Morgunblaðið - 11.11.1997, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 11. NÓVEMBER 1997 49
I
I
B
]
I
!
I
I
j
I
i
i
I
I
I
I
I
■J
I

AÐSENDAR GREINAR
Stærri, sterkari, með
getu til framkvæmda
í BYRJUN þessarar
aldar skapaðist sú
skipan sem nú er á
mörkum sveitarfélaga.
Þá klofnuðu hrepparnir
upp, þorp klofnuðu út
úr sveitarhreppum.
Þetta átti sér stað sam-
hliða breyttum at-
vinnuháttum þjóð-
arinnar. Efling vél-
bátaútgerðar hafði það
í för með sér að sjáv-
arútvegurinn varð
helsti atvinnuvegur
þjóðarinnar. Á ofan-
verðri tuttugustu öld
hafa hlutirnir breyst.
Sjávarútvegurinn
skaffar ennþá stærstan hluta af
útflutningstekjum þjóðarinnar, en
helsta atvinnubyggingin og vaxtar-
broddarnir eru á þjónustusviðinu.
Nýir atvinnuhættir, ný verkefni
sveitarfélaganna kalla á nýja skipan
sveitarstjórnarstigsins.
Undirbúningur
ákvörðunarinnar skynsamur
Þegar taka á ákvörðun um að
sameina sveitarfélög er hún fyrst
rædd í sveitarstjórnum. Sveitar-
stjórnir geta farið fram á viðræður
við stjórnir nærliggjandi sveitarfé-
laga. Þær skipa síðan nefndir sem
fjalla um málið og kanna eða láta
kanna hagkvæmni sameiningar.
Þannig má segja að í undirbúningi
ákvarðanatökunnar sé skynsemin
höfð að leiðarljósi. Byggðastofnun
gerir byggðaáætlanir fyrir sveitar-
félögin, þau geta einnig leitað til
óháðra aðila sem hafa það starf
með höndum að gera úttekt á
rekstri fyrirtækjanna. Byggða-
stofnun hefur gert byggðaáætlun
fyrir miðfírði Austurlands, Reyðar-
fjörð, Eskifjörð og Neskaupstað.
Þar kemst stofnunin að þeirri niður-
stöðu að hagkvæmt sé fyrir sveitar-
félögin að auka samvinnu sín á
milli. Þannig muni þjónusta sú sem
fyrir er á svæðinu nýtast betur.
í framhaldi af skýrslu Byggða-
stofnunar skipuðu sveitarfélögin
samráðsnefnd um sameiningu á
svæðinu. Hún fékk Þröst Sigurðs-
son, hjá fyrirtækinu Rekstur og
Ráðgjöf, til að gera úttekt á samein-
ingu. Hann sendi frá sér skýrslu
um málið í júlímánuði 1997. Þröstur
varar við þvl að sveitarfélögin stofni
of mörg byggðasamlög. Hann segir
að ef þau sameini stofnanir sínar,
nefndir og ráð, án þess að sameina
yfirstjómina verði til kerfi sem er
mjög þungt í vöfum, ákvarðanatak-
an færist á fleiri hend-
ur en áður og ákvarð-
anatakan verði flókn-
ari. Samþykki ein
sveitarstjórn erindi
byggðasamlags, þá er
hinum ekki stætt á að
vera á móti þeim.
Niðurstaða Þrastar
er sú að sveitarfélögin
eigi að sameinast.
Þannig sparist fyár-
magn í yfirstjórn
sveitarfélagsins. Fjár-
magnið má nota í að
byggja upp þjónustu til
hagsbóta fyrir íbúana.
í skýrslunni segir:
„Sveitarfélög þurfa að
styrkja samkeppnisstöðu sína, ekki
síst í ljósi þess að umhverfi þeirra
tekur sífelldum breytingum. Stærra
sveitarfélag á þess frekar kost að
hafa sérfræðinga á hveiju sviði og
getur þannig undirbúið sig betur
til að mæta þessum breytingum.“
Lýðræðisleg ákvörðun
byggð á tilfinningum
Þegar sveitarstjórnir hafa komist
að því að sameining geti borgað sig
láta þær fara fram kosningar innan
hreppsins. Ákvörðunin um samein-
ingu sveitarfélaga er þannig tekin
á lýðræðislegan hátt og veltur því
frekar á tilfínningu en skynsemi.
