Skírnir - 01.01.1857, Qupperneq 25

Daninork.
FRÉTTtR.
27
Frá Holsetum er fát.t til frásagna; hefir þeim ekki verib stefnt
til þíngs, og er þar allt kyrrt aíi kalla. A þínginu í fyrra gjörbu
þeir sök á hendur rábgjafa sínum v. Scheele, og stefndu honum
um þaí), er hann haf'fei gefií) stundarlög um ýms löggjafarmál án þess
brýn nauíisyn bæri til. I 13. grein stjórnlaga þeirra ll.júní 1854
stendur, ab konúngur megi gefa stundarlög um þau málefni, sem
eigi eru almenn löggjafarmál, ef brá& naubsyn ber ab hendi, og
Holsetar sé ekki þá á þíngi né veröi skjótlega til þíngs kvaddir; en
í 14. gr. er sagt, aí) þyki þínginu ekki brýn naufesyn hafa borife til
þess ab gefa lögin, þá geti þab fyrir milligöngu forseta selt yfir-
dóminum málib í hendur til rannsóknar og dómsuppsögu. þetta
var nú gjört og farib ab sem lög bjóba. Yfirdómurinn lagbi þann
dóm á málib, ab hann væri þess eigi umkominn ab kveba upp dóm
s í málinu. Dómsatkvæbi þetta studdi dómurinn einkum vib þab, ab
dóminum gerbi ekki ab skera úr því, hvab væri stundarlög ebur
ekki, né ab leggja úrskurb á, ef stjórnina og þíngib greindi á um
þab, hvort málefni því væri svo varib, sem stundarlögin voru sett um,
ab þab ætti ab koma fyrir þíngib, ebur ekki. Yfirdómurinn þóttist
því ekki mega dæma um þab tvennt, hvort tilskipun stjórnarinnar
væri stundarlög ebur eigi, og hvort hún hljóbabi um löggjafarmál-
efni, þab er skyldi koma til atkvæba þíngsins, ebur eigi, heldur
um þab eitt, hvort brýn naubsyn hefbi borib til ab gefa stundar-
lögin. þab er ætlun sumra danskra manna, ab yfirdómurinn hafi
komizt ab þessari niburstöbu í málinu til þess ab sýna Ijóslega,
hversu lítils verb og ónýt ábyrgb rábgjafa Holseta væri eptir stjórn-
lögum þeirra.
í haust brá Scheele rábgjafi sér snöggva ferb subur til Holseta-
lands, nokkni seinna en dómurinn var upp sagbur í máli hans. Ferb
þessi er ekki greypileg, en þó merkileg fyrir þá sök, ab hann flutti
erindi fyrir lýbnum og prédikabf, þab fyrir almúgamönnum, ab þeir
\ skyldi eigi láta riddarana tæla sig til neins mótþróa vib dönsku
stjórnina, og væri þeim betra ab fylgja sínum rábum en þeirra.
Scheele hefir jafnan ímyndab sér, ab öll sú mótspyma, sem komib
hefir fram á móti honum og dönsku stjórninni, bæbi á þínginu í
Holsetalandi og á alríkisþínginu, væri komin frá riddurum Holseta
og öbrum stórhöfbíngjum, en ætti sér enga rót hjá landslýbnum.