Morgunblaðið - 11.11.2000, Page 6

6 LAUGARDAGUR 11. NÓVEMBER 2000
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Kostnaður við rekstur Ibiíðalánasjóðs í ár
Tókst ekki að
lækka kostnað
REKSTRARKOSTNAÐUR íbúða-
lánasjóðs verður hæni í ár en gert er
ráð fyrir í fjárlögum og munu mark-
mið um lækkun rekstrarkostnaðar
sjóðsins um 12,8% milli ára því ekki
nást, samkvæmt upplýsingum Guð-
mundur Bjarnasonar, framkvæmda-
stjóra íbúðalánasjóðs.
I fjái-lögum er gert ráð fyrir að
rekstrarútgjöldin verði 592 milljónir
kr. í ár og lækki úr 679 milljónum kr.
árið 1999 reiknað á verðlagi ársins
2000.
Guðmundur sagði að rekstrarkostn-
aður sjóðsins yrði hærri í ár en ráð sé
fyrir gert í íjárlögum, en vildi í samtali
við Morgunblaðið ekki upplýsa um
hvað stefndi í að útgjöldin yrðu mikil
umfram íjárlög í ár. Það megi reikna
með að um einhverja raunhækkim
verði að ræða umfram ijárlög.
I fjárlagafrumvarpi vegna ársins
2001 er gert ráð fyrir að rekstrargjöld
íbúðalánasjóðs hækki um 44 milljónir
kr. frá fjárlögum í ár úr 592 milljónum
kr. og verði 636 milljónir kr. á næsta
ári.
Aukin útgjöld í stað sparnaðar
I samanburði sem Ríkisendurskoð-
un hefur gert á rekstrarkostnaði
íbúðalánasjóðs og Húsnæðisstofnun-
ar, að beiðni forsætisnefndar Alþing-
is, kemur fram að hann er 17,6%
hærri árið 1999 en rekstrarkostnaður
Húsnæðisstofnunar var að meðaltali
árin 1994-97. íbúðalánasjóður hóf
starfsemi í ársbyrjun 1999 og á blaða-
mannafundi Páls Péturssonar, félags-
málaráðherra, og Gunnars S. Bjöms-
sonar, formanns stjómar sjóðsins,
kom fram að ekki væri ólíklegt að
spamaður vegna þessara breytinga á
rekstrarfyrirkomulagi gæti numið 80-
100 milljónum kr. árlega þegar breyt-
ingarnar væm að fullu komnar til
framkvæmda og kostnaður samfara
þeim að baki.
Aðspurður um skýringar á þessum
aukna rekstrarkostnaði Ibúðalána-
sjóðs í stað áætlaðs rekstrarspamað-
ar sagði Páll Pétursson, félagsmála-
ráðherra, að umsvif sjóðsins hefðu
verið miklu meiri en nokkra sinni áð-
ur. Þá hefði tölvukostnaður sjóðsins
vaxið vemlega í samanburði við tölm’
frá Húsnæðisstofnun, en tölvubúnað-
ur sá sem íbúðalánasjóður hefði yfír-
tekið hefði verið ófullnægjandi bæði
hvað varðaði véla- og hugbúnað.
Einnig hefði aðkeypt sérfræðiþjón-
usta vaxið töluvert sem rekja mætti til
endurnýjunar á tölvubúnaði og sérf-
ræðiþjónustu vegna útboðs á
innheimtuþjónustu sjóðsins á
evrópska efnahagssvæðinu. Að auki
mætti nefna nýtt gæðastjómunai’-
kerfi, undirbúning vegna kaupa á
nýju húsnæði og prentunarkostnað.
Páll sagði einnig að Ibúðalánasjóð-
ur hefði leitað til KPMG ráðgjafarfyr-
irtækisins og það fyrirtæki hefði tekið
stofnunina út og gert tillögur um
breytingar og væri verið að vinna að
því að hrinda þeim í framkvæmd.
