Morgunblaðið - 19.06.1987, Side 13

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 19. JÚNÍ 1987
Þorgeir Eyjólfsson
góðir hlutir. Það er fyrir löngu
orðið tímabært að setja löggjöf
um samræmingu lífeyrisréttinda,
þannig að sjóðirnir starfi eftir
samræmdum reglum,“ sagði Þor-
geir Eyjólfsson, forstjóri Lífeyris-
sjóðs Verslunarmanna í samtali
við Morgunblaðið.
„Jafnframt er gert ráð fyrir því í
þessu frumvarpi, að sérstakir aðilar
muni hafa eftirlit með sjóðunum,
hvemig þeir ávaxta sitt fé og standa
við sínar skuldbindingar. Ég held að
það séu það miklir fjármunir og það
miklir hagsmunir sem í kerfinu eru
að það sé sjálfsagt að eftirlit sé haft
með því.
Það er auðvitað eitt og annað sem
menn eru ekki á eitt sáttir um, en
ég álít ekki tímabært að fara að rekja
það hvað menn greinir á, enda eru
þau atriði flest smávægileg. Ég var
búinn að bíða lengi eftir að nefndin
lyki störfum og mér finnst sérlega
ánægjulegt að menn skuli nú loks
hafa komist að niðurstöðu," sagði
Þorgeir Eyjólfsson, forstjóri Lífeyris-
sjóðs Verslunarmanna.
Teljum
okkur hafa
náð eins
langt o g
unnt er
- segir Kristján
Thorlacius, form-
aður BSRB
„ÁÐUR EN ég geri grein fyrir
skoðun minni á hinu nýfram-
komna frumvarpi vil ég að fram
komi að áður en gengið var frá
þvi fór fram mikil umræða innan
17 manna nefndar um endurskoð-
un lífeyriskerfisins," sagði Kristj-
án Thorlacius, formaður BSRB,
en hann átti sæti i nefndinni fyrir
hönd bandalagsins.
Kristján Thorlacius
„Að þessu máli hafa starfað nokkrar
undimefndir en það væri of langt
mál að rekja starf þeirra í stuttu
viðtali. Hvað varðar opinbera starfs-
menn er höfuðatriðið það að á
síðastliðnu ári kom fram frumvarp í
nefndinni sem byggðist annars vegar
á samningum Alþýðusambandsins,
Farmannasambandsins og hins vegar
Vinnuveitendasambands íslands og
Vinnumálasambands Samvinnufé-
laga. Við í BSRB vomm mjög
andvígir þessu fmmvarpi, því að þar
var gert ráð fyrir að þau réttindi
yrðu skert er okkar samtök hafa náð
fram í löggjöf til handa lífeyrissjóð-
um opinberra starfsmanna síðustu
áratugi. Þetta er forsaga sem býr
að baki því samkomulagi sem nú
hefur náðst. Það hafa verið mikil
átök við aðra aðila, meðal annars
Alþýðusambandið og Vinnuveitenda-
sambandið um þessi mál í 17 manna
nefndinni. Um tíma var ágreiningur-
inn var það mikill að lá við að fulltrúi
BSRB segði sig úr nefndinni. Það
sjónarmið varð þó ofan á innan
stjómar félagsins að betra væri að
ég sæti áfram fyrir BSRB og reyndi
að þoka málum áleiðis til hagsbóta
fyrir samtökin en að segja mig úr
nefndinni 1 mótmælaskyni. Eftir að
þetta frumvarp lá fyrir frá Alþýðu-
sambandinu beindum við öllu okkar
starfi í BSRB og ég sem fulltrúi fé-
lagsins í nefndinni að fá því fram-
gengt, að þau réttindi héldust er við
höfðum fengið með samningum og
löggjöf á undanfömum áram.
