Morgunblaðið - 19.09.1998, Qupperneq 30
r
30 LAUGARDAGUR 19. SEPTEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
NEYTENDUR
Spurt og svarað um neytendamál
Þvottakort sem spara á þvottaefni
Umdeilt hvort
það virkar
MÁ SPARA notkun
þvottaefnis með því að
nota þvottakort sem
hafa verið til sölu hér-
lendis?
„Hollustuvernd rík-
isins hefur fjallað um
3C þvottakortið í
tengslum við fyrir-
spum sem stofnuninni
barst fyrir nokkru.
Ekki voru fram-
kvæmdar prófanir á
kortinu í tengslum við
þessa umfjöllun en
skoðuð voru gögn sem
umboðsaðili kortsins
lagði fram,“ segir
Bx-yndís Skúladóttir,
sérfræðingur á eitur-
efnasviði Hollustu-
verndar ríkisins.
„I kynningarefni um
kortið er því haldið umefndra annmai-ka, þ.e. ávallt
fram að með notkun þess megivar notað sama magn þvottaefnis
minnka þvottaefnismagn um 70-en þvottur framkvæmdur með og
90%. Rannsóknarskýrslui* sernan þyottakortsins. Notaður vai-
stofnunin skoðaði um prófanir áþi^gjungm- af ráðlögðum skammti
koitinu voru gerðar af óháðumþvoffaefnis eins 0g franileiðendur
rannsóknarstofum. Hluti rann-kortsins mæla með. Niðurstaða
sókna sýndi að árangur þvotta varþessarar rannsoknar er að 3C
sambærilegur hvort sem kortiðþvottakortið hafi engin áhrif á ár-
var notað eða ekki. angur þvottanna.
Hinsvegar hafði hluti rannsókna Að öllu samanlögðu liggja nú
þann annmarka að fleiri en einumfvrir nokkrar rannsóknir sem
þætti var breytt milli prófana (ná-segja ]ftig Um gildi þvottakortsins
vist korts og þvottaefnis) svo ekki0g aðrar rannsóknir sem sýna
var unnt að skera úr um gildifram á að þvottakortið hafí engin
kortsins." áhrif á það hve hreinn þvottur
Bi-yndís segir að fyrir skömmuvarð þegar hann var þveginn með
hafi stofnuninni borist skýrsla umsama magni af þvottaefni og með
rannsókn á 3C þvottakortinu semeða an korts.“
sænska neytendastofnunin fram-
kvæmdi. „Þessi rannsókn er án áð-
Fjölskyldur taka slátur í sameiningu á haustin
Fjallagrös og haframjöl
í lifrarpylsu og blóðmör
EFLAUST ætla einhverjar fjöl-
skyldur í sláturgerð um helgina eða
á næstu vikum. Helga Hreinsdóttir
sem er foi-maður skólanefndar Hús-
stjói-narskólans á Hallormsstað er
ein af þeim sem tekur slátur á
hverju hausti ásamt eiginmanni og
dætrum og segir að þeim finnist það
ómissandi þáttur í heimilishaldinu.
„Við tökum 10-15 slátur og hjálp-
umst öll að. Þetta er nokkurs konar
fjölskylduhátíð hjá okkur.“
Treijaefnin
binda kólesteról
Helga segir fjölskylduna hi-ifna af
hefðbundnum blóðmör og lifrar-
pylsu en segir að hún noti haframjöl
á kostnað í’úgmjöls og einnig sé
hvatt til þess í Hússtjórnarskólan-
um. ,Ástæðan er einfaldlega sú að í
haframjöli eru trefjaefni sem soga í
sig gallefni og binda kólesterólið og
hafa þannig lækkandi áhrif á það.
Þá höfum við líka gert tilraunir með
að nota fjallagi'ös í staðinn fyrir
rúgmjölið og það hefur gefíst mjög
vel. Þetta eru þá hefðbundin íslensk
fjallagrös sem við notum eftir að við
ei-um búin að þurrka þau og mylja
niður. Yfirleitt set ég um það bil
hnefafylli af þeim í staðinn fyrir
rúgmjöl."
Helga segir rúsínur í blóðmör
alltaf vinsælar en hún er ekki eins
hrifin af krydduðum blóðmör eða
lifrarpylsu. „Ég hef prófað mig
áfram með ýmis krydd en þegar
upp er staðið kann ég best við hefð-
bundna matreiðslu á slátrinu. Þó
nota ég minni mör en áður og finnst
það bara gott og eins og ég sagði þá
nota ég óspart haft-amjöl og fjalla-
grösin.
Ostur í uppstú
Með lifrarpylsu og blóðmör segist
Helga oft bera fram uppstú eða
kartöflumús.