Aðspurður hvort nauðsynlegt væri
að endurskoða starfsemi stofnunai'
sem aðeins væri tveggja ára gömul
sagði Páll að þessi kostnaður væri
hæiri en þeir vildu hafa hann og því
væri auðvitað sjálfsagt að reyna að
lagfæra það strax sem betur mætti
fara. Hann bætti við að ef Húsnæðis-
stofnun hefði haldið áfram í gamla far-
inu mætti reikna með að það hefði
einnig orðið veralegur viðbótarkostn-
aður samfara rekstri 1999.
Hann benti á að lánsupphæðin 1998
hefði verið 21 milljarður í húsbréfum,
en 31,5 milljarðar króna árið 1999. Þá
hefði fjöldi lánsumsókna farið úr 8.400
árið 1998 í 9.800 árið 1999 og að auki
kæmu til 1.200 viðbótarlán. „Það
skýrii’ náttúrlega að einhverju leyti
þennan aukna kostnað þessi stór-
auknu umsvif," sagði Páll.
Verðlauna
FLUGLEIÐIR hlutu tvenn verð-
laun á hátíð samtaka skoskra ferða-
skrifstofa í vikunni en verðlaun þessi
þykja hin eftirsóttustu í skoskri
ferðaþjónustu.
Annars vegar var Flugleiðum
veitt viðurkenning fyrir besta þjón-
ustu flugfélags við farþega í flugstöð.
Útnefningin byggðist á einkunnum
sem 50.000 farþegar sem farið hafa
um flugvellina í Glasgow, Edinborg
og Aberdeen gefa þjónustu flugfé-
laga í flugstöðvum.
Að því er fram kemur í frétt frá
Flugleiðum greindi Paul Barlow,
forstjóri flugstöðvarinnar, frá því er
hann veitti Stefáni Eyjólfssyni,
Flugleiðir
svæðisstjóra á Bretlandseyjum, og
Irene Buntin, stöðvarstjóra í
Glasgow, verðlaunin að Flugleiðir
hafí allt síðasta ár fengið hæstu
einkunn allra flugfélaga i þessum
flokki og væri meðaleinkunn sú sem
farþegar gæfu afgreiðslu félagsins
4,65 en hæsta mögulega einkunn er
5.
Einnnig var David Sanderson,
sölustjóri Flugleiða í Skotlandi, val-
inn besti fulltrúi flugfélags í Skot-
landi og er það þriðja árið í röð sem
hann hlýtur þessi verðlaun, sem eru
nokkurs konar Óskarsverðlaun
skoskrar ferðaþjónustu, að því er
fram kemur í frétt frá Flugleiðum.
Góð veiði í upphafí vertíðar innfjarðarrækju á Arnarfírði
MALOG MENNING
LAUGAVEGI 18 • SÍÐUMÚLA 7
Ævar Guðmundsson, verksmiðjustjóri í Rækjuveri. Mikið er að gera við vinnslu og pökkun hjá Rækjuver.
„Það
fyrir
Rækjubátarnir á
Bíldudal fá góðan afla
í upphafi innfjarðar-
rækjuvertíðar á Arn-
arfirði, eins og kom
fram í yfírreið Helga
Bjarnasonar. Ekki
eru allir bátarnir
byrjaðir veiðar enda
á Rækjuver fullt
í fangi með að anna
því sem þegar berst
að landi.
HAFRANNSÓKNASTOFNUNgaf
út um 500 tonna upphafskvóta
fyrir rækju í Arnarfirði. Kvótinn
skiptist í tólf jafna hluta, liðlega
fjörutíu tonn, sem níu bátar veiða
þar sem þrír þeirra eiga tvo
kvóta.
Sex bátar eru byrjaðir á rækj-
unni, hinir bætast síðar í hópinn.
Óvenju góð byrjun
Kvótinn verður fljótur að klárast
ef veiðin heldur áfram að vera jafn
góð og í upphafi vertíðar. „Kvótinn
verður ábyggilega aukinn mikið ef
þetta heldur svona áfram,“ sagði
Guðmundur Þ. Ásgeirsson, skip-
stjóri og útgerðarmðaur Brynjars
BA 128. Hann var þá að koma úr
róðri og báturinn lá við bryggjuna
á Bildudal á meðan Guðmundur
lauk við að hrcinsa aflann og selja
í kassa fyrir löndun. Guðmundur
áætlaði að hann væri með um það
bil 65 kassa eða rúmlega tvö og
hálft tonn eftir daginn. Sagðist
hann hafa landað tólf tonnum á
viku. „Það er alveg nóg fyrir einn
mann,“ sagði Guðmudur en hann
rær einn en á flestum hinna bát-
anna eru tveir menn.
