Morgunblaðið - 28.11.1996, Blaðsíða 6

6 FIMMTUDAGUR 28. NÓVEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Leikið fyrir
lögregluna
HÓPIJR eldri borgara lagði leið
sína úr Gerðubergi í Breiðholti í
lögreglustöðina við Hlemm í gær.
Þar var ýmiss konar fræðsla um
umferðarmál og boðið upp á kaffi
í mötuneyti starfsmanna. Gestirn-
ir þökkuðu fyrir sig og einn
þeirra, Einar Magnússon, tók lag-
ið á munnhörpuna, laganna vörð-
um til heiðurs.
Sjúkrahús í Svíþjóð hættir líffæraflutningum fyrir Islendinga
Samkomulag við Dani
Forrannsóknir og eftirmeðferð flytjast hingað til lands
Morgunblaðið/Kristinn
Samkeppnisráð um auglýsingar
tryggingafélaga um FÍB
Villandi og ósann-
gjarnar auglýsingar
SAMKEPPNISRÁÐ hefur ákveðið
að banna Sjóvá-Almennum og Vá-
tryggingafélagi íslands að bæta fé-
lagsgjaldi FÍB við iðgjald FÍB trygg-
inga í auglýsingum þar sem það sé
villandi og ósanngjarnt gagnvart
keppinautum. Ráðið telur hins vegar
leyfilegt samkvæmt samkeppnislög-
um að tryggingafélögin veki athygli
á því að FIB trygging sé aðeins í
boði fyrir félagsmenn FÍB.
í tilkynningu frá Samkeppnis-
stofnun kemur fram að tildrög
bannsins séu bréf frá Sjóvá-Almenn-
um til allra viðskiptavina sinna og
dagblaðsauglýsing VÍS þar sem ið-
gjöld bifreiðatrygginga hjá félögun-
um eru borin saman við iðgjöld FÍB
trygginga að viðbættum félagsgjöld-
um FÍB. Neðanmáls hafi verið tekið
fram að fyrrgreind félagsgjöld væru
innifalin í heildarverðinu.
Rökstuðningur Samkeppnisráðs
fyrir banninu er sá að þjónustan sem
verið er að kynna í fyrrgreindum
tilvikum séu bifreiðatryggingar og
endanlegt verð þeirrar þjónustu sé
iðgjald tryggingarinnar. Félagar í
FIB greiði eingöngu iðgjaldið fyrir
trygginguna, en þeir sem gerist fé-
lagar til þess að njóta kjara FÍB
trygginga öðlist með inngöngu í fé-
lagið ýmis fríðindi sem séu óháð ið-
gjaldi bifreiðatryggingarinnar. Þar
sem félagsgjald FIB sé ekki hluti
af iðgjaldi FÍB trygginga og engin
fjárhagsleg tengsl séu á milli FÍB
og FÍB trygginga sé verið að skír-
skota til óviðkomandi máls þegar
félagsgjaldinu er bætt við iðgjaldið.
Slíkt sé ósanngjarnt gagnvart keppi-
nautum í skilningi samkeppnislaga.
Kvikmynda-
safn í Hafn-
arfjörð
SAMNINGUR um fiutning
Kvikmyndasafns íslands til
Hafnarfjarðar verður undirrit-
aður í dag.
Samninginn undirrita Björn
Bjarnason menntamálaráð-
herra og Ingvar Viktorsson
bæjarstjóri. Með flutningnum
verða allar filmugeymslur,
skjalavarsla og skrifstofur
Kvikmyndasafnsins í hinu
gamla frystihúsi Bæjarútgerð-
ar Hafnaríjarðar, Vesturgötu
11-13 og einnig tekur Kvik-
myndasafnið við umsjón og
rekstri Bæjarbíós við Strand-
götu.
NÁÐST hefur samkomulag um að
Ríkisspítalinn í Kaupmannahöfn
annist líffæraflutninga fyrir íslend-
inga í stað Sahlgrenska-sjúkrahúss-
ins í Gautaborg. Með samningnum
við Danina mun draga úr ferðalögum
sjúklinga til útlanda, að sögn Sigurð-
ar Thorlacius, yfirtryggingalæknis,
sern segir að jafnframt muni læknar
á íslandi gegna veigameira hlutverki
við forrannsóknir og eftirmeðferð
sjúklinga en með fyrra skipulaginu.
Umskiptin muni ekki bitna á þjón-
ustu við sjúklinga og þeir Islending-
ar sem komnir eru í samband við
lækna á Sahlgrenska og óski að
ljúka þar meðferð eigi væntanlega
að geta fengið þær óskir uppfylltar.
