Morgunblaðið - 11.11.2000, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 11. NÓVEMBER 2000 13
FRÉTTIR
Franskra físki-
manna minnst
Forstjóri ESSO um áform LÍÚ um kaup á olíu utan hafna
Athugun leiddi í ljós
aukinn kostnað
SENDIHERRA Frakka á íslandi,
Louis Bardollet, lagði blómsveig að
minnisvarðanum um franska sjó-
menn í kirkjugarðinum við Suður-
götu 2. nóvember sl. Einnig voru við-
staddir athöfnina Þórsteinn
Ragnarsson, forstjóri Kii’kjugarða
Reykjavíkm-, Bjöm Sveinsson skrif-
stofustjón kirkjugarða Reykjavíkur,
Guðjón Annann Eyjólfsson, skóla-
meistari Stýrimannaskólans, Denis
Bouclon, framkvæmdastjóri Alliance
Francaise, Jacques Roland, prestur
kaþólskra á Islandi, Steinþór Péturs-
son, sveitarstjóri Búðahrepps auk
starfsfólks sendiráðsins og fulltrúar
Frakka á íslandi.
Minnismerkið í kh'kjugarðinum við
Suðurgötu var reist 1952 af íslend-
ingum til minningar um hin miklu
samskipti við frönsku fiskimennina
sem komu hér í áratugi á skútum til
þorskveiða og margir sneru ekki aft-
ur. Eitt homið á kirkjugarðinum í
Reykjavík var þakið leiðum franskra
fiskimanna. Þegar trékrossamir fóru
að týna tölunni var þeim safnað sam-
an og minnismerki reist.
Fmmkvæðið átti fyrsti forseti ís-
lands, Sveinn Bjömsson. Lét hann í
ljós ósk þar að lútandi við ríkisstjóm-
ina 1951. Og stjómin tók vel í eina af
síðustu óskum þessa fyrsta forseta
okkai-. Minnismerkið er há granítsúla
með áletmðum upphafsorðum hinnar
frægu skáldsögu Piemes Lotis,
Morgunblaðið/Ásdís
Louis Bardollet sendiherra
Frakklands á íslands við minnis-
varðann um franska sjómenn í
kirkjugarðinum við Suðurgötu.
Pecheur d’Islande, á íslensku öðram
megin og á frönsku hinum megin,
einnig hugmynd Sveins Bjömssonar
forseta. I steininn er ennfremur
klöppuð áletran um að þetta minnis-
merld sé reist af Islendingum sem
vináttu- og virðingarvottur við
Frakka.
GEIR Magnússon, forstjóri Olíufé-
lagsins - Essó, segir athugun olíufé-
laganna í sumar hafa leitt í ljós að
kostnaðarsamara yrði að þjónusta
fiskiskipin utan hafna en í landi.
Veður séu jafnframt oft válynd á
miðunum við Island, sem geri þenn-
an kost varhugaverðan og auki mjög
hættuna á mengun á landgranni ís-
lands.
Greint var frá því í gær að Lands-
samband íslenskra útvegsmanna
hefði undanfarna mánuði kannað
hagkvæmni þess að kauþa olíu utan
hafna og vonast menn til þess að
með þeim hætti geti lítrinn af olíu
orðið um fjórum krónum ódýrari en
listaverðið hjá olíufélögunum.
Útvegsmenn hyggja á viðskipti
við erlend olíusöluskip en þeir komu
að máli við innlend olíufélög í sumar
sem leið vegna þessa máls. Sameig-
inlega reka Skeljungur, Olís og
Esso slík skip í ígripum í nafni Út-
hafsolíu ehf. og Geir segir að því hafi
verið eðlilegt að útvegsmenn ræddu
málið fyrst við þau, enda þekktu þau
íslenskar aðstæður betur en aðrir.
„Okkar niðurstaða var hins vegar
sú að það væri ívið dýrara að þjón-
usta fiskiskipin úti á sjó,“ sagði
Geir. Hann sagði menn hafa verið að
miða við meðaldælingu á um 170
rúmmetram af olíu og slík dæling
tæki um fimm klukkustundir og
kostaði því sitt, auk þess sem dælt
yrði á stími. Hitt tæki einnig mikinn
tíma - og hefði þar af leiðandi í för
með sér kostnað - að sigla fiskiskip-
um í olíudælingu og síðan aftur út á
miðin.
Ennfremur væra veður hér þann-
ig að ekki sé hægt að dæla olíu á
milli skipa nema í mesta lagi í fjög-
urra metra ölduhæð. Oft sé síðan
einfaldlega ekki hægt að dæla vegna
veðurs.
Finni einhver ódýrari leið
munu olíufélögin nýta sér það
Geir nefnir að nú ræði menn um
að dregið verði úr siglingum olíu-
skipa um verðmæt fiskimið. Það
skjóti því skökku við ef stefnt sé að
því að fara að dæla olíu í meirihluta
íslenska ílotans úti á hafi og við alls
konar aðstæður.
Hann bendir einnig á að ef aukn-
ing yrði á olíudælingu úti á sjó
myndi á móti draga úr landaf-
greiðslu. Við það myndi fastakostn-
aður í dreifikerfi olíufélaganna
dreifast á færri lítra en áður sem
valda myndi hækkun á afgreiðslu ol-
íunnar í landi.
