Morgunblaðið - 14.11.1991, Síða 58
58
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 14. NÓVEMBER 1991
tmmm
Forsmekkurinn að EES-aðild
Belgískur togari var færður til
hafnar í Vestmannaeyjum nú fyrir
skömmu, eftir að Landhelgisgæsl-
an hafði kannað veiðarfæri hans
úti á miðunum. Möskvastærðin var
ólögleg, notaðir voru minni mös-
kvar en leyfilegt er. Skipstjórinn
gaf upp aflamagn í skipinu 6 tonn.
Vanþakklæti
Kona nokkur að nafni Lilja
Bjarnadóttir varð sjötug 24. októ-
ber síðastliðinn. Hana vantaði hús-
næði til þess að geta af sinni miklu
gestrisni haldið sínum vinum og
vandamönnum veislu. Hún leitaði
þá á náðir Sjálfsbjargar, þar var
nú upptekið, en hún fékk inni hjá
Laugarnessókn í félagsheimilinu
og allt fór vel. En nú spyr ég,
undirrituð; Hver hefur unnið meira
og óeigingjarnara starf fyrir
Sjálfsbjörg og fieiri líknarfélög en
Lilja? Til dæmis með merkja- og
happdrættissölu gegnum árin, og
yfirleitt í sjálfboðavinnu, ekki
kannski alls staðar velkomin, jafn-
vel talin hálfklikkuð. Hvað ætli
Lilja sé búin að hjálpa mörgum
með þessum hætti í gegnum árin
og látið sér í léttu rúmi liggja'
hvort gert er grín að henni eður
ei. Davíð Oddsson forsætisráð-
herra pældi heldur ekki í því hvort
Lilja var séra eða ekki, hann heiðr-
aði hana með komu sinni og færði
henni bók að gjöf. En þið Sjálfs-
bjargai’félagar og öll hin, hún fékk
ekki svo mikið sem skeyti frá ykk-
ur sem hún hefur þrælað sér út
fyrir og það af mjög veikum mætti
síðustu árin. Því að hennar sögn
er hún aldrei veik, bara löt. Undir-
rituð veit þó betur.
Guðrún
Skrifið eða hringið til
Velvakanda
Velvakandi hvetur lesendur til
að skrifa þættinum um hvaðeina,
sem hugur þeirra stendur til —
eða hringja milli kl. 10 og 12,
mánudaga til föstudaga, ef þeir
koma því ekki við að skrifa. Með-
al efnis, sem vel er þegið, eru
ábendingar og orðaskiptingar,
fyrirspurnir og frásagnir, auk
pistla og stuttra greina. Bréf
þurfa ekki að vera vélrituð, en
nöfn, nafnnúmer og heimilisföng
verða að fylgja öllu efni til þáttar-
ins, þó að höfundur óski nafn-
leyndar. Ekki verða birt nafnlaus
bréf sem eru gagnrýni, ádeilur
eða árásir á nafngreint fólk.
Aflinn var gerður upptækur og
reyndist við uppskipun vera tvö-
falt meiri, eða 12 tonn af blönduð-
um fiski. Eðlileg viðbrögð íslend-
inga hefðu átt að vera þau, að
svipta þetta skip veiðiheimildum
við landið. Raunin varð hins vegar
sú, að eftir löndum upplogins afla,
var haldið á íslandsmið til veiða á
ný. Þetta eru mennirnir sem við
höfum treyst til þess að virða
umsamdar leikreglur á fiskimiðum
okkar. Nokkrum belgískum skip-
um hefur, allt frá útfærslu fisk-
veiðilögsögunnar í 200 mílur, verið
leyft að veiða takmarkað magn á
miðunum við landið, þ.e. þar til
þessum tilteknu skipum verði lagt.
Mörgum mun finnast belgísku
skipin furðu endingargóð og hald-
ast lengi á veiðiheimildunum. Það
er eðlilegt að spurt sé: Hvað skyldi
þessi umræddi togari vera búinn
að veiða mikið umfram heimild
hér á miðunum? Er óraunhæft að
gera ráð fyrir að hin belgísku skip-
in hafi haft sama háttinn á?
Samkvæmt samningsdrögunum
um EES, sem utanríkisráðuneytið
Seðlabankinn,
Seðlabanki íslands og Þjón-
ustumiðstöð ríkisverðbréfa hafa
að undanförnu birt auglýsingu í
blöðunum með fyrirsögninni eða
kjörorðinu: „Gríptu daginn!” Aug-
ljóst er að snillingurinn sem á
heiðurinn af þessari einföldu aug-
lýsingú hefur fengið hugmyndina
lánaða frá breskri eða bandarískri
auglýsingastofu. Honum hefur
sem sagt hugkvæmst að þýða
enska orðtakið „seize the day”.
kynnir nú landsmönnum líkt og
um trúboð væri að ræða, er EB-
þjóðunum gefinn ko_stur á að sencla
flota sinn aftur á íslandsmið. ís-
lendingar hljóta að endurskoða
afstöðu sína þegar tekið er tiilit
til yfirgangs sumra þessara þjóða
á annarra fiskimiðum. íslendingar
ættu að hugleiða þá augljósu
hættu, sem fylgir því, að hleypa
heilum flota evrópskra fiskiskipa
til veiða á miðunum við landið á
nýjan leik, ekki var fyrri reynsla
svo góð. Erum við búin að gleyma
baráttunni fyrir yfirráðum okkar
yfir fiskimiðunum við landið? Eru
Islendingar búnir að gleyma
þorskastríðunum? Þar sem erfitt
virðist vera að hafa hemil á veðum
nokkurra belgískra togara hér við
land, sýnist mér að ólöglegt muni
vera að fylgjast með veiðum
ómælds flota Evrópuþjóðanna til
viðbótar, sem trúlega myndi þá
telja sig vera á tilvonandi sam-
eiginlegri fiskislóð. Hætt er við
að þá myndu íslendingar sjá í al-
vörunni, og ekki síður finna fyrir
því, „hvar Davíð keypti öiið”.
