Morgunblaðið - 06.12.2000, Síða 41

MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
MIÐVIKUDAGUR 6. DESEMBER 2000

Fagmaður eða
fúskari?
Eyðingarmáttur
Framsóknarflokksins *
í MÖRG ár hefur
eitt af baráttumálum
lögreglumanna verið
menntunarmál þeim til
handa og mikið hefur
áunnist í þeim efnum
til hins betra. Lög-
regluskóli ríkisins er í
dag virt og opin
menntastofnun, fag-
skóli sem hefur tekið
miklum breytingum og
framförum á síðari ár-
um í takt við þær nýj-
ungar sem orðið hafa,
m.a. á starfs- og laga-
umhverfi lögreglunn-
ar. Staðið er að
menntun og þjálfun
lögreglunema af fagmennsku og
metnaði þeirra sem þar koma að
máli. Lengi má hins vegar gott
bæta. Upp á síðkastið hefur borið á
því að afleysingafólki innan lög-
reglunnar hefur fjölgað, er það sá
hópur lögreglumanna sem m.a.
sinnir daglegum löggæslustörfum
úti á vettvangi. Mikill skortur er á
menntuðum lögreglumönnum,
menntaðir lögreglumenn hafa í
auknum mæli horfið til annarra
starfa sem betur eru launuð á hin-
um almenna vinnumarkaði og fyllt
er í skörðin með afleysingafólki
sem ekki hefur hlotið menntun sem
lögreglumenn; oft og tíðum fengið
litla eða enga uppfræðslu á lög-
gæslu almennt og virðist á stundum
vera í leit að ímyndaðri ævintýra-
mennsku. Menntaðir, reyndir lög-
reglumenn hafa að auki horfið til
rannsóknarstarfa innan lögreglunn-
ar, til friðargæslu erlendis, til emb-
ættis ríkislögreglustjóra og lög-
reglumenn láta af störfum fyrir
aldurssakir. Það er að verða æ al-
gengara, í raun verulegt áhyggju-
efni fyrir samfélagið, hve afleys-
ingamenn innan lögreglunnar eru
hátt hlutfall þeirra sem sinna lög-
gæslu, það hlýtur að vera réttur
fólksins í landinu að fá þjónustu
menntaðra lögreglumanna til að
vinna og sinna þeim fjölbreytilegu
úrlausnarverkefnum sem upp koma
í daglegu lífi þjóðar er lýtur að lög-
gæslu- og öryggismálum. Þekkt er
slagorð sem samtök lögreglumanna
hafa notað í gegnum árin til að
vekja athygli á mikilvægi menntun-
ar, slagorð sem enn þann dag er
notað: „Fagmaður eða fúskari.“ Þar
er höfðað til menntunar lögreglu-
manna og aftur þeirra sem ekki
hafa hlotið menntun sem lögreglu-
menn. Með slagorðinu „fagmaður
eða fúskari“ er ekki á nokkurn hátt
verið að vega að eða gera lítið úr
einstaklingum í þeim ágæta hópi
fólks sem starfar við löggæslu í
landinu og hefur ekki hlotið til þess
menntun frá Lögregluskóla ríkis-
ins, þvert á móti. Markmið og krafa
samtaka lögreglumanna nú sem
fyrr eru mjög skýr hvað þetta varð-
ar, að allir sem starfa við löggæslu
verða að hafa lokið prófi frá Lög-
regluskóla ríkisins. Ef slagorðið er
grannt skoðað þarf ekki að fara
mörgum orðum um hvað fagmaður
er; „sá sem hefur lært, er lærður til
verks“. Hins vegar er það orðið
fúskari (tökuorð úr dönsku) en það
er haft um þann sem er; „ólærður í
starfi“. I könnun Gallups kemur
fram að vilji fólksins í landinu er af-
dráttarlaus, að starfandi lögreglu-
menn séu menntaðir frá Lögreglu-
skóla ríkisins og að launakjör
lögreglumanna verði að vera um-
talsvert betri en þau eru í dag. Eðli
lögreglustarfans er einfaldlega orð-
ið þannig, að til þess að geta sinnt
markvissri löggæslu og leyst úr
þeim fjölda mismunandi atvika og
mála sem upp koma frá degi til
dags þarf til þess menntun, kunn-
áttu og segja má að allt annað sé
„fúsk“, eitthvað sem almenningur
þessa lands vill ekki af hálfu lög-
reglunnar, starf lögreglumannsins
er ekki aukastarf í þjóðfélagi nú-
tímans. Hjá lögreglunni hefur það
tíðkast, sem og í öðr-
um starfsgreinum, að
afleysingafólk er ráðið
til starfa yfir sumar-
orlofstímann til að
leysa af lögreglumenn
í föstu stafi. Hlutfall
afleysingamanna er
hátt við dagleg störf
yfir sumarið, á þeim
árstíma þegar álagið
er hvað mest á lög-
reglumenn. Nú er svo
komið að hlutfall af-
leysingafóks er einnig
orðið hátt á öðrum
árstímum. Það er mín
skoðun, sem og ann-
arra, að afleysinga-
vinna innan lögreglunnar með þess-
um hætti sé tímaskekkja þar sem
miklar kröfur eru gerðar til vinnu
lögreglumanna, vinna sem krefst
fagmennsku þar sem mikið getur
verið í húfi fyrir þann sem nýtur
þjónustu eða atbeina lögreglunnar.
