Morgunblaðið - 11.11.2000, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
LAUGARDAGUR 11. NÓVEMBER 2000 33
að við teljum mjög þýðingarmikið í
okkar markaðsstarfi að hafa sem
sterkasta ímynd. Við trúum því
nefnilega að ímynd geti selt vöru
eða hjálpað til við að selja hana.
Hin hlið málsins er svo sú að við
lítum á það sem skylduverkefni að
fyrirtæki á stærð við Mjólkursam-
söluna sinni þjóðþrifamálum af
þessum toga,“ segir Guðlaugur.
Á liðnu ári hélt Guðlaugur erindi
um málræktarátakið á þingi mjólk-
urframleiðenda í Frakklandi. Fann
hann ekki annað en málið vekti þó-
nokkra athygli. „Menn voru hrifnir
af því að við skyldum vera með
svona málefni í okkar ímyndarupp-
byggingu. Pað er ekki ólíklegt að
einhverjar hugmyndir hafi kviknað
á þessu þingi.“
Málfarsábendingar eiga því
hugsanlega eftir að prýða mjólkur-
umbúðir í fleiri löndum í framtíð-
inni.
---------------
Málræktar-
þing
í Háskóla
Islands
ÍSLENSKA sem annað mál er yfir-
skrift málræktarþings sem haldið
verður í hátíðarsal Háskóla íslands í
dag. Setning er kl. 10.30 og þingslit
kl. 14.
Eins og yfirskriftin gefur til kynna
verður fjallað um sambúð fólks af er-
lendum uppruna við íslenskuna,
jafnt þeirra sem sest hafa að á Is-
landi og þeirra sem nema íslensku á
erlendri grund.
Þingið hefst á ávarpi Björns
Bjarnasonar menntamálaráðherra
sem jafnframt mun afhenda nýjan
styrk Mjólkursamsölunnar til há-
skólanema sem vinnur að lokaverk-
efni um íslenskt mál. Verðlaunahaf-
ar úr Stóru upplestrarkeppninni lesa
upp. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
borgarstjóri ávai'par þingið og ræðu-
menn eru dr. Birna Árnbjörnsdóttir,
Ingibjörg Hafstað kennsluráðgjafi,
Þóra Björk Hjartardóttir dósent,
Ulfar Bragason, forstöðumaður
Stofnunar Sigurðar Nordal, Þóra
Másdóttir talmeinafræðingur og
Matthew Whelpton lektor.
sjóður sem við höfum lagt mikla
vinnu í að leita uppi. Það hefur svo
sannarlega verið ómaksins virði.“
Viðbrögð við fernufróðleiknum
hafa, að sögn Aðalbjargar, yfu'leitt
verið jákvæð. „Það er gaman að
heyra viðbrögð, sérstaklega eru
börnin dugleg að láta í sér heyra.
Mörg bíða þau spennt eftir nýjum
teikningum og þá þarf auðvitað að
lesa textann fyrir þau um leið. Þar
með er markmiðinu náð.“
Aðalbjörg kann líka skemmtilegar
sögur um viðbrögð fullorðinna. „Eg
veit um mann á fertugsaldri sem
fundust textamir svo skemmtilegir
að hann gat ómögulega hent fernun-
um, konu hans til mikils angurs því
upp söfnuðust mjólkurfernui' í
massavís. Svo var það ungur maður,
á þrítugsaldri, sem átti sér alltaf
uppáhaldstexta á fernunum og lenti í
miklum vandræðum ef þær fernur
voru ekki til í búðum. Þá upphófst
mikil leit í mjólkurgrindinni þar sem
hann kannaði til þrautar hvort upp-
áhaldstextinn væri virkilega ekki til
og, ef sú reyndist raunin, að einhverj-
um texta sem væri nógu góður til að
fara með heim í ísskápinn."
Aðalbjörg lýkur lofsorði á framtak
Mjólkursamsölunnar. Það snerti
landsmenn alla á mjög jákvæðan og
uppbyggilegan hátt. „Málverndar-
átakið er gott dæmi um það með
hvaða hætti stór fyrirtæki geta látið
gott af sér leiða.“
Aðalbjörg sér ekki heldur annað
en að framhald verði á þessari vinnu.
