Morgunblaðið - 07.03.1999, Blaðsíða 22
.22 SUNNUDAGUR 7. MARZ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
Vetrarbærinn Lillehammer stóð
svo sannarlega undir nafni sl.
miðvikudag þegar blaðamaður steig
út úr lestinni frá Ósló. Jörð alhvít og
raunar snjór út um allt. Bullandi
fannfergi hefði einhver sagt, en það
er heimsins eðlilegasti hlutur í Lil-
lehammer. Þar eiga menn ekki litlar
skóflur og moka með þeim inn-
keyrsluna að híbýlum sínum. Nei - í
Lillehammer eiga menn sína eigin
snjóblásara, margir hverjir. Minna
dugir ekki.
Vetrarólympíuleikarnir fóru fram
í Lillehammer árið 1994 og þess má
enn sjá merki víðsvegar í bænum,
byggingar bera merki leikanna og
minnisvarðar standa vörð um minn-
ingar þeirra vikna er hundruð þús-
unda skíðaáhugamanna sóttu bæinn
heim og fylgdust með afreksfólki í
keppni.
I Lillehammer býr Ólafsfirðingur-
inn Kristinn Bjömsson. Hann er
mestur afreksmanna íslands í skíða-
íþróttinni og snjóþyngslin í norska
ólympíubænum ættu ekki að koma
honum á óvart eins snjóþungt og
verið getur fyrir norðan. Hann segir
enda sjálfur að fjölmargt í Lil-
lehammer minni hann á heimaslóð-
irnar.
Kristinn býr ásamt unnustu sinni í
lítilli tveggja herbergja blokkaríbúð
ofarlega í bænum, leigir íbúðina fyrir
drjúgan skilding á mánuði. Heimili
hans og Hlínar Jensdóttur er
smekklegt og hlýlegt, en óneitanlega
lítið og er sönnun þess að íslenskur
afreksmaður í skíðaíþróttum á ekki
fúlgur fjár.
Kristinn heillaði landsmenn upp
úr skónum undii- árslok 1997, nánar
tiltekið 22. nóvember það ár. Hann
stal þá heldur betur senunni á
heimsbikarmótinu í svigi í Park City
í Utah-ríki í Bandaríkjunum, náði
óvænt öðru sæti þrátt fyrir að hafa
haft rásnúmer 49 og kom eins og
stormsveipur fram í sviðsljósið.
Ungm- og óþekktur skíðamaður var
skyndilega kominn í fremstu röð og
allir vildu við hann tala. Norðmenn
vegna þess að hann var búsettur þar í
landi og menntaður þar í skíðaíþrótt-
inni. íslendingar af því af þeir áttu í
honum hvert bein. Ólafsfirðingurinn
Kristinn Bjömsson var orðinn óska-
bam þjóðarinnar.
Fyrir heimsbikarmótið í Park City
hafði Kristinn tekið þátt í fimm svig-
mótum heimsbikarsins og einu í
stórsvigi en aldrei náð að klára. Frá-
bær tími hans í seinni ferð reið
baggamuninn, þar náði Kristinn
langbesta tímanum og var í raun að-
eins hársbreidd frá sigri á mótinu.
Mesti stórviðburður
sögueyjunnar
„Mesti stórviðburður sögueyjunn-
ar“ var fyrirsögn stórrar greinar
norska dagblaðsins Aftenposten af
mótinu. Þar var ítarlega greint frá
afreki íslenska svigkappans og þeirri
athygli sem hann fékk í kjölfarið.
„Án þess að vita mikið um íslenskar
vetraríþróttir fullyrðum við hiklaust
að annað sæti Kristins Björnssonar
er mesti stórviðburður sögueyjunn-
ar. Og hann býr í Lillehammer,"
sagði ennfremur í frétt blaðsins og
stoltið leyndi sér ekki.
