Morgunblaðið - 20.04.1988, Blaðsíða 67

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 20. APRÍL 1988
,,, 67
Ovísindalega af stað farið
— nokkur orð um skrif Ara Tryggvasonar
Til Velvakanda.
Fimmtudaginn 14. apríl skrifar
Ari nokkur Tryggvason enn eina
greinina um „söfnuði" Nýalssinna
í Morgunblaðið. Virðist eins og Ari
og félagar hans séu þeir einu sem
reynt hafa að afla sér fróðleiks um
tilgang lífsins með því að sitja mið-
ilsfundi. Það er nú svo. Vona bara
og bið að leit þeirra eftir sannleik-
anum verði þeim ekki meira áhuga-
efni en sannleikurinn sjálfur.
Greinar þessar tvær (Mbl. 22.
mars og 14. apríl) virðast vera skrif-
aðar til að sanna ágæti tilraunafé-
lagsins, sem Ari stýrir (og hefur
jafnvel tölvuvætt!), en jafnframt til
að draga fram vanmátt og tilgangs-
leysi hinna félaganna, Félags Ný-
alssinna og Félags áhugamanna um
stjömulíffræði.
Talsverðrar reiði gætir i þessum
skrifum Ara og er það mjög svo
óvísindalega af stað farið. Svona
skrif hafa oft gagnverkandi áhrif
og valda því að margir lesendur
taka ekki mark á því sem skrifað er.
Það er því augljóst að Ari hefur
ekki kynnt sér nógu vel sögu Fé-
lags Nýalssinna í gegnum árin og
þá miklu vinnu, peningaútlát og hið
óeigingjama brautryðjendastarf,
sem þar átti sér stað. Eg efast þess
vegna stórlega um að Ari Tryggva-
son sé með þessum greinum sínum
að skrifa í anda dr. Helga Péturs,
sem hvatti fyrst og fremst til sam-
stillingar manna á meðal, til að hið
góða og guðlega fengi sigrað í
heiminum.
Til Velvakanda.
Ég á nýlegan bíl sem er ljós á
lit. Meðan hálka var í vetur hafði
ég vart undan að tjömhreinsa bflinn
og tilgangslaust var að þvo hann
nema ausa fyrst yfir hann tjöru-
hreinsiefni. Nú þegar ekki hefír
Kvennafn
á Kvenna-
listann
Til Velvakanda.
Allmikið er skrifað um Kvenna-
listann þessa daga og hið stóraukna
fylgi hans. Ég hef ekkert á móti
þeim flokki en sé heldur ekkert við
hann. Einn ljóður er þó að minnsta
kosti á ráði hans, það er að þessi
kvennaflokkur fer í buxur og karl-
kennir sig. Flokkurinn ætti að heita
kvennafni, og yrði hann þá fyrstur
íslenskra flokka til að bera kven-
nafn. Mér hefur dottið í hug nafnið
Kvennalínan og tel það frábært.
En hvort sem það verður nú tekið
upp eða ekki vona ég að konumar
karlkenni ekki flokkinn sinn mikið
lengur.
Einar
Ýmislegt sem Ari skrifar í þess-
um greinum sínum hefði hann mátt
segja á betra og skýrara máli, en
hvers vegna er ég að „ströggla"
gegn því (svo ég noti nú eitt af
orðum hans), mér gæti sjálfri orðið
eitthvað á í notkun þessa kraft-
mikla og fagra tungumáls okkar.
En áður en Ari skrifar fleiri
greinar í blöð væri ekki úr vegi að
benda honum á að kynna sér enn
betur rit dr. Helga. Þar mun hann
sjá greinar um hin margvíslegustu
málefni, því ekkert virðist dr. Helga
hafa verið óviðkomandi — og á
íslensku eins og hún hefur verið
fegurst rituð.
P.S. Til fjölmiðla
Fyrirsögn í grein Ara 22. mars
sl. hljóðar þannig; „Hvers vegna
hefur þessi þögn ríkt um dr. Helga
Péturs?" Ja, hvers vegna? Það er
von að þessi ungi maður spyiji.