Rækjubátarnir fara út að
morgni, hífa trollið yfirleitt tvisv-
ar yfir daginn og koma inn fyrir
kvöldmat, eru bara að á meðan
bjart er, eins og Guðmundur orð-
ar það, og taka sér frí á laugar-
er alveg nóg
einn mann“
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Guðmundur Þ. Ásgeirsson, skipstjóri á Brynjari, hreinsar rækjuaflanu
og mokar í kassa fyrir löndun á Bfldudal.
dögum og sunnudögum. Byrjunin
á innfjarðarrækjuveiðinni í Arn-
arfirði er betri en oft áður. „Við
erum svo heppnir að rækjan
gengur ekki út úr fírðinum eftir
að hún er einu sinni komin þangað
inn. Það er þröskuldur í firðinum
sem hindrar það,“ segir Guð-
mundur skipstjóri. Hann segir að
fiskur sé fyrir utan rækjuna og
haldi henni innar og því sé lítið af
seiðum í rækjuaflanum. „Fiski-
fræðingarnir hafa búið sér til þá
kenningu að rækjan berist hingað
með straumum af Breiðafirði. En
það fer stundum þannig að þegar
maður er búinn að koma sér upp
kenningu að þá kollvarpast hún.“
Verksmiðjan rétt
hefur undan
„Það vill til að þeir eru ekki allir
á sjó í einu og aflinn kemur því
ekki af fullum þunga,“ sagði Ævar
Guðmundsson, verksmiðjustjóri
hjá Rækjuveri ehf. á Bfldudal. Bát-
arnir landa aflanum þar og Ævar
segir að venjulega berist mest að á
þessum tíma, í upphafi vertíðar, en
þegar lengra komi fram á veturinn
detti úr dagar og teygist á vertfð-
inni. Það sé eins gott því ef allir
væru að í einu og aflinn jafn góður
og nú þá hefði verksmiðjan ekki
undan og nauðsynlegt gæti reynst
að takmarka veiðarnar.
Rækjuver á hlut í þremur eist-
neskum rækjutogurum og byggir
vinnsluna mest á afla þeirra. Tog-
ararnir eru meginhluta ársins á
veiðum á Flæmska hattinum.
Raunar eru þeir búnir með þá
daga sem þeir hafa til ráðstöfunar
þar á þessu ári. Einn togarinn
heldur þó áfram veiðum á
Flæmska og nýtir við það banda-
ríska sóknardaga en hinir tveir
verða á Barentshafi fram til ára-
móta en þeir hafa leyfi til veiða
þar vegna samninga við Evrópu-
sambandið. Veiðin hefur verið
fremur dræm í Barentshafi, að
sögn Ævars, en er þö heldur að
glæðast. „En þetta flakk um
heimshöfin heldur í okkur lífinu,“
segir verksmiðjustjórinn.
Um tuttugu starfsmenn eru hjá
Rækjuveri og um þessar mundir er
yfirleitt unnið í tíu tíma á dag. Með
þvf móti er unnt að vinna úr um
það bil 12 tonnum af hráefni yfir
daginn. Starfsfólki hefur fækkað
verulega á undanförnum árum
vegna nýrrar tækni sem smám
saman hefur verið tckin í notkun í
verksmiðjunni.
Rækjuver ehf. er í eigu Óttars
Yngvasonar, Harðar Einarssonar
og fleiri Ijárfesta en þeir eiga einn-
ig stóran hlut í rækjuverksmið-
junni Dögun á Sauðárkróki. Fyrir-
tækið er þrjátfu ára og er nú eitt
elsta ef ekki elsta starfandi fyrir-
tækið í rækjuvinnslu hér á landi.