Morgunblaðið - 06.05.1999, Blaðsíða 42

42 FIMMTUDAGUR 6. MAÍ 1999
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ
Hvað er framundan?
ENN einu sinni
dregur að kosningum
til Alþingis. Kjósend-
um er því gefinn kost-
ur á að hafa áhrif á val
þeirra manna sem fara
með fjöregg þjóðar-
innar á hverjum tíma.
Þetta eru ítök einstak-
lingsins í þjóðmálun-
um.
Menn leiða hugann
að því hvemig þeim
finnst atkvæði sínu
best varið og hvaða
fulltrúum þeir treysta
best íyrir sínum mál- Ágúst
stað. Það er á þessum Karlsson
tíma, öðram frernur,
sem fulltrúar flokkanna reyna að
ná til sem flestra til að kynna mál-
stað sinn, lofandi betri tíð með
blóm í haga.
Það er gömul saga og ný að ef
ákveðinn hópur stjómmálamanna
óttast að þeir fari halloka í barátt-
unni um hylli kjósenda em mynd-
aðir nýir flokkar eða ný samtök
sem öllu eiga að bjarga.
Ef leitað er aftur í tímann leiða
menn hugann að því hve margir
nýir flokkar og flokksbrot hafa litið
dagsins ljós seinasta aldarfjórð-
unginn. Næst er að leita í huganum
að því hvað þessir flokkar heita eða
hétu, hvar þá sé að finna og hvað
liggur eftir þá í íslenskri stjóm-
málasögu.
Ef gáð er að því á hvaða hátt
frambjóðendur nálgast kjósendur
er um tvær meginaðferðir að ræða,
stundum aðgreindar hvor frá
annarri en oftast fléttaðar saman.
Önnur aðferðin grandvallast á
stefnu með mælanlegum árangri í
meðferð þjóðmálanna. Sú aðferð er
raunhæf. Hin aðferðin byggist á
áróðri og hugmyndaflugi sem fólk
verður að sjá í hillingum. í henni
eru miklu fleiri óvissu-
þættir og aðferðin get-
ur jafnvel verið hættu-
leg, sér í lagi þegar
áróðurinn byggist ekki
á kostum flokks hans
heldur beinist að
ókostum andstæðing-
anna, s.s. er menn
upphefja sjálfa sig á
kostnað annarra.
Púðrið fer allt í að
bauna á náungann og
útskýra hvað hann sé
varasamur og beri að
forðast.
Sú aðferð, þ.e.a.s.
beinn áróður án stað-
reynda, leiðir til heila-
þvættis þar sem tilgangurinn er
aðeins sá að veiða atkvæði með
endurteknum fullyrðingum án mál-
efnalegs samanburðar sem vísað
getur til annarrar niðurstöðu.
Abyrgir stjómmálamenn verða oft
fyrir illa rökstuddum skeytum
þeim til hnjóðs, frá öfgafullum and-
stæðingum.
I stjórnmálunum eru alltaf ein-
hver óleyst mál og önnur á vinnslu-
stigi. Ennfremur eru málalok
stundum á þann veg að ekki era
allir sáttir við niðurstöðuna þar
sem beita verður málamiðlun.
Mætti hér nefna t.d. sjávarút-
vegsmálin, sem era afar mikils-
verður málaflokkur og menn sam-
mála um að ekki verði komist hjá
að endurskipuleggja, einkum eign-
arhald á kvóta og sölu hans til ann-
arra, sem um einkaeign væri að
ræða. Nær allir era sammála um
að núverandi ástand er óréttlátt,
enda óvinsælt meðal allrar þjóðar-
innar.
I umræðum um þessi mál er eins
og sjávarútvegsráðuneytið sé ekki
til, heldur sé þetta einkamál utan-
ríkisráðherra og formanns Fram-
,,si<jrún njálmfÝsdóttir var <jlæsile<j nósalinda -
erótíslt o<j óstsjúk, o<j naut dadurs þeirra mönju
karlmanna sem litu hana lön<junarau<jum“
(b.j. Mbl 18.04.)
„uenjþór er ekki adeins fróbær sön<jvari
heldur líka sannfærandi leikari“
(j.s. nv 20.04.)
SÍÐUSTU SÝNINGAR!
Laugardaginn 8. maí kl. 20.00.
Sunnudaginn 9. maí kl. 20.00.
niii
ÍSLENSKA ÓPERAN
=J|MI Stmi 551 1475
sóknarflokksins. Aðrir era stikkfrí.
Öðra máli gegnir um góðærið.
Því er haldið fram að það sé góðæri
í landinu. Það komi aðeins úr einni
átt og sé búið til, einkum af einum
manni í Sjálfstæðisflokknum.
