Morgunblaðið - 11.11.1999, Blaðsíða 43

1
■+
MORGUNBLAÐIÐ
Q ingar af mannavöldum og hins vegar
það sem við vitum minna um, en sem
engu að síður er áhyggjuefni.
Staðreyndir um loftslags-
breytingar
Það er almennt viðurkennt að á sl.
130 árum hefur meðalhiti jarðar
hækkað um 0,6 gráður. Á sl. 200 ár-
« um hefur koldíoxíð í andrúmsloftinu
! vaxið um 25% og magn metans
Itvöfaldast. Koldíoxíð, metan og aðr-
ar gróðurhúsalofttegundir valda því
að jörðin er heitari en annars væri.
Fræðilega séð leiðir tvöföldun kol-
díoxíðs í andi-úmsloftinu tO þess að
meðalhiti jarðar hækkar um 1 til 3
gráður. Ymsir aðrir þættir hafa
einnig áhiif á hitastig, s.s. skýjafar,
sólgos og loftmengun.
Líklegar afleiðingar
IÞað sem líklega mun gerast á
næstu öld, ef ekki verða breytingar
á losun gróðurhúsalofttegunda af
mannavöldum, er eftirfai’andi:
Magn gróðurhúsalofttegunda
mun a.m.k. tvöfaldast og meðalhiti
jarðarinnar hækka um 2,5 gráður.
Sjávarborð mun hækka um 50 cm og
enn meira síðai'. Hækkun sjávar-
borðs mun leiða til þess að fjölmörg
strandsvæði eiga það á hættu að
fara undir sjávarborð nema giipið
Iverði til mjög kostnaðarsamra mót-
aðgerða. Verulegar breytingar
verða á gróðurbeltum og skilin á
milli grassléttna, skóga og kjarr-
lendis munu færast tíl. Eyðimerkur
munu hitna og eyðimerkurbeltin
stækka. Helmingur jökla mun
bráðna. Breytingar verða á hitastigi
fersks vatns, flóðum og vatnsborði
og það hefur áhrif á fjölbreytni líf-
ríMs og vatnsgæði. Breytingar
verða á frjósemi einstakra landbún-
Iarsvæða, en heildarfrjósemi verður
líklega óbreytt. Hætta á náttúru-
hamförum á þurrum svæðum mun
líkega aukast. Vegna hækkunar
sjávarborðs mun þurfa að flytja
íbúasvæði frá strönd inn til lands, en
tveir þriðju hlutar mannkyns búa á
strandsvæðum.
Óvissa um alvarlegri
afleiðingar
En eins og áður segir er þekking
Ium þessi mál á ýmsan hátt takmörk-
uð. í náttúrunni eru ekki endilega
nákvæm hlutfallsleg sambönd á
milli orsakaþátta og afleiðingar. Tal-
ið er að þar séu ýmis þröskuldagildi
og verði breytingar umfram þau,
geti orðið algjör umskipti í ýmsum
náttúrulegum ferlum sem hafa mjög
mikil áhrif á loftslag. í þessu sam-
bandi hefur verið leitt líkum að því
að breytingar í seltubúskap sjávar
við bráðnun jökla kunni að hafa áhrif
Iá hafstrauma eins og t.d. þeirra sem
beina hlýjum sjó að íslandi. Afleið-
ingar hlýnunar geta því verið mun
ógnvænlegri en lýst er hér að fram-
an.
Aðgát skal höfð
Loftslagsbreytingar af manna-
völdum eru mælanlegar og líkleg af-
leiðing frekari hækkunar er að kom-
andi kynslóðir jarðarbúa muni búa
við erfíðari lífsskilyrði en við gerum í
Idag. Ymsar plöntur og dýrategundir
eru í útrýmingarhættu af þessum
sökum. Uppsöfnun gróðurhúsaloft-
tegunda mun aukast mjög mikið á
næstu áratugum, jafnvel þó gripið
verði til mótaðgerða í samræmi við
Kyotó-bókunina, sem er aðeins lítið
skref í rétta átt. En er það ekki sið-
ferðileg skylda okkar að taka þetta
skref þó lítið sé og leita leiða til að
takamarka losun enn fi-ekar síðar?
Höfundur er frnmkvæmdastjðri
Landverndar.
UMRÆÐAN
Ár aldraðra
Jenna Jensdóttir
„Reyndur veit
þó betur“
SUMIR greina lífssannindi betur en aðrir. Þeir hafa vakið at-
hygli á því að gott og fróðlegt sé að líta til baka eftir langa
leið, ef það er gert af sáttfýsi og góðvild. En þótt dokað sé við
í minningunum, er ekki hægt að snúa við eða breyta því sem
gerst hefur í lífí einstaklings. Það blasir við eins og stór varða á vegi,
hvort sem trú eða trúleysi býr í vitundinni, að kærleikur og fordóma-
leysi eru stór skerfur tií góðs fyrir þá sem á eftir koma. Og hver viil
ekki afkomendum allt hið
besta?