Segir hann að við athugun á
kostnaði vegna þessarar hugmynd-
ar LIÚ hafi menn síðan einnig gefið
sér að ef það hefði verið ódýrari
lausn að dæla olíunni úti á sjó í stað
þess að byggja upp þjónustustöðvar
í hverju einasta sjávarplássi á land-
inu þá hefði sú leið öragglega verið
farin.
Myndum nýta okkur
þessa leið sjálfír
„Þetta er því margslungið mál og
það er engan veginn fullrannsakað,"
segir Geir. „Ef einhverjir hins vegar
finna ódýi’ari leið til að dæla olíu á
íslenska flotann en olíufélögin hafa
verið að gera í gegnum áratugina þá
munum við að sjálfsögðu nýta okkur
það sjálfir í samkeppni við aðra.“
Geir kvaðst aðspurður nokkuð
viss um að þessa hugmynd hefði áð-
ur borið á góma. „Ég er alveg klár á
því að þessi hugmynd hefur verið
rædd áður meðal LÍÚ-manna. Og
hún hefur öragglega verið rædd í
einstökum olíufélögum án þess að
ég viti beinlínis af því,“ sagði hann.
Stórmeistararnir Helgi Ólafsson og Hannes Hlífar
Stefánsson að tafli á Olympiuskákmótiuu í Istanbul
í Tyrklandi.
Morgunblaðið/Áskell Örn
Ein af úrslitaviðureignumÓIympíuskákinótsins var
viðureign þýsku og úkraínsku sveitanna. Á fyrsta
borði áttust við Jusupov (til hægri) og Ivantsjúk.
Erfitt að sætta sig
• >C •• i •• / •• X
við fjogur top i roð
SKAK
Istanbúl, Tj'rklandi
Ólympíuskákmótið
ÞEGAR þetta er skrifað stendur
13. og næstsíðasta umferðin yfir á
ólympíuskákmótinu í Istanbúl. Það
hefur gengið á ýmsu hjá íslensku
sveitunum. Karlasveitin byrjaði vel
og náði góðum úrslitum gegn sterk-
um sveitum, m.a. sætum sigri á
Svíum, 3-1. Sveitin hefur nú tapað
fjóram viðureignum í röð og þó að
andstæðingarnir hafi verið sterkir,
mun stigahæm en okkar menn, er
erfitt að sætta sig við úrslitin. í
tveim síðustu umferðunum hefur
sveitin mátt þola 1-3 töp, fyrst fyrir
Frökkum og síðan gegn Slóvenum.
Nú er ekki annað að gera en að
reyna að bæta stöðuna í þeim 8
skákum, sem eftir era. Sveitin hef-
ur 2414 v. af 48 og teflir í dag í fjórða
skiptið á mótinu við sveit, sem hefur
hærra rásnúmer en okkar menn, lið
Bangladesh. Þeii' hafa þó þrjá al-
þjóðlega meistara í liðinu og keppn-
in verður vafalaust hörð.
Kvennasveitin byrjaði illa, en
bætti sig mjög í seinni hluta móts-
ins. Sveitin hefur 16 v. af 35 og teflir
í 13. umferð við lið frá Indónesíu.
Staðan í opna ílokknum er þessi:
1. Rússland, 34 v. af 48; 2. Þýska-
land, 32 v.; 3.-4. Úkraína og
Ungverjaland, 3014 v. hvor; 5.-8.
England, Bosnía, ísrael og Búlgar-
ía, 2914 v. hver. Viðureign Rússa og
Englendinga á efsta borði í 13. um-
ferð er lokið með fjóram stuttum
jafntefium. Annað á efstu borðum
er enn í gangi:
Þýskaland-Bosnía; Ísrael-Úkra-
ína; Holland-Ungverjaland; Georg-
ía-Búlgaría; Kína-Armenía.
I kvennaflokki er staðan þessi við
upphaf 13. umferðar:
1. Kína, 28 v. af 36; 2. Georgía,
2514 v.; 3. Rússland, 24 v.
Við skulum nú sjá tvær skemmti-
legar skákir frá hendi íslensku
sveitanna.
10. umferð. 3. borð:
Hvítt: Jón Viktor Gunnarsson
Svart: Jean-Marc Degraeve
(Frakklandi)
Nimzovitsjvörn
1. e4 b6 2. d4 Bb7 3. Rc3 e6 4. Rf3
Bb4 5. Bd3 Rf6 6. De2 d5 7. e5 Re4
8.0-0 -
Jón Viktor ákveður að fórna peði,
sem mun vera þekkt leið í stöðunni.
Hin leiðin er 8. Bd2 Bxc3 9. bxc3 c5
10. Bb5 Bc6 11. dxc5 bxc5 12. 0-0 a6
13. Bd3 Dc7 14. c4 Rxd2 15. Rxd2
o.s.írv.
8. - Bxc3 9. bxc3 Rxc3 10. De3
Rc6 11. Rg5 Dd7 12. f3-
Tekur útgönguleiðina á e4 af
svarta riddaranum á c3.
