Morgunblaðið - 28.03.1987, Síða 21

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. MARZ 1987
21
Mál er að linni
eftir Sigurlaugu
Bjarnadóttur
„Hvað eru kennarar að kvarta —
með 70—80 þús. kr. meðallaun á
mánuði?"
Er furða þótt fólk, sem ekki
þekkir hér til mála, spyiji á þessa
leið eftir allar þær tölur í himin-
hæðum, sem fjölmiðlar hafa flagg-
að framan í almenning að
undanfomu um laun kennara?
„Og víðar er svara vant
og skýringa. Hvaða 250
menn eru það í kenn-
arastétt, sem vinna
fyrir 80-120 þús. kr.
mánaðarlaunum, og
fyrir hvaða vinnu eru
þau greidd?“
lagi — skortur á kennurum, sem
leiðir til þess, að óhæfílega margir
kennslutímar umfram kennslu-
skyldu hlaðast á kennara nauðuga
viljuga. í þriðja lagi — kennarar
freistast til að drýgja launin með
því að seilast í ýmis aukastörf innan
eða utan skólans, oft á yfirvinnu-
taxta, þ.e. snöggtum betur launuð
en kennslan sjálf.
Meðallaunin fundin
Þessi laglegu meðallaun fram-
haldsskólakennarans, 70—80 þús.
kr. á mánuði, eru svo fundin með
því að steypa allri súpunni í einn
pott og deila svo í, þegar búið er
að blanda öllu vel saman: yfirvinnu
og aukagetum, kvöldkennslu í öld-
ungadeildum, launum rektora og
skólameistara með allmiklu hærri
laun en almennir kennarar — og
öðru því, sem til fellur.
En eftir stendur sú staðreynd,
að ungi kennarinn, sem er að hefja
kennslu — með sitt háskólapróf og
kennsluréttindi og með hundruð
þúsunda, ef ekki milljóna skulda-
bagga á bakinu, fær innan við 35
þús. kr. í mánaðarlaun fyrir fulla
kennsluskyldu (26 tíma á viku).
Kennari með doktorsgráðu, sem
kominn er í efsta þrep launastiga
framhaldsskólakennara fær 52—53
þús. kr. Báðir fá svo þessir kennar-
ar auðvitað jólaglaðninginn í
desember, sem fyrr getur.
Horfir til vandræða
— Hvemig skyldi svo standa á
því, að æ erfiðara reynist að fá
fólk til kennslustarfa svo að horfir
til vandræða, þrátt fyrir upplýsing-
ar frá fjármálaráðuneyti um 70—80
þús. meðallaun framhaldsskóla-
kennara — samkvæmt súpuregl-
unni?
Sigurlaug Bjarnadóttir
Það tekur því ekki að endurtaka
hér enn einu sinni þau rök og ábend-
ingar, sem komið hafa fram á
undanfömum ámm um að launa-
svelti kennara stefni íslensku skóla-
og menntakerfi í algert óefni.
Hveijum heilvita manni hlýtur að
vera ljóst, að það snertir ekki bara
kenriarastéttina heldur fyrst og
fremst æskufólkið okkar, sem skól-
BÍLVELTA varð við Elliðavog,
rétt inn við Skeiðarvog, laust
fyrir 22.00 s.l. fimmtudagskvöld.
Þrennt var flutt á slysadeild en
meiðsl voru ekki talin alvarleg.
Harður árekstur varð á Nýbýla-
vegi við Dalbrekku um kl. 17.00 á
fimmtudag og úr því óhappi var
einnig þrennt flutt á slysadeild, þó
ekki alvarlega slasað.
Þá náðist ungur piltur á fimmtu-
unum er ætlað að búa undir lífíð í
nútímaþjóðfélagi, sem gerir æ
strangari kröfur um menntun og
þekkingu. Það er hörmulegt, að
nemendur skuli hvað eftir annað
þurfa að líða fyrir kjarabaráttu
kennara sinna, sem virðist ganga
bæði seint og illa að koma ríkisvald-
inu í skilning um, hve mikið er hér
í húfi.
Verkfall kennara hefir nú staðið
í hálfan mánuð og mál er að linni
eigi að afstýra skipbroti fjölmargra
nemenda á námsferli þeirra. Báðir
samningaaðilar verða að gefa eftir,
koma til móts hvor við annan af
sanngirni og raunsæi. Kennarar
verða að láta sér nægja gott skref
fram á við, þó ekki náist fulll leið-
rétting í þessari atrennu. Pjármála-
valdið, viðsemjandi þeirra, verður
fyrir sitt leyti að íáta af óbilgimi
sinni og blekkingaleik með tölur.
