Morgunblaðið - 11.11.1999, Blaðsíða 34
34 FIMMTUDAGUR 11. NÓVEMBER 1999
|—
MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Jóhönnusannleikur
JÓHANNA Sigurð-
ardóttir birti í Morg-
unblaðinu 5. nóvem-
ber nöldur um
húsnæðismál. Ræðst
hún á undirritaðan
fyrir að „hagræða
sannleikanum" eins og
hún orðar það, en sam-
kvæmt venju sinni fer
hún með staðlausa
stafi.
Eg skipaði nefnd til
að kanna þörf fyrir
leiguhúsnæði. í nefnd-
inni voru fulltrúar frá
sveitarfélögum, ASI,
BSRB, námsmanna-
samtökum, fjármála-
og félagsmálaráðuneytum. Nefndin
sendi spumingalista til sveitarfé-
laga og félagasamtaka til að kanna
biðlista. Samkvæmt þeim upplýs-
ingum sem nefndin fékk voru sam-
tals á biðlistum 1880. Sennilega em
þó nokkrir skráðir á fleiri en einum
stað og ekki er ólíklegt að um 1500
leiguíbúðir vanti.
Til að svara þessari þörf hefur
íbúðalánasjóður veitt 476 lánslof-
orð til leiguíbúða á þessu ári. Orðið
var við öllum óskum sveitarfélaga
um leiguíbúðalán eða 272 íbúðum.
Félagasamtök óskuðu eftir lánum
til 296 leiguíbúða. Öll fengu ein-
hverja úrlausn og lofað var 194 lán-
um.
Þá er rétt að geta þess að um síð-
ustu áramót voru húsaleigubætur
hækkaðar um 13% og frítekjumark
hækkað í 1.600 þúsund krónur á
ári.
Stórbætt
félagsleg aðstoð
í stað hins úrelta félagslega eign-
aríbúðakerfis með niðurgreiddum
vöxtum var tekið upp félagslegt
lánakerfi, viðbótarlán og era sam-
tímis greiddar vaxtabætur til
þeirra sem fá viðbótarlán. Nú hafa
frá áramótum verið heimiluð um
1300 viðbótarlán en óráðstafað er
100 lánsheimildum þannig að alls
verða sennilega 1400
tekjulág heimili sem fá
þessa félagslegu að-
stoð við íbúðakaup á
árinu. Eg leyfi mér að
staðhæfa að aldrei
hefur jafnmörgum áð-
ur verið veitt félagsleg
úrlausn.
Afrekaskrá
Jóhönnu
Jóhanna segir í
grein sinni orðrétt: „A
árunum 1988-1995
þegar jafnaðarmenn
fóru með félagsmálar-
áðuneytið voru veitt
að meðaltali lán á
hverju ári til tæplega 600 nýrra fé-
lagslegra íbúða auk lána til um 800-
Húsnæðismál
*
Eg leyfí mér að stað-
hæfa, segir Páll Péturs-
son, að aldrei hefur jafn-
mörgum áður verið veitt
félagsleg úrlausn.
900 endursöluíbúða. Nálægt helm-
ingur þessara nýju félagslegu íbúða
eða um 300 á ári voru leiguíbúðir
með 1% vöxtum."
Allar þessar fullyrðingar Jó-
hönnu eru rangar. Afrekaskrá
hennar er þessi:
Árið 1988 var lánað til 114 leigu-
og kaupleiguíbúða.
Áriö 1989 146
Árið 1990 251
Árið 1991 286
Árið 1992 472
Árið 1993 237
Áriö 1994 272
Árið 1995 262
Alls á Jóhönnutímanum voru
byggðar 2040 leigu- og kaupleiguí-
búðir eða 255 á ári að meðaltali en
ekki um 300. Þess ber að geta að
sumar kaupleiguíbúðimar voru
seldar út úr kerfinu og eru því ekki
í leigu í dag.
Þegar kemur að félagslegum
eignaríbúðum tekur ekki betra við.
1988 var lánað út á 331 félagslega
eignaríbúð. + Árið 1989 251
Árið 1990 277
Árið 1991 127
Áriö 1992 419
Árið 1993 57
Árið 1994 183
Árið 1995 136
Þetta gera samtals 1781 félagslega
eignaríbúð eða 222 að meðaltali á
ári.
Samtals fengu því 3821 heimili
félagslegt húsnæði á samanlögðum
starfstíma Jóhönnu.. Einungis á ár-
inu 1999 fá um 1876 heimili til við-
bótar félagslega aðstoð við öflun
eigin húsnæðis eða nýtt félagslegt
leiguhúsnæði.
A 8 ára skeiði Jóhönnu bættust
ekki nema rúmlega helmingi fleiri
félagslegar íbúðir við en nú á fyrsta
starfsári íbúðalánasjóðs.
