Morgunblaðið - 16.06.2000, Blaðsíða 34

34 FÖSTUDAGUR 16. JÚNÍ 2000
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Kristinn
Hrein og ósnert náttúra er viðfangsefni Erlings Jóns Valgarðssonar á sýningunni Helga jörð í Galleríi List.
Það magnaðasta í nátt-
úrunni stendur eftir
ÞEIR er skoða málverkasýningu
Erlings Jóns Valgarðssonar (Ella) í
Galleríi List verða þess fljótt
áskynja að höfundurinn vill skapa
friðsæla stemmningu. Myndirnar
hans sína algera kyrrð í íslensku
landslagi og í sýningarsalnum er auk
málverkanna dúklagt langborð og á
því sjö bikarar með ýmsum „brotum
af náttúru íslands".
Sýningin ber heitið Helga jörð og
myndirnar kallar listamaðurinn
náttúrubrot.
„Grundvallarhugmyndin er að
draga fram það sem að mínu mati er
áhrifamest í íslenskri náttúru," út-
skýrir Elli. „Verkin eru óður til jarð-
ar frá minni hendi.“
Hughrif af hálendinu
Myndirnar á sýningunni hafa
ámóta yfirbragð en eru mismunandi
stórar. Elli málar þær með akríllit-
um á pappa sem festur er á dökka
viðarumgjörð.
Hann kveður myndirnar sínar
vera hughrif. „Eg er mikið upp á há-
lendi og eftir slíkar ferðir fer ég inn á
vinnustofu og kem þessum hughrif-
um í mynd. Það sem mér finnst
magnaðast í náttúrunni stendur eftir
í verkunum."
I bikurunum sjö sem standa á
langborði í miðjum sýningarsalnum
er mosi, sandur, lindarvatn og önnur
„náttúrubrot" sem höfundur hefur
safnað á ferðum sínum um landið.
„Með því að sýna hreina og ósnortna
náttúru í bikurum vildi ég gefa gaum
að spumingunni um hvort ágangur
mannsins á jörðina sé of mikill.“
Elli kveðst líta á bikarana sem
verðlaunabikara. „Ég vil verðlauna
jörðina fyrir gjöfult líf hennar og
sýna henni auðmýkt mína.“ Hann
bætir við að öðrum þræði séu bikar-
arnir áminning til þeirra sem ekki
sýna umhverfismálum nægilega at-
hygli. „Ég hef reyndar ekki hugsað
mér að setja þetta fram sem pólitískt
baráttumál en er samt sáttur við ef
fólk upplifir það þannig þegar það
horfir á verkin mín.“
Engin áreiti í myndunum
Ljóst er af verkunum að höfundi
er mjög hugleikin þörf fólks til að
útiloka sig frá firringu samfélagsins.
I þeim anda hélt hann einnig sýningu
í Deiglunni á AkurejTÍ í fyrra, sem
hét Rýrni fyrir hugsanir. Hug-
myndafræðin fólst í að allir þyrftu
rými fyrir hugsanir sínar og að loka
um leið á utanaðkomandi áreiti sem
að mati Ella eru alltof mikil í nútíma
þjóðfélagi. „Eins er með myndirnar
mínar,“ útkýrir hann. „Þær eru
kyrrar og friðsælar. í þeim er ekkert
áreiti og þannig vil ég hafa það. Ég
vil helst að þær veki viðtakendur til
lýrískra hugsana um jörðina og lífið,
en það er vissulega undir þeim komið
hvort þeir séu móttækilegir fyrir
þessu eða ekki.“
Elli hefur lokið listnámi við Har-
aldsboskolan í Falun í Svíþjóð og
hefur einnig sótt námskeið við
Myndlistarskólann á Akureyri og hjá
Rafael Lopes, spænskum málara.
Hann hefur haldið nokkrar sýn-
ingar á Akureyri og nú tvær í
Reykjavík.
Sýningin Helgajörð stendur til 18.
júní næstkomandi.
y<M-2000
Föstudagur 16. júní
SALURINN, KÓPAVOGI. KL. 20.30.
Strengjakvartettstónleikar.
Meðal flytjenda eru Sigrún
Eðvaldsdóttir. Tónleikarnir erujafn-
framt hluti af Tónskáldahátíðinni og
Listahátíð.
www.listir.is.
LAXÁ1AÐALDAL.
