Morgunblaðið - 25.01.2000, Blaðsíða 28

28 ÞRIÐJUDAGUR 25. JANÚAR 2000
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Eigenda listaverka leitað
Vfn. AP.
LISTMUNUM, sem voru hluti af
ránsfeng nasista í siðari heims-
styrjöldinni, ber að skila til rétt-
mætra eigenda sinna skv. lögum
sem sett voru í Austurríki 1998.
Þetta kann að hafa í för með sér að
söfn landsins þurfi að láta af hendi
margan ómetanlegan dýrgripinn.
Joanneum-safnið í borginni Graz
mun til að mynda þurfa að láta af
hendi 70 listaverk. Safnið er aðeins
eitt margra safna sem kanna nú
eigendasögu verka sinna og leiddi
rannsókn þess í ljós að 70 listmuni
höfðu nasistar haft af gyðingum.
Yfirmaður rannsóknarinnar,
Gottfried Biedermann, sagði að
meðal verkanna væru málverk og
teikningar eftir Auguste Rodin,
Gustav KJimt, Rudolf og Franz Ait,
auk verka minna þekktra lista-
manna og er heildarverðmæti mun-
anna á bilinu 28-56 milljónir króna.
„Þetta eru ekki stórbrotnir list-
munir og hafa þar af leiðandi tak-
markað fjárhagsgildi," sagði
Biedermann. „En auðvitað hafa
munimir tilfinningalegt gildi fyrir
þá sem voru neyddir til að láta þá af
hendi.“ Tekist hefur að hafa uppi á
eigendum um það bil helmings
verkanna.
Þúsundir listaverka voru gerð
upptæk af nasistum í síðari heims-
styrjöldinni. Flest þeirra voru í
eigu gyðinga og hafa þau mörg
hver verið til sýnis í opinberum
byggingum í Austuríki, t.d. í Bel-
vedere-höll, listasafni Vínar og hér-
aðssöfnum eins og Joanneum-safn-
inu.
Barist um Klimt
Þegar hefur hundruðum muna
verið skilað til réttmætra eigenda
sinna, m.a. 250 listaverkum í eigu
Rothschild-fjölskyldunnar sem
metin eru á milljónir dollara. Ekki
er þó alltaf Ijóst hvort listaverk
teljist hluti af ránsfeng nasista eða
ekki og standa nú yfir lagalegar
deilur um tvö af þekktari málverk-
um Gustavs Klimts, m.a. portrett
af hinni austurísku Adele Block-
Bauer.
Ríkisstjóm Austurríkis heldur
því fram að Block-Bauer hafi í
erfðaskrá sinni ánafnað ríkinu
verkin ásamt þremur landslags-
myndum, en erfingjar Block-Bau-
er-fjölskyldunnar segja ekki laga-
legar forsendur fyrir gjöfinni þar
sem verkin hafi verið í eigu manns
hennar.
Mikið er í húfi fyrir erfingjana
þar sem myndirnar fimm eru
metnar á 150 milljónir dollara, eða
10,5 milljarða króna og er verð-
mæti annarrar Klimt-myndarinnar
þar af um 3,5 milljarðar króna.
Austurríska ríkisstjómin telur
myndimar hins vegar hluta þjóðar-
arfs Austurrílds. Klimt var upp-
hafsmaður Vienna Secession-lista-
hreyfingarinnar og fyrir dýrgripi á
borð við þessa em yfirvöld tilbúin
að sætta sig við gagnrýni um að
þau líti fram hjá lögunum frá 1998
á meðan málið fer fyrir dómstóla.
Verðbréfaþing
í beinni
Fylgstu með á Viðskiptavef mbl.is
Föstu-
dagurinn
langi
KVIKMYNDIR
L a u g a r á s b í ó
NÆSTI FÖSTUDAGUR
„NEXT FRIDAY" ★
Leiksijóri: Steve Carr. Framleið-
andi: Ice Cube. Handrit: Ice Cube.
Aðalhlutverk: Ice Cube, Tommy
Lister, John Witherspoon,
Don Curry, Mike Epps. 2000.
BANDARÍSKA gamanmyndin
Næsti föstudagur eða Next Friday
mun vera framhald gamanmyndar-
innar „Friday" eða Föstudags og er
með öllu andlaus, ófyndin og leiðin-
leg. Handritið hangir saman á
nokkrum nær óskyldum atriðum
sem eiga að vera gamansöm en það
vantar talsvert upp á að þau séu
það og persónurnar eru allar
skrípamyndir án þess að virka hið
minnsta áhugaverðar eða skemmti-
legar.
Ice Cube er allt í öllu. Hann fer
m.a. með aðalhlutverkið og leikur
ungan mann sem hverfa verður frá
heimili sínu vegna þess að forn
fjandi hans er sloppinn úr fangelsi
og ætlar að ganga í skrokk á hon-
um. Cube flytur til frænda síns sem
nýlega hreppti lottóvinning og
keypti fyrir hann hús í rólegu út-
hverfi en næstu nágrannar eru
krimmar af s-amerískum uppruna.
Myndin ætlar sér á einhverju
stigi að skopast að nýríka úthver-
faliðinu, algeru smekkleysi þess og
ómerkilegheitum en það rennur
einhvern veginn út í sandinn; í þeim
hluta er mikið látið með mann sem
rennur í hundaskít. Stór millikafli
gerist í kjörbúð þar sem frauka
mikil gerir árás á aðalpersónurnar
tvær og ætlar sú vitleysa engan
endi að taka. Og loks í þriðja og sið-
asta hluta eiga Ice Cube og félagar
i höggi við dópkrimmana í næsta
húsi en helsti brandarinn í því öllu
gæti verið úr mynd um Gög og
Gokke; menn eiga í basli með að
klifra yfir vegg.
Þannig er nú skopið í gaman-
mynd sem betur hefði fengið heitið
Föstudagurinn langi.
Á Viðskiptavef mbl.is er nú hægt að fylgjast með hlutabréfaviðskiptum á Verðbréfaþingi
íslands í beinni útsendingu. Með slíkum rauntímaupplýsingum Verðbréfaþingsins
nýtur þú forskots í viðskiptalífinu.
Tryggðu þér aðgang að verðmætum upplýsingum á mbl.is - án endurgjalds!
vg'mbl.is
___ gitt-h\sa£> imýt-t-
Arnaldur Indriðason
Sorgar og
samúðarmerki
Borið við minningarathaftiir
ogjarðarÉarir.
Allur ágóði rennur til
liknarmála.
Fæst á bensínstöðvum,
í Kirkjuhúsinu og í
blómaverslunura.
H KRABBAMEINSSJÚK BÖRN
HJÁLPARSTOFNUN
V3jy KiRKJUNNAR
Shell
olís