Skírnir - 01.01.1865, Side 58

58
FRJETTIR.
ÍtallV
fara ígegn sáttmálanum viS páfann (t. d. um trúarbragSa frelsi,
jafnrjetti prótestanta, rjettarbætur GySinga, vígslulausan hjúsltap
og fl. Jtessh.). Fyrir jtá sök hefir hann viljað breyta sáttmálanum,
en á því hefir páfinn eigi gefiS neinn kost aS svo stöddu. Eins
fór aS víSar á J)j;zkalandi, og í Belgíu hefir klerkaflokkurinn boriS
lægra hlut fyrir frelsismönnum, en í Frakklandsþætti er nokkuS
sagt, hvernig nú liorfist á um framkvæmdir páfasinna og ,,fjall-
synninga” (Ultramontani) á því landi. Páfinn treystir því fastlega,
a8 slíkt sje aS eins fyrirbrigSi aldarinnar e<5a bylgjuskol um
hellubjarg heilagrar kirkju, og því hefir hann ávallt daufheyrzt
vi8 öllum ráSum, um aS bæta landstjórn í ríki sínu, aS þýSa vald
sitt viS ríki Italíukonungs eSa koma Jþví til samræmis viS hætti
og kvaSir vorra díma. Hann hefir látiS sjer meir annt um aS
auka tölu dýrSlinganna eSa prjónaneSan viS kreddules kirkjunnar
(t. d. kenningargreininni um getnaS Maríu án syndar) en bæta
lög í landi sínu. Pítis níundi hefir harSnaS viS hverja raunina og
þykist enn vongóSur um betri tíma og um bráSan hegningardóm fjand-
manna sinna. J>ó hann sje nú á áttræSsaldri segist hann þess full-
öruggur, aS sjer auSnist aS sjá rjettingu á högum páfastólsins.
A8 því sögur segja, kváSu þó sumir orSnir annars hugar í ráSa-
neyti hans bæSi í stjórninni og kardinálaráSinu. Antonelli, for-
sætisráSherrann, skyngóSur og ráSsnjall maSur, vill haga' ráSum
eptir tímum og láta undan svo, aS eigi reki í ókleyfan vanda,
en þeir Merode (hermálaráSh.) og Altieri vilja hvergi undan aka,,
hvaS sem aS höndum kemur. Margir lærSir klerkar, er áSur hafa
veriS styrktarmenn páfans (t. d. Passaglia, lærSur maSur og orS-
lagSur prjedikari) eru horfnir aS því, aS páfinn eigi aS gefa upp
veraldarvaldiS, og Andrea kardínáli kvaS hafa stungiS uppá aS
láta land páfans og Kómaborg sameinast viS Ítalíú, en Jþó skyldi
þar eigi vera aSsetur neins veraldlegs höfSingja; en hann hefir
veriS talinn líklegastur til páfatignar, er Pius níundi fjelli frá.
J>aS er bágt aS vita, hvaS nú verSur til ráSs tekiS í páfahöllinni,
en til þessa hafa liinir J>rámestu orSiS drjúgastir í ráSum og þeir
er þverast vilja standa í gegn straumi aldarinnar og öllum kenn-
ingum vorra tíma um frelsi i hugsan eSur háttum. Ljósastur vottur
um þráheldi páfans og hans ráSunauta er umburSarbrjef (Ency-