„Ég held að fólk myndi sakna þess ef
þessi fróðleikur yrði ekki lengur á
mjólkurfernunum. Og meðan þetta
gengur svona vel er engin ástæða til
þess að láta staðar numið. Af nógu er
líka að taka - brunnurinn er ótæm-
andi. íslenska er svo auðugt mál.“
Morgunblaðið/ Kristinn
„Kraftmikill leikur á andlausum texta,“ segir Sveinn Haraldsson m.a. í gagnrýni sinni á verkið: Bergur Þór Ing-
ólfsson, Katla Margrét Þorgeirsdóttir, Gunnar Hansson og Sigrún Edda Björnsdóttir í hlutverkum sínum.
Leitin að skáldgáfunni
Bach und-
ir norður-
ljósum
TðNLIST
Frfkirkjan
KAMMERTÓNLEIKAR
Sigurður Halldórsson selló-
leikari og Helga Ingólfsdóttir
semballeikari fluttu þrjár són-
ötur fyrir gömbu og sembal
BWV 1027-29 eftir Jóhann
Sebastian Bach. Laugardag 4.
nóvemberkl. 17.
ÞAÐ var viðeigandi að tón-
leika Norðurljósahátíðarinnar
skyldi bera upp á Ljósahátíð í
höíúðborginni. Ljósið vai' líka
stemmningsgjafinn í Fríkirkj-
unni meðan á tónleikunum stóð;
það var kveikt á kertum á öllum
stjökum og jafnvel á nótnapúlti
sellóleikarans, Sigurðar Hall-
dórssonar, var kveikt á tveimur
kertum. Hlý birtan í kii'kjunni
skapaði notalegt andi-úmsloft og
mikla stemmningu. Þau Sigurð-
ur og Helga Ingólfsdóttir léku
þrjár sónötur eftir Jóhann Seb-
astian Bach fyrir gömbu og
sembal, en Sigurður lék á
barokkselló í stað gömbu. Það
þarf ekki að orðlengja það að
tónlist Bachs var sem enn annar
ljósgjafi. Gömbusónöturnar eru
einstakar perlur sem stafa birtu
beint í hjai'tastað. Verkin eni
samin undh' formerkjum
barokksins, en þó má heyra þar
marga vegvísa fram til klassíska
tímans. Hlutverk sembalsins er
ekki undirleikur eða fylgirödd,
heldur hefur hann miklu sjálf-
stæðari tilvist en jafnan í
barokktónlist. Oft er hann jafn-
vel í aðalhlutverki meðan sellóið
leikur einhvers konar fylgh'ödd
eða pedaltóna undir. Fyrri són-
öturnar tvær eru báðar fjögurra
þátta, meðan sú þriðja er aðeins
þriggja þátta. Hún sker sig líka
úr fyrir mun framúrstefnulegri
hljómanotkun en hinar fyrri.
Allar eru þær snilldarverk sem
þyldu vel að heyrast oftar á tón-
leikum.
Leikur Sigurðar Halldórs-
sonar og Helgu Ingólfsdóttur
var mjög góður. Helga lék af
festu og öryggi, enda semball-
inn drifkraftur framvindunnar í
verkunum. Sigurður lék feikn-
atvel. Létt og gegnsæ rödd
barokksellósins var hrífandi.
Sigurði tókst að láta hljóðfærið
syngja í lýríkinni en hröðu kafl-
arnir voru fimlega leiknh'. I allt
var þetta mjög ferskur flutning-
ur og hlaðinn þeirri músíkölsku
eindrægni sem þarf til að hrífa
fólk með.
Fríkh’kjan í Reykjavík er
kjörinn staður fyrir tónleika af
þessu tagi. Ekki bara vegna
þess hve kirkjan skapar tónlist-
inni fallega umgjörð, heldur
einkum vegna hljómburðarins
sem hentar lágværri tónlist af-
skaplega vel. Svo virðist sem
lagfæringar á kirkjunni hafi
gert hana enn betri en áður til
tónlistarflutnings.
