Morgunblaðið - 19.09.1998, Page 54

■^84 LAUGARDAGUR 19. SEPTEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
SKOÐUN
MESSUR Á MORGUN
MERKUR ÁFANGIÁ SVIÐI
IÞROTTAMENNTUNAR
NÚ í haust innrituðust
86 nemendur í þriggja
ára B.Ed nám í íþrótta-
fræðum við íþróttaskor
Kennaraháskóla Islands
á Laugarvatni. Þetta eru
fyrstu nemendurnir sem
hefja þriggja ára há-
„JpBkólanám á sviði íþrótta-
fræða á íslandi og má
með sanni segja að með
þessari breytingu hefjist
merkur áfangi í sögu
íþróttamenntunar á Is-
landi. Þessar breytingar
komu í kjölfar þeirrar
- sameiningar sem gerð
var um síðustu áramót
en þá voru íjórir skólar,
íþróttakennaraskóli Islands, Fóstur-
skóli íslands, Þroskaþjálfaskóli Is-
lands og Kennaraháskóh Islands
sameinaðir og nýr háskóli, Kennara-
háskóli íslands, var stofnaður. Hon-
um var síðan skipt niður í deildir þar
á meðal grunndeild og hverri deild í
skorir og ein þeirra er íþróttaskor á
'^ftaugarvatni.
Að undanförnu hafa margir komið
að máli við mig og verið að forvitnast
um hvað þessi breyting hefur í raun í
fór með sér. Það er augljóst að þessi
breyting er ákaflega mikilvægt skref
fyi-ir menntun á sviði íþróttafræða á
Islandi og mjög tímabært að fá
þriggja ára menntun í íþróttafræð-
um á háskólastigi.
Erlingur
Jóhannsson
ljóst að forvamir á sviði
líkams- og heilsurækt-
ar eru afar dýrmæt
fjárfesting til framtíðar
hjá öllu ungu fólki í dag
og samfélaginu í heild.
Með þessi sjónarmið
að leiðarljósi höfum við
kennarar íþróttaskorar
Kennaraháskóla Is-
lands sett saman
þriggja ára háskóla-
nám í íþróttum þar
sem mikil áhersla verð-
ur lögð á að auka veg
stoðgreina íþróttafræð-
innar, s.s heilsufræði,
heilbrigðisfræði, nær-
ingarfræði,
hreyfifræði, endurhæfingaríþrótta,
almenningsíþrótta, útvistar,
heilsusálfræði, samfélagsgreina og
ýmssa íþróttagreina.
Með þessum orðum eru við einnig
að segja að hlutverk menntunarstofn-
unar sem menntar íþróttafræðinga er
ekki einungis að mennta íþróttakenn-
ara heldur einnig að mennta íþrótta-
fræðinga sem geta og þurfa að gegna
margvíslegum störfum í þjóðfélaginu.
Þetta er afar mikilvægt atriði sem
verður að hafa í huga við mótun og
uppbyggingu á nýju námi í íþrótta-
fræðum við háskólann.
Skipulagning og uppbygging
nýs náms í íþróttafræðum
Mikilvægi góðrar
íþróttamenntunar
Það er vandasamt verk að skipu-
leggja nýtt háskólanám í íþrótta-
fræðum því margt verður að hafa í
huga og mikið veltur á því að vel tak-
ist til. I þessu sambandi er mikil-
vægt að gera sér grein fyrir því
hvaða hlutverki íþróttir og líkams-
rækt gegna í lífi fólks í dag og hvort
það hafi eitthvað breyst á undan-
fómum árum. Það er ljóst að breytt-
ir lifnaðarhættir, meiri kyrrseta,
stress o.s.frv. eru mun meira ráðandi
hjá fólki í dag en raunin var hér áður
fyrr. Hreyfingarleysi og almennur
skortur á reglulegri líkamsrækt
þjóðfélagsþegna í vestrænum ríkjum
hefur aukist mjög á undanförnum
árum. I því sambandi má nefna að
nýleg rannsókn sem gerð var í þrem-
ýiír löndum í Evrópu, þar á meðal
Danmörku, sýndi að um það bil 20%
barna og unglinga hreyfa sig alls
ekki neitt og 4 sinnum fleiri börn
þjást af offitu í dag en raunin var
fyrir 20 árum. Margir vísindamenn
hafa spáð því að þetta vandamál eigi
eftir að verða enn stærra á komandi
árum og margir vilja ganga svo langt
að segja að það eigi jafnvel eftir að
verða jafn stórt og neysla tóbaks.