Hinn virti blaðamaður og mann-
vinur, Ámi heitinn Óla, reyndi mik-
ið til að koma skoðunum dr. Helga
á framfæri. Hann ræddi ég við um
þessi mál oftar en einu sinni. Samt
sagði hann að lengri tími þyrfti að
líða þar til mannkynið væri nógu
þroskað til að meðtaka svo mikil-
fenglegan, en þó svo einfaldan
sannleik. Ég er ekki frá því að ég
sé á sama máli. Heyrt hefi ég að
Kristur hafí haldið að Guðsríki
væri í nánd á hans dögum. Síðan
em liðin 2000 ár hartnær. Varlega
verður að staðhæfa að eitt og ann-
að um tilgang lífsins sé það eina
sanna og rétta, allir hafa sinn eigin
verið hálka í nokkum tíma og ekk-
ert salt borið á götumar, get ég
þvegið bflinn með köldu vatni og
þarf ekki að nota tjöruhreinsiefni
eða olíueyði. Sýnir þetta ekki hr.
gatnamálastjóri, að þér voruð á
hálum ís þegar þér staðhæfðuð að
það væm nagladekkin sem spændu
upp malbikið? Er það ekki einmitt
saltið illræmda sem er að eyði-
leggja götumar?
Bíleigandi
máta að klífa fjallið, sumir fara
hratt, aðrir skríða jafnvel, en kom-
ast á tindinn samt.
En kæm blaðamenn, einhvers
staðar verður að byija og væri ekki
úr vegi að blaðamenn „ættleiddu"
Nýalana, helguðu því ritsafni einn
dálk í blöðum sínum svona einu
sinni til tvisvar í viku og kynntu
almenningi fræði dr. Helga og ann-
að fróðlegt og skemmtilegt, sem í
bókum hans er. Ekki væri minni
akkur í því fýrir unga blaðamenn
og aðra íjölmiðlamenn að kynnast
hinu fagra máli, sem þessi fjölhæfí
hugsuður skrifaði á.
Birting fyrstu greinar dr. Helga
þyrfti ekki að vera löng. Hann skrif-
aði urmul af stuttum og hnitmiðuð-
um greinum, greinum sem maður
vill helst lesa aftur til að skilja bet-
ur.
Hér fylgir hniðmiðuð setning:
„Það sem þúsundir miljóna hafa
haldið vera líf í andaheimi eða
goðheimi, er lífíð á öðrum hnött-
um. Þessi hugsun, sem segja
má með svo fáum orðum, verður
upphaf meiri breytinga til batn-
aðar á högum mannkyns, en
orðið hafa um allar aldir áður.“
Oft hefír samtíðin — segir spek-
ingur einn — talið þeim mönnum
helst ofaukið í mannlegu félagi, sem
eftiröldin sá, að einmitt höfðu unn-
ið að hinu nýtasta verki.
í von um að við sem nú lifum
séum „eftiröldin" í þetta sinn.
Hulda Valdimarsdóttir Ritchie
Skrif ið eða hringið til
Velvakanda
Velvakandi hvetur lesendur til
að skrifa þættinum um hvaðeina,
sem hugur þeirra stendur til — eða
hringja milli kl. 10 og 12, mánu-
daga til fostudaga, ef þeir koma
þvi ekki við að skrifa. Meðal efnis,
sem vel er þegið, eru ábendingar
og orðaskiptingar, fyrirspumir og
frásagnir, auk pistla og stuttra
greina. Bréf þurfa ekki að vera
vélrituð, en nöfn, nafnnúmer og
heimilisföng verða aðríýlgja öllu
efni til þáttarins, þó að höfundur
óski naftileyndar.
Sérstaklega þykir ástæða til að
beina því til lesenda blaðsins utan
höfuðborgarsvæðisins, að þeir láti
sinn hlut ekki eftir liggja hér í
dálkunum.
Leikfélag Öngulsstaðahrepps;
Menning'arafr ek
í strjálbýlinu
Til Velvakanda.
Fyrir nokkru var ég á ferð norð-
anlands, þar slæddist ég inn á leik-
sýningu, þar sem Leikfélag Önguls-
staðahrepps sýndi Mýs og menn
eftir Steinbeck.
