Morgunblaðið - 11.12.1990, Qupperneq 58
58
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 11. DESEMBER 1990
Lyfjaverð, blaðaverð og pólitík
eftir Reyni Eyjólfsson
Ýmsir hafa fjallað um lyfsölumál
að undanförnu. Má hér nefna Olaf
Ólafsson (ÓÓ) landlækni, Guðjón
Magnússon (GM) aðstoðarland-
lækni (nú skrifstofustjóra í heil-
brigðis- og tryggingaráðuneytinu),
Ólaf Ragnar Grímsson (ORG) fjár-
málaráðherra og Finn Ingólfsson
(FI) aðstoðarmann heilbrigðisráð-
herrá. Nú síðast hefur þessum herr-
um bæst iiðsauki, sem er Valgeir
nokkur Hlöðversson (VH). Hann
hefur nýlega ritað mikinn langhund
í tímaritið Frjálsa verslun um
„Lyfjahringinn íslenska" auk minni
ritsmíða í sama dúr í Mbl.
Lyfjafræðingar er.u yfirleitt seinir
til að svara fyrir sig og mér hefur
oft blöskrað hvað þeir hafa látið
bjóða sér þegjandi af rangfærslum
og rógi. En loksins fylltist mælir-
inn. Nú upp á síðkastið hafa þeir
svarað þessum árásum myndarlega
enda mál til komið.
Ummæli og skrif kerfiskarlanna
og VH hafa aðallega beinst að því
að telja almenningi trú um að lyf
séu alltof dýr á íslandi og að
íslenska lyfjadreifingarkerfið sé
„hringur" eða mafía, sem okri á
—
Karlar— Konur
LENGDUR OPNUNARTÍMI
Höfum opiö tilkL 21.00 í slaö
kl. 18.00 á þriöjudögum og
fimmtudögum.
Við bjóðum alla almenna
snyrtingu, einnig ýmsar
sérmeöferöir, m.a. fótaaögeröir, '
spangarmeðferöir, catbio og
suntronic-bilðmeðferðir, Silviu
Lewis varanlega rafháreyðingu
og háræöaslitmeöferö.
Veriö velkomin.
Guðrún f.
Bragadóttir,
nemi i snyrtifræði.
Fótaaðgerða- og snyrtistofan FEGRUN,
Búðargerði 10, sími. 33205.
Erla Jóhannsdóttir, Rósa Þorvaldsdóttir,
fótaaðgerða- fótaaðgerða-
og snyrtilræðingur. og snyrtifræðingur.
gömlu og veiku fólki. ORG talar
um siðleysi í þessu sambandi.
Það var þá að ORG færist að
tala um siðleysi. Hann sem er yfir-
maður skattsugunnar. Skattar eru
í raun eignaupptaka. Stór þluti
þeirca fer til þess að halda lífi í
vangefnum og vanmáttugum ríkis-
þursinum. ORG er alþýðubanda-
lagsmaður. Menn úr þeim ' flokki
hafa kenningar sínar og vinnubrögð
frá þjóðskip'ulagi sem þreifst fyrir
austan gjörfallið járntjaldið. Komm-
únisminn er dauðadæmdur. Sem
betur fer hefur helstefnan orðið
undir. Ef einhver ærleg taug væri
í alþýðubandalagsmönnum ættu
þeir að leggja flokkinn niður. En
líklega ætla þeir sér að verða síðasti
kommúnistaflokkurinn í Evrópu og
blaðra áfram um siðleysi hjá öðrum
en sjálfum sér.
Sænsk fyrirmynd?
ÓÓ og GM eru læknar og hafa
báðir sótt vísdóm til sæluríkisins
Svíþjóðar. Þar eru menn nú að því
komnir að kafna í velferð. Þar á
að stórlækka skatta og draga úr
ríkisútgjöldum á næstunni. Þótt
þeir ÓO og GM hafi báðir fjallað
mikið um lyfjaverð og lyfsölumál
er það ekki beint þeirra fag. Ég
held að margj, liggi þeim nær, t.d.
læknaskorturinn úti á landi og lam-
andi fjárskortur ríkisrekinna
sjúkrahúsa. Ég held að ÓÓ og GM
hafi ekki meira vit á lyfjafræði en
ég á skurðlækningum. Ég hef ekki
meira vit á skurðlækningum en
kötturinn á Sjöstjörnunni.
FI er framsóknargosi í vígahug
og það verða kosningar að vori.
„Ekki hefur verið sýnt
fram á það að lyfjaverð
á Islandi geti talist
óeðlilegt miðað við að-
stæður og önnur Norð-
urlönd. Lyfsalar og
lyfjafræðingar ráða
engu um það hvaða lyf
eru notuð
Framsóknarmenn eru opnir í báða
enda — hentistefnumenn. Það er
stutt í miðstýringuna og ríkisrekst-
urinn hjá þeim eins og fyrri daginn,
einkum ef það gefur völd. Þeir eru
ekki hrifnir af einkaframtakinu
frekar en kommarnir en lævísari í
meðferð mála og varhugaverðir.
