Morgunblaðið - 27.04.1999, Blaðsíða 39
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
ÞRIÐJUDAGUR 27. APRÍL 1999 39
RIKEY Ingimundardóttir ásamt
myndverki sínu af hr. Sigur-
birni Einarssyni biskup.
Ríkey
sýnir
í Eden
MYNDLISTARKONAN Ríkey
Ingimundardóttir sýnir málverk og
leirverk í Eden í Hveragerði. Við-
fangsefni hennar er ástir, ævintýri
og önnur undur úr ríki náttúrunnar,
þar sem hún leikur við raunveru-
leikann með fantasíublæ, segir í
fréttatilkynningu.
A meðan á sýningunni stendur
tekur Ríkey að sér að gera handa-
og andlitsmót af gestum.
Sýningin stendur til 10. maí.
Óþello eftir
langt hlé
London. Morgunbladið.
KONUNGLEGA brezka
Shakespeare-félagið sýnir nú
Oþelló eftir 40 ára hlé og er
Ray Fearon þar í aðalhlutverki,
fyrstur blökkumanna síðan
Paul Robeson lék það á sviði í
Stratford-upon-Avon 1959.
Félagið hefur ekki sýnt
Óþelló síðan 1985, þar sem
ekki hefur þótt við hæfí að
hvítur leikai-i færi með hlut-
verkið. Óperusöngvarinn
Williard White, sem er blökku-
maður, fór með hlutverkið á
upplestrarsýningu hjá
Shakespeare-félaginu 1989.
Mótleikkona Fearon er Zoe
Waites, en þau hafa nýlega
farið með hlutverk Rómeo og
Júlíu, og leikstjóri er Michael
Attenborough.
Ritgerða-
samkeppni
Máls og
menningar
TIMARIT Máls og menningar
fagnar sextugsafmæli sínu í ár og
efnir af því tilefni til ritgerðasam-
keppni. Efnið er „Islensk menning í
aldarlok“. Lengd ritgerðanna skal
vera sem næst 10 bls. í venjulegu
tölvuútprenti. Skilafrestur er til 1.
september og verða úrslit kynnt
mánuði síðar. Ritgerðin póstsendist
til Tímarits Máls og menningar,
Laugavegi 18, 101 Reykjavík, undir
dulnefni og skal nafn höfundar
fylgja með í lokuðu umslagi. Þrjár
bestu greinamar, að mati ritnefnd-
ar, verða birtar í tímaritinu í árslok.
Veitt verða vegleg bókarverðlaun
fyrir þrjár bestu ritgerðimar og
fyrir þá bestu fær höfundur aukin-
heldur peningaverðlaun að upphæð
50.000, auk ritlauna.
Nánari upplýsingar veitir Friðrik
Rafnsson, ritstjóri TMM.
Ráðizt á brattann
TOÍVLIST
S a 1 u r i n n
EINLEIKSTÓNLEIKAR
Verk fyrir flautu án undirleiks eftir
Magnús Blöndal Jóhannsson, Atla
Heimi Sveinsson, Fukushima, Atla
Heimi Sveinsson, Varese, Hjálmar H.
Ragnarsson, Þorkel Sigurbjörnsson
og Ferneyhough. Kolbcinn Bjarna-
son, C-flauta og bassaflauta. Sunnu-
daginn 25. apríl kl. 20.30.
AÐSTANDENDUR Caput-hóps-
ins, flaggskips hérlendra hljóðfæra-
túlkenda á nýrri tónlist, hafa nýlega
faiáð af stað með kynningu á sumum
helztu framsækinna smíða 20. aldar
tónsköpunar í tile&i af aðsteðjandi ár-
þúsundslokum. Liðui- í því vom tón-
leikar Kolbeins Bjamasonar í Saln-
um, nýju tónleikahúsi Kópavogs, sl.
sunnudagskvöld við allgóða aðsókn.
„Solitude“, íhugult og líðandi
melódískt einleiksverk Magnúsar
Blöndals Jóhannssonar, frumsamið
1983 fyrir Manúelu Wiesler, rauf fyrst
þögnina með stökum köllum, líkt og
ofan úr öræfum ellegar iðandi mann-
kös stórborgar. Þarnæst kom ein af
fleirum Flautumínútum Atla Heimis
með klið kvöldfugla. Hinn þegar sí-
gildi shakuhachi-litaði minningaróður
Kazuos Fukushima um látinn félaga,
„Mei“, kjöki’aði látlaust um Salinn í
innlifaðri túlkun Kolbeins, og eftii- enn
aðra Flautumínútu Atla, „Morguntón-
ar“, tónuðu nútímalegir þéttbýlislitir
flautunnar óð verksmiðja og bílflautna
í stað hefðbundnu Pan-minnanna
fornu í „Density 21,5“ eftir fransk-
bandaríska fram-framúrstefnuhöf-
undinn Edgar Var'ese. „Guðstónar"
Atla þöndu síðan sinn hjálpræðis-ör-
sálm aðra mínútu, áður en Kolbeinn
upplífgaði tvær Etýður eftir Hjálmai-
H. Ragnarsson, aðra með regndropa-
áferð, hina síðari með meira líðandi
tónferli, unz enn ein tónamínúta Atla
flögraði hjá í líki hvikulla físka, að
virtist í einhverju suðrænu kóralrifí.