Rökin fyrir þessu eru meðal annars
þau að afleiðingar mikillar kyrrsetu
og hreyfingarleysis eru svo marg-
þættar og kostnaðarsamar fyrir
heilsugæsluna í nútímaþjóðfélögum.
Það er því mikilvægt að hvetja alla
til að stunda einhvers konar líkams-
«*»g heilsurækt og í raun er það afar
mikilvægui- þáttur í öllu forvarna-
starfi í nútímaþjóðfélagi. I þessu
sambandi má geta þess að vísinda-
rannsóknh- hafa sýnt fram á að mun
minni líkur eru á því að þeir einstak-
lingar sem ekki stunda íþróttir sem
börn eða unglingar geri það þegar
þeir verða fullorðnir. Það er því aug-
Hið nýja þriggja ára háskólanám í
íþróttafræðum skiptist niður í 60 ein-
ingar í íþróttafræðum/íþróttagreinum
og 30 einingar í uppeldis- og kennslu-
fræðum. Að þessu námi loknu mun
viðkomandi nemandi fá full réttindi til
að kenna íþróttir á öllum skólastigum
og þar með erum við að segja að
framhaldskólakennarar í íþróttafræð-
um hafa að minnsta kosti 60 einingar
í íþróttafræðum og 30 einingar í upp-
eldis- og kennslufræðum. Það verður
hægt að taka hluta af náminu í
íþróttaskor og bæta því sem upp á
vantar í B.Ed gráðu í annarri skor við
Kennaraháskóla íslands. Þetta þýðir
að kennarar geta útskrifast með góða
menntun í íþróttafræðum og annarri
grein t.d. stærðfræði og fá þannig
undirstöðumenntun til að kenna fleira
en íþróttir í grunnskólum landsins.
Það er skoðun okkar að ekki sé æski-
legt að útskrifa kennara sem einungis
hafa réttindi til að kenna íþróttir í
grunnskólum landsins.
Eins og flestum er kunnugt hefur
menntun íþróttakennara á Islandi
verið tvö ár og því er þriðja árið
hrein viðbót. Hugmyndir okkai- eru
að viðbótarárinu í hinu nýja íþrótta-
námi verði skipt að jöfnu í sameigin-
legan kjai-na annars vegar og tvö
valsvið íþrótta hins vegar.
Annað valnámið yrði á sviði þjálf-
unar (heilsuþjálfunar/afreksíþrótta).
Þetta nám væri ætlað fyrir íþrótta-
fræðinga sem vilja sérhæfa sig á hin-
um ýmsu sviðum líkamsþjálfunar,
jafnt fyrir börn, aldraða sem og af-
reksfólk í íþróttum. Með þessu erum
við að leggja áherslu á nauðsyn þess
að efla menntun íþróttaþjálfara í
landinu.
Hitt valnámið yrði á sviði tóm-
stunda, uppeldis og íþróttastjórnun-
ar og væri fyrst og fremst hugsað
fyrir íþróttafræðinga sem ætla að
starfa við stjórnun og framkvæmd
íþróttamála t.d. hjá íþróttahreyfing-
Þriggja ára menntun
í íþróttafræðum á há-
skólastigi, segir Erling-
ur Johannsson, er
tímabært og mikilvægt
skref á sviði íþrótta-
✓
fræða á Islandi.
unni, sveitarfélögunum og ríkinu.
Með þessu námi erum við meðal ann-
ars að reyna að mæta þeirri miklu
þörf sem myndast þegar allir grunn-
skólar landsins verða heilsdagsskól-
ar. Við teljum víst að hlutverk
íþróttamenntaðra kennara eigi eftir
að verða mun meira og víðtækara í
skólunum en raunin er í dag.