Norðmenn vom í aukahlutverki
þennan nóvemberdag og þeirra
sterkasti maður í keppninni, Finn
Christian Jagge, var fenginn til að
lýsa íslensku hetjunni. „Hann er
mjög yfirvegaður og alvömgefinn
íþróttamaður. Hann getur orðið
skelfilega góður, það hefur okkur
lengi verið ljóst,“ sagði Jagge, einn
besti skíðamaður heims í árai-aðir og
Ólympíumeistari í svigi 1992. Hann
hafði orðið að láta sér lynda þriðja
sætið á mótinu í Park City.
íslendingar höfðu skyndilega eign-
ast skíðakappa sem var í fremstu röð.
Auðvitað hafði Kristinn lengi stefnt
að þessu og verið við æfingar og
keppni á meðal þeirra bestu í árarað-
ir. En hinn óvænti árangur hans vakti
geysilega athygli heima fyrir og
grannt var fylgst með kappanum í
keppni. Hann brást heldur ekki aðdá-
endum sínum og kom aftur á óvart á
heimsbikarmóti í Veysonnaz í Sviss í
janúar 1998. Náði þá öðm sæti og var
kominn í sjötta sæti í samanlagðri
stigakeppni heimsbikarsins.
Glæst gengi Kristins jók vitaskuld
væntingarnar í hans garð. Hann
hækkaði jafnt og þétt á styrkleika-
listanum, fékk rásnúmer framar í
röðinni og allt gekk honum í hag. Að
vísu tókst honum ekki jafnvel upp í
Hann er fæddur árið 1972 á Ólafsfirði og hefar unnið tólf íslands-
meistaratitla á ferlinum. Þar með telst hann sigursælasti skíðamað-
----77------------------------------------------------------------
ur Islands í alpagreinum á landsmóti. I nóvember árið 1997 breytt-
ist hins vegar allt í lífí Kristins Bjömssonar, hann náði silfurverð-
launum í svigkeppninni á heimsbikarmótinu í Park City og varð fyr-
ir vikið eitt af óskabörnum þjóðarinnar. Því var mikils vænst af
kappanum en árangurinn á yfírstandandi keppnistímabili hefur alls
ekki verið í samræmi við þær væntingar. Bjom Ingi Hrafnsson
sótti Kristin heim þar sem hann býr í norska skíðabænum
Lillehammer og ræddi við hann um sorgir og sigra svigkappans.
næstu heimsbikarmótum, hann féll
úr keppni í þeim öllum, einnig
Ólympíuleikunum í Nagano í Japan.
Eftir stóð samt frábær árangur á
fyrsta ári svigmannsins á meðal
þeirra bestu og miklar væntingar
voru gerðar fyrir næsta tímabil.
Nokkuð kom á óvart er tilkynnt
var að Kristinn væri hættur að æfa
með finnska landsliðinu, en með því
hafði hann verið við æfingar og
keppni í tvö ár. Undir stjórn Austur-
ríkismannsins Christians Leitners
hafði hann komist í fremstu röð og
ítrekað lýst opinberlega yfii’ ánægju
sinni með þjálfarann og samstarfið
við Finnana. Jafnframt var tilkynnt
um ráðningu Hauks Bjarnasonar
sem þjálfara Kiistins og samvinnu
þeirra við sænska landsliðið.
Tímabilið byijaði ágætlega, Krist-
inn náði 11. sæti á fyrsta mótinu í
Park City þar sem hann hafði slegið
svo eftirminnilega í gegn árið áður.
„Eg er rosalega ánægður með þetta
sæti,“ sagði Kristinn í samtali við
Morgunblaðið eftir það mót. „Það var
gott að komast í gegnum fyrsta mót>
ið. Markmiðið var að skila sér í gegn
og það tókst. Ég tók enga áhættu og
setti öryggið á oddinn. Það er viss
léttir að hafa klárað, enda er þetta að-
eins þriðja svigið sem ég kemst niður
í heimsbikamum. Ég veit líka að ég á
mun meira inni,“ sagði Kristinn 24.
nóvember í fyrra.