Síðast fyrir hlé kom „Kalais", ein-
leiksverk Þorkels Sigurbjömssonar
frá 1976, sem eftir kynningu að
dæma hefur náð sem næst sígildri
stöðu í nýrri flautubókmenntum.
Kalais var Bóreas son, hins
þrakneska norðanvinds Forngrikkja,
og með því að „hug skal kenna við
vind eður tröllskessu“ skv. Snon-a
mátti kannski lesa samanlagt nor-
rænt-suðrænt prógramm úr þessu
bráðskemmtilega verki, sem Kol-
beinn túlkaði af klassískri yfirvegun,
að viðbættum dulúðugum yfirtónum
í niðurlagi frá vindsveifðri loftslöngu
ónefnds hjálparkokks úr augsýn
hlustenda.
Til hvers klífa ókleift fjall? Allir
kannast við fleygt svar alpínistans:
„Af því það er þarna.“ Svona mann-
gerðir era líka til í starfsgrein
tóntúlkunai-. Meðal þeirra er Kol-
beinn Bjarnason, sem við þetta tæki-
færi réðst - ef að líkum lætur fyrstur
íslenzkra flautuleikara - til atlögu
við einhvern ókleifasta tind nýrra
flaututónmennta, er nefnist „Unity
Capsule“, saminn 1974-75 og eftir
brezka tónskáldið Brian Femey-
hough (f. 1943) sem búsett hefur ver-
ið í Kaliforníu um árabil. Það þurfti
svosem ekki að útlista frekar með
orðum hvað var á seyði. Nótunum
var varpað upp á tjald, meðan Kol-
beinn kynnti verkið, og mátti fljótt
taka undir með svaðilfaranum, að
sjaldan hefði maður séð það svart-
ara. Líkt og einsteiningur í eyðimörk
hefur þetta sérstæða verk fyrir
flautu án undirleiks, samið 1974-75
og gefið út af Peters í Leipzig,
sárasjaldan verið klifið af flautu-
virtúósum heimsins, enda auðsæjan-
lega nánast óspilandi, og fylgir sögu,
að litlu hafi verið við bætt af nýjung-
um í flaututækni síðan. Rakið dæmi
fyrir Guinness Book of Records.
Kolbeinn lagði á 14 mínútna bratt-
ann, útbreiddan á 18 nótnastólum, af
stöku æðruleysi, og þó að verkið
væri af því tagi, þar sem feilnótur
heyrast varla, nema hlustandinn hafi
nóturnar beinlínis til hliðsjónar
hvert augnablik, voru úthaldskröf-
urnar einar nægilegar til að gera út
af við hvern meðalmann, sbr. túlkun-
arfyrirmæli höfundar undir lokin,
„with hysterical relief‘. Það vai- því
ekki nema hæfilegt að enda á öðra
en öllu ljúflegra verki Ferneyhoughs
frá 1984, „Mnemosyne“ (Minningar)
í höfuð skáldgyðjumóður Grikkja,
fyrir níu bassaflautur, eða eins og
hér var, með blæstri einnar lifandi
bassaflautu í höndum Kolbeins og
hinna átta af segulbandi, líkast til
allar „yfirdubbaðar" af einleikaran-
um fyrirfram. Kayserling greifi, hinn
vansvefta tileinkunai'þegi Goldberg-
tilbrigða Bachs á 18. öld, hefði án efa
kunnað að meta þetta kliðmjúka nú-
tímaverk, sem vakti holla svefnhöfgi
hlustenda í lok einna metnaðar-
fyllstu einleiksflaututónleika sem
hér hafa verið haldnir um árabil.
Ríkarður Ö. Pálsson
Morgunblaðið/Árni Sæberg
BJORG Þórhallsdóttir tekur við styrknum úr hendi Ilauks Björnssonar.
Söngmenntasjóður Marinós Péturssonar
Björg Pór-
hallsdóttir
hlýtur styrk
sjóðsins
BJÖRG Þórhallsdóttir sópran-
söngkona hlaut styrk Söng-
nienntasjóðs Marinós Pétursson-
ar, sem veittur var á sumardag-
inn fyrsta. Styrkurinn, sem er að
fjárhæð 500 þúsund krónur, er
veittur árlega til að styrkja efni-
lega söngvara til framhaldsnáms
erlendis. Þetta er í fimmta sinn
sem úthlutað er úr sjóðnum, en
áður hafa hlotið styrk Þóra Ein-
arsdóttir sópransöngkona, Jón
Rúnar Arason tenórsöngvari,
Auður Gunnarsdóttir sópran-
söngkona og Magnea Tómasdótt-
ir sópransöngkona.