Sambærileg háskólagráða í
íþróttafræðum á Norðurlöndum
Til að tryggja gæði íþróttamennt-
unar á íslandi er æskilegt að vera í
náinni samvinnu við erlendar há-
skólastofnanir sem bjóða upp á sam-
bærilega menntun. I þessu sambandi
hefur á undanfornum árum verið
unnið markvisst að því í Svíþjóð,
Danmörku og Noregi að koma á fót
sameiginlegri háskólagráðu á sviði
íþrótta, þ.e.a.s. ,,Bachelorgráðu í
íþróttafræðum“. Iþróttaskor KHI
tekur nú þátt í þessari samvinnu og
er stefnt að því að grunnháskóla-
menntun á sviði íþróttafræða á ís-
landi verði sambærileg við það sem
tiðkast á hinum Norðurlöndunum.
Aðstæður á Laugarvatni
Margir hafa spurt mig að því á
undanförnum mánuðum hvort nokk-
ur glóra sé í því að hafa íþróttahá-
skóla úti í sveit og hvort það sé ekki
einungis spurning um tíma hvenær
þessi starfsemi verði flutt til Reykja-
víkur. Þessari spurningu er vand-
svarað því auðvitað hefur það bæði
kosti og galla að háskóli sé á Laugar-
vatni. Vissulega er aðstæða til
íþróttaiðkunar góð á Laugarvatni,
meðal annars er þar nýlegt íþrótta-
hús, góð sundlaug og góður íþrótta-
völlur. Á hinn bóginn er ýmislegt
sem verður að bæta ef starfsemin á
að vera áfram á Laugarvatni. I
fyrsta lagi þarf að bæta núverandi
skólahúsnæði því hluti þess er ein-
ungis fokheldur og hefur verið það í
þrjátíu ár. I öðru lagi er aðstaða
nemenda ekki góð á Laugarvatni og
vantar tilfinnanlega betri vinnu- og
félagsaðstöðu. I þriðja lagi rúma
Stúdentagarðar KHI á Laugarvatni
einungis um 50 nemendur en þegar
þrír árgangar verða í íþróttaskor
verður fjöldi nemenda um það bil
115. Því þarf nauðsynlega að byggja
sem fyrst stúdenta- og hjónagarða.
Engu að síður er það eindreginn
og vilji okkar í íþróttaskor og for-
ráðamanna Kennaraháskóla Islands
að byggja upp starfsemi íþróttaskor-
ar á Laugarvatni.
Heimildir:
Jensen, B. & Hjorth Andersen, B. eds.
(1998). Börn og eliteidræt - i tal. Del-
rapportering af forskingsprosjekt. Köben-
havn: Institut for Idræt.
Höfundur er dósent við Kennara-
háskóla íslands og skorarstjóri
íþróttaskorar.
Guðspjall dagsins:
Enginn kann tveimur
herrum að þjóna.
(Matt. 6.)
ÁSKIRKJA: Barna- og fjöl-
skylduguðsþjónusta kl. 11. Arni
Bergur Sigurbjörnsson. Innritun
fermingarbama þriðjudag 22. sept.
kl. 17.
BÚSTAÐAKIRKJA: Upphaf barna-
starfsins. Barnaguðsþjónusta kl. 11.
Fjölbreytt dagskrá fyrir alla fjöl-
skylduna. Guðsþjónusta kl. 14.
Organisti Guðni Þ. Guðmundsson.
Pálmi Matthíasson.
DÓMKIRKJAN: Messa kl. 11. Altar-
isganga. Prestur sr. Jakob Á. Hjálm-
arsson. Organisti Marteinn H. Frið-
riksson. Guðsþjónusta kl. 14 fyrir
fermingarbörn og foreldra þeirra.
Organisti Marteinn H. Friðriksson.
Maelst er til þess að fermingarbörn
og foreldrar þeirra mæti í guðsþjón-
ustuna. Fundur með foreldrum ferm-
ingarbarna í safnaðarheimilinu að
lokinni guðsþjónustu. Dómkirkju-
prestarnir.
ELLIHEIMILIÐ GRUND: Messa kl.
14. Prestur sr. Fjalar Sigurjónsson.
Organisti Kjartan Ólafsson. Félag
fyrrverandi sóknarpresta.