List í orkustöðvum
Félag íslenskra myndlistarmanna og
Landsvirkjun standa fyrirmynd-
listarsýningum í Laxárvirkjun ÍAðal-
dal. Sýningin stendur til
15. september. Um 30 mynd-
listarmenn vinna verk sérstaklega
inn í hin gríðarstóru rými - en nátt-
úrulegt umhverfi stöðvanna ereinnig
notað.
www.umm.is. (leitarorð FÍM). www.lv.is.
REYKJAVÍKURHÖFN
Fólk og bátar í norðri -
m/s Northwest.
Fólk og bátar í Norðri er fljótandi far-
andsýning um borð í flutningaskipinu
M/S Nordwest. Daglegir viðburðir
verða í tilefni heimsóknarinnar, m.a.
uppákoma hjá Hópi fólks - Listverk-
smiðju. Sýningin stendur til 27. júní.
MOSFELLSBÆ. - Varmárþing
Menningardagskrá Mosfellinga, sem
einnig er hluti af samstarfsverkefni
Menningarborgarinnar og sveitafé-
Sigrún Eðvaldsdóttlr er meðal
flytjenda íSalnum.
laga stendur tll 17. júní. Meðal við-
burða er söngvahátíð kl. 20:00 þar
sem sjö kórarkoma fram ásamt
Skólahljómsveit Mosfellsbæjar.
EIÐAR. KL. 20. - Rakarinn í Sevilla
Bjartar nætur standa fyrir tónlistar-
flutningi á Austurlandi. Dagskráin er
hluti af samstarfsverkefni Menning-
arborgarinnar og sveitafélaga.
www.reykiavik2000.is. wap.olis.is.
GRINDAVÍK - Menningardagskrá.
Meðal viðburða eru tónskáldaþing
í lllahrauni.
Mike
Campagna á
Jomfrúnni
KVARTETT tenór-saxófónleikarans
Mike Campagna leikur djass á veit-
ingastaðnum Jómfrúnni við Lækjar-
götu á morgun, laugardag, kl. 16.
Mike Campagna er Bandaríkja-
maður af ítölskum uppruna. Hann er
búsettur í Miami í Flórída þar sem
hann starfar sem hljóðfæraleikari og
stundar nám við University of Mi-
ami. Með Mike Campagna leika Ein-
ar Scheving á trommur, Ámi Heiðar
Karlsson á píanó og Valdimar Kol-
beinn Sigurjónsson á kontrabassa.
Tónleikamir fara fram utandyra á
Jómfrúrtorginu ef veður leyfir, en
annars inni á Jómfrúnni. Aðgangur
er ókeypis.
---------------
Ysuroð o g
myndvefnaður
í LISTASETRINU Kirkjuhvoli,
Akranesi, verður opnuð sýning Sal-
ome Guðmundsdóttur og Steinunnar
Guðmundsdóttur á málverkum og
myndvefnaði laugardaginn 17. júní
kl. 16. Salome sýnir myndvefnað og
Steinunn myndir málaðar með akríl
á ýsuroð. Er sýningin tengd Sjávar-
list, sem er samstarfsverkefni Akra-
ness við Reykjavík, menningarborg
Evrópu árið 2000.
Sýningunni lýkur 2. júlí.
„Samskipti við
fólk veita mér
innblástur“
Sýning á verkum norska
listmálarans Olavs
Christophers Jenssens
verður opnuð í menn-
ingarmiðstöðinni
Skaftfelli á Seyðisfirði
á morgun, Tone
Myklebost hitti mann-
inn að máli á vinnustofu
hans í Berlín.
STÓRT herbergi og tímalaust and-
rúm. Boðaföll af litum og ljósi.
Listmálarinn Olav Christopher
Jenssen hlýtur að líta á sjálfan sig
sem lukkunnar pamfíl en nú í maí
sl. opnaði hann sýningu, sem hann
kallar „Palindrome", á Listahátíð-
inni í Björgvin.
Lífskraftur og frásagnargleði
einkenna málverkin hans Jenssens;
litirnir, orð og bókstafir spretta
upp af striganum. Við erum stödd í
vinnustofu hans í Berlín og lista-
maðurinn er önnum kafinn.
Margra mánaða vinnu er að ljúka
og allt að verða tilbúið til flutnings
til Björgvinjar. Asamt Espen Ryv-
arden í Galleríi Riis leggur hann
hvert málverkið á fætur öðru upp á
borð og spennir af þeim rammann.
