Morgunblaðið - 10.12.1988, Blaðsíða 48
48
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. DESEMBER 1988
í pontu var komínn
Jón Arnason læknir
Kafli úr Skuggaboxi Þórarins Eldjárns
Þórarinn Eldjárn hefiir sent frá sér skáldsögu, sem nefiiist
„Skuggabox“. Utgefandi er Gullbringa. Hér á eftir birtist kafli
úr bókinni, sem höfimdur segir að sé nokkuð heilleg smásaga.
í pontu var kominn Jón Ámason
læknir sem hingað til hafði ekki
lagt neitt til þessara mála. Elvis
Bjömsson þjóðfræðingur kveikti á
segulbandstæki sínu. Þaðan er eft-
irfarandi frásögn Jóns fengin, nema
hvað sleppt er orðasambandinu
„nema hvað“ sem Jón hafði
ófrávíkjanlega fremst í hverri setn-
ingu í öllum frásögnum sínum. Þó
hér sé vissulega um að ræða mjög
snaran þátt í frásagnartækni Jóns
læknis, verður hinu varla neitað að
umræddur málkækur hlyti að þykja
mjög hvimleiður til lengdar á prenti.
— Víðavangi segirðu. Þá dettur
mér eitt í hug. (Bandið fer af stað.)
Það var um áramótin í fyrra, ekki
ósvipað, sama reynsla. (Nema
hvað ... o.s.frv. sleppt í framhald-
inu, skv. umtali.) Eg var á vakt
alveg fram undir klukkan ellefu á
gamlárskvöld, en laus eftir það. Eg
var einhvem veginn ekki í stuði til
að taka hús á neinum sem ég
þekkti, fannst ég svona vera búinn
að missa af lestinni og ákvað því
að gera eitthvað nýtt. Og fæ þá
hugmynd að skella mér bara á Víða-
vang, þar sem ég hafði aldrei kom-
ið og sjá hvort þar væri ekki eitt-
hvað að hafa. Eitthvað holdlegt.
Þetta _var á spontantímabilinu hjá
mér. Eg gat varla fengið hugmynd
án þess mér fyndist hún vera bend-
ing. Þannig að áður en ég veit af
er ég búinn að koma við heima og
á leið á Víðavang, nýbaðaður og í
mínu fínasta pússi.
Ég er mættur á staðinn þarna
rétt fyrir miðnætti og verð strax
dálítið hissa við innganginn að sjá
ekki fleira fólk. En ég keypti mig
inn, borgaði þama fyrir einhvem
mat og fleira sem var innifalið í
þessum svokallaða áramótadans-
leik. Ég rölti svo niður í fatahengið
með frakkann minn. Ég kíkka að-
eins yfir staðinn og sé þá að þetta
virðist vera rétt, það er bara enginn
mættur nema ég. Mér fannst þetta
náttúrlega andskoti klént, en helli
mér á barinn og panta mér einfald-
an svartrússa og kvarta um leið
yfir þessu við þjóninn. Hann svarar
bara að klukkan sé ekki alveg orð-
in tólf, fólk vilji yfírleitt vera heima
fram að því og það sé eins víst að
allt eigi eftir að fyllast á svipstundu
upg úr miðnætti.
Ég var nú satt að segja ekki trú-
aður á það, en ákveð þó að doka
aðeins, gefa þessu séns, enda nýbú-
inn að fjárfesta í þessum fjandans
miða hvort sem mér líkaði betur
eða ver. Ég hugsaði mér þá, að ég
gæti að minnsta kosti gleypt í mig
matinn og farið svo eitthvað annað.
Ég fór því bara að svipast um
eftir góðum stað og fann mér borð
þar sem ég taldi leiðir skerast og
virtust fjölfömustu gatnamótin í
húsinu. Þetta var þrælstrategískur
punktur og gæfi mér færi á að
skoða vel allan kvenpening sem
ætti vonandi eftir að mæta til leiks.
Ég kallaði á þjóninn og pantaði
matinn og bara glas af rauðvíni
hússins. Hann kom og færði mér
þetta á stundinni.
Um leið sló klukkan tólf og það
er þá reyndar bara eins og við
manninn mælt að það fyllist allt
af fólki á ótrúlega skömmum tíma.
Það var bókstaflega eins og sumt
af þvi hefði sprottið upp úr gólfinu.