Astæða þess að við stöndum að
þessu framvarpi er sú að við teljum
okkur hafa náð eins langt og unnt
verður að komast í því að halda þess-
um réttindum og nánast tel ég að
réttindi okkar séu tryggð, miðað við
núverandi löggjöf. Ég vil í þessu
sambandi benda á að áður en þessi
lög taka gildi er gert ráð fyrir samn-
ingaumleitunum af hálfu opinberra
starfsmanna sem eiga að tryggja það
að jafnmiklir fjármunir frá vinnuveit-
endum, ríki, sveitarfélögum og
sjálfseignarstofnunum komi inn í
þessa lífeyrissjóði og nú er. Þetta er
nánast umreikningur í iðgjöld á þeim
uppbótum sem við fáum til verð-
tryggingarsjóðanna í dag. Þessu
höfum við náð fram og álítum það
svo mikilvægt atriði að við teljum
það nánast lausn á málinu.
Kostir þessa frumvarps era þeir
að við náum fram í bráðabirgða -
ákvæði þessa frumvarps að í fyrsta
lagi raski það ekki áunnum réttind-
um opinberra starfsmanna. I öðra
lagi að heimilt sé að semja um breyt-
ingar á réttindum og iðgjöldum. Þeir
samningar eiga að fara fram alllöngu
áður en gert er ráð fyrir að fram-
varpið taki gildi. Ef samningar takast
ekki skal málinu skotið til gerðar-
dóms og hann á einnig að hafa lokið
störfum fyrir gildistöku laganna.
Aðilar að viðkomandi lífeyrissjóði
mega þá setja sjóðunum nýja reglu-
gerð í samræmi við aðalsamninga
eða úrskurð gerðardóms. Sú hækkun
iðgjalds sem um semst eða gerðar-
sómur ákveður á að greiðast af
viðkomandi launagreiðendum. Það
era ríkissjóður, sveitarfélög, bankar
eða sjálfseignarstofnanir. Þetta þýðir
einfaldlega að starfsmenn munu þá
greiða áfram 4% eins og þeir gera í
dag, og launagreiðendur mótframlag
sem svarar til 6% iðgjalds að við-
bættri hækkun. Tryggingafræðingar
hafa lauslega áætlað að sú hækkun
þurfi að vera allt að 15-20%, til þess
að sjóðimir geti staðið undir þeim
réttindum sem lögin gera ráð fyrir
að opinberir starfsmenn hafi nú í
sjóðum sínum. Með þessu er verið
að tryggja að eftir gildistöku laganna
renni jafnmiklir fjármunir frá
ábyrgðaraðilum sjóðanna, vinnuveit-
andanum til sjóðanna og verið hefði
að óbreyttu ástandi. Þetta er höfuðá-
stæða þess að við höfum talið rétt
að semja um þetta við aðra hags-
munaaðila í þessari 17 manna nefnd
og þetta er ástæðan fyrir því að við
teljum að nánast fullur árangur hafí
náðst í að halda þeim réttindum er
opinberir starfsmann hafa nú sam-
kvæmt lögum,“ sagði Kristján. Hann
kvað því þó ekki að leyna að í fram-
varpinu væra nokkur atriði sem hann
teldi hefðu öðra vísi mátt fara, en
bætti því við að eðlilegt væri að eng-
inn fengi sínum öllum sínum kröfum
fullnægt í nefnd 17 manna. „Agnú-
amir era hins vegar ekki það stórir
að þeir hafi hindrað samkomulag."
Kristján sagði að þrátt fyrir þá
skoðun sína að opinberir starfsmenn
mættu vel við una, væra almenn
ákvæði í framvarpinu er hann væri
ekki sáttur við. „Þessi ákvæði snerta
að váu ekki okkar samtök. En stað-
reyndin er sú að þama era hreinlega
rýrð lífeyrisréttindi almennt. í frum-
varpinu era ákvæði þess eðlis að
hver sjóður skuli standa undir öllum
sínum skuldbindingum með iðgjöld-
um og vaxtatekjum af þeim.
Samkvæmt gildandi reglugerðum
flestra almennu sjóðanna er þetta
þannig nú að menn vinna sér inn
1,8% fyrir hvert ár. Fulltrúar VSÍ
og ASI hafa talið að sjóðimir gætu
ekki staðið undir svo miklum réttind-
um og þetta hefur hefur verið
minnkað niður í 1,45%. Þetta tel ég
mjög mikinn galla á framvarpinu.
