
fyrirtækja eru nöfn á borð við
Charly Records, Demon/Edsel,
Ace, Red Lághtnin’, Yazoo og
Nighthawk Records, svo fá ein séu
nefnd. Sum þessara fyrirtækja
eiga sér umboðsmenn, eða dreif-
ingaraðila hér á landi, Skífan er
t.a.m. með Charly, Grammið með
Þeir kumpánar
Buddy Guy og
Junior Wells í
Chicagoklæð-
Ace, Demon/Edsel og Red Light-
nin’. Einnig eru mörg hinna stærri
hefðbundnu fyrirtækja búin að átta
sig á þeirri blúsvakningu sem er í
gangi, t.d. hafa RCA, CBS og
Phonogram gefíð út sitthvað af
gæðablús.
Mig langar til að hefja þessa
dálkaröð mína, sem verður nokkuð
óregluieg, a.m.k. hvað stærðina
varðar, á því að §alla um þau
plötufyrirtæki sem gefa út blús,
sem auðvelt er að ná í hérlendis.
Síðar gefst e.t.v. tækifæri til að
auka á almennan fróðleik um blús,
með umfjöllun um einstaka hljóm-
mn.
Missisippi
Fred
listarmenn, eins og Robert John-
son, Son House, Jimmy Rushing
ofl. ofl.
Hef ég þessa kynningu á plötu-
fyrirtækinu Red Lightnin’ sem
Grammið hefur umboð fyrir (eða
e.t.v. sér um dreifíngu).
Frá því fyrirtæki fékk ég nýlega
tvær hljómplötur, sem spegla vel
þá breidd sem öll þessi fyrirtæki
reyna að ná í sinni útgáfu. Önnur
platan er Missisippi Delta blús, þar
sem einn maður með gítar flytur,
og hin er gott dæmi um hinn raf-
magnaða Chicagoblús eins og hann
gerist bestur.
Missisippi Fred McDowell var
einn af þessum gömlu blúsmönnum
sem héldu sig mestmegnis heima-
við, í sínu héraði, og reyndu ekki
mikið til að vekja á sér athygli.
Það var helst að þeir spiluðu við
fjölskylduhátíðir eða tilfallandi
hjúkólfa í nágrenninu. Heldur er á
reiki hvenær Missisippi Fred fædd-
ist eða dó, sumir segja að hann
hafi verið uppi 1905—1974, aðrir
1904—1972. Ekki skiptir það svo
miklu, hann er alténd vel lifandi
þegar platan Standing at the Bury-
ing Ground var tekin upp í London
1969.
Missisippi Fred stundaði land-
búnað fram eftir ævinni, og kom
ekki nálægt upptökusal fyrr er
hann var 55 ára gamall. Þrátt fyr-
ir það hafði hann mikil áhrif á
marga blúsmenn og rokkhljómlist-
armenn, en frægastur er hann
e.t.v. fyrir að vera höfundur You’ve
Got to Move sem The Rolling Ston-
es tóku upp á Sticky Fingers.
Eins og ég gat um þá er Miss-
isippi Fred einn með gítarinn nema
að Jo Ann Kelly syngur með í einu
lagi. Tónlistin er eins persónuleg
og deltablúsinn getur best orðið.
Fred sagðist sjálfur vera undir
áhrifum frá mönnum eins og
Charlie Patton, en hann hefur sinn
sjálfstæða stíl, ómengaðan og
sterkan. Hlómurinn á plötunni er
góður.
Frá Missisippi skellum við okkur
til Chicago, eða réttara sagt, til
Sviss, Montreux, þar sem þeir
Junior Wells og Buddy Guy héldu
tónleika 1974. Þeir tónleikar voru
hljóðritaðir, en ekki gefnir út fyrr
en 1981, á plötunni Drinkin’ TNT
’n’ Smoking Djmamite.
Ekki efa ég að Junior Wells og
Buddy Guy eru ógleymanlegir öll-
um þeim er á þá hlýddu í Broadway
sælla minninga. Þar sýndu þeir að
þeir eru meistarar hins raftnagn-
aða Chicagoblús, með tilheyrandi
vælandi gítarsólóum og skerandi
munnhörpuleik. Reyndar heyrði ég
það haft eftir Eric Clapton um
daginn að Buddy Guy væri besti
gítarleikari í heimi, það heyrðist
bara ekki nema á tónleikum, og
eftir þetta eina sinn sem maður
hefur látið sig hafa það að fara í
Broadway, þá er það víst að ég á
erfítt með að þvertaka fyrir það.
Buddy sýnir líka hljóðfæraleik á
heimsmælikvarða á þessari plötu
og Junior stendur fyrir sínu og vel
það. Nægir þar að nefna lög eins
og Messin’ With the Kid, Hodoo
Man Blues og gamla Sonny Boy
lagið Checkin on My Babe. Ekki
eru meðleikaramir af verri endan-
um, Bill Wyman þar fremstur
meðal þeirra Pinetop Perkins á
píanóið, og Terry Taylor og Dallas
Taylor sjá um það sem á vantar.
Þegar ég hlustaði á plötuna fékk
ég staðestingu á því að þeir eru
jafn góðir og ég minnist þeirra frá
Broadwaytónleikunum. Hljómur-
inn á þessari plötu er ekki síðri en
á þeirri fyrmefndu.
Ekki er úr vegi að geta þess að
Red Lightnin’ hefur gefið út marg-
ar fleiri gæðaskífur en þær sem
hér era nefndar, t.d. safnplötumar
mögnuðu í Ralph Bass seríunni
sem heitir „I didn’t give a damn
if the whites bought it“ þar sem
safnað er saman upptökum mann
á borð við Sunnyland Slim, Magic
Slim, Jimmy Johnson og Eddie
Clearwater, meðal annarra.
geroir
yndbanda
skáparnir
vinsælu
komniraftur
VALHÚSGÖGN
Ármúla 8, símar: 685375 og 82275.
GOODYEAR
LEIÐANDI
HEKLA HF
Laugawegi 170-172 Simi 28080 695500
GOODf

ULTRAGRIP2
VEITIR FULLKOMIÐ
ÖRYGGI í
VETRARAKSTRI
Goodyear vetrardekk
eru gerð úr sérstakri
gúmmíblöndu og með
munstri sem gefur
dekkinu mjög gott
veggrip. Goodyear
vetrardekk eru hljóðlát
og endingargóð.