Morgunblaðið - 11.11.2000, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 11. NÓVEMBER 2000 31
ERLENT
Hvernig „ísskápur-
inn“ sigraði „villi-
dýrið frá Bakú“
AP
Gai rí Kasparov, t.v., og Vladimír Kramnik takast í hendur á blaða-
mannafundi í Lundúnum hinn 5. nóvember sl.
Afleitt gengi skák-
kempunnar Garrís
Kasparovs í nýaf-
stöðnu einvígi við
hinn 25 ára gamla
Vladimír Kramnik
hefur valdið skák-
áhugafólki um allan
heim vangaveltum.
Hvað gerðist? Hver
er þessi Kramnik?
KLUKKAN 18.52 að kvöldi
fimmtudagsins 2. nóvember 2000
leysir snöggt handtak áhorfend-
ur í sal Riverside Studios í Lund-
únum úr stjarfa. Garrí Kasparov
sveiflar hendinni fram, líkt og
aðrir taka fram seðlaveskið þeg-
ar þeir ætla að borga eitthvað í
búð, og rekur hana yfir skák-
borðið í átt að mótherja sínum,
Vladimír Ki'amnik. Það þykir
undrum sæta, að taflmennirnir
sem eftir eru á skákborðinu falli
ekki um koll. Þetta handtak, sem
ætlað er að tjá hamingjuóskir, er
í raun allsherjaruppgjöf; með því
er óafturkræfur ósigur innsiglað-
ur, heiðarlega og með vissri auð-
mýkt.
Sekúndubroti áður hafði Kasp-
arov, eftir að Kramnik lauk 38.
leik þessarar 15. skákar þeirra,
þrýst á hnapp á hægri borðbrún-
inni og boðið með því jafntefli.
Eftir fímmtán ár á hátindi
metorðanna í skákheiminum var
Kasparov, „villidýrið frá Bakú“,
nú fallinn af stalli. 25 ára gamall
lærisveinn hans svipti hann
heimsmeistaratitlinum.
Kramnik, sem annars er ekki
vanur að sýna neinar tilfínningar
- enda stundum kallaður „ísskáp-
urinn“ - lætur eftir sér að sýna
smáfagnaðarlæti: Hann rekur
sigri hrósandi hnefana á loft und-
ir lófataki hundraða áhorfenda.
„Eg hef sjaldan gert eins mörg
mistök í byrjunum og sumum
öðrum leikjum," viðurkenndi
Kasparov fyrir blaðamönnum eft-
ir einvígið. „Kramnik þekkir tafl-
mennsku mína alveg í gegn. Eg
fann mig einfaldlega ekki (í
þessu einvígi) og stóð í ómark-
vissri tilraunamennsku," sagði
hann. Þá hafði hann einnig orð á
því að Kramnik hefði augsýni-
lega undirbúið sig betur fyi-ir
einvígið.
Raymond Keene, sem sá um
framkvæmd einvígisins fyrir að-
alkostunaraðilann, brezka netfyr-
irtækið Braingames.net, segir
Kramnik hafa með einbeittri
seigju í varnarleiknum fyrst gert
Kasparov - sem í „venjulegum"
skákeinvígjum er vanur því að
vinna að minnsta kosti aðra
hverja skák - órólegan en síðan
slegið hann alveg út af laginu.
A blaðamannafundi sunnudag-
inn 5. nóvember sagði Kasparov,
sem nú er 37 ára, að hann væri
fjarri þvi að hyggjast leggja árar
í bát eftir þennan auðmýkjandi
ósigur í einvíginu. „Þetta var
bara smáóhapp á skákferli mín-
um,“ sagði hann. Sagði hann
skáktæknilega þætti hafa átt hlut
að máli: „Ég er á eftir Vladimír
og jafnöldrum hans í því hvernig
tekið er á vissum vandamálum,
en ég er reiðubúinn að læra hina
nýju tízku - jafnvel þótt sumum
sé hún ekki að skapi.“ Aðferða-
fræði hans byggðist á því að taka
meiri áhættu í leikjum en
Kramnik gerði og hún hefði
reynzt vel fram að þessu. Sagðist
Kasparov vænta þess að fá tæki-
færi frekar fyrr en seinna til að
gera tilraun til að endurheimta
titilinn.
Leitin að fullkomnun
Nýi heimsmeistarinn var
spurður hvort hann teldi þetta
vera hámark ferils síns. Því svar-
aði hann með því einfaldlega að
segja að „svo kynni að vera“. Nú
vildi hann aðeins njóta þessa
tímabils ævi sinnar.
Vladimír Kramnik lærði skák
af föður sínum, sem er högg-
myndasmiður í bænum Tuapse
við Svartahafið. Móðir hans er
tónlistarkennari. Kramník, sem
ávallt ber á sér silfurkross rúss-
nesku rétttrúnaðarkirkjunnar, er
fyrsti sanntrúaði skákheims-
meistarinn í meira en 40 ár.
