Morgunblaðið - 06.12.2000, Qupperneq 66

6,6 MIÐVIKUDAGUR 6. DESEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FOLKI FRETTUM
Gamli Todmobile-trukkurinn
- Tonltst
HI j ó m 1 c i k a r
I'SLENSKA ÓPERAN
Utgáfutónleikar Todmobile í ís-
lensku Óperunni föstudagskvöldið
1. desember. Hljómsveitina skipa
Andrea Gylfadóttir söngur, Þor-
valdur Bjarni Þorvaldsson gítar og
söngur, Eiður Arnarsson bassi, Ól-
afur Hólm trommur, Kjartan Valdi-
marsson hljómborð, Regína Ósk
Óskarsdóttir bakraddir og Margrét
]Eir bakraddir. Ekkert tónlistaratr-
iði var á undan sveitinni.
ÞEGAR ég tók viðtal við Þorvald
Bjama Þorvaldsson fyrr í vetur, þá
reyndar varðandi nýju breiðskífu
Selmu, líkti hann hljómsveitinni Tod-
mobile við gamlan trukk sem færi þó
alltaf í gang á endanum. Ég er nokk-
uð viss um að þar átti Þorvaldur ekki
við spilamennsku sveitarinnar á tón-
leikum en samlíkingin á engu að síð-
ur vel við leik hennar á fostudag-
skvöldið síðastliðið.
Eftir óvenjulega „Pink Floyd“-
legt forspil fór sveitin beint inn í
„Draumalagið". Þá var strax nokkuð
augljóst að Andrea var fremur
taugaóstyrk. Það varð mun meira
áberandi þar sem aðrir meðlimir
sveitarinnar litu út eins og þeir væru
bara í kaffi og kökum hjá ömmu eða í
heita pottinum uppi í sumarbústað
með elskunni. Þó söng hún vel, enda
ekki við öðru að búast, en stressið og
óöryggið bitnaði mjög mikið á sviðs-
framkomunni og um leið útgeislun
sveitarinnar. Það var ekki fyrr en á
fímmta lagi, þegar hún fékk að
syngja um „Stúlkuna" sem Andrea
var búin að finna sig almennilega á
sviðinu og var þá orðin óhrædd við að
dilla mjöðmunum almennilega í takt
við tónlistina.
Andrúmsloftið var frekar stirt í
fyrstu, eflaust var það meira frá
áheyrendum komið en hljómsveit-
inni. Kvöldið eflaust of ung til þess að
fólk gæti notið sín almennilega á
popptónleikum. En Þorvaldur Bjarni
braut þá örfáu ísmola sem eftir voru
áður hljómsveitin renndi í lagið
„Sofðu vært“. Hann tilkynnti gestum
að lagið hefði upphaflega verið samið
sem vögguvísa en tískustraumar í
lagaútsetningum hefðu séð til þess
að upphaflega útsetning lagsins
myndi seint senda ungbörn í fastan
svefn. Því ætlaði sveitin að gera aðra
tilraun nú við mildari útsetningu.
Þessa sögu sagði hann á einlægan og
gamansaman hátt og með henni vann
sveitin þá fáu gesti sem áttu enn eftir
að upplifa töfra Todmobile þetta
kvöldið yfir á sitt band. Það var líka
alveg rétt hjá Þorvaldi, þessi nýja út-
gáfa lagsins var mun smekklegri og
fallegri en sú fyrri.
Hljóðfæraleik Todmobile er ekki
hægt að setja mikið út á. Ég ætla
samt að reyna.
Eins og ég sagði áðan voru hljóð-
færaleikarar sveitarinnar afslappað-
ir með eindæmum. Að mínu mati var
þar á meðal þó einn sem hefði alveg
mátt hella í sig einum kaffibolla eða
tveimur áður en hann steig á svið. Ól-
afur Hólm er vissulega taktviss og
öruggur trommuleikari en mikið lif-
andis skelfingar ósköp getur spila-
mennskan hans verið tilfinningalítil.