Þótt ýmislegt megi betur fara í
heilbrigðismálunum hefur margt
verið vel gert á því kjörtímabili
sem nú er að ljúka. Þetta er við-
kvæmur málaflokkur sem oft hefur
Stjórnmál
Festa og stöðugleiki
með aðlögun að breytt-
um tíma, segir Agúst
Karlsson, er það sem
við þurfum.
verið erfiður viðureignar. Spum-
ingin er: Hvað veldur?
Era læknar vanhæfir? Hjúkran
eða tækjabúnaður? Þegar leitað er
svara kemur í ljós að vandinn er
ekki faglegs, heldur fjárhagslegs
eðlis. Öll viljum við hafa það sem
best, bæði heilsufarslega og fjár-
hagslega. Allt kostar þetta peninga
ef halda á þeim lífsstíl sem við höf-
um valið okkur. Grandvöllurinn
fyrir því að þetta haldist er, að
verðmætasköpunin í þjóðarbúinu
dragist ekki saman og jafnvel að
hún aukist frá því sem nú er
þannig að meira komi til skiptanna.
Meiri tekjur fyrir þjóðina nást með
ýmsu móti. Ein aðferðin er aukin
framleiðsla á vöra og þjónustu.
Einna mestir framtíðarmöguleikar
byggjast á virkjun ónotaðra orku-
linda, s.s. fallvatna eða jarðhita.
Hér er spurningin um að velja eða
hafna.
Ef talað er um að auka orku-
framleiðslu með nýrri virkjun hafa
menn allt á hornum sér. Sjálfsagt
er að taka fullt tillit til umhverfis-
mála, samanber stefnu framsókn-
armanna í þeim efnum. Umgangast
þarf náttúra landsins með fullri
virðingu og aðgát, en aðgerðir í
orkumálum verða að vera málefna-
legar og vandamálin þarf að leysa
til áð ná viðunandi lausn. Svo virð-
ist sem sumir taki eftir því að nú
allt í einu megi ekki virkja meira.
Þá spyr maður sjálfan sig hvort
það sé akkúrat á þessum punkti
sem hámarkinu er náð eða þegar
orðið of mikið. E.t.v. vilja menn
fara að skrúfa fyrir eitthvað af
þessu og taka niður línur. Við höf-
um ekki efni á að horfa á vistvæna
orku sem felst í fallvötnum og gufu
vera ónotaða um langa framtíð.
Mannvirki sem tengjast síðan
raforkunni lyfta nágrannabyggðar-
lögum á margan hátt. Þau skapa
vinnu og auka tekjur bæði beint og
óbeint auk þess sem aðrar fram-
kvæmdir fylgja í kjölfarið.
Ferðamannaiðnaðurinn er góður
Stöðugleikinn
að vera fyrir
„POLITIK er að
vilja“ var einhvern
tíma haft eftir Olof
Palme. „Lífið allt er
pólitík“, sagði kona á
Þórshöfn við mig um
daginn. Eg held þau
hafi bæði rétt fyrir sér.
Þeir sem gefa kost á
sér til starfa í stjórn-
málum vilja vinna að
því að skapa þjóðfélag
sem er í samræmi við
eigin lífsgildi. Sumir
vilja viðhalda því sem
er, aðrir vilja breyta.
Mitt viðhorf er í ör- Kristín
stuttu máli þetta: Sigursveinsdóttir
Við komum hvert
öðra við. Við eigum öll jafnan rétt
og eigum öll að fá jöfn tækifæri.
Þannig samfélag vil ég taka þátt í
að móta. Að þannig samfélagi
stefnir Samfylkingin. Þjóðfélagi
sem skapar einstaklingum, fjöl-
skyldum og hópum öryggi til að
njóta frelsis og hamingju. Þjóðfé-
lagi sem byggir á virkri þátttöku
karla og kvenna í fjölskyldulífi, at-
vinnulífi og við mótun samfélags-
ins. Allir eiga að hafa jafna mögu-
leika, jafnan rétt og jafnan aðgang
að velferðarþjónustu og samfélags-
legu öryggi, hvar sem þeir búa og
hvaða þjóðfélagshópi sem þeir til-
heyra.
-/el
in«A
Mismunandi áhersl-
ur stjórnmálaflokk-
anna í velferðar- og
fjölskyldumálum hafa
orðið íslenskri þjóð af-
ar ljósar síðastliðið
kjörtímabil.
Leiðtogar stjómar-
flokkanna tala fjálg-
lega um góðærið sem
ríkir í landinu og láta
eins og þeir hafi skap-
að það sjálfir. Þeir
virðast horfa framhjá
því, eða standa á sama
um, að fjöldi fólks hef-
ur alls ekkert notið
þessa góðæris.