Þótt tónleikarnir væni stuttir
urðu þeir síður en svo verri fyrir
það. Sónötumar þrjár vom
passandi skammtur, og ekki
hefði verið betra að bæta fleiri
verkum við. Það er vandamál
sem virðist plaga flytjendur að
finnast tónleikar þurfa að vera
sem næst 90 mínútum. Lengd
tónleikanna á að ráðast af því
sem vel samsett efnisskrá segir
til um. Hvað um það, Norður-
ljósatónleikamir í Fríkirkjunni
á laugardaginn vora mikil in-
dælisstund og tónlistarapplifun
af bestu gerð. Þegar út var kom-
ið vora norðurljósin á himin-
hvelfingunni rétt að hefja kvöld-
leika sína.
Bergþóra Jónsdóttir
LEIKLIST
Leikfélag
Reykjavíkur
SKÁLDANÓTT
Höfundur: Hallgrímur Helgason.
Leikstjéri: Benedikt Erlmgsson.
Tónlist: Ragnhildur Gísladóttir.
Hljóð: Baldur Már Arngrímsson.
Lýsing: Elfar Bjarnason. Leikgervi:
Sóley Björt Guðinundsdóttir. Bún-
ingar: Hjördís Sigurbjörnsdóttir.
Leikmyrul: Stígur Steinþórsson.
Leikarar: Árni Pétur Guðjónsson,
Bergur Þór Ingólfsson, Björn Ingi
Hilmarsson, Edda Björg Eyjólfs-
dóttir, Eggert Þorleifsson, Ellert A.
Inginmndarson, Gunnar Hansson,
Jens Pétur Högnason, Katla Mar-
grét Þorgeirsdóttir, Sigrún Edda
Björnsdóttir, Steinn Ármann Magn-
ússon, Theodór Júlíusson og Þór
Tulinius. Föstudagur 10. nóvember.
SKÁLDANÓTT byggist á sniðugri
hugmynd: Einu sinni ári hverju,
fyrstu sumamótt, lifna liðin íslensk
skáld og ganga götur höfuðstaðarins
uns dagur rís á ný og þau verða að
steini. Yfirvöld í Reykjavik nota tæki-
færið og efna til skáldakeppni („glímu
um rím“) þar sem þjóðskáldin eiga að
sitja í dómarasæti. Ungskáldin og aðr-
ir aðdáendur þeiri’a keppast svo að
sjálfsögðu um að komast í kynni við
átrúnaðargoðin og sýna þeim gullin
sín.
Verkið er að sögn höfundarins
„gleðileikur með söngvum" og má það
til sanns vegar færa. Hér er aldrei
kafað undir yfirborðið heldur er
Islensk listsýn-
ing- um Kína
SÝNINGUNNI Shanghai Internat-
ional Art Fair í Shanghai í Kína lauk
miðvikudaginn 8. nóvember.
Þátttakendur frá íslandi vora þau
Kiristbergur Pétursson, Helga Ár-
mann, Margrét Guðmundsdóttir,
Bjarni Björgvinsson og Kristín
Pálmadóttir. Þessi sýning hefur ver-
ið haldin árlega síðan 1997 og var
þetta í fyrsta skipti sem listamenn
frá íslandi tóku þátt í sýningunni.
Sýningin stóð frá 3. til 8. nóvember
og sóttu hana um 60.000 manns.
Verk íslensku listamannanna
verða send áfram til borgarinnar Gu-
angzhou á sýninguna Guangzhou
International Art Fair sem hefst 7.
desember.
