Morgunblaðið - 13.04.1999, Page 49

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 13. APRÍL 1999 49
UMRÆÐAN
Er þorskgengd
minnkandi?
TVEIR togaraskip-
stjórar, annar frá
Skagaströnd og hinn
frá Akureyi’i, hafa
vakið athygli á minnk-
andi þorskafla á tog-
tíma fyi’ir Norður-
landi. Sjónarmið
þehTa eru án efa rétt,
en gefa tilefni til að
rifja upp nokkur skyld
atriði.
Síðustu ár hafa
fiskimenn oft bent á
mjög mikinn þorsk út
af Vestfjörðum. Ný-
yrðið „skeiðklukku-
hol“ varð til vegna erf-
iðleika á að ná það
stuttu togi að aflinn yrði ekki það
mikill að pokinn rifnaði. Heyrðist
talað um 500 þúsund tonna „þorsk-
kökk“ fyrir Vestfjörðum. Reynt
var að fá Hafrannsóknastofnun til
að mæla þorskmagn þarna með
bergmálsmælingu fyrir fáum ár-
um. Ekki mátti reikna með þann
þorsk sem lá við botn í mælingunni
nema „varlega". Mælingin varð því
marklítil, enda asnalegt fyrir ráð-
gjafa að ný mæling stangist á við
þorskbókhaldið eins og gerðist í
Noregi!
Fiskvinnslumenn sem fylgjast
með nýtingu hafa tekið eftir
fallandi nýtingu þorsks frá Vest-
fjarðamiðum sl. þrjú ár. I fyrra-
sumar tók þorskurinn á Vest-
fjarðamiðum upp á því að tvístra
sér norður fyrir land í óþægðar-
kasti. Skeiðklukkuhol varð því ekki
lengur vandamál! Svangur þorskur
fór hins vegar að haga sér við
rækjuna eins og minkur í hænsna-
húsi. Rækjuveiðar fyrir Norður-
landi skila því ekki arði lengur.
Sannaðist þá að tæplegaa þyrfti
kvóta á úthafsrækju, þar sem veið-
ar myndu minnka sjálfkrafa þegar
afli á togtíma minnkaði! Svo einföld
speki þykir ekki fín. „Úthlutun
kvóta með komma tveimur auka-
stöfum, - 5 tonn af rækju, 2,35
steinbítar, 3,18 kolar 5,74 ufsar
o.s.fi-v.! Hraðskeyti með hótunum
þegar menn nálgast 0 + aukastafi
er líka mun meira spennandi
stjómun en eitthvert bölvað frjáls-
ræði.
Þorskur á togslóð fyrir Norður-
landi virðist hafa tvístrast í ætisleit
og afli á togtíma minnkað þess
vegna. Líklegt er að um sé að ræða
afleiðingu af of lítilli þorskveiði
undanfarin ár. Það er fullt mark
takandi á íslenskum skipstjómm.
Við eigum bestu fiski-
menn í heimi. Fiski-
fræðingum hefur samt
tekist að hræða suma
þeirra að óþörfu með
tölfræðilegri ofveiði-
dellu. Innleggi fiski-
manna í umræðu um
fiskveiðistjórnun er
allt of lítill gaumur
gefinn. Þeir hafa t.d.
margsinnis varað við
of mikilli karfa- og
grálúðuveiði en talið
aukna þorskveiði
skynsamlegri. A þetta
hefur ekki verið hlust-
að í mörg ár. Skip-
stjórar sfldarflotans
stöðvuðu síldveiðar á sínum tíma.
Sendu sameiginlega símskeyti í
Fiskveiðistjórnun
Við eigum bestu físki-
menn í heimi. Kristinn
Pétursson segir að
fiskifræðingum hafi þó
tekist að hræða suma
þeirra með tölfræði-
legri ofveiðidellu.
land, kröfðust þess að veiðum yrði
hætt og sigldu í land! Það dæmi
sýnir vel hversu ábyrgir fiskimenn
eru þegar á reynir.
Þorskveiðar á línu hafa líklega
aldrei skilað eins miklum afla á
sóknareiningu og sl. mánuði.
