Skírnir - 01.01.1865, Qupperneq 130

130
FKJETTIR.
Svíþjóð og Noregur.
sitt líf vi8 hins, ef í raunir ræki, þóttu nú framlögin verSa önnur
af í(bræSrarikjanna” hálfu en vi8 var búizt. Skandíusinnar Jiurftu
eigi a8 bi8a Stórþingistillaganna í danska málinu til ai5 sjá vott
um fóstbræíralag Noríurlanda, því um þa8 fær hver sá fulla raun,
er hyggur a8 því, hve skammt hefir áleiSis komizt í samneytinu e8a
samvinnunni — því þegar háskólaritin eru frá skilin, sjáum vjer eigi
hva8 til þess má telja a8 svo stöddu; en þa8 sem þó er mergur
málsins, er eigi a8 eins samvörn í strí8i — hana má þiggja af
hverjum er til fæst, ef á liggur — en þjó8asamlífi í blíSu og
stríSu, tilbeining allra a8 sameiginlegum og þjóSlegum framförum.
FóstbræSralag NorSurlanda er fagurt á a8 líta í huganum og stjórnar-
samband þeirra eigi síSur, en þá væri þau betur komin undir einn
konung og í bandalög me8 sambandsþingi, er samskipti og sam-
vinna þeirra í andlegum og veraldlegum efnum væri orSin mun
meiri en nú, e8a minna munaSi um landslög þeirra og allan þjóSar-
brag. Norregsmenn vöktu upp aptur Skandíufjelag í fyrra vor í
Kristjaníu, en þar þykir oss sem hugurinn hafi boriS frændur vora
hálfa leiSina, er ummælin í reglugjörS fjelagsins lúta einkanlega
a8 stjórnarsambandi ríkjanna. Svíar hafa líka stofna8 fjelag, er
þeir kalla (iþjó8fjelagi8 norræna”, og eru þar oddvitar margir
merkismenn Svía. í bá8um löndunum hafa fjelagsmenn einkum
hreift því á fundum sínum, a8 la8a enar norrænu þjóSir hverja
a8 annari me8 greiSari samgangi og samskiptum1). A8 margt
þurfi umbóta í þessum efnum, en allt liggi þó eigi laust fyrir,
má rá8a af einu dæmi: 1861 fór sendiboSi Dana því á flot vi8
stjórn Svíakonungs, a8 dönskum mönnum yr8i veittur bólfestu og
atvinnurjettur í SvíþjóS meS sömu kjörum, er þarlandsmenn nyti,
en þá skyldi sænskir þegnar gjör8ir jafnir inubornum mönnum
í Danmörk. J>ó þa8 tæki stjórn Svía eigi skemmri tíma en þrjú
ár a8 hugsa og rannsaka máli8, var8 ni8ursta8an sú, a8 hún
þóttist eigi mega ganga a8 bo8inu; en ein af ástæ8um hennar
f>eir hafa t. d. í bænarskrá til konungs nefnt bóka-og peninga-sendingar
(ávisanir) meh póstum, og áskilda peningaupphæl) á ári vih hvern há-
skóla til ab borga þeim mönnum, er kæmi frá einhverjum hinna af
Norburlanda háskólunum til fyrirlestra um eitthvert fræþiefni.