Hann trommar frekar laust á settið,
eitthvað sem hann gerir líklegast til
þess að tryggja það að hljóðmaður-
inn eigi auðveldara með hljóðblönd-
unina en gerir um of, og áherslu-
breytingar í kaflaskiptum verða
nánast engar. Lög eins og „Stopp“,
„Ég heyri raddir“ og „Ég vil
brenna", sem öskra öll á kraftmikil
viðlög, liðu mjög fyrir letilegan
trommuleik Ólafs. Það var svolítill
„bara í vinnunni" blær á trommuleik-
num þetta kvöldið. í seinni hlutanum
Morgunblaðið/Ami Sæberg
Andrea Gylfadóttir gaf sig alla
1 sönginn, á endanum.
náði þó adrenalínið greinilega að
sparka rokkarann fram í honum og
þá stóð hann sig betur. Einnig fannst
mér leiðinlegt að heyra að hljóm-
borðsleikarinn gerði engar tilraunir
til þess að lífga upp á lögin og reyndi
frekar allt sem hann gat til þess að
vera með eins svipaðan hljóm frá
hljómborði sínu og var í lögunum á
plötununum. Stundum var nefnilega
hljómborðshljómurinn það eina sem
hélt lögunum gamaldags, það hefði
verið auðvelt og gaman að klæða
sum þessara laga úr „Henson galla“
níunda áratugarins í aðeins nútíma-
legri búning.
Mér fannst ég greina það að sveit-
in skemmti sér best við flutning lag-
anna; „Pöddulagið", „Tryllt", „Fæ
aldrei nóg af þér“, „Voodoo man“,
„Stelpurokk" og „Spiladósalagið". I
þessum lögum var trukkurinn settur
í „rall“-gírinn og var greinilega vel
smurður áður en lagt var í förina.
Það mátti nánast sjá streng á milli
þeiri-a Eiðs, Þorvaldar Bjarna og Ól-
afs Hólm í þessum lögum, svo sam-
stilltir voru þeir. Mig grunar reynd-
ar að bassinn sé orðinn Eið
samvaxinn og bassahálsinn sé í raun-
inni hans þriðji handleggur. Ég sá
hann a.m.k. ekki horfa niður á hljóð-
færið einu sinni alla tónleikana!
„Spiladósalagið" var hreint og
beint stórkostlegt. Þar gekk allt upp.
Leikáhrif Andreu áttu vel við og
söngur hennar jaðraði við það að
vera ómannlegur.
Eftir tónleikana var hljómsveitin
verðlaunuð með hressilegu lófa-
klappi og fótastappi frá ánægðum
tónleikagestum. Þrátt fyrir að hafa
verið nokkuð lengi í gang þetta kvöld
átti Todmobile-trukkurinn það skil-
ið.
Birgir Orn Steinarsson
Ektajólaplata
Tónlist
Geislaplata
ILMUR AF JÓLUM
Fyrsta sólóskifa Heru Bjarkar Þór-
hallsdóttur Dmur af jólum. Aðrir
flyljendur Óskar Einarsson flygill,
Hammond, hljómborð og kór, Jó-
hann Ásmundsson bassi, Einar Val-
ur Scheving trommur, slagverk og
indverskar munkabjöllur, Jón EIv-
ar Hafsteinsson gítar, Óskar Guð-
jónsson tenór-sax, Gunnar Gunn-
arsson orgel, Margrét Eir
Hjartardóttir söngur og kór, Gísli
Magnason söngur, kór, Szymon
Kuran fiðla, Anna Hugadóttir fiðla,
Christian Diethard fiðla, Margrét
Árnadóttir selló, Hrönn Svansdótt-
ir, Selma Bjömsdóttir, Stefán H.
Birkisson, Regína Ósk Óskarsdóttir
og Þóra Gréta Þórisdóttir kór. tít-
setningar og stjórn upptöku Óskar
Einarsson. Upptökumenn: Ari Dan
og Gunnar Smári Helgason. Hljóð-
blöndun: Gunnar Smári Helgason
og Óskar Einarsson. títgefandi
Hera Björk. Dreifing Japis.