„Ég sykra hvorki uppstú né kart-
Löggildingarstofa
Faggilding - Lögmælifræði - Markaðsgæsla - Mælifræði - Rafmagnsöryggi
Vigtarmenn
Námskeið til löggildingar vigtarmanna verða haldin sem
hér segir:
Á Egilsstöðum dagana 5., 6. og 7. okt. nk.
Skráningu þátttakenda lýkur 28. september.
Á Akureyri dagana 12., 13. og 14. okt. nk.
Skráningu þátttakenda lýkur 5. okt.
í Reykjavík dagana 26., 27. og 28. okt. nk.
Skráningu þátttakenda lýkur 19. okt.
ef næg þátttaka fæst!
Námskeiðunum lýkur með prófi.
Skráningu þátttakenda og allar nánari upplýsingar á Löggildingarstofu í síma
568 1122. Námskeiðsgjald kr. 24.000.
Endurmenntunarnámskeið
ætlað þeim, sem eru með réttindi 5 ára eða eldri, verða
haldin:
Á Egilsstöðum 8. okt. nk. Skráningu þátttakenda lýkur 28. sept.
Á Akureyri 15. okt. nk. Skráningu þátttakenda lýkur 5. okt.
í Reykjavík 29. okt. nk. Skráningu þátttakenda lýkur 19. okt.
ef næg þátttaka fæst!
Námskeiðunum lýkur með prófi.
Skráning þátttakenda og allar nánari upplýsingar á Löggildingarstofu í síma
568 1122. Námskeiðsgjald kr. 10.000.
öflumús. Uppstúið er
miklu betra ef bætt er í
hana góðum brauðosti
og negul í staðinn fyrir
sykur og salt og kart-
öflumúsin verður líka
iystugri með sinnepi og
pipar í staðinn fyrir
sykur.“
Helga gefur hér sí-
gildar uppskriftir að
lifrarpylsu og blóðmör
og þar sem hún segist
iðulega fá nýru á mjög
góðu verði nýtir hún
þau í lifrarpylsuna.
Hún er oft með nýrna-
böku á borðum á þess-
um árstíma og upp-
skrift að henni fær líka
að fljóta með.
50 g fjallagrös
600 g mör
Helga
Hreinsdóttir
Hi-einsið lifur og
nýru og fjarlægið
himnur. Hakkið og
bætið síðan mjólk og
salti saman við, þá
mjöli og fjallagrösum
og að lokum mör. Þessi
hræra er miklu þykk-
ari en blóðmörinn.
Setjið í vambir og
frystið eða sjóðið.
Skosk
nýrnabaka
Bökuskel:
Blóðmör með
fjallagrösum
5 dl hveltl
120 g kalt smjörlíki
1 tsk salt
5-6 msk kalt vatn
1 lítri blóð
3 dl vatn
P/imsk salt
400 g haframjöl
400 g rúgmjöl
hnefi af fjallagrösum
tæplega 500 g mör
Síið blóðið og bætið við salti og
vatni. Mjölið er sett út í ásamt
fjallagrösum og hrært vel því allt
mjölið þarf að vera uppleyst.
Að lokum er mörinn settur út í og
blóðmörinn er síðan settur í vambir
og annaðhvort frystur eða soðinn í
einn og hálfan tíma.
Lifrarpylsa
1 kg lifur og nýru (2 lifrar og 8 nýru)
1’/2 msk salt
5-6 dl mjólk eða undanrenna
200 g haframjöl
350 g rúgmjöl
Smjörlíki, hveiti og salti er hnoð-
að saman og vatni bætt við. Hnoðað
og fletjið helming deigsins út í botn
á bökuformi. Geymið hinn helming
deigsins í lok.
1/2 kg nýru sem búið er að hreinsa, fjar-
lægja af himnu og brytja niður i litla bita.
2 stórir, brytjaðir laukar
1/2 dl worchester-sósa
'h msk timian
sósuiafnari
Steikið lauk í feiti og bætið við
nýrum. Bi-únið og hellið síðan yfir
worchestei--sósu og timian kryddi.
Setjið lok á pönnuna og sjóðið nú
réttinn í um tuttugu mínútur og
þykkið aðeins með sósujafnara.
Setjið réttinn heitan í bökubotninn
og búið til lok yfir úr deiginu sem
eftir var. Gatið lokið með gaffli og
innsiglið á köntum. Bakið í um 45
mínútur. Borðið með fersku, grænu
salati.
Föndur-
listi
Nýr föndurlisti er kominn til lands-
ins frá fyrirtækinu Panduro. List-
ann er hægt að nálgast hjá B.
Magnússyni í Hafnarfirði.
panduro
• í&í™' fy'jMÍtar/ust,
m !?.
www.mbl l.is