Þrátt fyrir ágæta byrjun á heims-
bikarmótinu í Park City tókst
Kristni ekki að ná stöðugleika og
hann féll úr leik í sex næstu heims-
bikarmótum í röð. Kristinn náði svo
20. sæti í svigkeppninni á heims-
meistaramótinu í Vail í síðasta mán-
uði, en tókst ekki að fylgja því eftir í
næstsíðasta móti heimsbikarsins í
Ofterschwang í Þýskalandi í byrjun
mánaðarins - varð í 39. sæti og fær
fyrh' vikið ekki að keppa á síðasta
mótinu í Sierra Nevada á Spáni þar
sem hann er ekki lengur í hópi þrjá-
tíu efstu. Kristinn er nú kominn nið-
ur í 39. sæti í stigakeppninni í svigi
og verður að ná einhverjum stigum á
minni svigmótum í vor til þess að
hækka sig á listanum og ná þannig
hagstæðara rásnúmeri fyrir næsta
tímabil.
Hörð gagnrýni
I kjölfar hins slaka árangurs
Kristins í vetur hefur borið á gagn-
rýni á frammistöðu hans, sumir hafa
jafnvel gengið svo langt að kalla ár-
angur hans á mótunum tveimui' í
fyrra heppni. Aðrir hafa vai-pað sök-
inni á þjálfaraskiptin, sagt Hauk
Bjamason skorta reynslu í keppni
þeirra bestu og að mistök hafi verið
gerð með því að hætta samstarfi við
finnska landsliðið og austurríska
þjálfarann Leitner.
í allri orrahríðinni hefur næsta lít-
ið heyrst frá skíðamanninum sjálf-
um. Hann hefur verið á faraldsfæti í
Evrópu ásamt þjálfara sínum við æf-
ingar og keppni - í því augnamiði að
gera betur. Nú þegar heimsbikarinn
er að baki hægist um og Kristinn
samþykkti að segja frá reynslu sinni
af svigkeppninni í vetur og því mikla
álagi sem fylgir því að ná ekki ætluð-
um árangri í íþróttagrein sinni.
Við Kristinn fáum okkur sæti í
litlu kaffihúsi í miðbæ Lillehammer,
Lille blá heitir það. Úti er alltaf að
snjóa, eins og bræðurnir Árnasynir
ortu, en innan dyra er hlýtt og nota-
legt að vera.
„Það er vissulega skemmtilegi-a
þegar vel gengur, en þetta er líklega
lexía sem mér er ætlað að ganga
gegnum," segir Kiástinn þegar hann
ræðh- um vonbrigði vetrarins. „Allar
áætlanh- okkar Hauks þjálfara hafa
brugðist, það er ekkert hægt að
leyna því. En mikilvægast er að
halda haus og berjast áfram - það er
engin lægð svo djúp að maður kom-
ist ekki upp aftur,“ segir hann
ákveðinn á svip.
Efth- þjálfaraskiptin æfði Kristinn
ásamt sænska svigkappanum Martin
Hansson og þjálfurunum Hauki
Bjarnasyni og Joakim Wállner. Erf-
iðar aðstæður í haust gerðu þeim og
fleiri skíðamönnum erfitt fyrir, lítili
snjór var víðast hvar í fjöllum Evr-
ópu og undirbúningstímabilið gekk
því ekki sem skyldi.
„Nei, það gekk alls ekki nógu vel,
þetta var eiginlega barátta um þá
hálfu daga sem buðust af og til. Eigi
að síður vorum við þokkalega sáttir
við undirbúninginn og byrjunin í
Park City lofaði góðu að mínu mati.
Ég var raunar rosalega ánægður
með þá byrjun, miðað við þennan
erfiða undirbúningstíma og eins það
að standa báðar ferðirnar. Það hafði
mér ekki tekist síðan í mótunum
tveimur í fyrravetur og því var það
afar mikilvægt."