Um skrif VH mun ég ekki fjalla
í smáatriðum. Aðrir lyfjafræðingar
hafa gert það svo ekki stendur
steinn yfir steini í málflutningi
hans. Skrif hans einkennast öðru
fremur af öfund, fáfræði og hleypi-
dómum. Þarna er allaballi á ferð-
inni; yinur smælingjanna! Ráð hans
til úrbótá er auðvitað að kollsteypa
núverandi kerfi og koma á fót rík-
iseinokun á lyijum, bæði í heildsölu
og smásölu. Þetta víðátturugl er svo
í þokkabót birt í tímariti sem kallar
sig Frjálsa verslun'.
VH á sér skoðanabræður eins og
ORG og FI enda starfar nú nefnd
undir formennsku GM sem á að
vinna að því að koma lyfjadreifing-
arhlutafélagiá laggirnar að sænskri
fyrirmynd. í sæluríkinu Svíþjóð
hefur lyfsalan verið ríkisrekin síðan
auknecht
EIMGIN ÚTBORGUN'*
KÆLISKÁPAR
FRYSTISKÁPAR
OG
MARGT
FLEIRA
UPPÞVOTTAVÉLAR
ELDAVELAR
OG
OFNAR
*Engin útborgun ef þú kaupir fyrir meira en 200 þús. kr.
Þá getur þú skípt greiðslum jafnt niður á 24 mánuði og fyrsta greiðsla
yrði eftir einn mánuð.
KYNNTU ÞÉR MÁLIÐ.
ÞVOTTAVÉLAR
ÞURRKARAR
mma
SAMBANDSINS
HÖLTAGÖRÐUM SÍMI 68 55 50
VID MIKLAGARÐ
1971. Þótt það kerfi hafi þannig
verið við lýði í nær 20 ár hefur
ekkert annað ríki í heiminum tekið
það upp. Ekki eru kostirnir auð-
særri en það! En aðdáendur ríkis-
þursins ætla sér nú að koma slíku
kerfi á hér. Ef svo verður spái ég
því að við munum brátt sjá smá-
söluálagningu á lyfjum sem til-
greina verður með þriggja stafa
tölum. Eða þá að niðurgreiðsluað-
ferðinni verður beitt á lyfin eins og
landbúnaðarvörurnar. Þannig hyrfi
allt verðskyn og ekkert þýddi raun-
ar að gagnrýna lyíjaverð frekar en
verðið á áfenginu.
Kjarni málsins
Vegna alls þessa gauragangs er
ástæða til þess að undirstrika eftir-
farandi: Ekki hefur verið sýnt
fram á það að lyfjaverð á Islandi
geti talist óeðlilegt miðað við
aðstæður og önnur Norðurlönd.
Lyfsalar og lyfjafræðingar ráða
engu um það hvaða lyf eru notuð
(það gera læknar) og þeir
ákvarða heldur ekki verð á lyfj-
um, það gerir ríkið (heilbrigðis-
ráðuneytið). Enginn lyfjahringur
er til á íslandi. Tilburðir til þess
að halda einhveiju öðru fram er
bull. Enn síður hafa nokkrar
sönnur verið færðar fyrir því að
eitthvert miðstýrt lyfjadreifing-
arhlutafélag myndi skila lægra
lyfjaverði en nú er. Hitt vitum
við, að miðstýring er tímaskekkja
og hefur jafnan reynst slæmt og
óhemju dýrt fyrirkomulag.
Það er undarleg árátta hjá mörg-
um að öfundast út í vel rekin fyrir-
tæki sem skila arði og ganga vel.
Þessi fyrirtæki eru gerð tortryggi-
leg, úthrópuð og skattpínd. Er það
furða þótt Háskólarektor óttist að
fólk flýi land vegna atvinnuleysis
eða skorts á verkefnum við hæfi?
En er von á öðru þegar kommar
og handbendi þeirra gera allt sem
þeir geta til þess að hefta allan
annan rekstur en þann þar sem
lamandi lúka ríkisþursins fær að
stjórna?
Verð lyfja og tímarita
Úr því að VH og ýmsir aðrir vitr-
ingar vandlætast yfir lyfjaverði hef
ég gert svolítinn samanburð á verði
Frjálsrar verslunar og 3 erlendra
tímarita. Þetta eru allt mánaðarrit.
Öll erlendu tímaritin eru vönduð og
heimsþekkt. Verð er lausasöluverð
og er prentað á blöðin. Stærð í
blaðsíðum er tilgreind. (US
$ = 54,29 kr. skv. gengisskráningu
22. nóv. 1990).
Bls. Kr. ($)
Frjnls verslun okt. 90 76 496
MacUserUSA, des. 90 404 160(2,95)
MacWorld, des. 90 370 214(3,95)
Scientific Americim, des. 90 102 190(3,50)
Frjáls verslun er þrefalt dýrari
en MacUser og meira en tvöfalt
dýrari en MacWorld eða Scientific
American. Var einhver að segja að
lyf væru dýr á íslandi?
I'II'JHH
/j=onix
HATÚNI6ASÍMI (91)24420
nýtt símanOnaer
PRENTMYNDAGERÐAR'.
iþAYNDANAÓT)