Morgunblaðið - 02.03.1999, Qupperneq 2

2 ÞRIÐJUDAGUR 2. MARZ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Tafír vegna mis-
fellu í flugbraut
NOKKRAR tafír urðu á flugi ís-
landsflugs hf. til Bíldudals í gær-
morgun þegar flugmenn vélar flug-
félagsins með ellefu farþega innan-
borðs ákváðu að snúa við fljótlega
eftir flugtak og lenda aftur á
Reykjavíkurflugvelli þegar þeir
héldu að hjólbarði hefði sprungið á
nefhjóli vélarinnar.
Hjólbarðinn reyndist þó ekki
sprunginn, heldur olli misfella í
flugbrautinni því að jafnvægisstill-
ing hjólanna raskaðist og hlaust
titringur af. Viðbúnaður slökkviliðs
og lögreglu var á flugvellinum þeg-
ar vélin lenti en lendingin gekk
áfallalaust fyrir sig og var skipt um
hjólbarða og haldið í loftið 90 mín-
útum síðar.
Að sögn Omars Benediktssonar,
framkvæmdastjóra Islandsflugs
hf., brugðust flugmenn háiTétt við
aðstæðum með því að taka nefhjól-
ið ekki upp þegar titringsins varð
vart. Þar sem þá grunaði að hjól-
barðinn væri sprunginn hefði nef-
hjólið getað fest inni væri hjólbarð-
inn tættur. Ómar segir að rekja
megi milljónatjón á flugvélum til
lélegs ástands Reykjavíkurflug-
vallar þótt ekki hafi orðið alvarleg
slys af þeim sökum.
Að sögn Ómars hefur verið bent
á lélegt ástand vallarins í 30 ár og í
lok síðasta árs tók ríkisstjórnin
ákvörðun um að gera endurbætur
á vellinum fyrir rúmlega hálfan
annan milljarð króna. Byrjað verð-
ur á verkinu í júlí á þessu ári.
Ekki seinna vænna að
ráðast í endurgerð vallarins
Þorgeir Pálsson flugmálastjóri
segir að ekki sé seinna vænna að
ráðast í endurgerð vallarins og
fagnar ákvörðun ríkisstjórnarinn-
ar. Gert er ráð fyrir að mestallt
innanlandsflug fari um völlinn eft-
ir endurgerð hans og hugsanlegt
er að erlendar vélar, sem í æ rík-
ari mæli hafa dregið úr millilend-
ingum á vellinum vegna ástands
hans, fari að auka komur sínar aft-
ur.
„Nýr flugvöllur hefur visst að-
dráttarafl fyrir alla, en því er ekki
að leyna að hér er ákveðin and-
staða gegn því að hér sé stundað
svokallað ferjuflug og það er nú til
umfjöllunar hjá flugmálayfirvöld-
um hver stefnan eigi að vera í þess-
um efnum í framtíðinni," segir Þor-
geir. Að sögn Þorgeirs er verið að
vinna að margþættum tillögum að
því hvernig megi draga úr hávaða á
flugvellinum. „Við leggjum þannig
aukna áherslu á umhverfismálin og
höfum tekið upp mælingar með
nýjum tækjabúnaði sem hefur ver-
ið komið upp.“
^Morgunblaðið/Jón Svavarsson
FLUGVIRKJAR huga að nefhjóli ATR-vélar íslandsflugs á Reykja
víkurflugvelli í gærmorgun.
Horfur á aukinni samkeppni á áburðarmarkaðnum
KEA útilokar ekki
eigin innflutning
Milljónir
fyrir heims-
met í tug-
þraut
ÁTTA fremstu tugþrautar-
mönnum heims, þar á meðal
Jóni Amari Magnússyni, hefur
verið boðið að taka þátt í móti í
Bandaríkjunum í sumar þar sem
reyna á að komast yfir 9.000
stig. Núverandi heimsmet frá
1992 er 8.891 stig.