GRENSÁSKIRKJA; Messa kl. 11.
Altarisganga. Organisti Ámi Arin-
bjarnarson. Barnastarfið hefst í dag
á sama tíma. Munið kirkjubílinn. Sr.
Ólafur Jóhannsson.
HALLGRÍMSKIRKJA: Messa og
barnasamkoma kl. 11. Félagar úr
Mótettukór Hallgrímskirkju syngja.
Organisti Douglas A. Brotchie. Sr.
Sigurður Pálsson. Kvöldmessa kl. 20
á vegum Reykjavíkurprófastsdæmis
vestra. Dómkórinn syngur undir
stjórn Marteins H. Friðrikssonar, en
að auki þjóna um tuttugu manns í
messunni, fulltrúar hinna ýmsu
sókna og starfsgreina í borginni.
LANDSPÍTALINN: Messa kl. 10. Sr.
Ingileif Malmberg.
HÁTEIGSKIRKJA: Barnaguðsþjón-
usta kl. 11. Börnunum verður afhent
fræðsluefni þjóðkirkjunnar að gjöf
frá sóknarnefndinni. Organisti Pavel
Manasek. Bryndís Valbjörnsdóttir og
sr. Helga Soffía Konráðsdóttir.
Messa kl. 11. Organisti Pavel Mana-
sek. Sr. Tómas Sveinsson.
LANGHOLTSKIRKJA: Kirkja Guð-
brands biskups. Hátíðarmessa kl.
11. Kirkjudagur Langholtssafnaðar.
Prestur sr. Jón Helgi Þórarinsson.
Organisti Jón Stefánsson. Kór Lang-
holtskirkju syngur. Eftir messu selur
Kvenfélag Langholtssóknar kaffi-
veitingar í safnaðarheimilinu til
ágóða fyrir gluggasjóð. Barnastarf í
safnaðarheimilinu kl. 11. Umsjón
Lena Rós Matthíasdóttir.
LAUGARNESKIRKJA: Messa og
sunnudagaskóli kl. 11. Sérstaklega
tekið á móti fermingarbörnum og
fjölskyldum þeirra. Organisti Gunnar
Gunnarsson. Prestur sr. Bjarni
Karlsson. Fermingartímar kl. 12.30-
17.
NESKIRKJA: Barnasamkoma kl.
11. Vetrarstarf hefst. Guðsþjónusta
kl. 14. Athugið breyttan messutíma.
Prestur sr. Halldór Reynisson.
SELTJARNARNESKIRKJA: Messa
kl. 11. Organisti Viera Manasek.
Prestur sr. Guðný Hallgrímsdóttir.
Barnastarfið hefst á sama tíma.
FRÍKIRKJAN í Reykjavík: Nú á
sunnudaginn kl. 11 hefst barnastarf-
ið af fullum krafti. Guðsþjónusta
verður kl. 14. Organistinn dr. Pavel
Smid kveður söfnuðinn. Allir hjartan-
lega velkomnir. Hjörtur Magni Jó-
hannsson, safnaðarprestur.
REYKJAVÍKURPRÓFASTSDÆMI
EYSTRA: Sameiginieg guðsþjón-
usta fyrir söfnuði í Reykjavíkurpró-
fastsdæmi eystra við upphaf vetrar-
starfs verður haldin í Fella- og Hóla-
kirkju sunnudaginn 20. september
kl. 20.30. Altarisganga. Prestum,
sóknarnefndafólki og starfsmönnum
safnaða er sérstaklega boðið til
guðsþjónustunnar. Héraðsnefnd
Reykjavíkurprófastsdæmis eystra.
ÁRBÆJARKIRKJA: Guðsþjónusta í
safnaðarheimili Árbæjarkirkju kl. 11
árdegis. Organleikari Pavel Smid.
Barnaguðsþjónusta í safnaðarheim-
ilinu kl. 13 við upphaf barnastarfs að
hausti. Foreldrar boðnir velkomnir
með börnum sínum. Prestarnir.
BREIÐHOLTSKIRKJA: Barnaguðs-
þjónusta kl. 11. Hátíðarmessa kl. 14.