Þeim sem gefst það að geta
litið til átta með óskertri vitund
á gamals aldri er gefið meira en
orð fá lýst. Þeir eiga lífsreynslu
sem geymir dýrmætan lærdóm
handa þeim sem yngri eru.
Hann Jón Ársæll Þórðarson
Hin andstæðu öfi - gott og
illt - eru á fullu um yfirráð
í þjóðlífi okkar nú. Hópur
eðallyndra er stór og lífs-
reynslan hefur sýnt að þótt
hann nötri um stundir hefur
hann engu að tapa.
er gott dæmi um fyrst nefndan hóp manna. Honum hefur nánast ekki
komið til hugar að hann viti betur en þeir sem lifað hafa mörg árin,
sem hann á eftir.
Samskipti hans við aldraða eru á forsendum virðingar og mann-
gæsku, sem lítur forsjárhyggju og sálarstýringu smáum augum.
Þar sem Jón Ársæll er þekktur fjölmiðlamaður er ljóst að þessi
lífsmáti hans spannar yfir allt það er hann hefur að segja um og við
meðsystkini sín.
Stjómendur þáttarins „Island í bítið“ hafa ljóstrað því upp hvað
Jón Ársæll aðhefst á „ári aldraðra".
Eru rimlagardínurnar óhreinar!
V» hreinjum:
Rimlo, strimia, plíseruS og sóiorgluggatjöld.
Setjum afrofmagnandi bónhúÖ.
Sækjum og sendum ef óskaö er.
i. Nýj°
taaknihreirisunm
Sólhoimar 35 • Simi: 533 3634 • OSM: 897 3634
Bylting
V
Fjölnota byggingaplatan
sem allir hafa beðið eftir!
VIR0C byggingaplatan er fyrir veggi, loft og gólt.
VIR0C byggingaplatan er eldþolin, vatnsþolin,
höggþolin, frostþolin og hljóðeinangrandi.
VIR0C byggingaplatan er umhverfisvæn.
VIR0C byggingaplatan er platan sem
verkfræðingurinn getur fyrirskrifað nánast blint.
Staðalstærð: 1200x3000x12 mm.
Aðrar þykktir: 8,10,16,19, 22, 25, 32 & 37 mm.
Mesta lengd: 305 cm. Mesta breidd: 125 cm
Viroc utanhússklæðning
ÞÞ
&co
Leitið upplýsinga
Þ.ÞORGRÍMSSON & CO
ÍRMÚLA 29 S: 553 8640 & 568 6100
Fallegar
yfírhafnír
tiskuverslun,
v/Nesveg, Seltjarnarnesi.
Simi 561 1680.
II V < II l II III .
/4marecta.j
Opið daglega
kl. 10-18,
laugardaga 10—14.
FIMMTUDAGUR 11. NÓVEMBER 1999 43^
Nýtt viðhorf
Nýjasti kaupaukinn þinn frá Clinique er í Hagkaup.
Allt þetta fylgir kaupum á Clinique snyrtivörum fyrir
3.500 kr. eöa meira dagana 11. og 12. nóvember.
Komdu og fáðu sex mest notuðu og vinsælustu Clinique förðunar-
og húðvörurnar, t handhægri snyrtitösku sem hægt er að taka með
sér hvert sem er. Þessi taska er þín án endurgjalds ef keyptar eru
Clinique snyrtivörur fyrir 3.500 kr. eða meira. Innihald töskunnar er:
Clarifying Lotion 2, Dramatically Different Moisturizing lotion, Rinse-
off foaming cleanser, Smudgesicle í Nude Shimmy, Different Lipstick
í Tenderheart og Clinique Happy ilmurinn.
Verðgildi töskunnar er 5.000 kr. Tilboðið gildir meðan birgðir endast.
Clinique.
Ofnæmisprófað. 100% ilmefnalaust. www.clinique.com
Nú er góður tími til að prófa
nýja Stop Signs kremið.
Ósk þín hefur ræst. Eitthvað til að draga úr
neikvæðum áhrifum tímans. Hjálpar til að
draga úr línum sem komnar eru. Húðin
Ijómar. Dregur úr ójöfnum húðlit.
HAGKAUP
Akureyri, Kringlunni,
Smáranum - Ráðgjafi 11. og 12. nóvember frá kl. 13-18
Skeifunni - Ráðgjafi 11. og 12. nóvemberfrá kl. 13-18.

Laugavegi 63, Vitaótíg&megin &ími 551 2040
i.
Stretchbuxur
St. 38—50 - Frábært úrval
verslunarmiðst. Eiðstorgi,
sími 552 3970.
ARBONNE
INTERNATIONAL
Jurtasnyrtivörur
án ilmefna
fyrir húð og hár.
Útsölustaðið um land allt.
Silhítré
Sérvenlun með
ailldtré & silkiblém
Laucaveci 61. 1
Laugavesi 63, Vitattígtmegin 41'mi 551 2040
!