Jóhanna verður
fyrir vonbrigðum
Miklir fólksflutningar til höfuð-
borgarsvæðisins ásamt stóraukn-
um kaupmætti og auðfengnara
lánsfé hefur orðið til að hækka
íbúðaverð í Reykjavík og nágrenni,
svo og húsaleigu. Benda má á að
fasteignaverð og húsaleiga em
miklu lægri á landsbyggðinni þann-
ig að ef einhverjir em í neyð í hús-
næðismálum gætu þeir bætt úr
með því að flytja út á land.
Jóhanna Sigurðardóttir virðist
eiga þá ósk heitasta að fjöldi fólks
búi við „neyðarástand í húsnæðis-
málum ". Sem betur fer verður
henni ekki að ósk sinni, svo er fyrir
að þakka skjótum viðbrögðum
sveitarfélaga og félagasamtaka ás-
amt notendavænu félagslegu
íbúðalánakerfi.
Höfundur er félagsmálaráðherra.
Páll
Pétursson
Þjónustu LIN
á Netið
ÞRÓUN í tölvu-
heiminum hefur verið
næsta ótrúleg á síð-
ustu áram. Hin sí-
aukna tækni býður
upp á ótal möguleika
og hefur það m.a. leitt
til þess að fjölmörg
fyrirtæki og stofnanir
veita nú umtalsverðan
hluta þjónustu sinnar
í gegnum Netið.
Bankamir hafa t.d.
tekið upp öflugar
heimasíður og í ár
bauð ríkisskattstjóri
upp á skattframtal á
Netinu. Mikilvægt er
að Lánasjóður ís-
lenskra námsmanna fylgi fordæm-
inu og taki Netið meira í sína þjón-
ustu. Nýlega ritaði formaður
Stúdentaráðs skýrslu sem náms-
mannahreyfingarnar lögðu fram í
sameiningu innan stjórnar LIN og
ber heitið „Möguleikar LÍN á Net-
inu“. Þar er gerð grein fyrir hug-
myndum og sjónarmiðum náms-
mannahreyfinganna um
netvæðingu sjóðsins.
Eyðublöð sjóðsins
á Netið
Möguleikar á fjölbreyttri þjón-
ustu á Netinu eru allt að því óend-
anlegir og takmarkast aðeins af
ímyndunarafli þess sem vefinn
spinnur. Það er skoðun náms-
mannahreyfinganna að nánast öll
samskipti við skrifstofu Lánasjóðs-
ins megi setja á Netið. Þar ber
auðvitað hæst öll þau eyðublöð sem
námsmenn þurfa að skila til sjóðs-
ins á námsferlinum. Hér má nefna
umsókn um námslán, breytingu á
umsókn, beiðni um endurskoðun
námslána, tekjuáætlun o.fl. Með
því að setja öll eyðublöð sjóðsins á
vefinn verður hægt að einfalda öll
samskipti og draga úr kostnaði,
bæði sjóðsins og
námsmanna, vegna
sendinga og ferða til
og frá. Upplýsingar
bærust líka að öllum
líkindum fyrr og auð-
veldara yrði að vinna
úr þeim. Einnig ættu
námsmenn að geta
fengið helstu upplýs-
ingar um námslán sín
með því að slá inn
lykilorð, með svipuð-
um hætti og nú er
hægt að athuga
bankareikninga á net-
inu. Best væri ef allir
viðskiptavinir fengju
sjálfkrafa úthlutað að-
gangi, þ.m.t. aðgangs- og lykilorði,
þegar viðskipti hefjast. Nauðsyn-
legt er að innskráningin verði ein-
föld og helst sem líkust því sem
Þjónusta
Með því að setja öll
eyðublöð LIN á vefinn
telur Eiríkur Jónsson
að hægt verði að ein-
falda öll samskipti og
draga úr kostnaði.
neytendur eiga að venjast annars
staðar.
Mannlegi
þátturinn
Það skal þó tekið fram að Netið
getur ekki komið í stað mannlegra
samskipta, t.d. útskýringa þjón-
ustufulltrúa á því hvernig sjóður-
inn starfar og hvernig tekið sé á
ýmsum sértækum aðstæðum.
Mannlegi þátturinn verður alltaf
Eiríkur
Jónsson
Verkefnastjórnunarfélag Íslands
EIGNAUMSÝSLA
(ASSET MANAGEMENT)
Fyrirlesari: John Woodhouse
John Woodhouse sérhæfír sig í ráðgjöf og kennslu um
eignaumsýslu og hefur yfir 20 ára reynslu á þessu sviði
Hótel Saga - Ársalur
Föstudaginn 19. nóvember 1999 '
Kl. 9:00-12:30
Skráning hefst kl. 8:30
kr. 11.500 fyrir félagsmenn
Kr. 15.500 fyrir aðra gesti
Skráning í síma 695 6980 eða með tölvupósti vsf@skima.is.