Okkar sjóðfélagar vinna sér inn 2%
á ári. Þeim réttindum höfum við náð
fram á nokkram áratugum. Það er
því ljóst að við getum með engu
móti hugsað gefa það eftir. En ég
harma það að iðgjöldin skuli ekki
frekar hækkuð í stað þess að minnka
réttindin. Þetta er einn af þeim göll-
um sem ég sé á þessu frumvarpi,
almennt séð.“
Kristján sagði að sér þætti þetta
frumvarp ekki mikið stökk fram á
við. „Ég tel að framvarp sem lá fyr-
ir frá öðram starfshópi árið 1983
hafi verið meira í samræmi við mínar
skoðanir. Þar var stefnt að því að
aðlaga löggjöf um þessa sjóði því sem
nú er. Ég tel það alls ekki stökk fram
á við að rýra lífeyriskjör. Ég tel einn-
ig að best hefði verið að láta
endurskoðun á lífeyrissjóðakerfinu
og tryggingakerfinu fara saman.
Grannlífeyririnn á að koma frá al-
mannatryggingunum og til viðbótar
eiga að koma greiðslur frá lífeyris-
sjóðunum. Þess vegna er það mín
skoðun að þessa málafiokka hefði
átt að skoða í samhengi," sagði
Kristján Thorlacius að lokum.
Jón Sigurjónsson
Anægður
með
frumvarpið
- segir Jón Sigur-
jónsson, fram-
kvæmdastjóri
Lífeyrissjóðs bygg-
ingamanna
„I HEILDINA litið list mér vel á
frumvarpið og tel að það sé til
bóta fyrir launþega. Búast má við
nokkrum byijunarörðugleikum en
þeir eru tæknilegir og á engan
hátt óyfirstíganlegir," sagði Jón
Sigurjónsson, framkvæmdastjóri
Lífeyrissjóðs byggingamanna í
samtali við Morgunblaðið.
„Samræming á starfsemi allra lífeyr-
issjóða er nauðsynleg og mun koma
launþegum til góða. Þá er ég þeirrar
skoðunar að ákvæði frumvarpsins
um eftirlit með lífeyrissjóðum séu til
bóta og framför frá því sem nú er,“
sagði Jón Siguijónsson. Um áhrif á
sjóðakerfi landsmanna sagði hann
að vafalítið myndi sjóðum fækka
nokkuð. „Sumir lífeyrissjóðir era litl-
ar rekstrareiningar sem oft og tíðum
hafa óhagstæða aldursdreifingu. I
framtíðinni mun þessum sjóðum
fækka og þeir renna saman. Þannig
munu fást hagkvæmari rekstrarein-
ingar og jafnframt verður allri
áhættu dreift á fleiri herðar," sagði
Jón Siguijónsson að lokum.
Margir
lífeyris-
sjóðir ekki
heppileg-
asta rekstr-
arformið
- segir Jón Ágústs-
son, framkvæmda-
stjóri Lífeyrissjóðs
bókagerðamanna
„ÉG hef ekki séð frumvarpið en
hef um árabil verið þeirrar skoð-
unar að það ætti að vera einn
lífeyrissjóður fyrir alla lands-
menn,“ sagði Jón Ágústsson,
framkvæmdastjóri Lifeyrissjóðs
bókagerðamanna, er hann var
spurður um skoðun sina á frum-
varpsdrögum 17 manna nefndar-
innar.
Hann bætti við að sér virtist sem
margir lífeyrissjóðir væra ekki heppi-
legasta rekstrarformið og því væri
samræming lífeyrisréttinda til mik-
illa bóta. I framvarpinu er gert ráð
fyrir að opinber stofnun, lífeyris-
sjóðaeftirlitið, muni sjá um eftirlit
með sjóðunum. „Að vissu marki hef-
ur verið um ópinbert eftirlit með
eftirlit að ræða með lífeyrissjóðum.
Fjármálaráðuneytið hefur haft
starfsmann á sínum snæram sem
hefur haft eftirlit með starfsemi
þeirra. Ég tel að lífeyrissjóðimir hafi
ekkert að fela og því er sjálfsagt að
opinbert eftirlit sé haft með þeirn,"
sagði Jón Ágústsson um þær greinar
framvarpsins.
Jón Ágústson