Samtöðu nemenda og skilning á
kröfum kennara ber að þakka. Von-
andi er nú stutt í, að þessu tauga-
stríði ljúki og skólamir taki til
starfa á ný af tvöföldum krafti.
Höfundur er menntaskólakennari.
dagskvöldi er hann var að skemma
stöðumæli á Laugavegi, en að und-
anförnu hafa hundruðir stöðumæla
verið skemmdir, að sögn lögreglu.
Nokkrir unglingar skemmtu sér
jafnframt við það á fímmtudags-
kvöldi að henda gijóthnullungum í
rúðu á íbúðablokk í Vesturbergi í
Breiðholti, með þeim afleiðingum
að rúðan brotnaði. Lögreglan náði
einnig til þeirra.
Vissu ekki hvaðan
áþástóð veðrið
Kennara sjálfa rak í rogastans,'
vissu ekki, hvaðan á þá stóð veðrið.
Þeir áttuðu sig engan veginn á,
hvemig þeim var svo óvænt skipað
í hóp hálaunamanna í þjóðfélaginu.
Það stangaðist hastarlega á við
tölumar á launaseðlum hins al-
menna kennara.
En þessar tölur voru komnar frá
sjálfu hinu háa fjármálaráðuneyti.
Varla gat svo virðulegur málsaðili
leyft sér að fara með fleiprur eitt.
En til er sú list að nota tölur,
þótt réttar séu, í blekkingarskyni
einum í hag en öðrum í óhag. Þann-
ig sló það margan kennaramn illa,
þegar formaður samninganefndar
ríkisins staðhæfði í sjónvarpsviðtali
fyrir skömmu, að meðallaun fram-
haldsskólakennara í sl. desember
hefðu verið 76 þús. kr. þann mánuð
— og þann eina mánuð á árinu fá
kennarar sem aðrir ríkisstarfsmenn
sérstaka persónuuppbót og þar að
auki greiðslu fyrir heimavinnu á
liðinni kennsluönn. Sú greiðsla er
nokkuð misjöfn eftir námsgreinum
en gerir samt, ásamt persónuupp-
bótinni í desember að sannkölluðum
hátíðarmánuði. En jólin eru aðeins
einu sinni á ári. Það veit samninga-
nefndarformaðurinn sjálfsagt jafn
vel og við hin, þótt honum hinsveg-
ar láðist að gefa eðlilega skýringu
á hinum vel útilátnu desemberlaun-
um.
Gífurleg yfirvinna —
bitnar á kennslunni
Og víðar er svara vant og skýr-
inga. Hvaða 250 menn eru það í
kennarastétt, sem vinna fyrir
80—120 þús. kr. mánaðarlaunum,
og fyrir hvað vinnu eru þau greidd?
Kennarar vita það fullvel, þótt al-
menningi sé það ekki ljóst, að þar
kemur til gífurleg yfirvinna við alls-
konar störf önnur en kennslu, sem
launuð eru af ríkinu, svo sem próf-
dæmingarstörf, stjómun, töflugerð
og ýmiss konar eftirlitsstörf.
Enginn sá er nokkuð þekkir til
kennslu fer heldur í grafgötur um,
að þegar kennarar taka að sér allt
að tvöfalda kennsluskyldu, þá kem-
ur það fram í ófullnægjandi og —
í versta falli — hörmulega van-
ræktri kennslu.
En hvers vegna þá öll þessi yfir-
vinna með því óhæfílega álagi, sem
henni fylgir? Á því era auðvitað
ýmsar skýringar:
1 fyrsta lagi óviðunandi laun fyr-
ir eðlilega dagvinnukennslu. I öðra
Sex manns flutt
á slysadeild
- eftir bílveltu og árekstur
NIS5AN SUNNY
Sannkallað listaverk
1957-1987>)i
NISSAN SUNNY
Bíl ársins 1987
Bílasýning
laugardag og sunnudag kl. 14-17
Tónsnillingurinn Jónas Þórir leikur ýmis Eurovision lög
fyrri ára og íslenska verðlaunalagið 1987 „Hægt og hljótt".
Jónas Þórir Dagbjartsson fiðluleikari kemur í kaffiheim-
sókn á sunnudaginn og þeir feðgar taka lagið.
Verið velkomin - Alltaf heitt á könnunni
INGVAR HELGASON HF.
Sýningarsalurinn / Raudogerði, simi 33560.