Skráningu lýkur 17. nóvember n.k.
Sjá frekari upplýsingar á heimasíðu félagsins http://www.skima.is/vsf/
Fréttir á Netinu v/§> mbl.is
ALLTAfz eiTTHXtAÐ NÝTJ
Rey kj avíkurlistinn í kreppu
- vandamál foreldra?
ÞAÐ er e.t.v. að
bera í bakkafullan
lækinn að setjast nið-
ur og setja nokkur orð
á blað um vanda leik-
skólanna í Reykjavík.
Hins vegar finnst und-
irritaðri nauðsynlegt
að leggja orð í belg hér
á síðum Morgunblaðs-
ins í þessa umræðu,
sem er að mínu mati
farin að grafa undan
leikskólanum sem
stofnun og gera starfs-
fólk og foreldra
ábyrga fyrir vandan-
um, sem er allsendis
ekki þeirra, heldur al-
farið vandi borgaryfirvalda.
Hvað er að?
Vandinn er að ekki fást leikskóla-
kennarar til starfa né annað starfs-
fólk í þeirra störf. Af hverju ekki?
Jú, þenslan í þjóðfélaginu veldur
því að Leikskólar Reykjavíkur eru
ekki samkeppnishæfir um starfs-
fólk hvað varðar launakjör. Afleið-
ing: Allmörg pláss standa auð og
ekki er hægt að standa við gerða
dvalarsamninga. Því era böm send
heim í mörgum leikskólum. Þetta
skapar álag hjá starfsmönnum,
óöryggi hjá börnum og ómælda erf-
iðleika hjá foreldrum, sem margir
hverjir óttast að missa vinnu sína ef
áfram heldur sem horfir.
Að þora að viðurkenna
Löggjafinn hefur ákveðið að leik-
skólinn skuli vera hluti af skóla-
kerfinu. Með því setur löggjafinn
þá skyldu á herðar sveitarfélögum
að sjá um byggingu og
rekstur leikskóla.
Þegar það bregst hlýt-
ur sveitarfélagið að
bregðast, hver sem
ástæðan er, ónóg upp-
bygging eða starfs-
mannaekla sem orsak-
ar það að senda þarf
börn heim í tugatali,
ekki bara í klukkutíma
og klukkutíma, heldur
jafnvel viku og viku.
Reykjavíkurlistinn á
að viðurkenna þennan
vanda möglunarlaust,
frekar en að vera stöð-
ugt í vöm og bera
„ástandið nú saman
við stöðuna, er hann tók við af Sjálf-
stæðisflokknum“. Þessi árátta
stjórnmálamanna, að reyna einatt
að beina kastljósinu að því hversu
aðrir hafi staðið sig illa, ef eitthvað
bjátar á hjá þeim sjálfum, er orðin
hvimleið og virkar í flestum tilfell-
um öfugt á fólk.
Foreldravaktir
Þegar rætt er um lausn vandans
hafa nokkrar tillögur verið nefnd-
ar. Ein af þeim er að foreldrar komi
og starfi í leikskólanum, það sé
þeirra þegnskylda og bjargi þar
með hinum foreldrunum um stund-
arsakir. Ég hef sagt að það væri
virðingarleysi við starf leikskól-
anna, starfsfólkið, börnin og for-
eldrana að láta sér detta í hug að
þetta væri lausn. Böm og starfsfólk
leikskólanna hafa fengið nóg af
mannabreytingum og óöryggi. For-
eldragæsla verður að fara fram
annars staðar en í leikskólunum, ef
Leikskólar
Það væri neyðarlegt
fyrir Reykjavíkurlist-
ann, segir Björg
Bjarnadóttir, að ætla að
leita í smiðju sjálfstæð-
ismanna á Seltjarnar-
nesi og senda reikning
til foreldra leikskóla-
barna.
það er á annað borð leið sem for-
eldrar vilja fara. Þetta hefur ekkert
með samstarf leikskóla og foreldra
að gera eins og reynt hefur verið að
halda fram, það byggstr á öðrum
forsendum.
Launahækkanir
- samfélagsleg ábyrgð
Leikskólakennarar og félag
þehra hafa ítrekað bent á, að eina
raunhæfa lausnin til að leysa vanda
leikskólanna til framtíðar sé að
hækka laun leikskólakennara og
annarra sem í leikskólum starfa.
Það ætti Reykjavíkurlistanum að
vera bæði Ijúft og skylt miðað við
kosningaloforð sem bæði voru
barnvæn og „kvenvæn" á sínum
tíma. Ef vilji er fyrir því er stéttar-
félag leikskólakennara tilbúið í þær
viðræður. Það er ekkert sem bann-
ar að borga betur en kjarasamning-
ar kveða á um. Opinberir aðilar
Björg
Bjamadóttir
t
I
l
I