www.mbl.is
bragðið upp einfóldum skopmyndum
af liðnum skáldum. Þær era þeim mun
trúverðugri sem höfundur leggm-
þeim færri orð í munn eins og einstök
skopstæling Þórs Tuliniusar af Lax-
ness miðaldra er besta dæmið um, en
þar var leikgervið frábært. Þegar
þjóðskáldin era látin deila um eigið
ágæti verður rislágur textinn leikur-
unum frekar til trafala en hitt við
persónusköpunina. Helsta undan-
tekningin er Einar Benediktsson í
höndum Theodórs Júhussonar en
hans persónu liggur mikið á hjarta og
kemst á ílug þegar hann bölsótast út í
andstöðu við virkjunarframkvæmdir
og stórgróðavon. Benedikt Gröndal
Árna Péturs Guðjónssonar og Steinn
Steinarr Eggerts Þorleifssonaj’ verða
lit- og líflausar klisjur og Jónas Hall-
girimsson, sem Steinn Armann Magn-
ússon leggur þó töluvert til, er gerður
að kvensömum vælukjóa fyrir þær
sakir að hafa ort fegurstu ástairijóð ís-
lenskrar tungu! Sýn höfundar á kon-
um er svo kapítuli út af fyrir sig.
Að skrifa gleðileik er göfugt
markmið en ef haldið er slíku dauða-
haldi í klisjumar veltur dægrastytting
áhorfandans algjörlega á þeim gam-
anmálum sem textinn og sýningin
bjóða upp á. Eðli leiksins samkvæmt
er girinið alltaf fyirirsjáanlegt - hér er
ekkert sagt um þjóðskáldin nema það
sem er á allra vitorði, annai’s hittir
fyndnin ekki í mark.
Mikill hluti textans er rímaður og
bundinn í stuðla og höfuðstafi. Hall-
girimur Helgason er foi-mið ekki nógu
tamt til að geta leikið sér að því, hann
nýtir einungis þann möguleika sem
felst í rímorðunum til að vekja hlátra-
sköll áhorfenda. Þetta hnoð verður
mjög leiðingjai'nt til lengdai’ þar sem
enginn hluti textans er virkilega vel
kveðinn, nema það sem fengið er að
láni. Það er í raun enginn meginmun-
ur á þeim hluta textans sem á að vera
leirburðui’ fi’á höfundarins hendi og
hinum sem á að kallast snjallai’ stökur
ortar með aðstoð látinna stórskálda.
Uppsetning Benedikts Erlingsson-
ar er að mörgu leyti mjög skemmti-
lega unnin, hér er allt á ferð og flugi og
hvert tækifæri notað til að gleðja
áhorfendur og koma þeim á óvart og
það er ótrúlegt hve langt hefúr verið
gengið til að lífga upp á sýninguna og
ekkert til sparað sama hve miklum
erfiðleikum hefur verið bundið að
koma því í kring. Ragnhildur Gísla-
dóttir hefur samið grípandi lög við
söngtexta Hallgríms sem meðlimh-
leikhópsins flytja sjálfir. I raun hefði
tónlistin mátt vera mun meh’a áber-
andi þai’ sem einfaldur textinn nýtur
sín miklu betur í sambland við hana.
Umbúnaður sýningarinnar er raun-
sæisleg mynd af miðbæ Reykjavíkur;
hljóðmyndin var mjög áhrifarík; ljósin
vora vel miðuð sem hlýtur að teljast
nokkurt afrek þegar leikrýminu er
svo þröngur stakkur skorinn; stöðluð
gervi persónanna ýta undh’ yfirborðs-
lega túlkun í leiknum. Bergur Þór
Ingólfsson, Katla Margi’ét Þorgeirs-
dóttir, Gunnar Hansson, Edda Björg
Eyjólfsdóttir, Sigrún Edda Björns-
dóttir, Björn Ingi Hilmarsson og El-
lert A. Ingimundarson léku af miklum
krafti undir stjóm Benedikts Erlings-
sonar leikstjóra en þau máttu sín lítils
í baráttunni við andlausan textann.
Það mætti mikið fyrirgefa ef sýningin
væri skemmtilegri en hún er einfald-
lega ekki nógu fyndin - og sýn höf-
undar á efnið ótrúlega óskáldleg.
Sveinn Haraldsson
LACERSALA
Laugavegi 178
Qpift:
Vönduð
vörumerki
Virka daga: 12-18 Barnafatnabur
Laugardaga: 10-17 Dömufatnaður
Sunnudaga: 12-17 Herrafatnaður