Kjör fólks sem hefur
framfæri sitt af örorku- og eftir-
launum eru okkur til skammar. Is-
lensk þjóð er rík. Hvers vegna býr
þá hluti þessarar þjóðar við bág
kjör og jafnvel sára fátækt? Svarið
er: Það er vilji stjórnvalda. Stjórn-
völd hafa með aðgerðum og að-
gerðaleysi skapað fólki þessi kjör.
Þegar hagsmunasamtök þessa
fólks krefjast úrbóta veifa stjórn-
völd könnunum sem sýna að flestir
hafa það bara svo ágætt. Þessi ör-
fáu prósent sem kvarta era ekkert
til að tala um. En þessi örfáu pró-
sent era fleiri hundrað eða jafnvel
þúsund manns. Finnst ykkur þetta
í lagi? Er þetta það samfélag sem
við viljum? Ég segi nei.
Hagur fyrirtækjanna hefur verið
ofarlega á forgangslista núverandi
FUGLAHUS
Fegurðin kemur innan fró
Laugavegi 4, sími 551 4473
Nv sending af'
fuglahúsum
lr

og gildur. Þar hefur verið unnið
ómetanlegt starf. Þessari starfsemi
er oft stillt upp sem andstöðu við
aðrar þjóðþrifaframkvæmdir sem
annaðhvort eða.
Þetta er skammsýni. Ferðamenn
munu halda áfram að koma til
landsins þrátt fyrir aðra starfsemi
s.s. stóriðjuver, takmarkaðar hval-
veiðar og aðra fjölbreytni í at-
vinnulífi.
í náinni framtíð bendir jafnvel
margt til þess að stóriðjan, t.d. ál-
ver, skili ekki frá sér mengandi
kolefnasamböndum út í andrúms-
loftið. Tilraunir þessa eðlis fara nú
fram erlendis þar sem hreint vetni
sem byggist á raforkuvinnslu er
bundið í þessum útblástursefnum.
Við þetta verður til metanól sem
farið er að nota á farartæki. Innan
tíðar og fyrr en okkur granar verð-
ur þetta eftirsótt eldsneyti bæði
innanlands og til útflutnings. Talið
er að þetta sé eldsneyti framtíðar-
innar.
Stjórnmálahreyfingin í dag leit-
ar til miðjunnar. Festa og stöðug-
leiki með aðlögun að breyttum
tíma er það sem við þurfum. Fram-
sóknarflokkurinn sem forystu-
flokkur í atvinnumálum þjóðarinn-
ar er frjálslyndur félagshyggju-
flokkur. Hann er tilbúinn nú sem
fyrr að axla ábyrgð í stjórnmálum
þjóðarinnar, jafnt í erfiðum málum
sem öðrum, og framfylgja þeim án
öfgastefnu til hægri eða vinstri.
Höfundur er ráðgjafí í tækni- og
umhverfísmálum.
á líka
fólk
ríkisstjórnar. Við segjum: Nú er
röðin komin að fólkinu.
Það er orðið brýnt að koma til
móts við þarfir fólksins í landinu,
fjölskyldnanna í landinu. Nútíma-
samfélag er síbreytilegt og stjóm-
völd þurfa að fylgja tímanum og
aðlaga þjónustu sína að þörfum
þegnanna hverju sinni. Fjölskyld-
urnar þurfa að hafa raunhæfa
möguleika á að standa sig í sínu
mikilvæga hlutverki. Samfylkingin
ætlar að móta heildstæða fjöl-
skyldustefnu þar sem fyllsta tillit
er tekið til ólíkra fjölskyldugerða,
Kosningar
Samfylkingin er raun-
verulegt mótvægi við
íhaldsöflin í landinu,
segir Kristín Sigur-
sveinsdóttir. Mótvægi
sem smáflokkar geta
aldrei orðið.
jafnt til einstaklinganna innan
hverrar fjölskyldu og til fjölskyld-
unnar sem heildar. Ráðstafanir í
skatta-, félags- og ti’yggingamálum
eiga að taka mið af hagsmunum
fjölskyldunnar og jafnrétti kynj-
anna.
í Samfylkingunni hafa jafnaðar-
menn og félagshyggjufólk samein-
ast til að ná þeim styrk sem þeim
ber í íslenskum stjórnmálum. Sam-
fylkingin er raunveralegt mótvægi
við íhaldsöflin í landinu. Mótvægi
sem smáflokkar geta aldrei orðið.
Við ætlum að vinna saman að því
að skapa hér réttlátt samfélag. Við
viljum koma hvert öðra við. Ég
hvet ykkur kjósendur til að leggj-
ast á sveif með okkur í Samfylking-
unni. Breytum rétt.
Höfundur skiptw 3. sæti á lista Sam-
fylkingarinnar 1' Norðurlandskjör-
dæmi eystra.