Samningur við Dani hefur ekki
verið undirritaður en samkomulagið
liggur fyrir, að sögn Sigurðar. Hann
segir að kostnaður við meðferð sjúkl-
inga sem gengust undir líffæraflutn-
inga í Gautaborg hafi í mörgum til-
vikum reynst býsna hár og samn-
ingnum hafi verið sagt upp til að
reyna að spara. Eftir könnun á því
hvaða kostir væru í boði hafi tveir
þótt bestir; annars vegar nýr samn-
ingur við Sahlgrenska sjúkrahúsið
og hins vegar samningur við Ríkis-
spítalann í Kaupmannahöfn.
Styttri dvöl erlendis
Það réð úrslitum um það að geng-
ið var til samninga við Dani, að sögn
Sigurðar, að afstaða þeirra til máls-
ins var önnur en Svía. „Danirnir
ganga út frá því að forrannsóknir
fari fram á íslandi nema í undan-
tekningartilvikum. Sjúklingar dvelj-
ist sem styst ytra og flytjist á sjúkra-
hús hér heima eins fljótt og kostur
er og loks fari eftirmeðferð meira
og minna fram á íslandi."
Sigurður sagðist telja að íslenskir
læknar og heilbrigðisstarfsfólk væri
vel í stakk búið til að annast þessi
verkefni. Svíar hefðu hins vegar vilj-
að fá sjúklinga í forrannsóknir fyrir
aðgerðir, viljað halda þeim lengur á
sjúkrahúsi og fá þá oft aftur utan
til eftirlits.
Aðspurður hve mikið sparaðist við
gerð þessa samnings hafði Sigurður
tölur ekki á takteinum en sagði að
grunnverð fyrir legudag og aðra
þjónustu væri svipað og verið hefði.
Hann sagði jafnframt að þegar rætt
væri um kostnað af líffæraflutning-
um þyrfti að líta til þess að því lengri
sem dvöl sjúklinga erlendis væri því
meiri kostnað bæri Tryggingastofn-
un og þá einnig vegna dvalar sjúkl-
inga erlendis.
Ekki íslenskir læknar
í Kaupmannahöfn
Sigurður Thorlacius sagðist ekki
vita til þess að íslenskir læknar
væru starfandi á sjúkrahúsinu í
Kaupmannahöfn eins og er en fjöl-
margir íslenskir læknar starfa á
Sahlgrenska í Gautaborg og hafa
þar tekið þátt í meðhöndlun íslensku
sjúklinganna. Þá er öflugt félagslíf
meðal Islendinga sem eru búsettir í
Gautaborg.
Sigurður sagði að fjölmargir Is-
lendingar byggju í Kaupmannahöfn
og skilyrði til þess að koma upp fé-
lagslegu neti þar ættu ekki að vera
síðri, auk þess sem t.d. flugsamgöng-
ur milli íslands og Kaupmannahafnar
væru mun auðveldari en samgöngur
milli Islands og Gautaborgar.
FLeiri líffæri gefin en þegin
Hvort sem líffæraflutningar fara
fram í Svíþjóð eða Danmörku hafa
borgarar þeirra landa ávallt ákveð-
inn forgang að líffærum landa sinna,
að sögn Sigurðar. Hins vegar er
ákveðið norrænt samstarf á þessu
sviði þannig að líffæri sem ekki nýt-
ist í Svíþjóð getur verið flutt til
Kaupmannahafnar og grætt í íslend-
ing þar. Sigurður segir að Islending-
ar hafi undanfarið lagt fram fleiri
líffæri en þeir hafi þegið.
Frá 1. janúar 1993 til loka októ-
ber á sl. ári voru gefin 43 líffæri
úr 14 Islendingum en 17 íslenskir
sjúklingar þáðu líffæri á sama tíma.
Þótt líffæraþegarnir séu fleiri en
gjafarnir segir Sigurður að þegin
líffæri séu færri en gefin. Hann seg-
ir að árlega megi búast við því að
færri en 10 íslendingar þurfi á líf-
færaígræðslu að halda.
Andlát
HELGIEIRIKSSON
HELGI Eiríksson, inn-
kaupastjóri Vatnsveitu
Reykjavíkur, lést hinn
24. nóvember sl. á 43.
aldursári. Banamein
hans var hjartabilun.
Helgi fæddist 28.
febrúar árið 1954, son-
ur Vöku Sigurjónsdótt-
ur og Eiríks Helgason-
ar. Hann lauk stúdents-
prófi frá Menntaskól-
anum við Tjörnina 1974
og stundaði uppeldis-
og sagnfræðinám við
Háskóla íslands. Að
námi ioknu kenndi
hann við Fjölbrauta-
skóla Suðurnesja 1979—1988. Hann
var framkvæmdastjóri Bandalags
íslenskra skáta frá 1988-1992 og
síðan starfsmaður Reykjavíkurborg-
ar, nú siðast sem innkaupastjóri
Vatnsveitunnar.