Og það reyndist vera staðreynd,
eins og margir höfðu áður sagt
mér, ég þekkti ekki einn einasta
kjaft. Það var dálítið einkennileg
tilfinning satt að segja að sitja
þama svona þægilega aleinn og
óþekktur í kösinni, en heyra samt
íslensku talaða alstaðar í kringum
sig.
Það vakti líka athygli mína
hversu glæsilegt allt þetta fólk var
og vel búið. Og það skal ég segja
ykkur dagsatt að annað eins kven-
val hef ég aldrei séð samankomið
á einum stað, hvorki fyrr né síðar.
Þær voru svo fagrar og svo margar
að ég fór eiginlega að sjá eftir að
hafa sest þama, það var ekki nokk-
ur leið að velja.
Fólkið þyrptist til sæta, það var
kátt og lífsglatt og virtist mjög vin-
gjarnlegt í viðmóti. Áður en ég veit
af er komið fólk að borðinu mínu
og biður leyfis um að mega fá sér
sæti, sem ég auðvitað góðfúslega
veitti á samri stundu. Þetta voru
hjón að því er mér virtist, mjög
myndarlegt fólk á besta aldri og
með þeim var dóttir þeirra sýndist
mér, og sá ég brátt að væri yfir-
leitt nokkur vegur að raga úr kven-
vali staðarins þá var hún sú alguð-
dómlegasta í allri þessari dýrð.
Ekki er að orðlengja það að strax
koma þjónar á vettvang, ég kannað-
ist reyndar ekki við svipinn á nein-
um þeirra heldur, en þeir byrja á
því að ýta burt diski mínum og glös-
um nær ósnertum af mér. Ungþjónn
tekur þetta á bakka og getur ekki
alveg leynt nokkrum viðbjóði í
handaburði og nasavængjum. Æðri
þjónn biður hann að skreppa fram
fyrir og fleygja þessu. Ég ætlaði
að mótmæla, en hafði eiginlega
ekki ráðrúm til þess því borðið fyllt-
ist af kræsingum og áður en hendi
væri veifað var ég kominn með
nýjan disk og ný glös.
Nú upphefst þama einhver dýr-
legasti mannfagnaður sem ég hef
í komið. Maturinn virtist allur úr
jurtaríkinu og ég hef aldrei bragðað
neitt í líkingu við hann. Veigarnar
voru guðdómlegar, hvorki áfengar
né óáfengar, heldur eitthvað eitt
enn sem ég get engan veginn lýst
með orðum. Þannig líður borðhaldið
í glaðværð og ljúfri löð og við und-
urfagra tóna sem bárust frá hljóm-
sveit sem allt í einu hafði eins og
kraftbirst á sviðinu. Ekki kannaðist
ég heldur við neinn í þeirri sveit.
Gunni og Bjöggi höfðu átt að vera
þama, en þetta voru svo sannarlega
ekki þeir, að þeim þó alveg ólöstuð-
um. Hljóðfærin vom mörg hver með
öðru sniði en ég hef áður séð, eink-
um vakti þama athygli mína snill-
ingur einn ungur sem lék á hljóð-
færi sem líktist einna helst raf-
magnslangspili ef það væri til.
Músík þessi minnti um sumt á veig-
arnar, það var eins og hún væri
samin og hugsuð út frá einhverjum
enn einum kosti, einhveiju sem
ekki hefði átt að vera til. Ég hef
aldrei heyrt aðra eins ódáinstóna
Þórarinn Eldjárn
og finn að ég er næstum eins og í
leiðslu.
Ég átta mig allt í einu á því að
fólkið er farið að stíga dans. Ég
hef aldrei dansmaður verið, en nú
bregður svo við að ég horfi sem
hugfanginn á. Hjónin við borðið hjá
mér stigu í dansinn og um leið varð
mér litið á dótturina og fann það
bara eins og ekkert væri að mér
væri ætluð hún. Ég bauð henni upp
og svo liðum við saman í þessum
ljúfa dansi út á gólfið. Ég dansaði
alveg til jafns við hvem annan, það
var eins og mér væri gefinn ein-
hver máttur og kunnátta sem ég
hafði ekki búið yfír fram til þess.
Ég dansaði við dótturina það sem
eftir lifði balls. Hún vafði sig utan
um mig eins og vafningsviður og
hvíslaði ástarorðum í eyru mér.
Svo var fagnaðinum lokið og fólk
tók að þyrpast heim. Stúlkan mín
bað mig fylgja sér heim. Ég sótti
yfirhafnir okkar í fatahengið og
saman gengum við út í nýjársnótt-
ina.