Sjálfur túlkar hann skákferil sinn
heimspekilega sem „leitina að
fullkomnun". Þegar hann er
spurður um leyndardóminn bak
við velgengni sína svarar hann:
„Ég er gæddur mjög stöðugu
taugakerfi, og maður gæti sagt:
Ég bý yfir mjög stilltum huga.“ I
viðtali við þýzka dagblaðið Die
Welt svarar Kramnik spurning-
unni um hvað hann hafi til að
bera, sem gerði honum það kleift
sem engum öðrum hefur tekizt á
undanförnum 15 árum: að sigra
Kasparov, þannig: „Ekki mis-
skilja mig. Kasparov er frábær
skákmaður, hreinlega stórkost-
legur. Flestir mótherja hans ótt-
ast hann. Og þar liggur hundur-
inn grafinn. Ég sé það í augum
margra þeirra, sem setjast að
tafli við Kasparov. Innst inni eru
þeir reiðubúnir að tefla nokkra
leiki og gefast síðan upp. Með
slíku hugarfari nær maður eng-
um árangri gegn honum. Hann
finnur ótta mótherja sinna mjög
auðveldlega á sér. Hann tvíeflist
við það. Sá sem ætlar sér tefla
með árangursríkum hætti gegn
Kasparov ætti að byrja því að
gleyma óttanum. Það er grunn-
forsendan.“ Þegar hann er
spurður um hvað honum þyki um
þá staðhæfingu Kasparovs, að
Kramnik hafi verið betur undir-
búinn, segir hann: „Ég vil ekki
segja mikið um aðstoðarmannalið
mótherja míns. Ég er viss um, að
þeir gerðu sitt bezta. . . . En það
sýndi sig greinilega að mitt lið
var betra. „Hernaðaráætlun" mín
í einvíginu gekk upp. Ég hafði úr
stórum hópi mjög hæfra manna
að velja, þar sem ég á marga
góða vini í hópi stórmeistara.
Með Joel Lautier, Miguel 111-
escas og Jevgení Barejev auðn-
aðist mér að detta niður á ná-
kvæmlega rétta kostinn. Ég vissi
að þeir voru allir menn sem
myndu leggja hart að sér, þeir
myndu leggja allt í sölurnar fyrir
sigurinn. Jafnvel þótt ég hefði
tapað: Þeir skiluðu alveg ótrú-
legu starfi.“ Og einvígisáætlun
sinni lýsir hann á þessa leið:
„Þegar ég var með svart fylgdi
ég varnaráætlun: að byggja upp
virki og láta hann koma. Gott og
vel, það er lítil hreyfing og mað-
ur þjáist. Margir vilja ekki láta
slíkt ganga yfir sig. En ef maður
vill vinna einvígi verður maður
að vera tilbúinn til að þjást. Um
miðbik einvígisins missti Kaspar-
ov sjálfstraustið. Honum tókst
hreinlega ekki að brjótast í gegn
um vörnina hjá mér. Hann barð-
ist alltaf af krafti, en ég sá í aug-
um hans, að hann hefði gefið
vonina upp á bátinn að vinna
skák. Hann náði sífellt betri
stöðu en niðurstaðan varð jafn-
tefli, jafntefli, jafntefli. Fyrir
mann eins og hann, sem er vanur
að vinna á mótum aðra hverja
skák að meðaltali, er þetta sál-
fræðilega mjög erfið staða. Þetta
var hluti af einvígisáætlun
minni.“
Sameiningareinvígi
við fulltrúa FIDE?
Að lokum svarar Kramnik
vangaveltum um möguleikann á
því að yfirvinna klofning skák-
heimsins. Spurningunni um hvort
hann muni beita sér fyrir viðræð-
um við FIDE og því að efnt verði
til sameiningareinvígis skáksam-
bandanna svarar hann á þá leið
að til slíks sjái hann ekkert til-
efni að svo komnu máli. „Ég er
hvort sem er samningsbundinn
Braingames Network og ef þeir
vilja gera eitthvað með FIDE
væri það stórfínt. Það yrði ör-
ugglega mjög áhugavert og ég
myndi hugleiða það, en í raun er
það ekki undir mér komið. Ég
mun örugglega ekki gera neitt
sem bryti gegn skuldbindingum
mínum við Braingames."
Þar sem gæði og gott verð fara saman
Tílboð vikunnar
Mitt'isúlpur kr. 6900
FraKkarkr. 12900
Sportpevsurkr.99
Hrtakönnurkr
Hrænvél meö ska\ kr
Vönduð hiaupaö) ■
Opið alla daga 12-18 !
I
I húsi Fálkans, Suðurlandsbraut 8, sími: 533 50 90 í
mmm m mmmmm m mmmmm a mmmm m mmaam a mmmmm a tmmam ■ mmmmm m hhbb ■ mmmmm ■ ■■■i ■ Ji
Fimmtudag til sunnudags
20% afsláttur fiertu
GARÐURINN
af öilum eterna skyrtum
- KRINGLUNNI ■
klæðir þig vel

Hreinlætistækja-
dagar
mærtcr
15.995 kr
Salemi frá Gustavsberg