Vinnan við undirbúningin er skyn-
söm, þar sem kostirnir eru vegnir
og metnir. Að lokum er það tilfinn-
ing íbúanna sem ræður niðurstöð-
unni. Það getur verið ótti um að
atvinna hverfi úr héraðinu, ótti um
að sameining fyrirtækja fylgi í kjöl-
far sameiningar sveitarfélaga.
Sameining sveitarfélaga leiðir í
ljós annmarka lýðræðisins. Hveijir
hafa hagsmuni af sameiningu? Það
eru íbúar sveitarfélagsins, fyrirtæk-
in á svæðinu og nágrannasveitarfé-
lög. Sveitarfélög eru í samkeppni
sín á milli um fólk og fyrirtæki,
þannig að öflugustu sveitarfélögin
sem geta veitt bestu þjónustuna
standa auðsjáanlega best að vígi.
Þegar sameining sveitarfélaga er
felld í kosningum á grundvelli ótta,
þá er þar verið að fella tillögu sem
unnin hefur verið á skynsamlegan
hátt. Því má segja að þá sigri til-
finningarnar skynsemina.
Reynslan af sameiningu
Á síðasta ári voru sameinuð sex
sveitarfélög á Vestfjörðum í fram-
haldi af miklum samgöngubótum.
Þeir sveitarstjómarmenn sem ég
hef rætt við fyrir vestan bera allir
Pjetur St.
Arason
Glugginn
Laugavegi 60 sími 5512854
Peysuúrvalið
er í Glugganum
VINDUFÖTUR
Arnarberg ehf.
Fossháls 27, Draghálsmegin
Sími 567 7557 • Fax 567 7559
Með sameiningu, segir
Pjetur St. Arason,
verða til stærri og sterk-
ari einingar, með getu
til framkvæmda.
sameiningu góða sögu. Sameining
hefur skilað sparnaði í stjórnsýsl-
unni sem þeir hafa nýtt til að bæta
íjárhagsstöðu sína. í Austur-
Skaftafellssýsiu sameinuðust þijú
sveitarfélög í kjölfar sameininga-
kosninga árið 1993. Reynslan þar
er sú að sameiningin einfaldi stjórn-
kerfíð.
Með sameiningu verður sveitar-
félagið hæfara til að takast á við
ný verkefni. Vestfírðingar eru m.a.
að prófa sig áfram með almennings-
samgöngur. Það er tilraun sem hef-
ur gengið mjög vel hjá þeim. Horn-
firðingar eru að taka við málefnum
fatlaðra. í kjölfar sameiningar verð-
ur svæðið sterkara útá við. Sam-
gangur íbúanna verður meiri.
Það er ekkert vafamál að stærra
sveitarfélag er sterkara og hefur
meiri getu til að vinna að hag íbú-
anna. Með sameiningu verða til
stærri og sterkari einingar, með
getu til framkvæmda.
Höfundur er nemi í hagnýtri
fjölmiðlun við Háskóla íslands.
# LOWARA
RYÐFRÍAR
ÞREPADÆLUR
Gœðavara
Gjafavara — mdtdi og kdfiistell.
Allir veröílokkar.
verslunin
Langavegi 52, s. 562 4244.
Heiinsfrægir hönnuðir
in.d. Gidiini Versace.
Gæðavara,
mikið úrval,
hagstætt verð,
örugg þjónusta.
= HÉÐINN =
VERSLUN
SELJAVEGI 2 SÍMI 562 4260
Frábær fyrirtæki
1. Trésmíðaverkstæði á miklum uppgangsstað nærri Reykjsvík í
eigin húsnæði. Næg atvinna framundan jafnvel framyfir aldamót.