Ég fann bílinn minn og við sett-
umst upp í. Hún nefndi heimilisfang
sem ég kannaðist bara ekkert við,
en ég lét ekkert á því bera, til að
ég þyrfti ekki að særa hennar
heimaslóðir en sagðist í staðinn
ekki vera flinkur að rata út úr þessu
hverfí. Hún kvaðst mundu leiðbeina
mér jafnóðum. Það gerði hún
skammlaust, sagði vinstri hér og
hægri hér og upp þarna og beint
áfram og loks vissi ég ekkert hvert
við vorum að fara, fannst helst að
við værum búin að fara marga
hringi og komin út af alfaraleið.
Hér er það, sagði hún svo allt í
einu og ég stansaði bílinn og við
stigum út. Myrkrið var svo mikið
að ég sá ekki handa minna skil, en
hún leiddi mig og virtist feta troðna
slóð hvergi bangin. Hvemig sem á
því gat staðið vorum við svo allt í
einu komin inn í íbúðina hennar,
bjarta og fagra.
Ég ætla ekki að reyna að lýsa
fyrir ykkur því sem nú fór í hönd,
þið mynduð hvort sem er aldrei trúa
mér, en ég læt mér nægja að segja
að þarna fékk ég að reyna mestu
sælu lífs míns. Þið megið alveg
hlæja og ásaka mig um púerílar
fantasíur, sama er mér, ég veit
hvað ég lifði þarna og það nægir
mér takk fyrir.
Við lékum langa hríð og sofnuð-
um svo loks í faðmlögum þreytt og
sæl, allar hlustir úthvíslaðar af ást-
arorðum.
Næst vissi ég af mér klukkan
rúmlega átta á nýjársmorgun. Þá
vakna ég við að lögregluþjónar opna
dymar á bílnum mínum og byija
að hrista mig óþyrmilega þar sem
ég sit undir stýri. Bíllinn stóð utan
vegar á eyðilegu holti, en byggð
greindi ég óljóst í fjarska.
Það varð fátt um svör hjá mér
þegar þjónarnir fóm að þýfga mig
um hvað ég væri að gera þarna,
ég vissi ósköp vel að þetta leit ekki
vel út. Þeir vom handvissir um að
ég væri kengfullur og létu mig blása
í hveija blöðmna á fætur annarri,
en þær sýndu auðvitað ekki neitt
og á endanum urðu þeir að sleppa
mér, með semingi þó. En auðvitað
var ekkert ólöglegt við það að halla
sér í sínum eigin bfl, jafnvel þó á
nýjársnótt væri.
Ég ók heim og hafði löggubflinn
í humáttinni á eftir mér alla leið.
Það var eins og þeir gætu ekki
sætt sig almennilega við að finna
ekki einhvern flöt á fólsku minni.
Ég skreiddist beint í rúmið, sæll
en örþreyttur, ég hafði áreiðanlega
ekki verið búinn að sofa lengi í
bílnum þegar þeir komu.
Ég vaknaði einhvern tíma um
miðjan dag og fór þá auðvitað strax
að hugsa um þessa ljúfu atburði
og þessa yndislegu konu, mig lang-
aði ósegjanlega mikið til að hitta
hana aftur. Eg ilmaði af henni og
tímdi varla að fara í sturtu. Maður-
inn er þefdýr. Þá fyrst áttaði ég
mig á því að ég vissi ekki einu sinni
hvað hún hét né yfirleitt nokkuð
hver hún var. Einhvern veginn hafði
ég þó á tilfinningunni að allt þetta
fólk sem var þarna á Víðavangi
heyrði á einhvem hátt saman, mér
fannst liggja í loftinu að þetta væri
einhvers konar félagsskapur eða
samtök.
Fatnaður
sýndur í
Gallerí
Grjóti
Úppákoma verður í Gallerí
Grjóti, Skólavörðustíg 4a, laug-
ardaginn 10. de8ember kl. 17.
Þar verður sýndur fatnaður á
böm og unglinga á aldrinum 4—16
ára ásamt leðurfatnaði á unga
menn. Fötin eru hönnuð af Ingi-
björgu Þ. Gestsdóttur, sem hefur
nýlega lokið námi í fatahönnun í
Kaupmannahöfn.
Karlmannafatnaðurinn var hann-
aður fyrir tískusýningu sem haldin
var sl. sumar í Falkoner Center í
Kaupmannahöfn. Bama- og ungl-
ingafatnaðurinn er unninn fyrir
þessa sýningu.