Bendir það ekki einnig til harðn-
andi samkeppni um fæðu og mik-
illar þorskgengdar? I dag væri
skynsamlegra að hafa línuveiðar
tímabundið t.d. 50% útan kvóta á
stærri bátum og alveg utan kvóta
á smábátum. Smábátar eru í dag
óbeint þvingaðir til grásleppuveiða
vegna skorts á þorskveiðiheimild-
um, þótt grásleppuhrogn séu
illseljanleg! Afleiðingai-nar verða
að öllum líkindum dýpri kreppa í
sölu grásleppuhrogna. Stjórnun
fiskveiða á ekki að vera svona
staurblind tölfræði. Það vantar
alla víðsýni og sveigjanleika.
Markaðsaðstæður hvetja til meiri
veiði á þorski og minni grásleppu-
veiða. Of mikil veiði á karfa og
fleiri fisktegundum með þvingun-
um, - og þvinguð framleiðsla á
grásleppuhrognum minnir frekar
á heimsku en „ábyrga fiskveiði-
stjórn". Reynslan hefur sýnt að við
of mikla friðun þorsks vex sam-
keppni um fæðu og þorskurinn
tvístrast fyrr í ætisleit. Svo fellur
vaxtarhraði, kynþroskaaldur
lækkar, dánartíðni hækkar, sjálfát
vex, og - afli minnkar. Þá verður
gamla platan um „ofveiði" aftur
sett á fóninn. Reynslan er þessi.
Sjávarútvegur og þjóðin öll hefur
verið að tapa verðmætum hund-
raða þúsunda tonna sem hefur ver-
ið hent afur í sjóinn, eða næst
aldrei að veiða því þorskkvótinn er
allt of lítill.
Höfundur er framkvæmdastjóri.
NÁTTÚRULEG
SNVRTIVÖRU LÍNA FYRIR
DÖMUR OG HERRA
kynninqarafslárttur
í nokkra <
Ráðgjöf á staðnui
rá kl. 12-17
[£b LYFJA
U Lágmúla 5
Kristinn
Pétursson
REGNFATNAÐUR A 6ÖRN
SKÚLAGÖTU 51 SÍMI 552 7425
FAXAFENI 12 SÍMI 588 6600
©
FRÆÐSLUMIÐSTOÐ
RAFIÐNAÐARINS
Hvert skal stefna með nám
í rafeindavirkjun?
Fræðslumiðstöð rafiðnaðarins boðartil ráðstefnu um
fræðslumál rafeindavirkja.
Ráðstefnan verður haldin í sal Viðskipta- og tölvuskólans
Faxafeni 10, þriðjudaginn 13. apríl og hefst kl. 18:00.
Dagskrá:
2.
3.
Hver er stefna starfsgreinaráðs í rafiðnaði?
Jón Árni Rúnarsson formaður starfsgreinaráðs.
Séreigna- eða starfsgreinaskóli?
Birgir Benedikísson formaður Meistarafélags
rafeindavirkja.
Sjónarmið rafeindavirkja.
Andri Jóhannsson meðstjórnandi í sveinafélagi
rafeindavirkja.
4' Sjónarmið skólans.
Fulltrúi frá Iðnskólanum í Reykjavík.
' Hvernig menntun þarf rafeindavirki
framtíðarinnar að hafa?
e Þórir Þórisson þjónustustjóri Nýherja.
Kaffihlé.
7.
Fyrirspurnir og almennar umræður.
Fræðslumiðstöð rafiðnaðarins

Aðalfundur 1999
Aðalfundur Tryggingamiðstöðvarinnar hf.
verður haldinn miðvikudaginn 14. apríl 1999
í Sunnusal, Hótel Söqu, Reykjavík oq
hefst kl. 15.00.
Dagskrá
1. Venjuleg aðalfundarstörf samkvæmt
samþykktum félagsins.
2. Tillögur um breytingar á samþykktum
félagsins:
Lagt er til að tekin verði upp í
samþykktir heimild til að hlutabréf
félaqsins verði gefin út með rafrænum
hætti.
Lagt er til að stjórn skipi sjö menn í
stað fimm og ekki verði kosnir
varamenn.
Lagt er til að hægt sé að breyta
samþykktum á félagsfundi þegar
mættir eru fulltrúar 50% atkvæða í
stað 75%.
3. Tillaga um heimild til kaupa á eigin
hlutabréfum.
4. Önnur mál, löglega upp borin.
Reikningarfélagsins og tillögur liggja frammi
á aðalskrifstofu hluthöfum til sýnis en verða
síðan afhentir ásamt fundargögnum til
hluthafa á fundarstað.
TRYGGINGA-
MIÐSTÖÐIN HF
Fréttir á Netinu
v^mbl.is
_ALLJTAF eiTTHVAÐ NÝTT