Ég féll f stafí yfír þessari sýn-
ingu, bæði frammistöðu þeirra sem
með burðarhlutverkin fóru, en ekki
síður heildarsvip verksins. Það fer
ekki á milli mála, þegar áhúgaleik-
félög ráðast í stórvirki eins og það,
að sýna leikrit á borð við Mýs og
menn, og ná jafn góðum árangri
og raun varð á þama, þá hefur leik-
sljórinn unnið þrekvirki.
Leikstjóri þessarar sýningar,
Skúli Gautason er eftir leikskránni
að dæma ungur maður. Það er
mikið gleðiefni þegar ungt fólk
kemur fram og sýnir jafn ótvíræða
hæfíleika.
Þökk fyrir dirfskuna Leikfélag
Öngulsstaðahrepps. Til hamingju
Skúli Gautason.
Ferðamaður
Er það ekkí saltið
sem skemmir malbikið?
Frábær sjónvarpsþáttur
Til Velvakanda.
Bestu þakkir til Ríkissjónvarps-
ins og Arna Johnsen sem sá um
þáttinn „Undir kinnum Eyjaflalla"
fyrir alveg frábæran þátt um eina
af mörgum perlum íslenskrar nátt-
úru. Sjónvarpsáhorfandinn verður
ósjálfrátt óbeinn þátttakandi í
ferðalaginu, sem strax í upphafí
ferðar leiðir hann á vit fegurðar og
andstæðna í íslenskri náttúru. Og
síðan var endað í Þórsmörk, þess-
arijaradís ferðamannsins.
A meðan slíkir þættir verða í
sjónvarpinu, svo og þættir Ómars
Ragnarssonar og Gísla Sigurgeirs,
þarf RÚF ekki að óttast samkeppni
annara fjölmiðla.
Sjónvarpsáhorfandi
Innilegustu þakkir flyt ég öllum þeim, sem
glöddu mig á 90 ára afmœli mínu þann 9.
apríl si, meÖ heimsóknum, gjöfum og skeytum.
GuÖ blessi ykkur öll.
Anna S. Hafdal.
TURB0 BACKUP afritunarf orritið
Glugginn auglýsir
Full búð af nýjum
sumarvörum.
Glugginn,
Laugavegi 40 (Kúnsthúsinu).
RAFMAGNSEFTIRLIT RÍKISINS
URR LJÓS
Ef um nýtt húsnæði er að ræða, skulum við gera ráð fyrir
því að rafverktakinn hafi skilað verki sínu þannig, að hann
hafi lokað öllum dósum, sett krók í loftdósir til að hengja
Ijósin á, tekið vírana í gegn um lokið og sett á þá tengi eins
og sést á myndinni. Ef ekki er gengið frá dósum á þennan
hátt, er nauðsynlegt að fagmaður annist frágang a.m.k. að
þessu þrepi. (Krókur er að sjálfsögðu óþarfur ef Ijósafesting
er fyrirhuguð með öðrum hætti).
Þessu næst er að útbúa lampasnúruna, ef lampinn á að
hanga frá lofti.
Komið togfestu fyrir á snúrunni og stillið hæðina. Klippið
af það sem umfram er. Afeinangrið taugaendana og snúið
upp á þræðina, losið upp á tengjunum á virunum, sem
koma út úr dósinni, stingið endunum í og herðið að. Ef
þrír þræðir koma út úr dósinn er einn þeirra gulgrænn og
ætlaður til jarðtengingar.
Ef ekki er gert ráð fyrir því að lampinn sé jarðtengdur, er
þessi vír látinn eiga sig. Annars þarf að gæta þess vand-
lega að hann sé tengdur á réttan stað.
Ef taka þarf lampann lengra út á loftið, þarf snúran að
vera lengri sem því nemur, og þá þarf togfestan að vera
þannig, að hægt sé að skrúfa hana upp i loftið, eða festa
á krök þar sem lampinn á að hanga.
Á lampanum á að vera merking, sem segir til um gerð og
hámarksstærð peru.
Þegar settir eru upp Ijóskastarar, hvort heldur er í loft eða
á veggi, gefið þá gaum að tákni, sem sýnir minnstu fjar-
lægð sem kastarinn má vera frá brennanlegu efni, oft 0,5
eða 0,8 m.