Ingibjörg notar gjarnan leður við
hönnun sína og í barna- og ungl-
ingafatnaðinn notar hún að hluta
til leður frá Iðnaðardeild Sambands-
ins á Akureyri.
Sýning á fötum, sem hönnuð eru
af Ingibjörgu Gestsdóttur, verð-
ur í Gallerí Gijóti á laugardag.
Skeyti frá loðniisjómönimm:
Fimm stórhveli í nótínni
LOÐNUSJÓMENN hafa nú af því miklar áhyggjur hve ágangur
stórhvela á loðnumiðunum er orðinn mikill. Vegna þessa hafa
skipstjórar 39 skipa sent skeyti til fjölmiðla þar sem þeir vekja
athygli á ástandinu og því tjóni, sem hvalirnir valda. Skeytið
fer hér í heild ásamt nöfnum þeirra, sem undir það skrifa:
„Skipstjórar á loðnuveiðiskipum
vilja vekja athygli á því ógnvæn-
lega ástandi, sem hefur verið á
loðnumiðunum í haust og vetur
vegna mikils ágangs stórhvela á
loðnumiðunum. Undanfarin ár
hefur orðið vart við vaxandi fjölda
hvala, sem fylgja loðnugöngunum
frá Vestíjörðum og austur fyrir
land. Verst hefur ástandið verið
síðastliðna viku.
Þessi fjölgun stórhvela á miðun-
um hefur valdið loðnuveiðiskipun-
um miklum erfiðleikum. Bátar
hafa þurft að hætta veiðum tíma-
bundið og oft eru allt að fimm
hvalir í nótinni eftir kast. Ef stór-
liíiimn Iiii!liiii4ilii!'ii ii
hvelin Ienda í nótinni ráðast þau
á nótina og rífa úr henni stór
stykki, þegar þau bijótast út. Tölu-
vert veiðarfæratjón og veiðitap
hefur hlotist af þessum sökum og
bátar orðið að sigla í land með
rifnar nætur og lítinn afla. Ein
loðnunót kostar um 20 milljónir
króna og fást slík tjón ekki bætt
af tryggingarfélögunum.
Ef ágangur stórhvelanna vex
getur farið svo að hætta verði
veiðum um tíma.“
Þorsteinn Erlingsson Erling KE
Maron Bjömsson Guðmundur Ólafur OF
Hinrik Þórarinsson Daíffari ÞH
Jón Eyfjörð Harpa RE
Grétar Rögnvaldsson Jón Kjartansson SU
Lárus Grímsson Hilmir II SU
Í-8:* h í t* **■-*.•* & 4
Reynir Jóhannsson Vfkurberg GK
Bjarni Gunnarsson Hólmaborg SU
Aðalgeir Bjarnason Björg Jónsdóttir ÞH
Gísli Runólfsson Bjami Ólafsson ÁR
Kristján Ámason Sigurður RE
ísak Valdimarsson Guðrún Þorkelsdóttir SU
Magnús Þorvaldsson Sunnubeg GK
Guðm. Garðarsson SjávarborgGK
GunnarGunnarsson SvanurRE
Jónas Hrólfsson Júpiter RE
Pétur Sœmundsson Þórshamar GK
Hákon Magnússon Húnaröst ÁR
PéturGuðjónsson VaðlabergGK
Grímur Jón Grímsson Guðmundur VE
Geir Garðarsson Helga II
Sævar Þórarinsson AlbertGK
Bjami Bjamason Súlan EA
Marteinn Einarsson Höfrungur AK
EinarGuðmundsson Keflvíkingur KE
Hörður Bjömsson Þórður Jónasson EA
Sigurður Kristjónsson Skarðsvík SH
Wiíliard Ólason GrindvíkingurGK
Sævald Pálsson Bergur VE
Ingvi Einarsson Fífill HF
Eyjólfur Guðjónsson Gullberg VE
GunnlaugurJónsson JónFinnsonRE
Eggert Þorfmnsson Hilmir SU
Sigurður Sigurðsson Öm KE
Helgi Valdimarsson BörkurNK
Siguijón Valdimarsson Beitir NK
Guðm. I. Guðmundsson Huginn VE
Guðm. Sveinbjöm8son Sighvatur Bjarnason VE
Ólafur Einarsson Kap II
■ .
i s «í-m k i & j i * «i g t i iá ts-iítí