Jóhannes R. Snorrason
grípur daginn”
Þetta orðtak er m.a. notað í ensk-
um útgáfum bibh'unnar en íslensk-
ir þýðendur hennar hafa hins veg-
ar látið sér nægja íslenska orðtak-
ið „hamraðu járnið meðan það er
heitt”. Ennfremur skal bent á ís-
lenska orðtakið „að grípa gæsina
meðan hún gefst”. Tilraun Seðla-
bankans til að auðga íslenska
tungu með kjörorðinu „gríptu dag-
inn!” er því öldungis óþörf.
Einar Austdal
Utanferðir alþingismanna
Mig langaði til þess að koma
að einni fyrirspum vegna viðtals
við Geir Haarde alþingismann í
Sjónvarpinu 28. okt. sl. Verið var
að ræða um utanlandsferðir al-
þingismanna. Þar sagði Geir að
ódýrara væri að senda þingmenn
á fund til Chile heldur en til
Álandseyja. Þetta hljómar dálítið
ótrúlega og því er hér með vinsam-
legast farið fram á það við Geir
Haarde, að hann eða þeir aðilar
sem hafa tiltækar tölur í þessu
sambandi upplýsi okkur skatt-
greiðendur nánar um í hveiju þessi
munur felst. Með þessu er ekki
verið að vega á neinn hátt að ferð-
um alþingismanna á erlendar ráð-
stefnur. Þær eru eflaust flestar
nauðsynlegar. En þegar svona
fullyrðingar eru settar fram, eins
og gert var í umræddu sjónvarps-
viðtali, þá getur varla talist óeðli-
legt að fólk vilji fá að vita meira
um málið. Það er jú fólkið sjálft
sem borgar brúsann og þetta eru
sagðir tímar sparnaðar og að-
halds. Mætti e.t.v. spara eitthvað
í sambandi við fyrirhugaða
Álandséyjaferð?
Skattborgari
HOGNI HREKKVISI
„UMFEfZÐARfrJNGl ER /MlKILL A
HORNINU OíS VELpUK /MIKILLI S&NKUN..
.T-'Tgrrv-b;;;....:i vr"" ..
5
Yíkveiji skrifar
jóðarstoltinu er ávallt rétt
strokið þegar íslendingar
skara fram úr erlendis. Við höfum
ekki gert svo lítið úr nýáunninni
heimsmeistaratign okkar í brids,
enda fullt tilefni til. Reykjavíkur-
borg brást höfðinglega við og færði
Bridssambandinu „litlar” 10 millj-
ónir að gjöf í tilefni afreksins.
Allt hefur ætlað um koll að keyra
þegar við höfum staðið okkur sæmi-
lega, að nú ekki sé talað um vel í
handbolta, sé miðað við alþjóðlegar
mælistikur. Eftir síðustu afrek
handboltastrákanna í landsliðinu
lofaði síðasta ríkisstjórn meira að
segja að byggja glæsilega hand-
boltahöll í samvinnu við Kópavog,
og leggja eitthvað um 300 milljónir
í það púkk. íslendingar hafa löngum
verið stoltir af frammistöðu skák-
manna sinna og hinir ungu stór-
meistarar sem hafa teflt fyrir Is-
, lands hönd á stórmótum, hafa alla
jalha hlotið verðskuldaða athygli.
Yið fyllumst miklu stolti þegar
okkur berast frásagnir af frá-
bærri frammistöðu Kristjáns Jó-
hannssonar, hetjutenórs, hvort sem
hann segir okkur þær sjálfur, eða
við fáum fregnir af honum í gegnum
tónlistargagnrýnendur erlendra
blaða, þó að við höfum nú ekki
ráðist í neinn ríkis- eða sveitarfélag-
arekstur á hetjutenórnum okkar,
enda yrði slíkt líklega afþakkað
með öllu, þekki Víkverji Kristján
Víkvetji dagsins telur að við eig-
um undrabarn og tónlistar*
legt náttúrubarn í Sigrúnu Eðvalds-
dóttur fiðluleikara. Undrabarn sem
getur náð óhemjulangt á sínu sviði
sem einleikari. En til þess að svo
megi verða þarf þessi náttúrutalent
að fá i sínar hendur rétta hljóðfærið.
Það er grátlegt til þess að vita
að það kunni að standa í vegi fyrir
frekari frama Sigrúnar á tónlistar-
brautinni, eða að minnsta kosti að
hægja á för henúar eftir frama-
brautinni, að hún hefur ekki yfir
fiðlu að ráða sem býður upp á styrk,
tóna og tóngæði sem eru listrænni
getu hennar samboðin. Ekki er nú
þar með sagt að sá sem þetta ritar
sé þeirrar skoðunar að nú eigi ríki
og/eða bær að hlaupa upp til handa
og fóta og afhenda Sigrúnu þennan
eða hinn styrkinn til fiðlukaupa.
Miklu frekar væri við hæfi að
þeir sem trúa því að Sigrún eigi
framtíð fyrir sér sem einleikari á
fiðlu á heimsmælikvarða gangi í
það verk að afla stúlkunni ljár til
fiðlukaupa. Það mætti gera með
ýmsum hætti, en sennilega væri
einfaldast að opna bara gíróreikn-
ing og auglýsa nokkrum sinnum.
Þessari hugmynd er hér með komið
á framfæri, um leið og Víkveiji lof-
ar framlagi, gerist einhveijir eins
framtakssamir og Víkveiji telur að
Sigrún eigi skilið.