Björg Þórhallsdóttir stundaði
söngnám við Tónlistarskólann á
Akureyri árin 1991 til 1996 hjá
Michael Jóni Clarke söngkenn-
ara og Guðrúnu Önnu Kristins-
dóttur píanóleikara. Hún lýkur
námi við Konunglega tónlistar-
skólann í Mancheseter á
Englandi í júní næstkomandi. I
náminu hefur hún m.a. notið
leiðsagnar Teresu Cahill, Johns
Cameron, Ludmillu Andrews og
Dame Gwyneth Jones. Jafnframt
náminu hefur Björg margsinnis
komið fram á tónleikum og í óp-
erum.
Tuttugu umsóknir bárust
sjóðnum að þessu sinni.
Marinó Pétursson, stofnandi
Söngmenntasjóðs Marinós Pét-
urssonar, var kaupmaður og sjó-
maður lengst af ævi sinni og gaf
allar eigur sínar eftir sinn dag til
að mynda styrktarsjóð fyrir efni-
lega söngvara til framhalnds-
náms erlendis. Er sjóðurinn öfl-
ugasti styrktarsjóður söngvara í
landinu, segir í fréttatilkynn-
ingu. Marinó var tónelskur, spil-
aði í tómstundum á pianó og átti
þennan draum að efla söngmennt
í landinu.
Vortónleikar
Karlakórsins
Þrasta
KARLAKÓRINN Þrestir úr
Hafnarfirði halda þrenna tón-
leika á næstu dögum. Fyrstu
tónleikamir verða í Bústaða-
kii'kju á morgun, miðvikudag,
kl. 20.30. Aðrir tónleikar
verða í Víðistaðakirkiu í
Hafnarfirði fimmtudaginn 29.
apríl kl. 20.30. Þriðju og síð-
ustu tónleikamir verða svo
haldnir í Víðistaðakirkju laug-
ardaginn 1. maí kl. 17.
Kórinn flytur erlenda og
innlenda tónlist af ýmsum
toga, en allt er þó flutt á ís-
lensku. Kórinn flytur m.a. lag
Jóns Asgeirssonar við
Blómarósir, ljóð Helga Sæ-
mundssonar.
Nýr sönghópur kvenna,
Kyrjur, munu ástamt Þröst-
um flytja nokkur lög. Nanna
María Cortes mezzosópran-
söngkona syngur nokkur ein-
söngslög, auk þess að syngja
með Þröstum og Kyrjum.
I Karlakórnum Þröstum
eru um 60 söngmenn. Stjórn-
andi kórsins er Jón Kristinn
Cortez. Píanóleikari er Sigrún
Grendal. Ragnheiður Guð-
mundsdóttir söngkennari hef-
ur aðstoðað kórinn við radd-
þjálfun.
ÞOR HF
Reykjavík - Akureyri
Reykjavík: Ármúla 11 - sími 568-1500
Akureyri: Lónsbakka - sími 461-1070
SAMTOK FERÐAÞJ ONUSTUNNAR
boða til fiindar
með frambjóðendum stjórnmálaflokka
SAMTÖK FERÐAJÞJÓNUSTUNNAR halda morgunverðarfund á Grand Hótel
Reykjavík (Gullteig A) fimmtudaginn 29. apríl kl. 8.15. Fundi lýkur kl. 10.00.
Gestir fundarins verða:
Geir H. Haarde, firá Sjálfstæðisflokki,
Kristín Halldórsdóttir firá Vinstri hreyfingunni, grænu framboði,
Ólafur Örn Haraldsson firá Framsóknarflokki,
Ami Þór Sigurðsson firá Samfylkingunni.
Fundarstjóri verður Einar Bollason.
Frambjóðendurnir munu kynna stefnu flokka sinna í málefnum ferðaþjónustunnar og svara fyrir-
spurnum. Sérstök áhersla verður lögð á umhverfismál og rekstrarskilyrði ferðaþjónustufyrirtækja.
Félagsmenn SAF eru hvattir til að mæta á fundinn og taka með sér gesti. Allir velkomnir.
Þátttökugjald með morgunverði er kr. 1.200 fyrir félagsmenn og kr. 1.500 fyrir utanfélagsmenn.
MÆTIÐ STUNDVÍSLEGA.
Skráning þátttakenda fer firam á skrifstofu SAF í síma 511-8000, fax 511-8008
eða með tölvupósti info@saf.is.