Mótshaldarar heita einni
milljón dollara í verðlaun, eða
um 70 milljónum króna, verði
9.000 stiga múrinn rofinn. Von-
ast er til að um 10 þúsund áhorf-
endur mæti hvorn keppnisdag.
■ 70 milljónir boðnar/Bl
MARKAÐSHLUTDEILD Áburð-
arverksmiðjunnar í Gufunesi, sem
er eini framleiðandi áburðar í land-
inu, hefur sl. tvö ár verið 90-95%.
Islenski áburðurinn er dýrari en sá
innflutti en hefur minna magn
þungmálma en innflutti áburðurinn.
Islenskir bændur kjósa fremur ís-
lenska áburðinn af þessum sökum.
Eiríkur S. Jóhannesson, kaupfé-
lagsstjóri hjá KEA, kveðst telja lík-
legt að innflutningur á áburði aukist
á næstunni og útilokar ekki að KEA
hefji innflutning.
Áburðarverksmiðjan seldi á síð-
asta ári um 48 þúsund tonn af
Græði, en svo nefnist íslenska fram-
leiðslan. Á sama tíma var innflutn-
ingur 3-4 þúsund tonn. Heildar-
markaðurinn er því 51-52 þúsund
tonn á ári. Tonnið af innfluttum
áburði kostar, samkvæmt upplýs-
ingum Morgunblaðsins, um 23 þús-
und krónur en 25 þúsund krónur sé
um innlenda framleiðslu að ræða.
Samkvæmt þessu er söluverðmæti
innlendrar framleiðslu rúmir 1,2
milljarðar króna á ári en innflutts
áburðar 70-92 milljónir króna.
Eggert Hauksson, framkvæmda-
stjóri Áburðarverksmiðjunnar, seg-
ir að innfluttur og innlendur áburð-
ur sé ekki sambærileg vara. Inn-
lendi áburðurinn hafí eins lítið inni-
hald þungmálma og kostur er við
slíka framleiðslu. Það hafi vissulega
sín áhrif á verðið en jafnframt á eig-
inleika áburðarins og notkun hans.
Langmesta salan um hendur
kaupfélaganna
Stærsti innflytjandi áburðar í
landinu er fyrirtækið Isafold hf.
sem er í eigu Bananasölunnar hf.
Áburðarmarkaðurinn er þannig
uppbyggður að áburðarsalan fer að
langmestu leyti fram í gegnum um-
boðsaðila sem eru t.d. kaupfélögin í
landinu. Þar eru stærstir KEA,
Kaupfélag Árnesinga, Kaupfélag
Borgnesinga og Kaupfélag Héraðs-
búa ásamt Sláturfélagi Suðurlands.
Eiríkur S. Jóhannesson, kaupfé-
lagsstjóri KEA, segir að bændur
séu þegar farnir að panta áburð og
langflestir biðja um íslenska áburð-
inn. 600-700 bændur eru í áburðar-
viðskiptum við KEA.
Eiríkur telur að það hafi ef til
vill ekki reynt nægilega á það
hvort innfluttur áburður geti
spjarað sig á móti innlendri fram-
leiðslu. „Ég á von á að það færist
harka í þessa grein og hugsanlega
endurmeti bændur stöðu sína. Sp-
urningin er líka hvað umboðsaðilar
geri núna. Hvort þeir leiti í æ rík-
ari mæli eftir tilboðum í áburð hjá
Áburðarverksmiðjunni, Isafold og
jafnvel erlendum aðilum og hefji í
framhaldinu beinan innflutning,"
segir Eiríkur. Hann segir þetta til
marks um aukna samkeppni á öll-
um sviðum en tengist ekki á
nokkurn hátt þeim aðilum sem
gert hafa tilboð í Áburðarverk-
smiðjuna.
Hann segir að KEA hafí á síðustu
misserum stofnað til tengsla við er-
lenda framleiðendur áburðar án
þess að til innflutnings hafí komið.
Hann útilokar ekki að KEA hefji
innflutning.