Löggæsla landsins á að vera sjálfri
sér nóg hvað allar afleysingar varð-
ar, að ekki þurfi að ráða ómenntað
afleysingafólk, en til þess að svo
geti orðið verður að mennta alla þá
einstaklinga sem að löggæslumálum
Lögreglan
Það er að verða verulegt
áhyggjuefni fyrir
samfélagið, að mati Gils
Jóhannssonar, hve hlut-
fall afleysingamanna
innan lögreglunnar, sem
sinna löggæslu, er hátt.
koma og um leið tryggja þeim
þannig launakjör að eftirsóknarvert
geti talist að vera lögreglumaður.
Það er sorglegt til þess að vita að á
niðurskurðartímum á fjármagni til
löggæslunnar eru dæmi um að
stjómendur lögregluliða, m.a. á
landsbyggðinni, telji sig spara um-
talsverða fjármuni á að hafa
ómenntaða lögreglumenn við störf.
Þetta ber vott um metnaðarleysi og
uppgjöf, ef satt er. Ég hef lengi
verið þeirrar skoðunar að það er
öllum hollt að kynnast starfi lög-
reglumannsins um skemmri eða
lengri tíma en það má ekki koma
niður á menntuninni. Lögreglumað-
urinn sér þjóðfélagið og þau mann-
legu samsldpti þess í þeirri mynd
sem það raunverulega er, ekki bara
glansmyndina einu sér sem oftast
er dregin upp, heldur einnig raun-
veruleikann með allri sinni eymd,
sorg og þjáningu sem ekki er fyrir
sjónum almennings almennt, en
lesa má svo oft um og heyra í fjöl-
miðlum.
Höfundur er lögregluvardstjóri i
Raagárvallasýslu og varaformaður
Landssambands lögreglumanna.
Gils
Jóhannsson
Plötuvefur á mbl.is
Á mbl.is er að finna kynningu og
umfjöllun um nær allar plötur sem
gefnar hafa verið út upp á síðkastið.
Einnig er hægt að
hlusta á tóndæmi af plötunum.
Smelltu þér á mbl.is
og finndu jólaplötuna í ár!
TÓNLIST Á
mbl.is
Albert
Jensen
Nýjasta afrek Fram-
sóknarflokksins, segír
Albert Jensen, er að
leggja drög að eyðingu
íslensku kýrinnar. ;
orð Steinólfs Lárussonar, bónda í
Fagradal á Skarðsströnd, sem
kallar slíkt hryðjuverkastarfsemi.
Af gefnu tilefni sagði Sverrir Her-
mannsson að landbúnaðarráðherra
hafi kysst íslensku kúna Júdasar-
kossi.
Undarlegt er að bændur skuli
ekki hafa séð að Framsóknarflokk-
urinn hefur verið þeim óþarfastur
flestra flokka.
Svo langt er til næstu kosninga
að Framsóknarflokkurinn getur
athafnað sig til vandræða fyrir
þjóðina og erfitt verður, ef ekki
ómögulegt, að bæta skaðann seœ,
hann hefur valdið og á eftir að
gera.