12. - h6 13. Rh3 Re7 14. Rf4 h5
15. Ba3 Da4! 16. Bxe7
Ef hvítur leikur 16. Bb2, svarar
svartur með 16. - Rb5 , ásamt 17. -
c5 og 18. - Rc7 o.s.frv.
16.... Kxe7 17. g4!-
Hvítur verður að sækja strax að
Stöðuinynd 2.
svarta kóngnum til ná spili fyrir
peðið, sem hann fórnaði.
17.... hxg4 18. fxg4 Haf8 19. Rh5
Kd7 20. Hf4 g6 21. Hafl!?-
Eftir 21. Rg3 Ke8 22. Hafl Db4
23. Df2 De7 er erfitt að sjá, hvernig
hvítur á að halda sókninni áfram.
Sjá stöðumynd 1.
21. - gxh5 22. Hxf7+ Hxf7 23.
Hxf7+ Kc8 24. g5 Bc6 25. g6 Be8
26. g7 Hg8 27. He7 Db4?!
Betra virðist að leika 27. - Kd8.
Þá virðist hvítur ekki eiga betri leið
Stöðumynd 3.
en 28. Bh7 Db4 29. Hxe8+ Hxe8,
ásamt g7-g8D síðar, og svartur á
peði meira.
28. Dg5 Kb7?!
Eki verður annað séð, en að
svartur hefði geta leikið 28. -
Dxd4+ 29. Kg2 Bb5, t.d. 30. Dg6
Bxd3 31. Dxe6+ Kb7 32. cxd3
Dg4+ 33. Dxg4 hxg4 34. Hf7 d4 35.
e6 Rb5 36. e7 Rd6 og svarti riddar-
inn kemst í vörnina.
29. Df6 Re4 30. Dxe6 -
Sjá stöðumynd 2.
30. - Del+ 31. Kg2 Df2+ 32. Khl
Df3+ 33. Kgl De3+
Báðh- keppendur vora í tíma-
hraki og Frakkinn átti minni tíma.
Það gæti vh'st sem svartur geti leik-
ið 33. - Df8, en svo er ekki: 34. Bxe4
dxe4 (34. - Hxg7 + 35. Hxg7 Dxg7+
36. Bg2) 35. Df6! og hvítur vinnur.
Önnur leið er 33. - Dg4+ 34.
Dxg4 hxg4 35. c4 Kc8 36. cxd5 Kd8
37. d6 cxd6 38. Hxa7 Bc6 39. e6 Bd5
40. Bxe4 Bxe4 41. Hd7+ Ke8 42.
Hxd6 og það er svartur, sem þarf að
berjast fyrir jafnteflinu.
Lokin þai'fnast ekki skýringa, því
að svartur á ekki um annað að velja
en að taka þráskákina.
34. Kg2 Dg5+ 35. Kfl Dcl 36.
Kg2 Dd2 37. Kgl De3 38. Kg2 Df2
39. Khl Df3 40. Kgl Bc6 41. Dxg8
Dg4 42. Kfl Dh3 43. Kgl De3 44.
Kg2 Dg5 45. Kfl Df4, jafntefli.
11. umferð, 2. borð:
Hvítt: E. Mikhailik (Nýja-Sjá-
landi)
Svart: Harpa Ingólfsdóttir
Frönsk vörn
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Rd2 c5 4. Rgf3
cxd4 5. exd5 Dxd5 6. Bc4 Dd6 7.
Rb3 Rc6 8. 0-0 Rf6 9. Rbxd4 Rxd4
10. Rxd4 a6 11. c3 Dc7 12. Bd3 Bd6
13. Rf3 -
Betra er að leika hér 13. h3
o.s.frv.
13. - 0-0 14. h3 b5 15. Bg5 Rd5
16. Dc2?! -
Drottningin stendur ekki vel á c2,
betra væri að leika henni til e2, t.d.
16. a4 h6 17. Bd2 Bd7 18. De2 Db7
19. axb5 axb5 20. Rd4 o.s.frv.
16. - h6 17. Bd2 Bb7 18. Be4?!
Hac8 19. Dcl? -
Sjá stöðumynd 3.
Hvítur hefur teflt byrjunina
ómarkvisst og leikur nú illa af sér.
Líklega hefði verið skást að flytja
drottninguna yfir á e2, þótt það
kosti tvo leiki: 19. Dd3 Hfd8 20. De2
O.S.fl’V.
19. - Rxc3! 20. Bxc3 -
Ekki er annað gera, vegna hótun-
arinnar 20. - Re2+, ásamt 21. -
Rxcl o.s.frv.
20. - Bxe4 21. De3 Bd5 22. Dd4
f6 23. Ddl Hfd8 24. Hcl Bc4 25.
Bd2 Db6 26. Be3 -
Eða 26. Hel Bc5 27. He4 Bxf2+
28. Khl f5 29. He5 Bd4 og svartur
vinnur.
26. - Db8 27. Rd4 Bxfl 28.
Rxe6?? Bh2+
og hvítur gafst upp þvi að drottn-
ingin fellur.
Bragi Kristjánsson