Helgi starfaði mikið að félagsmál-
um. Hann var virkur í skátahreyf-
ingunni frá unga aldri
og gegndi þar fjölda
trúnaðarstarfa, sat
m.a. í stjórn Bandalags
íslenskra skáta, var yf-
irmaður fræðslumála
skátahreyfingarinnar,
stjórnaði námskeiðum
og kenndi í Björgunar-
skóla Landsbjargar.
Helgi var félagi í Hjálp-
arsveit skáta í Reykja-
vík og Landsbjörg og
ritaði kennslubækur
um ferðamennsku.
Helgi var einnig virk-
ur í stjórnmálastarfi á
vegum Sjálfstæðis-
flokksins og var m.a. formaður Mál-
fundafélagsins Óðins og átti sæti í
stjórn hverfafélags Sjálfstæð-
isflokksins í Laugarnes- og Voga-
hverfi. Þá átti hann sæti í stjórn
Starfsmannafélags Reykjavíkur-
borgar.
Helgi var ókvæntur og barnlaus.
íslendingar í Svíþjóð óttast um framtíð embættis
sendiráðsprests færist líffæraflutningar til Danmerkur
Full þörf áfram á
kirkjulegu starfi
SÖFNUÐUR íslendinga í Gautaborg
í Svíþjóð óttast að embætti sendi-
ráðsprests þar í landi leggist af ef
líffæraflutningar verða færðir frá
Gautaborg til Kaupmannahafnar
eins og nú er útlit fyrir.
Rætt hefur verið um að fá þurfi
prestsþjónustuembætti vegna sjúkl-
inga sem sendir verða til Kaup-
mannahafnar vegna líffæraflutn-
inga. „Við óttumst að það verði ekki
talin þörf á að greiða fyrir embættið
í Svíþjóð ef líffæraflutningarnir fær-
ast til Kaupmannahafnar. En það
hefur sýnt sig að það er full þörf á
að halda áfram því kirkjulega starfi
sem unnið hefur verið fyrir íslensku
nýlenduna í Svíþjóð," sagði Kristinn
Jóhannesson, formaður sóknar-
nefndar íslenska safnaðarins í
Gautaborg.
Um 6.000 íslendingar eru búsett-
ir í Svíþjóð og hefur sendiráðsprest-
urinn í Gautaborg þjónað þeim. Þá
hefur hann einnig verið sjúkrahús-
prestur í Gautaborg og þjónað ís-
lendingum sem þar hafa leitað sér
lækninga. Einnig hefur embættið
þjónað söfnuði íslendinga í Noregi.
Tryggingastofnun ríkisins hefur
greitt helminginn af kostnaði við
embættið vegna sjúkrahúsþjón-
ustunnar en hinn hlutann greiðir
íslenska kirkjan.
Samfélag kringum
söfnuðinn
Kristinn Jóhannesson og Jón
Dalbú Hróbjartsson sendiráðsprest-
ur eru staddir hér á landi til að
ræða við kirkjuyfirvöld og alþingis-
menn um málið og kynna þeim starf-
semi safnaðarins.
Að sögn Jóns Dalbús hefur starf-
ið einkum byggst upp í kringum
þá sem eru búsettir tímabundið
vegna náms eða starfa en ætla að
flytja aftur til íslands og halda
tengslum við land og þjóð gegnum
safnaðarstarfið. Fólk hefði axlað
ábyrgð undir merkjum kirkjunnar
og stofnað sóknarnefndir í Noregi
og Svfþjóð. Því hefði vaxið upp sam-
félag í tengslum við söfnuðinn með
félagslegri þjónustu og ýmsum
menningarþáttum. í Gautaborg
væri m.a. starfandi íslenskur kór,
lúðrasveit og þar gengju nú 19 börn
til spurninga.
„Við erum í raun ekki að biðja um
nýtt embætti í Svíþjóð heldur smá-
skipulagsbreytingu í þá veru að prest-
arnir, sem nú eru í Danmörku og
Svíþjóð, fái annað hlutverk,“ sagði
Jón Dalbú. Hann sagði að þetta ætti
ekki að þurfa að auka kostnað ís-
lenska ríkisins að ráði, m.a. í ljósi
þess að íslendingar í Noregi ættu nú
í viðræðum við norsk kirkjuyfirvöld
um að íslenski söfnuðurinn verði hluti
af norsku kirkjunni og fái fé til starf-
ans þaðan.