Eiríkur segir að þeir aðilar sem
stóðu að tilboði í Áburðarverksmiðj-
una hljóti að skoða það í framhald-
inu hvort þeir taki sig saman um
innflutning. „Við munum eðlilega
bjóða umbjóðendum okkar ein-
hverja kosti,“ segir Eiríkur.
Rannsóknarþing
Félags íslenskra
sjúkraþjálfara
Heilsuefling
starfsmanna
getur verið
arðbær
VÍSBENDING er um að heilsuefl-
ing starfsmanna geti verið arðbær
fjárfesting fyrir fyrirtæki. Þetta eru
niðurstöður í erindi sem - Hulda
Ólafsdóttir hjá Vinnueftirliti ríkis-
ins flutti á rannsóknarþingi Félags
íslenskra sjúkraþjálfara.
í erindi Huldu kom fram að oft er
erfítt að meta árangur forvarnar-
starfs og erfítt að meta ávinninginn
til fjár. Fjallað var um heilsuefling-
arátak hjá Samskipum hf. í náms-
verkefni í heilsuhagfræði árið 1997.
ítrekuð hjai'taáföll meðal skipverja
á flutningaskipum fyrirtækisins
voru tilefni átaksins. Næringar-
fræðingur var fenginn til að gera
breytingar á fæði um borð með það
að markmiði að bæta líkamsástand
skipverja. Markmiðið með verkefn-
inu var að athuga hvort tengsl væru
milli útgjalda vegna veikindaíjar-
vista starfsmanna og fjárfestingar í
heilsueflingu þeirra.
Verkefnið hófst með því að
mataræði skipvex-ja var breytt 1996.
Meðaltalskostnaður vegna veikinda
árið 1994 var 75.100 krónur en
76.800 krónur árið 1995. Áætlaður
meðaltalskostnaður á starfsmann
vegna veikinda árið 1996 var um
60.500 krónur, sem er um 21%
lækkun frá árinu 1995.
Heildarkostnaður vegna heilsu-
eflingar starfsmanna jókst um
helming milli áranna 1994 og 1995
og sexfalt milli áranna 1995 og 1996.
Stærsti kostnaðarliður við heilsuefl-
ingu starfsmanna hjá fyrirtækinu
árið 1996 var vegna sérfræðiþjón-
ustu á sviði næringarráðgjafar.
í erindi Huldu kom fram að sam-
anlagður kostnaður Samskipa
vegna veikinda og heilsueflingar
sjómanna lækkaði um tæplega
250.000 krónur, eða um 7%, frá
1995-1996, sem er áætlaður ávinn-
ingur Samskipa vegna fjárfestingar
í heilsuvernd starfsmanna. Hulda
kemst að því að niðurstöðurnar gefi
vísbendingu um að fjárfesting Sam-
skipa í heilsueflingu starfsmanna
hafí verið arðbær. Fjárhagsleg
áhætta fyrirtækja við að fjárfesta í
heilsueflingu starfsmanna ætti því
að vera í lágmarki og allar líkur á að
fjárfestingin sé arðbær fyrir fyrir-
tæki og starfsmenn.
----------------
Struku til
Reykjavíkur
TVEIR vistmenn á unglingaheimil-
inu Háholti í Skagafirði, fímmtán ára
gömul stúlka og sextán ára piltur,
stálu bíl og struku til Reykjavíkur á
sunnudagskvöld. Pilturinn fannst í
Reykjavík í gærkvöldi en stúlkan
var þá enn ófundin.
Ungmennin fóru í kvikmyndahús
á Akureyii ásamt tveimur öðrum
unglingum af vistheimilinu og tveim-
ur gæslumönnum. Þau notuðu tæki-
færið í bíóhléinu og létu sig hverfa.
A ÞRIÐJUDOGUM
Heimili
íslendingar í kennslustund
í körfuknattleik hjá Litháen/ B4
Afturelding tryggði sér
deildarmeistaratitilinn/ B6
Fylgstu
með
nýjustu
fréttum
www.mbl.is