Öll tæki sem þarf fylgja með.
2. Umboðs- og heildverslun fyrir verktaka í steypugeiranum. Selur
undirverktökum um allt land. Verktakastarfsemi einnig tengd
þessu.
3. Kínverskur matsölustaður með mikla útkeyrslu og heimasölu.
Stór salur sem tekur marga í sæti. Góð velta. Laus strax þrátt
fyrir mikinn annatíma. Kínverskir kokkar á staðnum áfram.
4. Mjög fullkomin myndbandaleiga til sölu, sælgætissala. Öll nýjustu
myndböndin, nýjar innréttingar og tölvur og hugbúnaður. Glæsi-
legurstaður enda nýr með öllu því nýjasta. Ótrúlega hagstætt
verð ef samið er strax. Einnig selt til flutnings ef vill.
5. Virðulegur og vinsæll kínverskur veitingastaður með austurlensku
yfirbragði. Sæti fyrir 40-50 manns. Gott eldhús með öllum tækjum.
Mjög hagstætt verð. Góð staðsetning.
6. Söluturn í frábæru hverfi, enda mánaðarveltan 5,5 millj. Verðhug-
mynd 13,5 millj.
7. Mjög glæsileg blómaverslun til sölu í stórri verslunarmiðstöð
á fjölmennum stað, miðsvæðis. Leggur mikla áherslu á afskorin
blóm, blómaskreytingar og gjafavörur. Þekkt verslun á góðum
stað. Laus strax.
8. Þekkt gjafavöruverslun á Laugaveginum til sölu strax. Mikið
af nýjum vörum.
Höfum fjársterka kaupendur að eftirtöldum fyrirtækjum:
1. Fyrirtæki tengt sjávarútvegi.
2. Stórum heildverslunum i ýmsum vöruflokkum.
3. Stórri og góðri vélsmiðju á höfuðborgarsvæðinu.
4. Framleiðslufyrirtæki fyrir landsbyggðina
5. Tæknilegu hugbúnaðarfyrirtæki.
Upplýsingar aðeins á skrifstofunni.
r~

t ^
F.YRIRTÆKIASALftN
SUÐURVE R I
SlMAR 581 2040 OG 581 4755, REYNIR ÞORGRÍMSSON.
N A M S K E I Ð
FYRIR SJOMENN
OG FISKVERKENDUR
HREINNI FRAMLEIÐSLUTÆKNI
Á námskeiðinu verður farið yfir
aðferðarfræði hreinni framleiðslutækni og
kennsla fer bæði fram í formi fyrirlestra og
verkefnavinnu þar sem raunveruleg dæmi
eru tekin. Þátttakendur fá afhenda
nýútkomna handbók um hreinni
framleiðslutækni sem var unnin
í samvinnu við Iðntæknistofnun.
14. nóvember frá 9:00-16:00
Námskeiðsgjald 13.500 kr.
REYKING
Meðal þess sem fjallað er um eru
uppbygging reykbúnaðar, vinnsluferli,
eðliseiginleikar reyklofts, efnafræði
reykingar, hráefnisval, örverubreytingar við
reykingu, pökkun reyktra matvæla,
geymsluþol, gámes í reykhúsi, lög og
reglugerðir, markaðir og tollar.
17. nóvember frá 9:00-16:00
Námskeiðsgjald 13.500 kr.
Ef fleiri en einn aðili koma frá sama
fyrirtæki fæst 20% afsláttur. Innifalið í
námskeiðsgjaldi eru námskeiðsgögn auk
veitinga meðan á námskeiði stendur. Bæði
námskeiðin verða haldin í Borgartúni 6.
Hægt er að skrá sig með eftirfarandi hætti:
Sími: 562 0240
Fax: 562 0740
Netfang: info@ rfisk.is
Nánari upplýsingar um námskeiðin er að
finna á heimasíðu Rf.
http://www.rfisk.is/utgafa/namskeid

Rannsóknar
Fiskiðn