Því næst grípur hann pensilinn og
með einni fisléttri hreyfingu rekur
hann smiðshöggið á verk hinum
megin í salnum. Sekúndu síðar
býður hann upp á vín, setur nýjan
disk á fóninn eða grípur til símans.
Hann er alls staðar og hvergi,
skýtur inn athugasemdum og smit-
ar alla með hlátri sínum.
Engin uppskrúfuð
hátíðlegheit
Vinnustofan hans Jenssens er
vinaleg og lifandi enda hverfist hún
um hann sjálfan og kraftinn, sem
frá honum streymir. Þar er engum
uppskrúfuðum hátíðlegheitum fyr-
ir að fara. Sonur hans leikur sér á
gólfinu og við borð úti í horni situr
hópur manna frá Björgvin.
„Ég hef alltaf tíma til að spjalla
við gesti og gangandi og óttast
ekki, að tíminn hlaupi frá mér.
Vinnustofan mín er fyrir fólk og ég
tek því tveim höndum. Hún er ekki
mitt einkaafdrep og ekki almenn-
ingur heldur, kannski einhvers
staðar þar á milli. Samskiptin við
annað fólk veita mér ánægju og
innblástur og ég vona, að verkin
mín launi því í einhverju."
Olav Christopher Jenssen kom
til Berlínar 1982 og hefur alla tíð
síðan búið í hverfinu Kreutzberg
ásamt Angelu, þýskri konu sinni, í
og fjórum börnum. 1992 tók hann (
þátt í Documenta í Kassel og frá
1996 hefur hann verið prófessor við
Listaháskólann í Hamborg. Fyrir
þremur árum var hann með mikla
yfb-litssýningu í Astrup Fearnley-
safninu.
Vinnustofan hans er í verk-
smiðjubyggingu í Oranienstrasse.
„Þegar ég er að vinna átta ég |
mig ekki á því hvort mér tekst vel í
upp eða illa. Ég vinn bara að verk- 1
inu þar til ég er búinn að missa I
áhugann. Það kemur í veg fyrir að
ég ofvinni það og ég geri lítið af því
að reyna að bæta um betur í ein-
stökum verkum. Ég er með margar
myndir í takinu á sama tíma. Sem
dæmi má nefna myndirnar, sem ég
sendi til Björgvinjar. Þær voru hér
uppi um allan salinn og ég lauk
næstum við þær samtímis.
Tíminn
líður fljótt
Hér líður tíminn fljótt. Stundum
er ég hér kannski í sex klukku-
stundir þótt ég máli ekki nema í tíu
mínútur. Stundum skil ég ekki
hvernig ég hef komið þessu í verk
en það liggur heilmikið eftir mig.
Ég er ekkert að hreykja mér,
þannig er það bara,“ segir Jenssen
og hlær.
„Eitt innblásið augnablik getur
verið drýgra en löng yfirlega og ég |
píni mig aldrei til verka. Málverkið
batnar ekki við það,“ bætir hann
við og hann er ekki alveg sammála
því, að það sé nauðsynlegt að þjást
í þágu listarinnar.
„Ég hef alltaf gert það, sem mér
líkar best, og er nógu hégómlegur
til að vera nokkuð sáttur við það.
Ætli það sé ekki líka þannig, að
flestir viti hvað þeir hafa til brunns
að bera. Ég hafði snemma áhuga á
teikningu en stundaði líka íþróttir i
og möguleikarnir voru margir. Ég |
vissi þó ekkert hvað ég ætlaði mér
fyrr en það rann upp fyrir mér, að
það að vinna að listsköpun varðaði
framtíðina og eitthvað meira en
mig sjálfan."
Jenssen segir, að í sínu lífi snúist
allt um listina. „Ég hef forðast
eignasöfnun til að geta verið sjálf-
stæður enda finnst mér mikið um
að fólk reyri sig fast í fjármálalega
fjötra. Vissulega eru mínar efna-
legu aðstæður aðrar nú en áður en
þetta hef ég samt alltaf í huga.“
Jenssen kallar sýninguna í
Björgvin því táknræna heiti Pal-
indrome en svo kallast orð, sem
hefur sömu merkingu hvort sem
það er lesið afturábak eða áfram.
Kveðst hann vera mjög ánægður
með sýningarsalina í Björgvin og
segir að þeir magni upp myndirn-
ar, engu sé líkara en þær stígi út I
úr rammanum.
Ljósmynd/Tone Myklebost
Norski listmálarinn Olav Christopher Jenssen á vinnustofu sinni í Berlín.