Athygli vakti í Park City að Krist-
inn fór ekki jafn geyst, virtist ekki
taka sömu áhættu og áður. „Nei, það
er rétt. Mér þótti mikilvægast að
klára fyrsta mótið og komast þannig
aftur í takt við stórmótip og halda
mér í hópi efstu manna. Ég skíðaði
ekkert sérstaklega en varð samt
meðal fimmtán efstu og kannski hef-
ur það gefið mér fólsk fyrirheit."
Of stórt stökk?
Því var líkt við stormsveip er
Kristinn náði 2. sæti í Park City fyr-
ir tveimur árum og Kristinn tekur
undir það. „Þetta var heilmikil
sprengja og kom öllum á óvart. Það
bjóst enginn við þessu. Ég bjóst alls
ekki við þessu og þess vegna var
þetta gríðarlegt stökk - ekki síst
andlega.“
Skyndilega voru fjölmiðlamenn
famir að biðja um viðtöl, famir að
spyi'ja Kristin spjöranum úr. „Þetta
var mikil breyting fyrir mig og það
fór talsverður tími í öll þessi viðtöl.
Ég eyddi líka nokkrum tími í undir-
búning fyrh' þau, enda líður mér satt
að segja ekki allt of vel í sviðsljósinu.
Ég er miklu meira fyrir að halda hlut-
unum fyrir mig og mína nánustu."
Kristinn segir þó að hann hafi van-
ist kastljósi fjölmiðlanna furðu fljótt.
„Ég er þó ekki öruggui' enn þegar ég
ei' í viðtölum, sérstaklega ekki í sjón-
varpi og útvarpi. Þá h'ður mér satt að
segja ekki allt of vel. Þetta var stórt
stökk, kannski of stórt, en þetta hef-
ur samt lagast mikið.“
í ljósi gengisins í vetur hafa sumir
gengið svo langt að kalla ái-angm-
Kristins í Park City og Veysonnaz
heppni - hann hafi aðeins verið
heppinn og geti ekki náð sama ár-
angri aftur.
„Þessir aðilai- eru einfaldlega allt
of fljótir að draga sínar ályktanir,"
segir Kristinn spurður um þessar
raddir. „Vissulega þarf alltaf ein-
hverja heppni í íþróttum, en þessi
frammistaða byggðist ekki á heppni.
Ég hafði áður náð að skíða svona vel,
bara ekki á heimsbikarmótum. Þetta
var í rauninni aðeins framhald á frá-
bæra tímabili veturinn áður og ein-
staklega velheppnuðu undirbúnings-
tímabili."
Ýmislegt hefði mátt betur fara
I kjölfar hins góða árangurs í
Park City hefur Skíðasamband ís-
lands (SKÍ) lagt sig í líma við að
koma Kristni á framfæri í fjölmiðl-
um, ekki síst með beinum útsending-
um í sjónvarpi frá keppni í heimsbik-
arnum. Þær raddir hafa heyrst að
SKÍ hafi jafnvel stuðlað að of mikilli
pressu á Kiástin með þessu, jafnvel
keyrt væntingarnai' úr hófi.
„Það er alltént ljóst að ýmislegt
hefði mátt betur fara,“ segii' Kiist-
inn. „Það er ekki ólíklegt að öll þessi
umfjöllun hafi keyrt væntingarnar
fram úr hófi. Fólk hefur þess vegna
kannski gert ráð fyrir því að ég yrði
áfram við toppinn í hverju einasta
móti. Það getur vel verið að SKÍ hafí
gert of mikið í því að koma mér á
framfæri, alltént bað ég ekki um all-
ar þessar sjónvarpsútsendingar frá
heimsbikarnum. En á móti kemur að
það er kannski skiljanlegt að fjár-
vana íþróttasamband reyni að nýta
öll þau sóknarfæri sem bjóðast.“
Skíðasambandið heldur utan um
I