Biskup íslands, herra Karl Sigur-
björnsson, vígir nýtt orgel kirkjunn-
ar. Inga Backman syngur einsöng.
Organisti Daníel Jónasson. Kaffi-
veitingar í boði sóknarnefndar að
lokinni messu. Gísli Jónasson.
DIGRANESKIRKJA: Kl. 11 messa.
Sunnudagaskólinn á sama tíma.
Prestur sr. Gunnar Sigurjónsson.
Organisti er Kjartan Sigurjónsson.
FELLA- OG HÓLAKIRKJA: Guðs-
þjónusta kl. 11. Prestur sr. Guð-
mundur Karl Ágústsson. Organisti
Lenka Mátéová. Sunnudagaskóla-
starf hefst og er á sama tíma kl. 11.
Umsjón Ragnar Schram og Hanna
Þórey Guðmundsdóttir. Kl. 20.30
sameiginleg guðsþjónusta Reykja-
víkurprófastsdæmis eystra. Sr. Guð-
mundur Þorsteinsson prédikar. Sr.
Guðmundur Karl Ágústsson og sr.
Valgeir Ástráðsson þjóna fyrir altari.
Organisti Lenka Mátéová. Kaffiveit-
ingar eftir guðsþjónustuna. Prest-
arnir.
GRAFARVOGSKIRKJA: Sunnu-
dagaskóli í Grafarvogskirkju kl. 11.
Prestur sr. Vigfús Þór Árnason.
Signý og Guðlaugur aðstoða.
Sunnudagaskóli í Engjaskóla kl. 11.
Prestur sr. Sigurður Arnarson. Signý
og Guðlaugur aðstoða. Guðsþjón-
usta kl. 14. Sr. Vigfús Þór Árnason
prédikar og þjónar fyrir altari. Kór
Grafarvogskirkju syngur. Organisti
Hörður Bragason. Prestarnir.
HJALLAKIRKJA: Fjölskylduguðs-
þjónusta kl. 11. Sr. íris Kristjánsdótt-
ir þjónar. Eldri deild kórs Snælands-
skóla kemur í heimsókn. Stjórnandi
Heiðrún Hákonardóttir. Félagar úr
kór kirkjunnar leiða söng. Organisti
Jón Ólafur Sigurðsson. Barnaguðs-
þjónusta kl. 13. Allir hjartanlega vel-
komnir. Prestarnir.
KÓPAVOGSKIRKJA: Barnastarf kl.
11 í safnaðarheimilinu Borgum.
Frumþyggjamessa kl. 14. „Frum-
byggjar" og þeir sem lengi hafa búið
í Kópavogi eru sérstaklega hvattir til
þátttöku. Kór Kópavogskirkju syng-
ur og leiðir safnaðarsöng. Organisti
Kári Þormar. Að lokinni messu verð-
ur kaffi og samvera í Gjábakka. Ægir
Fr. Sigurgeirsson.
SELJAKIRKJA: Barnaguðsþjón-
usta kl. 11. Allir krakkar og foreldrar
velkomnir. Guðsþjónusta kl. 14. Sr.
Valgeir Ástráðsson prédikar.
Organisti Gróa Hreinsdóttir. Sóknar-
prestur.
ÍSLENSKA KRISTSKIRKJAN:
Morgunguðsþjónusta að Bíldshöfða
10, 2. hæð, kl. 11. Fræðsla fyrir börn
og fullorðna. Almenn samkoma kl.
20. Mikil lofgjörð og fyrirbænir. Frið-
rik Schram prédikar. Allir hjartanlega
velkomnir.
FRÍKIRKJAN VEGURINN: Sam-
koma sunnudag kl. 20. Kennsluefni:
Bæn og fasta. Allir hjartaniega vel-
komnir.
HJÁLPRÆÐISHERINN: Kl. 19.30
bænastund. Kl. 20 hjálpræðissam-
koma. Majórarnir Turid og Knut
Gamst stjórna og tala. Mánudag kl.
15 heimilasamband.
KRISTSKIRKJA, Landakoti: Mess-
ur sunnudaga kl. 10.30, 14. Messa
kl. 18 á ensku. Laugardaga og virka
daga messur kl. 8 og 18.