HVENÆR ætlar
þjóðin að ná áttum
gagnvart þeim mann-
legu öflum sem hvað
mestum skemmdum
valda í vistkerfinu og
beita sér að auki gegn
hagsmunum hennar í
mörgum málum? Það
er íhugunarefni hvað
svo lítill flokkur, sem
Framsóknarflokkur-
inn er, megnar að
gera mikinn usla í
gegnum þá mála-
flokka sem honum er
trúað fyrir og lang-
samlega mest í um-
hverfismálum. Eyð-
ingarmáttur flokksins er skelfi-
legur og nýtir hann sér að máttug
hönd Sjálfstæðisflokksins ver hann
áföllum og fær í staðinn aðstoð til
að viðhalda misréttinu. Mér kemur
ekki til hugar að gagnrýna samtök
eins og ég geri nú Framsóknar-
flokknum án þess að færa fyrir því
rök enda af nógu að taka og fá um
leið fólkið til að hugsa ógagnið sem
hann vinnur þjóðinni.
Skemmdarstarfsemi Framsókn-
arflokksins nær ekki bara til vist-
kerfis okkar íslendinga og vítt og
breitt um samfélagið, hún nær
langt út fyrir það því flokkurinn
hefur fengið mengunarkvóta okkur
til handa og ekki stoppar það í
ósongatið. Norðan Vatnajökuls eru
mestu ósnortnu víðerni Evrópu og
eru verðmæti þeirra í margvísleg-
um skilningi ómetanleg, ekki bara
okkur heldur öllum heiminum en
að frumkvæði Framsóknarflokksis
skal þeim fórnað á altari grunn-
hyggni og óforsjálni. Þarna er á
ferðinni mesta fjárglæfraspil sem
þjóðinni hefur verið att út í og eru
lífeyrissjóðirnir lagðir undir sem
uppbót á eyðingu óafturkræfra há-
lendisperlna. Eina ferðina enn fá
Norðmenn að leika sér að íslenskri
þjóð eins og köttur að mús, þeir
ætla að eiga lítið, nánast ekkert, í
stóriðjunni og láta íslendingum
eftir áhættuna og stórskemmt land
en hirða sjálfir arðinn.
Haft var eftir núverandi um-
hverfisráðherra að náttúran yrði
alltaf látin njóta vafans og hafa
það reynst herfileg öfugmæli eins
og öllum er nú ljóst. Umhverfis-
ráðherrar í Norður-Evrópu hafa
verið atyrtir fyrir að vera starfi
sínu vaxnir og verja það sem þeim
var trúað fyrir, öfugt við þann ís-
lenska sem aldrei veitir náttúru-
legu umhverfi lið. Framsóknar-
flokkurinn skal komast aftur að
fyrir austan, hvað sem það kostar
þjóðina. Hin ranglátu kosningalög
hefðu átt að fyrirbyggja að eini
flokkurinn sem hagnast á þeim
legði grunninn að auðn lands-
byggðarinnar. En Framsóknar-
flokkurinn er þeirri ónáttúru
gæddur að framkvæma fyrst og
hugsa svo og er eyðingarmáttur
hans að því leytinu ólíkur öðrum
máttarvöldum að hann eyðir þeim
er síst skyldi.Framsóknarflokkur-
inn gerði lög úr garði
sem féfletta þjóðina
og stuðla að borgríki
á íslandi. Kvótalögin í
núverandi mynd og
framsal kvóta eru
gjörningar hans gagn-
vart þjóðinni og ættu
allir að kynna sér af-
leiðingarnar. Smá-
bátaútgerð, arðsam-
asta og náttúru-
vænsta starfsemin og
sem teygði anga sína
víðast um samfélagið
er að leggjast af. Að
sinni ræði ég ekki
stjórn heilbrigðismála
og kemur ekki til hug-
ar að kenna heilbrigðisráðherra
allan vandræðaganginn á þeim bæ.
Félagsmálaráðherra langaði að
gera vel en þegar þess varð vart,
var reynt að setja hann af en
flokkurinn réði ekki við hann. Að
ekki skuli leyft að kanna afleiðing-
ar þess að hefja eldi með norskum
laxi sýnir lánleysi Framsóknar-
flokksins og hve hættulegt er að
svo hugsjónasnauður skammsýnis-
flokkur hafi völd. Nýasta afrek
hins valdamikla Framsóknarflokks
er að leggja drög að eyðingu ís-
lensku kýrinnar og tek ég undir
Höfundur er fv. byggingameistari.
jlJ
A l H I I O A
VIÐSKIPTAHUGBÚNAÐUR
1 Fjárhagsbókhald
1 Sölukerfi
I Viðskiptamanna
kerfi
i Birgðakerfi
I Ttlboðskerfi
I Verkefna- og
pantanakerfi
i Launakerfi
l Tollakerfi
Vaskhugiehf. Síðumúla 15-Sími 568-2680
Betra starf
www.radning.is
Þjóðfélagsmál