NÚ ÞEGAR styttist í jólin verður
jólatónlistin allsráðandi í þjóðfélag-
inu. A hveiju ári koma út nokkrar
nýjar jólaplötur en þó eru fáar sem
manni þykja standa undir nafni. Oft
innihalda þær popplög með jólatext-
um, sem minna um fátt á þá hátíð sem
þær eiga að tengjast (undantekningar
á þessu eru auðvitað margar, hver
getur t.d. hugsað sér jólaundirbún-
inginn án þess að heyra „Jólahjól" eða
„Last Christmas") eða þá misgóðar
útgáfur af eldri lögum. Þess vegna
var það sérlega ánægjulegt að fá í
hendumar nýja jólaplötu Heru
Bjarkar Þórhallsdóttur, Ilmur af jól-
um.
Hera ætti að vera landsmönnum af
góðu kunn fyrir þátttöku sína í ýms-
um söngleikjum, sem annar stjóm-
andi sjónvarpsþáttarins Með stutt í
spunann og sem bakraddarsöngkona
á ýmsum plötum. Ilmur af jólum er
fyrsta plata Hera og í raun er þetta í
fyrsta skipti sem hún syngur einsöng
á plötu. Diskurinn inniheldur 11 lög,
bæði íslensk og erlend, þekkt og
óþekkt en yfirbragðið á öllu diskinum
er mjög hátíðlegt og er varla veikan
punkt að finna, hvort sem er í lagavali
eða flutningi. Þekktasta lagið er tví-
mælalaust „Ó helga nótt“, uppáhalds
jólalag margra og svo hummar Hera
„Adeste Fideles". Tvö þekkt erlend
lög era með nýjum íslenskum textum
eftir Sigurð Rúnar Þórsson, en hann
semur flesta texta disksins og gerir
vel, „Do YouSeeWhat I See“ („Sérðu
Heka Björk ♦ Il.MUR AI' JÓl.UM
það sem sé“) og „When You Wish
Upon a Star“ („Þegar stjama hrapar
skær“). Svo má ekki gleyma gamalli
þjóðvísu, „Hátíð fer að höndum ein“
sem er alveg sérlega vel flutt af Hera.
Eitt fallegasta lag plötunnar er „Það
koma jól“ sem Hera sjálf hefur samið
tregablandinn texta við í minningu
tveggja vina sinna. Hún og Margrét
Eir, önnur frábær söngkona, taka al-
deilis ótrúlegan samsöng í seinni
hluta lagsins, spilið þetta lag hátt!
Eitt færeyskt lag er á diskinum
(sungið á færeysku), lagið „Aldumar í
tær“ sem verður eftir aðra hlustun
eitt af uppáhaldslögunum, svona þeg-
ar maður er búinn að kíma yfir fær-
eyskunni (sem undirrituð sér alltaf
eitthvað fyndið við). „Jólatími" er létt
og skemmtilegt og svo er falleg bænin
sem sungin í lok plötunnar.
Hera er með sérstaklega fallega og
kraftmikla rödd sem virðist valda
ólíkri tónlist og kom því nokkuð á
óvart hversu látlaus söngurinn er.
Slaufur, sem hún þó fer svo léttilega
með, era fáar og ftnnst manni í fyrstu
sem eitthvað vanti en uppgötvar eftir
aðra hlustun að látleysið er einmitt
einn helsti kostur plötunnar. Hera
sparar röddina og bíður oft með háu
tónana þar til í lok lags og byggir
þannig upp ákveðna spennu og há-
punkt. Þetta látleysi sýnir sjálfsör-
yggi listamannsins og þroska hans -
það þarf ekki endilega að setja allt
skrautið á jólatréð þó maður eigi
skrautið tiL Allur hljóðfæraleikur á
plötunni er til fyrirmyndar, þama má
t.d. heyra í orgeli Hallgrímskirkju og
indverskum munkabjöllum og kórinn
og meðsöngvarar undirstrika söng
Hera án þess að yfirgnæfa hana.
Ekki má gleyma að minnast á umslag
plötunnar. Það er mjög vel heppnað,
vetrarlegt og stílhreint, þríbrotið í
pappír, sem ég vildi sjá utan um miklu
fleiri diska. Ilmur af jólum er jóla-
plata í besta skilningi þess orðs, ein-
staklega hátíðleg og fær mann til að
hugsa um tilgang jólanna og er ég
viss um að hún á eftir að lifa um
ókominjóL
Iris Stefánsdóttir